W czasach sprzed ery Windows większość komputerów PC funkcjonowała pod kontrolą systemu DOS. Najpopularniejsza w ówczesnym czasie była wersja MS-DOS Microsoftu, ale wiele pecetów działało pod kontrolą wersji DOS pochodzących od innych producentów (DR-DOS, PC-DOS itp.). Sam system nie oferował w zasadzie żadnych użytecznych dla zwykłego użytkownika narzędzi do pracy. Wbudowane w system programy pozwalały wykonać jedynie podstawowe operacje na plikach zapisanych na dyskach czy dyskietkach.
Powstało mnóstwo programów i gier działających w DOS-ie. Stosunkowo spora grupa gier oraz aplikacji użytkowych wciąż jest wykorzystywana przez wiele osób, choć same produkty zostały już zapomniane przez swoich twórców i wydawców. Stąd wywodzi się termin określający stare i niewspierane już przez twórców oprogramowanie: abandonware (patrz ramka „Kiedy legalnie korzystasz z abandonware”).
Teoretycznie stare aplikacje można uruchomić w najnowszym systemie Windows, korzystając z tzw. trybu zgodności. Jest on jednak często niewystarczający. W artykule prezentujemy jeden ze skutecznych sposobów uruchomienia starych, ale wciąż przydatnych programów i gier w Windows 7.
Kiedy legalnie korzystasz z abandonware?
Termin „abandonware” określa komercyjne oprogramowanie, które nie jest rozwijane, nie ma nowych wersji, a sam produkt został porzucony przez twórcę.
Mimo że w sieci stosunkowo łatwo znaleźć najpopularniejsze tego typu programy (szczególnie gry), korzystanie z oprogramowania uzyskanego tą drogą, jeżeli nigdy wcześniej nie nabyło się na nie licencji, jest nielegalne, ponieważ nadal jest ono chronione majątkowymi prawami autorskimi.
W Polsce czas ochrony majątkowych praw autorskich jest znacznie dłuższy niż czas, jaki upłynął nawet od powstania pierwszego programu DOS-owego.
Zgodnie z art. 36. Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (DzU 1994 Nr 24 poz. 83 – tekst ujednolicony) autorskie prawa majątkowe gasną z upływem 70 lat od śmierci twórcy (lub współtwórcy, który przeżył pozostałych twórców) bądź od daty pierwszego rozpowszechnienia utworu.
Żaden dostępny program komputerowy nie jest tak stary, żeby wygasły majątkowe prawa autorskie do niego.
Naszym celem jest przedstawienie sposobu uruchomienia starego programu na współczesnym komputerze. Aby było to zgodne z prawem, musisz być legalnym posiadaczem takiego oprogramowania, czyli mieć na nie licencję. Zakładamy, że dysponujesz np. starymi dyskietkami z zakupionym programem, z którego chcesz skorzystać.
Instalacja DOSBoksa z nakładką D-Fend Reloaded
Korzystanie z emulatora systemu DOS, jakim jest DOSBox, jest dość trudne dla osób, które nie korzystały z tekstowego systemu operacyjnego. Dlatego proponujemy użyć DOSBoksa od razu z przydatną i wyposażoną w graficzny interfejs nakładką o nazwie D-Fend Reloaded (aplikację można pobrać z serwisu PC Format Programy).
Warsztat przygotowaliśmy na komputerze pracującym pod kontrolą 32-bitowej polskojęzycznej wersji systemu Windows 7 Home Premium. Jednak w innych systemach: Windows Vista, XP, a także 64-bitowych wersjach Siódemki, proces przygotowania środowiska uruchomieniowego dla starych programów przebiega analogicznie.
Otwórz folder zawierający plik instalacyjny programu D-Fend Reloaded i kliknij dwukrotnie jego ikonę D-Fend-Reloaded. W oknie Installer Language wybierz Polski i kliknij OK.
W oknie Instalator programu D-Fend Reloaded 1.2.1 upewnij się, że jest zaznaczona opcja Instalacja automatyczna. W tym trybie proces przebiegnie automatycznie i w systemie zainstalowane zostaną wszystkie niezbędne składniki. Po zakończeniu instalacji program uruchomi się automatycznie.
Wyświetli się okno Witamy w D-Fend Reloaded. Ustawienia językowe programu – lista Program language, oraz DOSBoksa – lista DOSBox language, powinny już być właściwe (język polski). Nie przejmuj się widocznym obok jednej z list komunikatem Language file outdated. Oznacza on, że po prostu nie wszystkie opcje programu są przetłumaczone. Kliknij OK.
Na ekranie zobaczysz główne okno programu D-Fend Reloaded. Po lewej stronie okna widoczna jest lista filtrów wyszukiwania pozwalających na generowanie list programów i gier np. wg gatunku, producenta, roku wydania itp. Na razie jedynym programem, który jest widoczny na liście w oknie programu, jest sam DOSBox, czyli emulator umożliwiający w ogóle uruchomienie starych gier i aplikacji. Czas przejść do kolejnego etapu: dodania nowego programu lub gry do listy obsługiwanych elementów w D-Fend Reloaded.
