Dodatki do przeglądarek
Już od dawna przeglądarki internetowe nie służą tylko do otwierania stron w sieci. Aplikacje te można wykorzystywać jako edytory graficzne, platformy do grania czy odtwarzacze multimedialne. Wystarczy tylko zainstalować odpowiednie rozszerzenia.
Gdyby przeglądarka stron WWW miała domyślnie wbudowane wszystkie możliwe funkcje, byłaby aplikacją niesamowicie rozbudowaną, powolną i niewygodną w obsłudze. Poza tym nie każdy potrzebuje takiego samego zestawu opcji i narzędzi. Aby zaspokoić wymagania jak największej grupy użytkowników i zachować lekkość oraz szybkość pracy, spopularyzowano modyfikowanie funkcjonalności przeglądarek internetowych za pomocą rozszerzeń. Idea wtyczek została upowszechniona przez twórców Firefoksa, ale obecnie prym w tym zakresie wiedzie przeglądarka Google`a. Przygotowaliśmy przegląd najciekawszych i najbardziej przydatnych wtyczek do Chrome’a, Firefoksa, Edge’a i Opery.
Wtyczki do Google Chrome’a
JAK DODAWAĆ ROZSZERZENIA DO CHROME'A?
Naciśnij przycisk menu z trzema kropkami, wybierz Więcej narzędzi i Rozszerzenia. Rozwiń menu i wybierz łącze Otwórz Chrome Web Store. Odszukaj wtyczkę i kliknij jej nazwę. Uruchom instalację przyciskiem Dodaj do Chrome. Potwierdź operację. Wskaż ikonę dodatku na pasku przeglądarki, aby go uruchomić.
Tłumacz Google
Rozszerzenie dodaje do paska przeglądarki przycisk ułatwiający tłumaczenie zawartości wyświetlonej strony. Wtyczka automatycznie rozpoznaje język źródłowy witryny, jeżeli jest on inny niż język interfejsu przeglądarki. Wystarczy kliknąć, by strona została przetłumaczona. Translator obsługuje ponad sto różnych języków.
Kategoria: produktywność
Adres: translate.google.com
Loom
Narzędzie do przechwytywania zawartości ekranu, nagrywania obrazu oraz dźwięku i współdzielenia nagrań z innymi użytkownikami. Loom pozwala nagrać to, co dzieje się na pulpicie systemu, obraz widziany przez kamerę podłączoną do komputera lub jedynie zawartość karty przeglądarki. Może służyć do tworzenia prezentacji, filmów poradnikowych albo jako komunikator wideo. Ułatwia zamieszczanie nagrań na stronach internetowych.
Kategoria: produktywność
Adres: www.useloom.com
Pocket to plug-in, który pozwala zapisać zawartość wyświetlonej witryny, by móc odczytać ją w późniejszym terminie. Na koncie użytkownika przypisanym do programu przechowywany jest główny tekst, obrazy oraz filmy. Pomijane są informacje dodatkowe i reklamy. Zapisane strony można sortować, opisywać tagami, przeszukiwać. Najważniejsze jednak, że z ich zawartością można zapoznać się bez otwierania oryginalnej witryny.
Kategoria: produktywność
Adres: getpocket.com
Edytor Office
Wtyczka służy do wyświetlania i edycji zawartości plików Worda, Excela i PowerPointa za pomocą narzędzi Google’a. Nie wymaga obecności na komputerze pakietu Microsoft Office. Obsługuje pliki zapisane na lokalnym dysku, dysku Google bądź odebrane poprzez Gmaila. Zmodyfikowane pliki mogą być zapisane w oryginalnym formacie lub przekonwertowane do wersji edytowalnej w Dokumentach, Arkuszach albo Prezentacjach Google.
Kategoria: biuro
Adres: www.google.com
AdBlock
Jedna z najbardziej popularnych wtyczek do Chrome’a. Blokuje reklamy na odwiedzanych witrynach, w nagraniach filmowych i grach Flash. Działa na YouTubie i na Facebooku. Dostępna jest także w wersji na inne przeglądarki.
Kategoria: prywatność
Adres: getadblock.com
LastPass
LastPass to menedżer haseł przechowujący wszystkie zabezpieczenia użytkownika w szyfrowanym sejfie. Wtyczka automatyzuje logowanie do serwisów internetowych. Użytkownik musi pamiętać tylko jedno nadrzędne hasło. Dodatek pozwala przechowywać loginy, hasła, numery kart kredytowych, piny, dołączać do nich dokumenty czy obrazy.
