Legalne książki elektroniczne w Polsce są sprzedawane na podobnych zasadach, jak te papierowe: płaci się za kopię, a ceny niewiele się różnią od wydań drukowanych. Posiadacze czytników e-booków oraz tabletów, których w naszym kraju można już liczyć w setkach tysięcy, oczekują niższych cen, co jest zrozumiałe, biorąc pod uwagę oszczędności związane z elektroniczną dystrybucją oraz brak możliwości sprzedania książki w antykwariacie. Za „uczciwą” cenę przyjmują mniej więcej połowę kwoty, jaką trzeba zapłacić w zwykłej księgarni. Sprzedawcy e-booków zdają sobie z tego sprawię i organizują krótkie promocje, oferując wybrane książki poniżej 10 zł, ale rzadko są wśród nich oczekiwane nowości wydawnicze. W efekcie rynek rozwija się słabo, a dla większości e-czytelników głównym źródłem książek jest znienawidzony przez branżę wydawniczą serwis Chomikuj.pl.
Rozbudzone nadzieje
Zwiastunem zmiany istniejącej sytuacji zdawała się być inicjatywa nieznanej szerzej księgarni cyfrowej Legimi. 13 listopada gruchnęła w sieci wieść, że dostęp do 6 tys. książek, przede wszystkim beletrystyki, będzie można wykupić za 20 zł miesięcznie. Usługa pod nazwą „Czytaj bez limitu” była dostępna tylko dla użytkowników ipada, za pośrednictwem specjalnej aplikacji. Przed ewentualnym kopiowaniem książek na komputer i dalej na inne rodzaje czytników zabezpieczał mechanizm DRM.
Zainteresowanie ofertą było ogromne, jak na standardy legalnego rynku e-booków. Aplikacja błyskawicznie awansowała w AppStore na pierwsze miejsce wśród najpopularniejszych polskich programów, a ok. 1000 osób pierwszego dnia wykupiło abonament. W serwisach informacyjnych przeważały entuzjastyczne komentarze. Można było się spodziewać, że serwis szybko podbije rynek, tymczasem dzień później książkowe eldorado nagle zniknęło z internetu.
Wydawcy kontratakują
Od razu po starcie serwisu abonamentowego wydawcy zaczęli naciskać na dystrybutorów e-booków, od których Legimi pozyskiwało swój katalog, by wycofali książki z usługi abonamentowej. Wskutek zmasowanej kampanii już następnego dnia Legimi zagrożone utratą praw do książek, zawiesiło usługę.
Przyczyną niepowodzenia przedsięwzięcia jest nie tylko niechętne nastawienie wydawców do takiej formy dystrybucji, ale także sposób, w jaki została wprowadzona usługa abonamentowa. Założyciel Legimi, Mikołaj Małaczyński, zdecydował się na ryzykowny krok i wprowadził swój serwis bez pytania kogokolwiek o zgodę. Podpierając się opinią prawną, uznał, że nie ma potrzeby podpisywania dodatkowych umów na sprzedaż książek w abonamencie. Dystrybutor i wydawca i tak otrzymaliby pełną kwotę za książkę przeczytaną przez klienta Legimi. Kiedy książka zostałaby uznana za przeczytaną? Po wyczerpaniu objętości darmowego rozdziału. Ryzyko związane z ewentualnością, że klient przeczyta więcej książek, niż wynosi wartość jego abonamentu, przyjmowało na siebie Legimi.
Powrót abonamentu?
Falstart Legimi nie oznacza, że pomysł abonamentowego dostępu do beletrystyki nie powróci. Nad podobnymi ofertami, tyle że w porozumieniu z wydawcami, pracują już ponoć inni duzi gracze na rynku
e-booków: Nexto i Virtualo. Według niepotwierdzonych informacji oferowane przez nich usługi abonamentowe miałyby wystartować w pierwszej połowie przyszłego roku. Za granicą również pracują nad taką formą sprzedaży książek.
