Kreatywne porządkowanie

W artykule:

• Korzyści ze stosowania testowanych programów
• Nowe ciekawe funkcje kreatywne, ułatwiające porządkowanie
• Porównanie 5 komercyjnych i 4 bezpłatnych menedżerów fotografii

Teoretycznie do katalogowania cyfrowych fotografii wystarczy Eksplorator Windows. W praktyce nie oferuje on wielu funkcji dostępnych w testowanych programach. Warto więc skorzystać ze znacznie bardziej funkcjonalnego menedżera zdjęć. Oprócz zdjęć z dysku można dodawać do kolekcji również fotografie z nośników wymiennych, tworząc w ten sposób bazę zdjęć zawsze dostępną, bez względu na to, gdzie dane zdjęcie jest fizycznie zapisane.

W dużym zbiorze zdjęć trudno niekiedy znaleźć potrzebną fotografię. Opisywane programy pozwalają katalogować zdjęcia wraz z wieloma danymi dodatkowymi. Dzięki temu np. przefiltrowanie bazy w celu wyszukania zdjęć wykonanych z lampą błyskową sprowadza się do co najwyżej kilku kliknięć. Chcesz posortować zdjęcia według czasu naświetlania albo ekspozycji? To również jest możliwe. Do swobody wyboru kryteriów filtrowania trzeba się przyzwyczaić, ale gdy już nauczysz się umiejętnie tagować zdjęcia, funkcje wyszukiwania i sortowania bardzo ułatwią znalezienie potrzebnych ujęć.

Uporządkowaną bazę możesz co najwyżej przeglądać. Dzięki funkcjom kreatywnym możesz tworzyć z własnych fotografii ciekawe multimedialne projekty: animowane internetowe galerie, pokazy slajdów z efektownymi przejściami i tłem muzycznym itp. Wiele programów umożliwia również tworzenie fotoalbumów (do wydruku), kartek pocztowych czy kalendarzy.

I nagle okazuje się, że kolekcja zdjęć plus program zamienia twój komputer w studio graficzne.

Jedną z nowszych funkcji jest obsługa współrzędnych GPS zapisanych w pliku zdjęcia. Podczas edycji fotografii w programie można wskazać na mapie miejsce jej wykonania, a odpowiednie znaczniki zostaną dodane i zapisane razem z plikiem zdjęcia. Aplikacja wykorzysta te informacje w sposób kreatywny, umożliwiając np. utworzenie pokazu slajdów stanowiącego chronologiczny zapis wycieczki.

Kolejna sytuacja, w której wielu z nas nagle czuje się fotografami, to imprezy, spotkania rodzinne itp. Inni uczestnicy danego wydarzenia, widząc dokumentującego wszystko zapaleńca, dopominają się później przesłania swoich podobizn. Dzięki funkcji rozpoznawania twarzy skatalogujesz zdjęcia według konkretnej występującej na nich osoby, a następnie utworzysz z wyeksportowanej kolekcji „paczkę wysyłkową”.

W fazie wysyłki warto skorzystać z funkcji „społecznościowych” i wywiesić galerię zdjęć z imprezy np. na ścianie Facebooka czy w serwisie Flickr. Rozwiązanie dużo bardziej wygodne i wizualnie ciekawsze dla odbiorców niż ręczne przesyłanie różnego typu załączników do wielu różnych osób.

• GEOTAGOWANIE Nie musisz mieć aparatu wyposażonego w moduł GPS. Dzięki funkcji geotagowania możesz przypisać każdej fotografii miejsce jej wykonania. Idealne rozwiązanie do zautomatyzowanych fotoreportaży z wycieczek.
• ROZPOZNAWANIE TWARZY Funkcja rozpoznawania twarzy bardzo ułatwia porządkowanie zdjęć. Wystarczy przyporządkować odpowiednie imiona rozpoznanym twarzom, a tworzenie kolekcji zdjęć z wybranymi osobami będzie kwestią kilku kliknięć.
• ODCZYT ZDJĘĆ Program do katalogowania fotografii uporządkuje zdjęcia niezależnie od ich pochodzenia. Mogą to być zdjęcia wcześniej zapisane na dysku, importowane z aparatu cyfrowego, telefonu komórkowego czy skanowane.

