Dysk optymalny

Od kilku lat coraz więcej mówi się o dyskach SSD, które mają być idealnymi urządzeniami służącymi do przechowywania danych w pecetach i laptopach. Oferują wyższą niż dyski talerzowe szybkość przesyłu danych – jest ona ograniczona jedynie przepustowością interfejsu SATA III, czyli realnie około 550 MB/s. W przypadku dysków SSD czas dostępu nie jest mierzony w milisekundach, a w ułamkach milisekund. Komfort pracy z dyskami tego rodzaju jest tak duży, że osoby, które sięgnęły po technologię, nie chcą wracać do klasycznych dysków talerzowych.

Skoro SSD ma tyle zalet, dlaczego wciąż większość komputerów jest sprzedawana ze „zwykłymi” dyskami? Dlaczego producenci klasycznych nośników wciąż dodają do nich kolejne terabajty, zamiast porzucić starą technologię na rzecz SSD?

HDD oraz SSD

W zwykłym dysku dane są przechowywane na wirujących talerzach i odczytywane przez ruchomą głowicę. Prędkość obrotowa jest stała, ale największy promień mają zewnętrzne cylindry talerza, więc tylko na nich jest osiągana maksymalna prędkość odczytu i zapisu danych. W przypadku szybkiego dysku Seagate ST2000DM001 wynosi ona ok. 220 MB/s. Interfejs SATA III o przepustowości około 600 MB/s w zupełności wystarcza, aby zaspokoić potrzeby takiego dysku.

Inaczej jest w przypadku SSD. Dane są zapisywane w półprzewodnikowej pamięci NAND flash, a szybkość odczytu i zapisu danych zależy od szybkości tej pamięci, szybkości kontrolera, algorytmów buforujących itd. Wąskim gardłem jest interfejs SATA, dlatego większość dobrych dysków SSD osiąga taką samą szybkość odczytu i zapisu na poziomie 500–550 MB/s.

Które lepsze?

Jeśli chodzi o pojemność i koszt przestrzeni dyskowej, HDD i SSD dzieli przepaść. W przeliczeniu na 1 GB najbardziej opłacalne są dyski 3,5” o pojemności 3 TB. W przypadku modeli 1 TB koszt gigabajta wynosi 20–22 grosze – przechowywanie danych na SSD jest siedem razy droższe. Spośród SSD najbardziej opłacalne są modele o pojemności ok. 250 GB, z cenie od 330 zł.

Z drugiej strony zamiast instalować w komputerze dysk HDD o pojemności 1 TB za 200 zł, można zainstalować SSD 250 GB za 330 zł, którego pojemność być może i tak wystarczy. W porównaniu z ceną całego komputera dodatkowe 130 zł nie jest dużą kwotą, a zyskuje się sporo na wydajności.

No właśnie, jaki jest realny zysk? Przecież wydajność komputera zależy nie tylko od dysku. Sprawdziliśmy to na przykładzie kilku zadań (patrz wykres na stronie obok). Na SSD każda z czynności jest wykonywana o kilka lub kilkanaście sekund szybciej – to niby niewiele, jednak jeśli dosłownie wszystko można wykonać odrobinę szybciej, to na całej sekwencji zadań można zaoszczędzić w sumie znacznie więcej. To dlatego na SSD dobrze się pracuje i efekt instalacji dysku często jest lepszy niż użycia drogiego procesora czy pojemnej pamięci RAM.

Hybrydy 2-w-1

Doskonale widać, że dla osób ceniących sobie komfort pracy i wydajność komputera SSD jest bardzo dobrą propozycją. Ale co zrobić, jeśli jednocześnie potrzeba dużej pojemności, której producenci dysków SSD nie są w stanie oferować w rozsądnej cenie?

Z pomocą przychodzą rozwiązania hybrydowe, a jest ich kilka. Najprostszym jest tzw. dysk SSHD – tradycyjny dysk talerzowy, który dodatkowo ma kilkadziesiąt megabajtów pamięci flash na najczęściej używane dane. Spośród dysków tego tego typu można wymienić Seagate Desktop SSHD (od 300 zł za 1 TB), Seagate Laptop SSHD (od 230 zł za model 500 GB) czy WD Blue SSHD do pecetów (740 zł za 4 TB) i laptopów (370 zł za dysk 1 TB). Dyski są sporo droższe niż HDD, ale zapewniają pewien przyrost wydajności.