Zamiast talerzy

Przed dwoma laty, gdy pierwsze dyski SSD (ang. Solid State Drive) trafiały na polski rynek, za nośnik o pojemności 32 GB trzeba było zapłacić kilka tysięcy złotych. Obecnie wydajny dysk o pojemności 64 GB można kupić za około 700 zł.

Podstawowe różnice

W dyskach magnetycznych element przechowujący dane ma kształt kręcących się talerzy z warstwami ferromagnetyka. Odczyt i zapis danych jest zadaniem ruchomej głowicy. Obecność poruszających się elementów wprowadza pewne opóźnienia w pracy urządzenia.

Dyski SSD nie mają elementów mechanicznych. Dane przechowywane są tu w układach pamięci flash – podobnych do stosowanych w pendrive’ach. Odczyt i zapis odbywa się elektronicznie za pomocą kontrolera pamięci. Dodatkowym elementem przyspieszającym cały proces jest bufor zbudowany z bardzo szybkiej pamięci DRAM.

Wydajny HDD, a SSD

Największą przewagą dysków SSD nad magnetycznymi HDD są wyższe prędkości odczytu danych, a także krótszy czas dostępu do danych – nawet 100 razy szybciej niż w dyskach magnetycznych. Z kolei czas zapisu plików jest troszkę niższy od osiągów dysków magnetycznych.

Jednak ze względu na to, że podczas normalnego wykorzystywania komputera operacje odczytu wykonywane są znacznie częściej niż operacje zapisu, różnica w prędkości działania całego komputera po zamianie dysku magnetycznego na SSD jest bardzo duża.

Przykładowo jeden z najszybszych testowanych w redakcji dysków (OCZ OCZSSD2–1VTX60G) odczytywał dane ze średnią prędkością 186,1 MB/s. Wydajność odczytu w dyskach magnetycznych jest średnio o połowę niższa.

Nośniki SSD zapewniają także znacznie wyższy komfort pracy oraz niższą awaryjność. Obie cechy mają znaczenie przede wszystkim w przypadku korzystania z komputera przenośnego. Dzięki niższemu niż w dyskach magnetycznych poborowi prądu – nawet poniżej jednego wata (czyli kilka razy mniej niż w dyskach magnetycznych) – wydłużają czas pracy laptopa na baterii. Także tzw. czas życia urządzenia jest wyższy niż w przypadku dysków magnetycznych. Dla dysków SSD jest liczony w milionach godzin, a czas życia dysków magnetycznych to około 500 tys. godzin.

Brak elementów mechanicznych w budowie dysków SSD sprawia, że są one mniej podatne na uszkodzenia w przypadku upadku laptopa. Dodatkowo w nośnikach nie ma potrzeby stosowania zabezpieczeń podnoszących głowicę w trakcie przenoszenia dysku. Oznacza to, że laptop nawet w czasie transportu może płynnie zapisywać i odczytywać dane.

Ostatnim czynnikiem mającym znaczenie dla posiadaczy komputerów mobilnych jest niższa temperatura pracy dysku – zazwyczaj około 25 do 30 stopni Celsjusza. W dyskach magnetycznych jest ona o około 10 stopni wyższa. Dzięki temu laptop z dyskiem SSD mniej się nagrzewa w trakcie wytężonej pracy.

Przed zakupem

Opłacalność zakupu dysku twardego łatwo ocenić, obliczając cenę jednego GB danych. W przypadku dysków magnetycznych będzie to kilkadziesiąt groszy za GB. Dyski SSD są znacznie droższe – za 1 GB trzeba zapłacić od kilku do kilkunastu złotych.

Różnica jest duża, ale wydatek warto rozważyć, szczególnie jeśli dysk SSD ma działać w komputerze przenośnym. W laptopach rzadko są przechowywane duże ilości danych, nie przeszkadza więc niezbyt duża pojemność nośnika. Jednocześnie wspomniane zalety nośników SSD – szczególnie wydajność, odporność na uszkodzenie oraz niski pobór prądu – przemawiają za wyborem tego typu urządzenia.

Użytkownicy komputerów stacjonarnych, w których w przeciwieństwie do laptopów może być kilka dysków twardych, mogą wybrać mały nośnik SSD (np. 32 GB) na partycję systemową. Dzięki temu komputer będzie pracował (np. uruchamiał się) znacznie szybciej. Resztę danych można przechowywać na większych dyskach magnetycznych.

Cenę dysku twardego można obniżyć, wybierając nośnik o małej pojemności (32 lub 64 GB). Zakup dużego dysku (np. 250 GB) jest nieopłacalny ze względu na wysoką cenę. Przed zakupem warto dokładnie sprawdzić parametry urządzenia. Na rynku jest wciąż spora liczba powolnych dysków twardych. Część to wręcz kilka kart pamięci flash zamkniętych w jednej obudowie.

Pamiętaj, aby dobrać wielkość dysku do komputera. W przypadku laptopa będzie to urządzenie 1,8 lub 2,5 cala, a do komputera stacjonarnego wybierz dysk 3,5-cala.