Komputer poliglota

Rozpoznawanie głosu nie jest dostępne dla polskojęzycznej wersji Windows Vista ani Windows 7. Nie jest możliwe wydawanie rozkazów w języku polskim. Możesz jednak sterować funkcjami systemu za pomocą swojego głosu oraz dyktować tekst w dowolnym edytorze tekstu w kilku innych znanych powszechnie europejskich językach, np. po angielsku.

Ważny jest nie tylko język, w którym chcesz dyktować teksty, ale także interfejs Windows. Na przykład, jeżeli chcesz wydawać polecenia w języku angielskim, musisz najpierw zmienić język interfejsu systemowego na angielski (możesz to zrobić także w wersji polskojęzycznej), a następnie możesz wydawać komputerowi rozkazy po angielsku. Nie trzeba mieć doskonałego akcentu – komputer nauczy się twojego sposobu mówienia, nawet jeśli nie będzie idealny.

Przydatne polecenia do sterowania głosem w anglojęzycznym systemie Windows. Poniższe komendy wstawiają znaki interpunkcyjne i ułatwiają nawigację po dyktowanym dokumencie.

• New paragraph – nowy akapit
• New line – nowa linia
• Correct <SŁOWO> – poprawia (odpowiednie słowo trzeba oczywiście wypowiedzieć w obsługiwanym języku)
• Select <SŁOWO> – zaznacza
• Select next sentence – zaznacza całe zdanie za kursorem
• Select previous sentence – zaznacza całe zdanie przed kursorem
• Go to <SŁOWO> – umieszcza kursor przed danym wyrazem
• Go after <SŁOWO> – umieszcza kursor za danym wyrazem
• Go to the end of the document – umieszcza kursor na końcu dokumentu
• Delete <SŁOWO> – kasuje dany wyraz
• Delete that – kasuje to, co zostało wcześniej zaznaczone za pomocą polecenia Select
• What can I say? – wyświetla podręczną listę poleceń głosowyc

Do wydawania komputerowi poleceń w dowolnym z dostępnych języków możesz przystosować polskojęzyczną wersję systemu Windows Vista lub Windows 7. Musisz najpierw zmienić polski język interfejsu systemowego na język, w którym będziesz wydawał polecenia. Zmianę interfejsu przeprowadza się inaczej dla edycji Ultimate, a inaczej dla pozostałych. Pokażemy obie metody.

Rozwiń menu Start i w polu wyszukiwania wpisz Windows Update. Następnie kliknij pozycję o tej samej nazwie.

Na ekranie pojawi się okno Windows Update, kliknij Opcjonalne aktualizacje. Następnie na liście aktualizacji opcjonalnych odnajdź grupę Windows 7 Language Packs i zaznacz pole Angielski pakiet językowy. Kliknij OK.

Powrócisz do głównego okna Windows Update. Kliknij przycisk Zainstaluj aktualizacje. Rozpocznie się pobieranie wybranego pakietu językowego. Ponieważ pojedynczy pakiet językowy może mieć objętość nawet 200 MB, proces pobierania chwilę potrwa. O przebiegu tego procesu będziesz na bieżąco informowany paskiem postępu i wskaźnikiem procentowym. Po pobraniu pakietu językowego automatycznie rozpocznie się jego instalacja – również na tym etapie wymagana jest cierpliwość.

Gdy instalowanie pakietu językowego się zakończy, zobaczysz stosowny komunikat. Kliknij widoczne po lewej stronie zadanie Strona główna Panelu sterowania.

W oknie Panel sterowania, w kategorii Zegar, język, region kliknij Zmień język wyświetlania. Pojawi się okno Region i język ustawione na zakładce Klawiatury i języki. W sekcji Język wyświetlania rozwiń listę Wybierz język wyświetlania, kliknij na niej pozycję English, a następnie przycisk OK. Pojawi się okno dialogowe Zmień język wyświetlania. Kliknij w nim Wyloguj teraz i po chwili zaloguj się do systemu ponownie. Twój system będzie teraz anglojęzyczny, co oznacza, że funkcja rozpoznawania mowy jest odblokowana. Oczywiście, jeżeli znasz lepiej inny język, to pobierz odpowiedni pakiet językowy spośród tych, dla których Microsoft zdefiniował funkcje rozpoznawania mowy.
Pamiętaj też, że w każdej chwili możesz przełączyć system z powrotem na polską wersję – wystarczy wybrać odpowiedni język w oknie Region i język.

Zakładamy, że masz już system z anglojęzycznym interfejsem. W warsztacie prezentujemy, jak korzystać z mechanizmu rozpoznawania mowy w anglojęzycznej wersji Windows 7. Analogicznie mechanizm ten konfigurujesz w Windows Vista.

