Ciastka z komputera

Mechanizm plików cookie opracował w 1994 roku Lou Montulli z firmy Netscape Communications. Każda strona WWW może zapisywać oraz odczytywać pliki cookies na twoim komputerze, choć ma dostęp wyłącznie do informacji pochodzących z jej własnej domeny lub subdomeny. Kiedy więc wejdziesz na stronę WWW np. ulubionego sklepu, nie będzie miała ona dostępu do plików cookies innych sklepów, które są składowane w przeglądarce.

Dzięki temu, że pliki cookies są domyślnie zapamiętywane przez przeglądarki, najczęściej są one wykorzystywane do podtrzymywania sesji – czyli jednorazowego pobytu na danej stronie. Możesz zalogować się w danym serwisie i później, gdy wejdziesz na niego ponownie, będziesz od razu zalogowany – zostaniesz „zapamiętany”. Sesja użytkownika aktywowana jest również wtedy, gdy nie jesteś zalogowany – numer sesji ustalany jest zawsze na samym początku wizyty na danej stronie, przez co można śledzić następnie wszystkie twoje zachowania.

Ciasteczka zwykle są ustawiane na określony czas. Oznacza to, że mogą same wygasać (być kasowane) przy zamknięciu przeglądarki czy po upływie danego czasu, np. godziny lub kilku tygodni. Mogą też aktywować się wyłącznie wtedy, gdy strona korzysta z wybranego protokołu, np. szyfrowania HTTPS.

Dlaczego „Ciasteczka”?

Jest kilka wariantów historii tej nazwy. „Magic cookies” to nazwa mechanizmu programistycznego wynalezionego przez firmę Xerox na początku lat 70. Z innej wersji wynika, że nazwa pochodzi z bajki „Jaś i Małgosia”, bo dzieci, idąc przez las, zostawiały okruchy ciastek, żeby trafić do domu. Niektórzy twierdzą, że serwis internetowy karmi przeglądarkę w komputerze użytkownika małymi porcjami danych zupełnie tak, jakby częstował ją ciasteczkami.

Co to są cookies

Pliki cookies (ciasteczka) zawierają informacje w formie ciągu tekstowego, które są odczytywane przez serwis WWW w przeglądarce, z której korzystasz. Ciasteczka wyglądają jak losowo dobrane liczby, np.:

HMP1 1 example.com/ 0 4058205869
384749284 403847430 3449083948 *

To kody, które mają znaczenie wyłącznie dla oprogramowania, które je wygenerowało.

Cztery rodzaje ciastek:

Ciasteczka sesyjne (session cookies): wykorzystywane do umieszczania w przeglądarce identyfikatorów sesji. Niezbędne do świadczenia usług wymagających logowania i rozpoznawania użytkowników.

Ciasteczka długoterminowe (long life cookies): te ciasteczka „żyją” kilka dni, ale webmasterzy mogą ustawić też dłuższy okres. Wykorzystywane na stronach, które nie mają własnych baz danych, pozwalają użytkownikom np. na personalizowanie ustawień.

Ciasteczka długoterminowe do śledzenia (long life cookies & tracking cookies). Do takich celów ciasteczka wykorzystują często serwisy, które zarabiają na reklamach. Przechwytują i przechowują w ten sposób dane o twoich zainteresowaniach, przez co mogą później serwować lepiej dopasowane do użytkownika reklamy

Ciasteczka podmiotów trzecich (third parties cookies): ciasteczka zamieszczane przez skrypty innych serwisów, np. skrypt Google Analytics, do analizy ruchu. Takie ciasteczka mogą gromadzić i wysyłać informacje o użytkowniku do wielu różnych serwisów internetowych, aby np. wyświetlać reklamy zgodne z „twoim profilem”.

Jak bezpiecznie korzystać z cookies

Nie można wyłączyć ciasteczek, bo są one niezbędne do poprawnego działania serwisów. Kiedy jednak podejrzewasz, że dana strona może działać nieetycznie lub może cię śledzić, możesz zastosować kilka działań, które zwiększą twoją prywatność.
- Usuń ciasteczka po zamknięciu przeglądarki lub zakończeniu sesji. Dzięki temu pliki uniemożliwiasz tym serwisom dalsze śledzenie cię przez skrypty analityczne lub reklamowe.
- Niektóre przeglądarki umożliwiają blokowanie ciasteczek stron trzecich – w takim wypadku dana strona będzie mogła korzystać z własnych ciasteczek, ale inne strony i skrypty, które są dostępne na tej stronie, będą miały zablokowany dostęp.
- Zezwalaj na ciasteczka tylko wybranym serwisom. Wystarczy, że w momencie wyświetlenia danej strony zaznaczysz w komunikacie, że godzisz się na wykorzystanie ciasteczek albo stworzysz wcześniej listę stron, które są wyjątkami i mogą wykorzystywać ciasteczka. Jest to najlepsze rozwiązanie pod względem zachowania kontroli nad ciasteczkami, ale zarazem najbardziej uciążliwe.

Czy ciastka mogą by groźne?

W większości przypadków cookies nie są groźne, za to zwiększają funkcjonalność serwisów WWW. Jednak twórcy stron mogą wykorzystywać ciasteczek do innych celów. Jakie zagrożenia są najpopularniejsze?

Przechwytywanie danych przez osoby i podmioty trzecie: Jeżeli serwis WWW wykorzystuje pliki cookies do przechowywania danych wrażliwych, np. e-maili, loginów i haseł, mogą one zostać przejęte za posrednictwem np. trojana przez cyberprzestępców.

Śledzenie i szpiegowanie: wiele firm, szczególnie z branży reklamowej i analitycznej, wykorzystuje ciasteczka długoterminowe do śledzenia i badania zachowań internautów, np. dowiadując się, czy dany użytkownik wraca na stronę, jakie są jego zainteresowania, itd. Wyniki analiz behawioralnych właściciel strony może przekazać reklamodawcy jako informacje o tym, do jakich użytkowników trafi ze swoim przekazem.

Dostęp nieautoryzowany: wygodnie jest zapisywać hasła logowania, bo nie trzeba wpisywać ich za każdym razem, ale gdy twój laptop zostanie skradziony lub zgubiony, wtedy osoba, która z niego skorzysta, automatycznie zyska dostęp do wielu serwisów i usług, np. Facebooka.

Jak zarządzać w google chrome?

Kliknij ikonę menu, która znajduje się w prawym górnym rogu. Przejdź do pozycji , wybierz opcję Zaawansowane, którą znajdziesz w dolnej części ekranu. Przejdź do , co spowoduje wyświetlenie nowej podstrony, zawierającej m.in. ustawienia dotyczące plików cookies. Wejdź do sekcji Pliki cookie (1) – tam możesz wybrać odpowiednie ustawienia (2). Dodatkowo znajdziesz tam funkcje blokowania wybranych stron czy też czyszczenia cookies po zamknięciu przeglądarki.