Kategoria: bezpieczeństwo
Adres: www.lastpass.com
Page Monitor
Page Monitor to doskonały sposób na monitorowanie zmian na różnych stronach internetowych. Działająca w tle wtyczka automatycznie wykryje nową treść i poinformuje o tym użytkownika. Liczba monitorowanych witryn jest nieograniczona. Dodatek pozwala także zdefiniować odstępy czasu, w jakich przeprowadzane są testy, skonfigurować alarmy dźwiękowe, komunikaty oraz powiadomienia.
Kategoria: produktywność
Adres: visualping.io
Click&Clean
Jeżeli prywatność danych jest dla ciebie priorytetem, zainstaluj Click&Clean. Dodatek usuwa historię przeglądania przy zamknięciu przeglądarki i uniemożliwia śledzenie twojej aktywności online. Oprócz usuwania historii wtyczka opróżnia pamięć podręczną, kasuje ciasteczka, czyści dane z formularzy, pamięć Javy i zawartość Kosza. Pozwala także nadpisywać skasowane dane, by nie można było ich odtworzyć.
Kategoria: prywatność
Adres: www.hotcleaner.com
Web of Trust
Wtyczka pozwala uniknąć otwierania niebezpiecznych witryn. Na podstawie opinii innych użytkowników tego dodatku i specjalnych algorytmów tworzona jest klasyfikacja stron, których odwiedzenie może wiązać się z ryzykiem utraty danych lub zarażeniem komputera złośliwym oprogramowaniem. Pozycja w rankingu WOT przypisywana jest także stronom prezentowanym przez wyszukiwarki internetowe.
Kategoria: bezpieczeństwo
Adres: www.mywot.com
Magic Actions for YouTube
Wtyczka rozszerza i ułatwia obsługę serwisu YouTube. Automatycznie wybiera najlepszą jakość nagrań, pozwala kontrolować głośność rolką myszy, przyciemnia tło strony, by zwiększyć komfort oglądania. Za pomocą Magic Actions można błyskawicznie zapisać zrzut ekranu z odtwarzanego pliku wideo, włączyć automatycznie odtwarzanie w szerokim formacie bądź na pełnym ekranie i aktywować zapętlenie.
Kategoria: multimedia
Adres: www.mycinema.pro
Checker Plus for Gmail
Dodatek wyświetla na pulpicie lub w postaci wyskakującego okna informacje o nowej wiadomości e-mail, która została odebrana przez pocztę Gmail. Komunikat może być też uzupełniony zdjęciem nadawcy (oczywiście o ile jest dostępne w kontaktach), a wiadomość automatycznie odczytana. To wszystko bez otwierania witryny z pocztą. Wtyczka obsługuje wiele kont internetowych.
Kategoria: produktywność
Adres: jasonsavard.com/pl/
Momentum
Wtyczka przekształca kartę nowej strony w tablicę, na której wyświetlane są zadania do wykonania, informacje o pogodzie, dane z kalendarza. W tle prezentowane jest wysokiej jakości zdjęcie, codziennie inne. Użytkownik może także skonfigurować powiadomienia. Momentum współpracuje z wieloma serwisami obsługującymi kalendarze, między innymi Trello, Todoist, Wunderlist czy Google Tasks.
Kategoria: produktywność
Adres: momentumdash.com
Wtyczki do Firefoksa
JAK DODAWAĆ ROZSZERZENIA DO FIREFOKSA?
Rozwiń menu Firefoksa i wybierz polecenie Dodatki. Naciśnij Pobierz dodatki i przycisk Find more add-ons. Znajdź plug-in, wskaż go i rozpocznij instalację, klikając przycisk Dodaj do Firefoxa. Potwierdź operację, wciskając Dodaj i OK. Uruchom rozszerzenie za pomocą przycisku na pasku narzędzi.
Facebook Container
Rozszerzenie to chroni przed szpiegowaniem przez Facebooka, „osłania” internetową aktywność użytkownika przed serwisem społecznościowym, uniemożliwiając rejestrowanie przez serwis wizyt na innych witrynach. Dodatek usuwa z komputera wszystkie ciasteczka związane z Facebookiem, a po uruchomieniu serwisu związana z nim aktywność odbywa się w izolowanym kontenerze.