W naszym teście uwzględniliśmy 9 produktów. Pięć z nich to produkty komercyjne, pozostałe 4 są udostępniane bezpłatnie. Staraliśmy się wybrać programy popularnych marek (Adobe, Corel, ACDSee) oraz nowo wydane (testowane edycje Google Picasa oraz Ashampoo Photo Commandera zostały opublikowane już w grudniu 2011 roku). Testowane produkty podzieliliśmy na dwie grupy: programy komercyjne i programy bezpłatne. Dzięki temu osoby poszukujące bezpłatnych rozwiązań łatwo odnajdą polecany produkt w tej grupie. Procedura testowa dla obu grup była identyczna.

Proces instalacji każdego z testowanych programów nie wymaga szczególnego komentarza. Najdłużej trwał w przypadku zwycięskiego produktu Adobe, ale wynika to z objętości danych w pakiecie instalacyjnym. Był to też jedyny program, który wymagał restartu systemu po instalacji. Nie przeszkodziło mu to jednak w wygraniu testu.

Praca w każdym z testowanych programów rozpoczyna się od wskazania źródeł zdjęć, czyli folderu, z którego mają być zindeksowane bądź fizycznie przekopiowane do bazy danego programu. Lepszym rozwiązaniem w takim wypadku jest indeksowanie zdjęć bez ich fizycznego przenoszenia. Dzięki temu program zindeksuje również fotografie, które już wcześniej zapisaliśmy na wymiennych nośnikach (np. na płytach CD/DVD).

Łatwość obsługi danego programu zależy od przejrzystości interfejsu oraz dokumentacji oddanej nam do dyspozycji. Bezdyskusyjnym liderem okazał się tutaj produkt Corela. W pudełku razem z programem otrzymujemy pełnowartościowy polskojęzyczny podręcznik wyjaśniający proces katalogowania i pokazujący, jak korzystać z oferowanych funkcji Paint Shop Pro X4.

Ocena możliwości w zakresie katalogowania i prezentacji zdjęć opierała się na bogactwie funkcji katalogujących w danym programie oraz liczbie sposobów prezentacji zdjęć. Zdecydowanie najbogatsze możliwości w zakresie sortowania, wyszukiwania czy filtrowania bazy zdjęć mają dwa, niestety niedostępne w wersjach polskojęzycznych, programy: Acdsee 14 oraz Zoner Photo Studio PRO 14. Te programy uzyskały najwyższe noty w kategorii „katalogowanie i prezentacja”.

Jeżeli szukasz programu, który pozwoli ci przeszukiwać bazę zdjęć nawet według tak wyszukanych kryteriów, jak określona wartość ISO (czułość matrycy), model aparatu czy szybkość migawki, wybierz któreś z tych właśnie narzędzi.

Najbardziej rozbudowanym edytorem zdjęć okazał się program Corel Paint Shop Pro X4. Pod względem możliwości edycji i retuszu fotografii bliżej tej aplikacji do profesjonalnych narzędzi klasy Adobe Photoshop (bez słowa „elements” w nazwie) niż do zautomatyzowanych, ale siłą rzeczy mało elastycznych rozwiązań, które znajdziemy np. w bezpłatnym programie Google Picasa. Adobe Elements to produkt, który oprócz rozbudowanych funkcji edycyjnych oferuje także proste w użyciu moduły pozwalające na szybkie utworzenie np. zdjęć panoramicznych, kalendarzy i innego typu projektów, co czyni ten program rozwiązaniem uniwersalnym.

