W artykule:
- Matryce stosowane w monitorach LCD
- Złącza współczesnych wyświetlaczy
- Jakość obrazu na testowanych urządzeniach
- Szczegóły konstrukcyjne urządzeń
- Opisy wszystkich przetestowanych monitorów
Grupa monitorów, które poddaliśmy testom, jest przeznaczona dla użytkowników oczekujących ponadprzeciętnej jakości obrazu, a przy tym raczej zamożnych, bo średnie ceny sklepowe tych urządzeń mieszczą się w przedziale 800–1600 zł. Zakres zastosowań monitorów obejmuje m.in. tworzenie i obróbkę grafiki, a także obróbkę wideo.
Do niedawna klasyfikacja matryc LCD była bardzo prosta: TN dla amatorów, inne dla profesjonalistów. Obecnie matryce IPS i VA są dostępne dla wszystkich.
Porównanie matryc LCD
Matryce TN są tak skonstruowane, że w stanie spoczynku wyświetlają biały obraz, a w celu wyświetlenia koloru potrzebne jest doprowadzenie napięcia do określonego piksela. Zaletą jest duża szybkość ciekłych kryształów, ale wadą – słaby kontrast. Minusem są także niewielkie kąty widzenia. Poza tym matryce tego typu potrafią wyświetlać jedynie 262 tys. kolorów, więc błąd odwzorowania barw jest znaczny.
Wszystkie te cechy kwalifikują monitory TN do zastosowań domowych, gdzie jakość koloru czy kontrast nie mają bardzo dużego znaczenia, za to ważna jest szybkość, np. w grach.
Matryce z grupy VA (MVA, PVA oraz ich kolejne odmiany) są skonstruowane inaczej. W stanie spoczynku dają czarny obraz, a po przyłożeniu napięcia do konkretnego piksela świecą określonym kolorem. Zatem czerń jest znacznie głębsza i pozwala uzyskać bardzo wysoki kontrast. Minusem jest jednak mniejsza szybkość, która musi być poprawiana przez specjalną funkcję zwaną overdrive. Za to atutem jest 8-bitowa rozdzielczość umożliwiająca wyświetlanie pełnej gamy kolorów, a także niczym nieograniczone kąty widzenia. Kwalifikuje je to do profesjonalnych zastosowań.
Matryce IPS, które pojawiły się na rynku właściwie niemal równocześnie z VA, łączą cechy obu wymienionych rozwiązań. Zapewniają dobre kolory (jak VA) i jeszcze szersze kąty widzenia, a także dużą szybkość (jak TN). Umożliwia to ich stosowanie zarówno do pracy z grafiką, jak i wyświetlania oraz obróbki filmów. To powód, dla którego większość telewizorów ma właśnie matryce IPS. Niestety, ich minusem jest niezbyt dobry kontrast (porównywalny z TN), a także wysokie ceny.
Podświetlenie
Wszystkie matryce LCD mają jedną wspólną wadę, mianowicie same z siebie nie emitują światła. Wymagają podświetlenia za pomocą świetlówek CCFL albo diod LED.
Teoretycznie lepsze jest podświetlenie LED, bo jest energooszczędne i bardziej trwałe. Jednak w praktyce diody mogą ulegać awariom, a poza tym z łatwością można znaleźć monitory ze świetlówkami, które pobierają tyle samo energii.
Poza tym dla użytkownika potrzebującego równomiernego podświetlenia rodzaj stosowanych lamp nie ma znaczenia – liczy się końcowy efekt. Obie technologie pozwalają podświetlić matrycę jednakowo dobrze lub jednakowo źle. Wszystko zależy od producenta monitora i zastosowanych przez niego rozwiązań rozprowadzających światło po całej matrycy.
Interfejsy wideo
W monitorach cały czas są stosowane analogowe wejścia wideo VGA oraz cyfrowe DVI. Jednak coraz częściej zaczyna się pojawiać DisplayPort, a powodem jest powszechna obecność tego złącza we współczesnych kartach graficznych. Złącze to w najnowszej wersji 1.2 obsługuje rozdzielczości 3840x2160 dla pojedynczego wyświetlacza albo Full HD dla czterech monitorów. Ma wbudowaną obsługę 3D, zapewnia 24-bitową głębię kolorów, potrafi też przesłać sygnał USB 2.0 oraz ethernet. Praktycznie nie ma żadnych wad.
W wielu monitorach zamiast
DisplayPort jest wejście HDMI lub dwa takie wejścia. Dotyczy to monitorów przeznaczonych bardziej do zastosowań domowych niż profesjonalnych, bo jak wiadomo, wiele urządzeń elektronicznych (aparatów, kamer, odtwarzaczy przenośnych, tabletów itd.) ma właśnie port HDMI. Oczywiście, wykorzystując odpowiednią przejściówkę, można podłączyć do monitora także urządzenie z wyjściem DisplayPort, bo ten ostatni jest na tyle uniwersalny, że potrafi dokonać konwersji sygnału wideo na dowolny starszy standard.
Różnice między rodzajami matryc
- Matryce VA zapewniają bardzo dobre odwzorowanie barw, szerokie kąty widzenia i wysoki kontrast. Wadą jest długi czas reakcji, więc nie jest to najlepsze rozwiązanie do gier.
- Matryce IPS mają skrócony czas reakcji, dzięki czemu lepiej wyświetlają ruchomą grafikę. Dzieje się to jednak kosztem kontrastu, który jest poniżej 1000:1.
- Matryce TN są najszybsze, więc najlepiej nadają się do gier. Poza tym są tanie. Wadą jest ograniczona paleta barw, małe kąty widzenia, szczególnie z góry i z dołu, a także niewielki kontrast.