Kategoria: bezpieczeństwo
Adres: addons.mozilla.org/pl/firefox/
Enhancer for YouTube
Enhancer uzupełnia przeglądarkę o zestaw funkcji ułatwiających korzystanie z YouTube’a. Wtyczka pozwala kontrolować poziom głośności za pomocą kółka myszy, automatycznie odtwarza filmy w najwyższej lub zdefiniowanej przez użytkownika rozdzielczości i zapętla nagranie. Dodatek usuwa też reklamy z filmów i kasuje opisy. Użytkownik może wybrać motywy kolorystyczne tła oraz zwiększyć obszar odtwarzania.
Kategoria: multimedia
Adres: www.mrfdev.com
Firefox Multi-Account Containers
Dodatek pozwala podzielić karty przeglądarki na oznaczone kolorami grupy i każdą z nich umieścić w osobnym kontenerze razem z przypisanymi do kart plikami cookies. Żadne dane nie są przekazywane pomiędzy tymi grupami, co podnosi poziom bezpieczeństwa. Użytkownik nie musi już uruchamiać innej przeglądarki tylko po to, by sprawdzić pocztę. Ten sposób organizacji pracy pozwala także zalogować się do jednej usługi internetowej na kilka różnych kont.
Kategoria: prywatność
Adres: addons.mozilla.org/pl/firefox/
Worldwide Radio
Jeżeli ktoś nie może żyć bez muzyki, plotek ze świata czy wiadomości na pewno doceni Worldwide Radio. Po zainstalowaniu wtyczki zyska bowiem dostęp do ponad 30 tysięcy (!) rozgłośni radiowych z całego świata. Stacje podzielone są na kontynenty oraz państwa, a lista kanałów obejmuje większość nadawców z danego kraju. Każda stacja opatrzona jest krótkim opisem. Użytkownik może tworzyć listy ulubionych kanałów, włączyć losowy wybór stacji, która ma być odtwarzana i skorzystać z funkcji przeglądu polegającej na okresowym przełączaniu pomiędzy rozgłośniami. Wtyczka w polskiej wersji językowej.
Kategoria: multimedia
Adres: addons.mozilla.org/pl/firefox
Marker.io
Wtyczka Marker.io to doskonałe narzędzie do zapisania zrzutu ekranu, opisania go notatkami i skonwertowania do formatu obsługiwanego przez kilka różnych narzędzi do zarządzania projektami i zadaniami. Dodatek doceniają programiści oraz projektanci stron i aplikacji internetowych, testerzy i menedżerowie. Przyspiesza i ułatwia im pracę.
Kategoria: produktywność
Adres: marker.io
Privacy Badger
Privacy Badger to kolejny dodatek poprawiający prywatność użytkownika w sieci. Blokuje on działanie mechanizmów szpiegujących i trackerów ukrytych na odwiedzanych stronach. Badger ma wbudowany mechanizm sprawdzający, które domeny śledzą działania użytkownika i reagujący odpowiednio w zależności od potrzeb.
Kategoria: prywatność
Adres: www.eff.org
Image Search
Dodatek uzupełnia menu kontekstowe przeglądarki o opcje ułatwiające obsługę wyszukiwarek obrazów, sprawdzanie źródeł pochodzenia zdjęć oraz odnajdywanie witryn, na których pojawiają się dane grafiki. Użytkownicy mogą uzupełniać listę wyszukiwarek o własne strony, modyfikować sposób obsługi wbudowanych serwisów oraz przeszukiwać wiele witryn jednocześnie.
Kategoria: produktywność
Adres: addons.mozilla.org/pl/firefox/
Hoxx VPN Proxy
Hoxx VPN Proxy służy do ukrywania tożsamości w internecie, pozwala anonimowo surfować po sieci i chronić swoje prywatne dane w publicznych sieciach bezprzewodowych. Jednocześnie dodatek szyfruje przesyłane dane. Dzięki wtyczce można też łączyć się z serwisami, które przyznają dostęp do swoich zasobów na podstawie lokalizacji użytkownika i na przykład oglądać zagraniczne kanały telewizyjne.
