Musztra dla twardziela

Najczęściej podział dysku wygląda tak, że dysk… w ogóle nie jest podzielony. Użytkownik ma do dyspozycji całą przestrzeń dysku w postaci jednej wielkiej partycji . Z dużą przestrzenią, na której są przechowywane wszystkie dane, wiążą się potencjalne kłopoty. Na przykład z wydajnością. Im więcej danych na dysku, z których regularnie korzysta zarówno użytkownik, jak i system operacyjny, tym coraz większa fragmentacja tych danych. To z kolei ma niekorzystny wpływ na szybkość odczytu danych i na kondycję samego dysku.

Zwłaszcza ten drugi aspekt jest często pomijany, gdyż osoby udzielające porad związanych z fragmentacją danych skupiają się zwykle na wydajności dysku, a nie na jego trwałości. Kolejnym problemem jest backup . Wykonanie kopii zapasowej jednego wielkiego obszaru zawierającego zarówno ważne dane, jak i „śmiecie” to marnotrawstwo czasu i miejsca (nośników backupowych). A przecież wystarczy umiejętnie podzielić dysk, by kopia zapasowa tylko ważnych danych wykonywała się znacznie szybciej. Warto też mieć na uwadze, że im mniejsza kopia zapasowa, tym krótszy jest czas odzyskiwania danych po awarii.

Podział nie taki sam

Jeszcze kilka lat temu, proponując uporządkowanie danych na dysku, można było polecić ogólną strategię podziału dysku na partycje i przyporządkować im określone zadania bez względu na to, czym faktycznie się użytkownik na komputerze zajmował. Dziś takie podejście nie wydaje się już jednak słuszne. Nie dość, że zmieniły się pojemności dysków (znacznie wzrosły), to jeszcze bardzo zróżnicowały się objętości poszczególnych danych. Przykładowo, jeżeli ktoś używa komputera do pracy biurowej, tworzenia i edycji dokumentów tekstowych, arkuszy kalkulacyjnych czy prezentacji, to do takich zadań w zupełności wystarcza przestrzeń rzędu kilkudziesięciu gigabajtów. Tymczasem dla kogoś, kto zajmuje się obróbką wideo, zwłaszcza w wysokiej rozdzielczości HD (High Definition), i pół terabajta (ok. 500 GB) może się okazać pojemnością niewystarczającą.

Dysk jeden czy kilka?

Kolejny aspekt to kwestia zabezpieczenia danych i wydajności zapisu i odczytu. Wiele komputerów domowych ma kontrolery macierzowe na płycie głównej. Jeżeli możliwości finansowe na to pozwalają i zależy ci na wydajności podsystemu dyskowego, zastanów się, czy nie lepiej kupić np. dwa dyski o pojemności 250 GB każdy niż pojedynczy dysk o pojemności 500 GB. Cenowo drożej wyjdą dwa dyski niż jeden – mimo różnic w pojemności.

W momencie opracowywania tego tekstu za 2 egzemplarze standardowych 3,5-calowych dysków o pojemności 250 GB i prędkości obrotowej 7200 obr./min trzeba zapłacić co najmniej 230 zł, a za jeden egzemplarz (także 3,5” i 7200 obr./min) o pojemności 500 GB – 186 zł. Jednak za niewielką dopłatę zyskasz – pod warunkiem wyposażenia twojego komputera w kontroler macierzowy – nawet 70-procentowy wzrost wydajności w stosunku do szybkości działania pojedynczego dysku. Warto? Na pewno. Szczegóły, jak podłączyć dwa dyski do komputera i skonfigurować je w jedną macierz typu RAID 0 (striping), znajdziesz w archiwalnym artykule, w numerze 9/2006. W bieżącym artykule zajmiemy się głównie konfiguracją i organizacją przestrzeni dyskowej za pomocą oprogramowania – systemowego i dodatkowego. Dodamy tylko, że opisywane operacje wykonuje się w podobny sposób zarówno na pojedynczym dysku, jak i na macierzy skonfigurowanej w jeden wolumin .

Dysk do pracy

W przypadku, gdy komputer jest wykorzystywany przede wszystkim do pracy, także z grafiką czy filmami, mamy do czynienia z bardzo dużymi plikami. Dlatego sugerujemy następujący podział:
1. Partycja systemowa
– system operacyjny i aplikacje wykorzystywane do pracy, także graficzne i obróbka wideo. Przestrzeń ok. 50 GB.
2. Partycja robocza
– odrębną partycję warto przygotować na aktualnie wykonywane projekty. Przestrzeń powinna być wystarczająca na przechowywanie plików z aktualnymi pracami, a także z plikami tymczasowymi. Na tej partycji warto też skonfigurować przestrzeń tymczasową dla aplikacji (np. roboczą przestrzeń dla programu Photoshop). Ilość wolnego miejsca jest zależna od rodzaju prac. W przypadku zdjęć kilkadziesiąt GB powinno wystarczyć, na wideo warto przeznaczyć wartość o rząd wielkości większą.
3. Partycja archiwizacyjna
– przeznaczona na zapis zrealizowanych i zakończonych już projektów. Tutaj zapisuj prace, do których już raczej nie będziesz wracał w celu dokonywania jakichkolwiek poprawek. Umieszczając wszystkie zakończone zadania w jednym miejscu, ułatwiasz sobie wykonanie w przyszłości szybkiej archiwizacji.

Dysk dla gracza

Współczesne gry to pożeracze pojemności dyskowej. Wymieńmy kilka tytułów: Wiedźmin: 8,5 GB, Test Drive Unlimited: 8 GB; Gears of War: 12 GB. Wystarczy mieć zatem zainstalowanych kilkanaście takich gier i dysk o pojemności 200 GB może się okazać niewystarczający. Sugerujemy następujący podział:
1. Partycja systemowa
(najczęściej oznaczona literką C:) – 20–40 GB – tylko system i aplikacje inne niż gry; jeżeli masz już jakieś gry zainstalowane na partycji systemowej, zapisz stany gier i odinstaluj je - zainstalujesz ponownie na innej partycji, przeznaczonej tylko do gier.
2. Partycja „rozrywkowa”
– cała pozostała pojemność dysku. Na tej partycji powinny być instalowane tylko gry. W zależności od pojemności dysku proponujemy na niej przechowywać także pliki multimedialne.

Taki podział ułatwia archiwizację ważnych danych. Graczy uspokajamy, jeżeli chodzi o stany gier. We współczesnych tytułach stany gier są zapisywane nie w folderze instalacyjnym gry, lecz w folderze tworzonym wewnątrz profilu danego użytkownika (w jego folderze „Moje dokumenty”), a ten znajduje się na mniejszej i łatwiejszej do archiwizacji partycji.