|
Warto wiedzieć
|
- Każdy telewizor ma wbudowany skaler obrazu, który zwiększa lub zmniejsza rozdzielczość materiału.
- Odtwarzacze DVD zazwyczaj wykorzystują lepsze niż telewizory algorytmy skalowania obrazu.
- Przeskalowany obraz najlepiej wysłać do telewizora za pomocą złącza cyfrowego HDMI lub DVI.
- Obraz można przeskalować na komputerze za pomocą oprogramowania, np. WinDVD lub Power DVD.
- Przeskalowanie obrazu do rozdzielczości wyższej niż natywna rozdzielczość telewizora (np. do 1080p w odbiorniku HD ready) nie pozwala uzyskać jakości wyższej niż charakterystyczna dla danego telewizora.
- Podnoszenie rozdzielczości obrazu za pomocą kiepskiego skalera powoduje obniżenie jakości nagrania.
|
Nowoczesny telewizor cyfrowy – plazma lub LCD – podobnie jak komputerowe monitory ciekłokrystaliczne, wyświetla najlepszej jakości obraz wtedy, gdy rozdzielczość pokazywanego materiału wideo jest taka sama jak rozdzielczość telewizora. W takiej sytuacji liczba pikseli ekranu pokrywa się z liczbą pikseli klatki filmu (tzw. rozdzielczości natywne telewizora i filmu są identyczne). W przeciwnym wypadku obraz musi zostać rozciągnięty na całą powierzchnię telewizora – tym właśnie jest upscaling nazywany także skalowaniem obrazu.
Skalery obrazu są wbudowane nie tylko w telewizory, ale też w odtwarzacze DVD i odtwarzacze blu-ray z obsługą płyt DVD. Dostępne są też programy umożliwiające przeskalowanie nagrania w komputerze.
Niedobór pikseli
Problemem z materiałami niskiej rozdzielczości jest liczba pikseli niewystarczająca do pokrycia wszystkich punktów telewizora lub monitora. Gdyby np. plik z filmem w rozdzielczości 640x480 punktów wyświetlić na telewizorze Full HD, metodą piksel do piksela, obraz pojawiłby się na niewielkim wycinku pośrodku ekranu. Taki efekt można osiągnąć, używając np. komputera jako źródła sygnału. Film wyświetlany w taki sposób dałoby się oglądać jedynie na telewizorze o bardzo dużej przekątnej ekranu.
Sytuację ratuje skaler obrazu. Zasada jego działania jest bardzo prosta – dodaje brakujące piksele w taki sposób, by nie zakłócić zbytnio treści obrazu. Algorytm skalera analizuje każdy z brakujących pikseli oraz punkty, które go otaczają, i decyduje, jaki nadać mu kolor. W ten sposób z obrazu w jakości DVD, czyli 720x576 punktów, można uzyskać obraz HD ready, a nawet Full HD (więcej o rozdzielczościach w tabelce poniżej). Końcowa rozdzielczość powinna być zgodna z rozdzielczością ekranu (patrz ramka „Warto wiedzieć”).
|
Błędy upscalingu
|
|
W procesie zwiększania (ale także zmniejszania) rozdzielczości w materiale wideo mogą się pojawiać błędy (występują szczególnie w najtańszych urządzeniach), które są wynikiem niepoprawnego działania algorytmów skalujących, a czasami ich zbyt głębokiej ingerencji w przetwarzane nagrania. Do najczęstszych i najbardziej rzucających się w oczy błędów należą: schodkowanie krawędzi, smużenie obrazu, zwiększenie szumu oraz pojawienie się tzw. mosquito noise (z ang. bzyczenie komara) – są to zakłócenia (mroczki), które się pojawiają wokół przedmiotów wyświetlanych na ekranie telewizora.
|
Każdy z producentów telewizorów czy odtwarzaczy stosuje inne algorytmy skalujące. Efekt skalowania zależy więc od urządzenia. Kiepski upscaling prowadzi do powstania błędów pogarszających końcową jakość obrazu (więcej w ramce „Błędy upscalingu”).
Skalowanie sprzętem
Prosty skaler jest wbudowany w każdy telewizor cyfrowy. Producenci wiedzą, że na ich sprzęcie nie będzie wyświetlany jedynie sygnał z płyt blu-ray czy telewizji wysokiej rozdzielczości. Dzięki temu na każdym telewizorze można oglądać film odtwarzany z magnetowidu lub odtwarzacza DVD czy telewizję analogową. Do jakości obrazu można jednak mieć zastrzeżenia. Przykładowo obraz telewizyjny z anteny analogowej na plazmie jest gorszy niż na starym telewizorze kineskopowym.
Okazuje się też, że upscaling zapewniany przez odtwarzacz DVD lub inne tego typu urządzenie, np. konsolę Playstation 3, daje zazwyczaj lepszą końcową jakość obrazu niż telewizor. Powody są dwa. Po pierwsze konwersja rozdzielczości następuje bliżej źródła obrazu, np. płyty z filmem. Po drugie w odtwarzaczach są stosowane lepsze algorytmy skalujące. Przetworzony obraz najlepiej jest wysłać do telewizora za pomocą cyfrowego złącza HDMI. Kupując urządzenie z funkcją skalowania, upewnij się, czy ma takie wyjście (obecnie to już niemal standard). Pamiętaj także, że na rynku są modele odtwarzaczy DVD, które przeskalowany obraz potrafią wysłać tylko przez jedno wybrane wyjście, np. HDMI. Pozostałe wyjścia, np. SCART, służą do transmisji wyłącznie materiału w oryginalnej rozdzielczości.
Sytuację ratuje skaler obrazu. Zasada jego działania jest bardzo prosta – dodaje brakujące piksele w taki sposób, by nie zakłócić zbytnio treści obrazu. Algorytm skalera analizuje każdy z brakujących pikseli oraz punkty, które go otaczają, i decyduje, jaki nadać mu kolor. W ten sposób z obrazu w jakości DVD, czyli 720x576 punktów, można uzyskać obraz HD ready, a nawet Full HD (więcej o rozdzielczościach w tabelce poniżej). Końcowa rozdzielczość powinna być zgodna z rozdzielczością ekranu (patrz ramka „Warto wiedzieć”).