Kategoria: prywatność
Adres: hoxx.com
Wikiwand
Wikiwand to dodatek, który zmienia interfejs popularnej Wikipedii. Wtyczka optymalizuje zawartość internetowej encyklopedii, przyspiesza i usprawnia przeglądanie jej zawartości. Modyfikacjom poddany został prawie każdy element strony źródłowej. Poprawiono czytelność, zmieniły się czcionki, kolorystyka i układ. Usprawniono działanie tabel i podglądu linków, działanie galerii.
Kategoria: narzędziowe
Adres: www.wikiwand.com
Web Developer
Wtyczka dla developerów. Dodaje do przeglądarki różne narzędzia programistyczne: pozwala przeglądać i edytować zawartość styli CSS użytych do tworzenia strony, modyfikować pracę formularzy, sprawdzać zachowanie różnych obiektów i wpływ modyfikacji kodu na wygląd i zachowanie witryny. Dostępna jest również wersja tego dodatku dla Chrome’a i Opery.
Kategoria: dla programistów
Adres: chrispederick.com
Wtyczki do Edge’a
JAK DODAWAĆ ROZSZERZENIA DO EDGE'A?
Wciśnij przycisk menu, a potem polecenie Rozszerzenia. Przewiń listę w dół i wybierz Odkryj więcej rozszerzeń. Zostaniesz przeniesiony automatycznie do okna Sklepu Windows. Odszukaj dodatek i wskaż go. Kliknij Pobierz i w oknie komunikatu z prośbą o zalogowanie wybierz Nie, dziękuję. Gdy wtyczka zostanie załadowana i zainstalowana, użyj przycisku <Uruchom>, a po powrocie do okna przeglądarki Włącz. Plug-in zazwyczaj uruchamia się za pomocą przycisku na pasku.
Mailtrack for Gmail
Mailtrack to dodatek, który informuje użytkownika, czy jego wiadomość wysłana za pomocą poczty Gmail dotarła do adresata i czy została przeczytana. W komunikacie przekazywana jest także informacja o tym, kiedy nastąpiło otwarcie wiadomości, na jakim koncie użytkownika oraz za pomocą jakiego urządzenia.
Kategoria: narzędzia
Adres: pcformat.pl/u/3342
Wtyczka translatora, która pozwala tłumaczyć zawartość stron internetowych na inne języki. Nie jest tak dobra jak konkurencyjne rozwiązanie Google, ale wystarczy, by zrozumieć treść obcej strony. Tłumacz obsługuje ponad 50 języków, w tym wiele egzotycznych. Nie brakuje w tym zestawieniu polskiego.
Kategoria: produktywność
Adres: pcformat.pl/u/3341
Mouse Gestures
Obsługa przeglądarki za pomocą gestów myszy to funkcja znana doskonale z innych programów. Edge wymaga do tego instalacji rozszerzenia. Po zainstalowaniu Mouse Gestures wiele funkcji można włączyć, kreśląc myszą przypisane do nich gesty. Wystarczy wytrenować kilka ruchów, by szybciej otwierać i zamykać karty, przewijać zawartość witryn czy przechodzić pomiędzy stronami. Do opanowania jest kilkanaście różnych akcji. Wtyczka współpracuje również z ekranami dotykowymi i touchpadami.
Kategoria: produktywność
Adres: pcformat.pl/u/3343
Turn Off the Lights
To wtyczka dla osób, które często oglądają na stronach internetowych różne filmy. Turn Off the Lights sprawia, że okno przeglądarki zostaje przyciemnione, pozwalając skupić się na odtwarzanym materiale. Tło można dostosowywać do własnych potrzeb. Dodatek współpracuje miedzy innymi z YouTube’em, Vimeo, Dailymotion, Hulu czy Metacafe. To proste, ale bardzo skuteczne narzędzie
Kategoria: multimedia
Adres: pcformat.pl/u/3344
OneNote Web clipper
OneNote Web clipper usprawnia pracę programu OneNote. Dodatek służy do zapisywania elementów stron internetowych i dodawania ich do notatek sporządzonych w aplikacji.