Posiadacze nowoczesnych komputerów, wyposażonych w szybkie procesory i karty graficzne powinni skorzystać z aplikacji potrafiących użyć mocy obliczeniowej drzemiącej we współczesnych scalakach. Zdecydowanym liderem wydajności okazał się Adobe Photoshop Elements 10, który na wykorzystywanej przez nas platformie testowej wykonał najbardziej wymagające zadania najszybciej.

Niewiele ustępował mu produkt Corela, a także najnowsza wersja bardzo popularnego oraz udostępnianego bezpłatnie programu Google Picasa.

Osoby poszukujące rozwiązania komercyjnego i uniwersalnego pod względem funkcji edycyjnych i kreatorów projektów powinny wybrać zwycięzcę testu: Adobe Photoshop Elements 10. Niestety, jest to również program najdroższy. Jeżeli chcesz mieć dużą swobodę w edycji zdjęć, znakomitym wyborem będzie Corel Paint Shop Pro X4. Jeżeli wszelkie rozwiązania komercyjne po prostu odrzucasz, Google Picasa jest dla ciebie.

Opisy wybranych programów komercyjnych

Adobe Photoshop Elements 10 to połączenie rozbudowanego menedżera cyfrowych fotografii z funkcjonalnym i nowoczesnym edytorem zdjęć cyfrowych. Najnowsze „elementsy” to program nowoczesny. Potrafi korzystać z zalet współczesnych technologii, wykorzystuje moc obliczeniową wielu rdzeni oraz układów graficznych, co ma wpływ na szybkość działania wielu operacji. Test obrotu zdjęć został wykonany przez ten program w czasie o połowę krótszym od drugiego w stawce menedżera i kilkakrotnie krótszym od pozostałych programów. Jedyny zgrzyt to dziwny objaw podczas pracy z programem na wielu monitorach i próbie maksymalizacji okna menedżera na drugim monitorze. Okno programu nie powiększyło się poprawnie.

PLUSY:

• Funkcjonalny edytor
• Nowoczesne algorytmy przeszukiwania bazy

MINUSY:

• Dziwne zachowanie po maksymalizacji okna na drugim monitorze

W stosunku do poprzedniej wersji programu Corel wykonał ogromny krok naprzód. Pod względem oferowanej użytkownikowi pomocy, liczby przewodników, podpowiedzi, instruktażu produkt Corela może stanowić wzór. Sama aplikacja to również bardzo dopracowany program. Tworzenie bazy danych zdjęć jest realizowane automatycznie i natychmiastowo w momencie dodania folderu do listy obserwowanych katalogów. Do liczby funkcji edycyjnych nie można mieć zastrzeżeń, ale brakuje kreatorów dostępnych w innych domowych narzędziach do zdjęć – możliwości tworzenia różnego typu projektów, pokazów slajdów, kalendarzy itp. Trzeba jednak pamiętać, że funkcje edycyjne pozwalają zaprojektować tego typu prace samodzielnie od podstaw.

PLUSY:

• Rozbudowane funkcje edycyjne
• Ciekawe efekty

MINUSY:

• Brak predefiniowanych kreatorów projektów

Opisy wybranych programów darmowych

Jeżeli nie chcesz wydać ani złotówki na program do zarządzania cyfrowymi zdjęciami i nie zależy ci na szczególnie rozbudowanych funkcjach edycyjnych, wybór jest oczywisty – Google Picasa to zdecydowany lider wśród bezpłatnych menedżerów fotografii. Najnowsza, wydana w grudniu 2011, wersja oferuje rozbudowane funkcje społecznościowe. Mając konto w Google+, możesz publikować swoje zdjęcia w utworzonych przez siebie tzw. kręgach Google+, a twoi znajomi, dzięki funkcji rozpoznawania twarzy, mogą być automatycznie powiadamiani o tym, że masz ich wizerunki na fotografiach w swojej kolekcji. Warto również dodać, że w programie pojawiły się nowe efekty (np. HDR z jednego zdjęcia) oraz możliwość edycji fotografii w układzie porównawczym.

