Kłopoty z „talerzowymi” dyskami twardymi są znane chyba wszystkim użytkownikom komputerów. Często pojawia się problem z odczytaniem lub zapisaniem plików, aż w końcu aplikacje przestają funkcjonować. Tak objawiają się błędy związane z nośnikiem danych. Ich źródłem może być np. stuknięcie komputera twardym przedmiotem. Głowica uderza wtedy o nośnik, odrywając od niego mikroskopijny fragment powierzchni, który może później siać w dysku spustoszenie.
W klasycznych dyskach dokuczliwe są także błędy związane z elementami mechanicznymi. Początkowo mogą objawiać się dziwnymi odgłosami wydawanymi przez dysk, a po jakimś czasie kończyć jego unieruchomieniem. Jednak również w tym wypadku są pewne sygnały, że coś złego się dzieje.
Zupełnie inaczej jest w przypadku SSD, które też się psują, ale potrafią zrobić to bez najmniejszego ostrzeżenia. Dlatego warto na bieżąco monitorować ich stan. Nie ma w nich elementów mechanicznych, więc 100 procent awarii to uszkodzenia elektroniki: kontrolera lub pamięci flash, ewentualnie pamięci RAM pełniącej rolę bufora.
Prosta diagnostyka dysku twardego oraz SSD
Do monitorowania stanu dysków twardych służy uniwersalny standard SMART (pochodzi od Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology; poprawny, aczkolwiek bardzo niewygodny zapis to S.M.A.R.T.). Jest stosowany przez wszystkich producentów, we wszystkich dyskach. Podczas pracy dysk zapisuje informacje o swoim działaniu i błędach do odpowiednich rejestrów, a te z kolei mogą być odczytane przez specjalne oprogramowanie. Nie wszystkie zebrane dane mają znaczenie krytyczne, a dla ważnych parametrów (np. liczby realokowanych sektorów) producenci dysków stosują różne wartości progowe (alarmowe). Z tych i wielu innych powodów SMART nie jest rozwiązaniem, które może dokładnie przewidzieć awarię, ale w wielu przypadkach wystarczy. Pokazujemy, jak odczytywać dane zgromadzone przez SMART za pomocą trzech darmowych programów.
Program CrystalDiskInfo
Jednym z najprostszych i darmowych programów, które potrafią odczytać informacje o stanie dysku, jest CrystalDiskInfo – pobierzesz go ze strony http://pcformat.pl/u/523.
Po instalacji i uruchomieniu programu zwróć uwagę na górny pasek z napędami. Jest on tak wykonany, by na pierwszy rzut oka można było sprawdzić stan dysku. Żółta ikona stanowi ostrzeżenie n.
Na górnym pasku kliknij dysk, który wzbudza podejrzenia. Poniżej pojawi się lista parametrów SMART. Przy odpowiednim parametrze na liście również znajduje się żółte oznaczenie. W kolumnie Wartość Raw odczytasz wartość tego parametru.
Żółte oznaczenie sugeruje, że błąd nie jest groźny, ale co jakiś czas trzeba sprawdzić, czy parametr (np. liczba realokowanych sektorów) nie przyrasta. No i warto przygotować się na awarię i wymianę dysku w przyszłości.