Kategoria: produktywność
Adres: pcformat.pl/u/3345
Office Online
Praktycznie każdy użytkownik komputera ma kontakt z plikami pakietu biurowego Office, nie wszyscy jednak mają go zainstalowanego. Wtyczka Office Online pozwala przeglądać, edytować, a nawet tworzyć od zera dokumenty Worda, arkusze Excela czy prezentacje PowerPointa bez zestawu Microsoft Office. Dodatek obsługuje pliki zapisane na twardym dysku i na dysku internetowym OneDrive.
Kategoria: biuro
Adres: pcformat.pl/u/3346
Tampermonkey
Wtyczka służy do modyfikacji wyglądu i zachowania popularnych serwisów internetowych. Skorzystaj z niej, jeżeli chcesz zmienić działanie Facebooka czy YouTube’a. Trzeba jedynie pamiętać, że dodatek używa skryptów tworzonych przez użytkowników. Skrypty te mogą ingerować nie tylko w wygląd stron, ale również w przeglądarkę i system bazowy. Należy więc korzystać tylko ze sprawdzonych źródeł.
Kategoria: produktywność
Adres: pcformat.pl/u/3347
Wtyczki do Opery
JAK DODAWAĆ ROZSZERZENIA DO OPERY?
Rozwiń menu Opery, następnie podmenu Rozszerzenia i kliknij Pobierz rozszerzenia. Odszukaj wtyczkę, wskaż ją i zainstaluj, naciskając przycisk Dodaj do Opery. W przypadku Opery dodatki mogą być widoczne na bocznym pasku w postaci niewielkich aplikacji lub, jak w przypadku innych przeglądarek, na pasku narzędzi.
Todoist Sidebar
Todoist to internetowy serwis pomagający zapanować nad natłokiem obowiązków, narzędzie do zarządzania czasem i zadaniami. Plug-in umożliwia logowanie się do serwisu z poziomu paska bocznego przeglądarki i korzystanie z jego wszystkich funkcji. To rozwiązanie dla osób, które większość czasu spędzają w internecie i nie chcą włączać aplikacji stacjonarnej.
Kategoria: produktywność
Adres: todoist.com
TweetRight to rozszerzenie, które pozwala błyskawicznie udostępniać na Twitterze strony internetowe, linki i zdjęcia ze stron. Wystarczy zaznaczyć element i wybrać odpowiednie polecenie z menu kontekstowego albo przycisk na pasku zadań przeglądarki.
Kategoria: społecznościowe
Adres: pcformat.pl/u/3348
2048 Sidebar
Wtyczka dodaje do paska Opery grę o nazwie 2048. Polega ona na przesuwaniu pól z liczbami w taki sposób, by dwie takie same umieszczone zostały na sąsiednich polach. Spowoduje to ich dodanie. Gra kończy się, gdy pojawi się pole z liczbą 2048 bądź gdy nie można już uzyskać większej liczby. To wciągająca zabawa – dodatki do przeglądarek nie muszą w końcu służyć tylko do poprawy efektywności pracy.
Kategoria: rozrywka
Adres: pcformat.pl/u/3349
Notemark
Zakładki w przeglądarce pozwalają zapisać strony, do których zagląda się najczęściej. Są przydatne, ale tylko wtedy, gdy nie ma ich zbyt wiele. Na długich listach zakładek trudno cokolwiek znaleźć. W takiej sytuacji z pomocą przychodzi Notemark. Pozwala zapisać strony niczym notatki, w celu przejrzenia w późniejszym terminie.
Kategoria: produktywność
Adres: pcformat.pl/u/3350
Install Chrome Extension
Install Chrome Extension to jedno z najważniejszych rozszerzeń do Opery. Pozwala skorzystać z mnóstwa dodatków stworzonych dla przeglądarki Chrome. Najnowsza wersja 55 Opery natywnie obsługuje wtyczki dla Chrome, mimo to prezentowane rozszerzenie znacznie przyspiesza proces weryfikowania zgodności dodatków.