PLUSY:

• Rozpoznawanie twarzy
• Funkcje społecznościowe

MINUSY:

• Niektóre funkcje edycyjne dostępne tylko online

Bezpłatna wersja programu Zoner Photo Studio w bardzo niewielkim stopniu ustępuje nowszej edycji komercyjnej, którą również testowaliśmy. Podstawową różnicą w stosunku do edycji PRO jest brak modułu edycji plików RAW, zaawansowanych narzędzi korekcji obrazu czy kreatora zdjęć HDR. Jednak wielu użytkowników bez większych problemów obejdzie się bez tych funkcji. Warto zwrócić uwagę na zalety: bogate funkcje katalogowania, sortowania i wyszukiwania zdjęć według niemal dowolnego kryterium, dodatkowe przydatne kreatory projektów (np. pocztówek, zdjęć 3D czy panoram), wygodne w użyciu narzędzia wydruku zdjęć itp. Program oszczędnie gospodaruje zasobami komputera. Szkoda, że producent nie wydał jego polskojęzycznej wersji.

PLUSY:

• Bogate funkcje katalogowania fotografii
• Funkcje geotagowania

MINUSY:

• Brak polskiego interfejsu

W warsztacie przedstawiamy przykład kreatywnego zastosowania programu. Wersja próbna jest dostępna na stronie http://pcformat.pl/u/219.

Kliknij przycisk ORGANIZUJ w oknie powitalnym. W oknie menedżera zaznacz zdjęcia składowe. Rozwiń menu Plik i wybierz kolejno polecenia: Nowy oraz Photomerge.

Na ekranie pojawi się okno Photomerge. Kliknij w nim przycisk Dodaj otwarte pliki.

Na początek proponujemy, byś wybrał domyślny układ – opcję Automatyczny. Upewnij się, że jest zaznaczone pole wyboru Mieszaj obrazy. Kliknij OK.

Program rozpocznie automatyczne łączenie fotografii. Po chwili zobaczysz w oknie edytora rezultat – zdjęcie panoramiczne. W oknie Wyczyść krawędzie kliknij Tak.

W obszarze roboczym zobaczysz gotowy plik z panoramą. Zapisz gotowe zdjęcie za pomocą skrótu [Ctrl]+[S]. Miej na uwadze, że uzyskany plik może mieć znaczną objętość.

Pokazujemy, jak korzystać z mechanizmu rozpoznawania twarzy. Proces rozpoznawania twarzy jest uruchamiany automatycznie zaraz po zaimportowaniu nowych zdjęć do programu.

o zaimportowaniu zdjęć do programu po lewej stronie zobaczysz kategorię Osoby i widoczny w niej wpis Bez nazwy. Kliknij go.

Pojawi się komunikat Witamy w albumie osób bez nazwy. Kliknij Zamknij. Jeżeli masz swoje konto Google (np. korzystasz z poczty Gmail), warto, żebyś się zalogował, a program pozwoli na powiązanie twarzy z istniejącymi kontaktami w koncie Google. Link do logowania znajduje się w prawym górnym rogu okna programu Picasa.

Program wyświetli fotografie twarzy. Pod każdym zdjęciem widoczne jest pole z napisem Dodaj nazwę. Kliknij to pole i po prostu wpisz imię danej osoby, wciśnij [Enter].

Wyświetli się okno Osoby. Zakładamy, że danej osoby nie masz jeszcze w kontaktach, kliknij zatem przycisk Nowa osoba.

Imię osoby zostanie wpisane w pole Nazwa. Możesz uzupełnić dane, podając np. adresy elektroniczne danej osoby. Jeżeli chcesz, by podane informacje były synchronizowane z usługami online, pamiętaj, aby się wcześniej zalogować do usług Google’a. Po uzupełnieniu danych, kliknij OK.

Powrócisz do zestawienia nienazwanych twarzy. Poprzednie czynności powtórz dla każdego widocznego zdjęcia z twarzą. Gdy już to zrobisz, fotografie osób będą pogrupowane według przypisanych im przez ciebie danych.