Ransomware - twój wróg

Aby skutecznie bronić się przed ransomware, musisz zapamiętać, że nie jest on wrogiem twojego komputera – nie niszczy sprzętu i dość łatwo go skasować, wystarczy przeinstalować system. Jest on wrogiem użytkownika, czyli twoim, bo pozbawia cię nieodwracalnie wszystkich zgromadzonych w komputerze plików. Dlatego musisz nauczyć się, jak nie dopuścić do infekcji. Jest na to jeden sposób – robić kopie zapasowe danych i używać zdrowego rozsądku w internecie.

Czym właściwie jest ransomware?

Nazwa szkodnika pochodzi od słowa ransom, czyli okup. Ransomware to rodzaj cyberterrorysty, który „bierze do niewoli” wszystkie lub tylko wybrane pliki w twoim komputerze, szyfrując je tak, że stają się dla ciebie bezużyteczne. Niektóre odmiany szkodnika blokują jedynie komputer, nie dając z niego w żaden sposób korzystać. W zamian za „uwolnienie” komputera i odszyfrowanie plików cyberprzestępcy żadają okupu płaconego zwykle w kryptowalucie. Typowa cena za odblokowanie jednego komputera to kilkaset USD.

Czy warto płacić?

Okupu nie należy płacić, bo to zachęca cyberprzestępców do dalszych działań, jednak jeżeli zdecydujesz się zapłacić, pamiętaj, że masz około 70 proc. szansy na to, że otrzymasz klucz pozwalający odszyfrować pliki. Przestępcy próbują wywiązywać się ze swoich obietnic, bo jeżeli przestaną, to ludzie nie będą skłonni płacić i szyfrowanie komputerów przestanie być opłacalnym biznesem. Z drugiej jednak strony nie masz żadnej gwarancji, że oprócz plików nie stracisz także pieniędzy. Pamiętaj, że masz do czynienia z ludźmi, którzy wcale nie muszą dotrzymać słowa.

Czy można odszyfrować pliki?

Jeżeli twój komputer został zaatakowany przez ransomware, musisz pogodzić się z przykrą prawdą – właśnie straciłeś wszystkie pliki. Nie ma prostej metody na odwrócenie szyfrowania. Jest ono na tyle mocne, że w praktyce nie da się złamać. W takiej sytuacji musisz sięgnąć do kopii zapasowej plików i przywrócić je z niej. Jeżeli nie masz takiej kopii, to właśnie straciłeś wszystkie pliki.
Jeżeli kod ransomware zawiera błędy, to wówczas może udać się stworzenie programu odszyfrowującego pliki. Takie lekarstwo powstaje jednak nie wcześniej niż kilka miesięcy po epidemii wirusa, a w dodatku nie ma gwarancji, że w ogóle się pojawi. Zawsze jednak warto sprawdzić, czy nie jest gotowe.
Jeżeli złośliwy program jedynie blokuje dostęp do komputera, wypróbuj narzędzie firmy Trend Micro dostępne pod adresem pcformat.pl/u/3012. Zbiory darmowych programów odszyfrowujących niektóre wersje ransomware można też znaleźć pod adresami pcformat.pl/u/3013 i pcformat.pl/u/3014.