Kategoria: narzędzia
Adres: pcformat.pl/u/3351
Inne ciekawe pluginy do Chrome
GetThemAll
Ułatwia pobieranie plików wideo ze stron internetowych
Kategoria: narzędzia
Mega
Obsługa popularnego dysku internetowego Mega
Kategoria: produktywność
Enhanced Steam
Wtyczka rozszerza możliwości serwisu Steam
Kategoria: rozrywka
Live Start Page – Living Wallpapers
Dostosowuje wygląd ekranu nowej karty i dodaje do niego widżety
Kategoria: produktywność
MightyText
Wysyła SMS-y z komputera za pomocą telefonu, wyświetla powiadomienia
Kategoria: produktywność
TickTick – Todo & Task List
Tworzy listy zadań
Kategoria: produktywność
PrintWhatYouLike
Ułatwia drukowanie zawartości stron internetowych
Kategoria: produktywność
Unsplash Instant
Wyświetla zdjęcia Unsplash na ekranie nowej karty
Kategoria: rozrywka
NordVPN Proxy Extension - Privacy & Security
Szyfruje transmisję i anonimizuje przeglądanie stron internetowych
Kategoria: prywatność
Black Menu for Google
Daje szybki dostęp do różnych serwisów Google’a
Kategoria: produktywność
Inne ciekawe pluginy do Firefoxa
Video DownloadHelper
Zapisywanie filmów z serwisów strumieniowych
Kategoria: multimedia
Ghostery
Blokowanie reklam i przyspieszanie ładowania stron
Kategoria: produktywność
FoxyProxy Standard
Menedżer serwerów proxy
Kategoria: produktywność
Turbo Download Manager
Menedżer pobierania
Kategoria: produktywność
Eliminator Slajdów
Galerie zdjęć na jednej stronie zamiast pokazu slajdów
Kategoria: produktywność
Disconnect
Ochrona przed śledzeniem, przyspieszanie ładowania stron
Kategoria: prywatność
YouTube High Definition
Automatyczne odtwarzanie wideo w wysokiej rozdzielczości i dodawanie innych narzędzi
Kategoria: multimedia
Tree Style Tab
Wyświetla otwarte karty w postaci drzewa
Kategoria: produktywność
Tabliss
Dodawanie widżetów i teł do strony nowej karty
Kategoria: produktywność
HTTPS Everywhere
Włączanie szyfrowania na stronach, które to umożliwiają
Kategoria: bezpieczeństwo
Stylish
Personalizacja wyglądu witryn
Kategoria: narzędziowe
Inne ciekawe pluginy do Edge
LastPass
Menedżer haseł
Kategoria: bezpieczeństwo
Save to Pocket
Narzędzie do zapisywania informacji i przeglądania ich w późniejszym terminie
Kategoria: produktywność
Zoom for Microsoft Edge
Szybkie i wygodne powiększanie widoku strony
Kategoria: produktywność
Web Developer Checklist
Narzędzie do weryfikacji projektów programistycznych
Kategoria: dla programistów
IP Address and Domain Information
Szczegółowe informacje o stronie internetowej
Kategoria: dla programistów
Mailtrack for Gmail
Śledzenie wysłanych wiadomości e-mail
Kategoria: narzędzia
360 Internet Protection
Ochrona przed różnymi zagrożeniami z internetu
Kategoria: bezpieczeństwo
Rozszerzenia multimediów sieci Web
Zestaw do obsługi plików audio i wideo
Kategoria: multimedia
Ultra Wide Video
Dopasowuje format wyświetlanych filmów do monitorów ultrapanoramicznych
Kategoria: multimedia
360 viewer
Przeglądarka rzeczywistości mieszanej
Kategoria: multimedia
Inne ciekawe pluginy do Opery
Convert2mp3.net
Konwersja filmów z YouTube’a i Dailymotion
Kategoria: multimedia
Gismeteo
Prognoza pogody dla określonej lokalizacji
Kategoria: wiadomości
AliTools
Wspomaganie zakupów w serwisie AliExpress
Kategoria: narzędzia
V7 Bookmarks
Menedżer zakładek
Kategoria: produktywność
Peek
Podgląd plików przed ich pobraniem na dysk komputera
Kategoria: narzędzia
Boomerang for Gmail
Zarządzanie wiadomościami Gmail
Kategoria: produktywność
Classic Notes
Zapisywanie notatek na pasku bocznym
Kategoria: produktywność
DuckDuckGo for Opera
Dostęp do wyszukiwarki, która nie zbiera informacji o swoich użytkownikach
Kategoria: prywatność
Google Translate
Tłumacz Google’a
Kategoria: produktywność
Whatsapp
Dostęp do komunikatora WhatsApp
Kategoria: społecznościowe
Instagram Sidebar
Pozwala śledzić i komentować zasoby Instagrama
Kategoria: społecznościowe