Rozwiń menu Start i w polu wyszukiwania wpisz słowo speech. Na liście odnalezionych elementów kliknij pozycję Windows Speech Recognition.

Pojawi się okno Set up Speech Recognition. Kliknij Next. Kolejny etap to wybór odpowiedniego typu mikrofonu. Jeżeli korzystasz z mikrofonu wbudowanego np. w laptop, wybierz opcję Other. Kliknij Next. Kolejny etap informuje o odpowiednim ustawieniu mikrofonu, ponownie kliknij Next.

Następny etap wymaga już wypowiedzenia pierwszych słów. Przeczytaj widoczny na ekranie tekst zaznaczony wytłuszczoną czcionką, a następnie kliknij Next. Jeżeli na kolejnym etapie zobaczysz komunikat informujący, że komputer cię „nie słyszy”: The computer did not hear anything, upewnij się, że mikrofon jest poprawnie podłączony i uruchomiony, a następnie – po ponownym kliknięciu Next – jeszcze raz przeczytaj wyświetlaną frazę.

Po poprawnym przeczytaniu frazy i prawidłowym ustawieniu mikrofonu otrzymasz odpowiedni komunikat. Kliknij Next.

Następny etap dotyczy udoskonalania rozpoznawania twojej mowy. Radzimy zaznaczyć opcję Enable document review. Po jej zaznaczeniu kliknij Next.

Teraz określasz sposób aktywowania funkcji rozpoznawania mowy. Do dyspozycji masz aktywację ręczną Use manual activation mode – będziesz musiał kliknąć ikonę mikrofonu na pasku językowym lub wcisnąć skrót klawiszowy [Ctrl]+[Windows] – oraz aktywację głosem Use voice activation mode. W tym drugim wypadku komputer będzie stale nasłuchiwał twojego głosu, jednak funkcje rozpoznawania głosu i sterowania głosem uaktywnią się po powiedzeniu do mikrofonu zwrotu „Start listening”. Bez względu na tryb aktywacji mechanizm rozpoznawania dezaktywujesz zawsze tak samo – mówiąc do mikrofonu polecenie „Stop listening”. Na początek proponujemy aktywację manualną. Zaznacz opcję Use manual activation mode i kliknij Next.

Kreator konfiguracji rozpoznawania mowy proponuje teraz wydrukowanie arkusza poleceń, na które twój komputer będzie reagował. Kliknij przycisk View Reference Sheet. Wyświetli się okno systemu pomocy Windows zawierające listę komend głosowych, sposobów dyktowania (np. znaków interpunkcyjnych) itp. Po zapoznaniu się z dokumentacją lub przynajmniej jej wydrukowaniu kliknij Next.

Kreator proponuje aktywację mechanizmu rozpoznawania mowy od razu po uruchomieniu Windows. Jeżeli nie chcesz z tego korzystać, odznacz pole Ren Speech Recognition at startup i kliknij Next. Ostatni etap kreatora umożliwia uruchomienie samouczka. Warto z niego skorzystać! Kliknij Start Tutorial. Rozpocznie się samouczek. Rozpoznawanie głosu już działa, więc nie musisz klikać Next, by przejść do kolejnego etapu szkolenia. Wystarczy powiedzieć „Next”. Im dłużej będziesz korzystał z samouczka, tym lepiej komputer będzie cię rozumiał. W trakcie całej sesji samouczka mechanizm rozpoznawania mowy „uczy się” mowy użytkownika. Naprawdę nie trzeba mieć oksfordzkiego akcentu, by się „dogadać” ze swoim pecetem :).

Zanim rozpoczniesz dyktowanie w edytorze tekstu, skorzystaj z opisywanego w artykule samouczka. Dyktowanie tekstu w dowolnym edytorze – może to być Word, WordPad, czy nawet standardowy Notatnik Windows – jest bardzo proste. Po uruchomieniu danego edytora (głosem lub w tradycyjny sposób) upewnij się, że funkcja rozpoznawania głosu jest aktywna i po prostu zacznij wyraźnie mówić (po angielsku lub w innym wybranym języku obsługiwanym przez mechanizm rozpoznawania). Wypowiadany tekst będzie automatycznie wstawiany do dokumentu. O aktywności mechanizmu rozpoznawania mowy świadczy widoczna na ekranie kontrolka. Dyktowanie kończysz, wyłączając rozpoznawanie mowy przyciskiem widocznym po lewej stronie kontrolki lub wypowiedzianym poleceniem „Stop listening”.