Nowoczesny format filmu

Pokażemy, jak krok po kroku, za pomocą programu StaxRip przekształcić film zapisany na płycie DVD na pojedynczy plik w formacie matroska (MKV). Format ten najlepiej się nadaje do przechowywania materiałów wideo o wysokiej jakości, zawierających wiele ścieżek audio (po kilka ścieżek dźwiękowych mają często filmy DVD), jak również napisów w różnych językach dialogowych.

Programu StaxRip można użyć także do przegrywania i konwersji filmów zapisanych na płytach blu-ray. Jednak ze względu na małą popularność tego formatu w naszym kraju oraz niewielką liczbę komputerów wyposażonych w czytnik blu-ray (byłby w takim przypadku niezbędny) zdecydowaliśmy się na DVD.

Program StaxRip jest udostępniany w formie skompresowanego archiwum w formacie 7Z. Na płycie znajdziesz aplikację 7-Zip przeznaczoną do rozpakowywania archiwów w różnych formatach, m.in. właśnie w 7Z. Instalacja programu 7-Zip przebiega standardowo. Po prostu potwierdzasz kolejne etapy kreatora instalacji.

Gdy zainstalujesz program 7-Zip, przekopiuj plik instalacyjny programu StaxRip z naszej płyty do dowolnie wybranego folderu (np. na pulpit Windows), kliknij prawym klawiszem myszy plik archiwum programu StaxRip i z menu kontekstowego wybierz 7-Zip, a następnie Extrac to ....

Jeżeli korzystasz ze starszej niż Windows 7 wersji systemu Microsoftu, upewnij się, że masz zainstalowany pakiet .NET Framework 3.5 (znajdziesz go na płycie). Otwórz folder z rozpakowaną zawartością archiwum StaxRipa i dwukrotnie kliknij ikonę programu StaxRip.

Podczas pierwszego uruchomienia zobaczysz okno, w którym musisz wskazać lokalizację pliku z ustawieniami. StaxRip nie trzeba instalować, ale wszelkie parametry robocze programu muszą być gdzieś zapisane. Proponujemy wybrać opcję User Application Data Local, czyli zapis pliku ustawień w twoim lokalnym profilu użytkownika, do którego masz pełny dostęp. Uprzedzamy, że aby móc korzystać ze wszystkich funkcji programu StaxRip, musisz mieć konto o uprawnieniach administratorskich.

Ustawienia przegrywania i kodowania wideo są zgrupowane w programie w postaci szablonów (ang. templates). Wybór szablonu właściwego dla dokonywanych działań to kolejny etap.

Po uruchomieniu programu zobaczysz dwa okna. Okno główne programu zostanie przesłonięte mniejszym oknem Getting Started, w którym dokonujesz wyboru szablonu. Domyślnie wybranym szablonem jest DivX Plus. To dobry wybór. Upewnij się, że w sekcji Encoding Mode jest zaznaczona opcja Quality. Następnie z rozwijanego przycisku lub listy widocznej obok tej opcji wybierz Super High, co oznacza najwyższą możliwą jakość wynikowego pliku. Zakładamy, że priorytetem jest jakość filmu, a nie wielkość pliku.

Jeżeli nie chcesz, by okno Getting Started było wyświetlane podczas ponownego uruchomienia programu StaxRip, zaznacz pole wyboru Don't show this next startup. Po zaznaczeniu tego pola zobaczysz okienko dialogowe StaxRip informujące, w jaki sposób możesz przywrócić wyświetlanie okna Getting Started, kliknij OK. Kliknij Close, by zamknąć okno startowe i przejść do głównego okna programu.

W oknie głównym programu StaxRip – XviD zobaczysz mnóstwo parametrów. Nie przerażaj się ich liczbą. Większość ustawień jest poprawna już za sprawą wybranego szablonu. Kliknij menu Options.

Teraz w oknie Project Options rozwiń gałąź Subtitles i upewnij się, że w polu tekstowym Auto load subtitles jest widoczny wpis pl. Mogą być również dodatkowe wpisy, np. jak w naszym przykładzie. Wtedy film będzie miał kilka wersji językowych ścieżki dialogowej napisów do wyboru. Oczywiście, jeżeli nie chcesz dodatkowych wersji językowych, pozostaw tylko wpis pl. Upewnij się również, że jest zaznaczone pole wyboru Demux and add subtitles.

Nie zamykaj jeszcze okna Project Options. Kolejne bardzo ważne ustawienie dotyczy folderu tymczasowego. Standardowo program automatycznie wybiera folder tymczasowy taki sam, jak lokalizacja plików źródłowych. Jeśli źródłem jest płyta DVD, takie ustawienie nie zadziała, bo na gotowym krążku DVD Video nie da się już nic zapisać.

Rozwiń gałąź Paths, kliknij pozycję Temp Files Directory i kliknij przycisk ze strzałką w dół. Z tak rozwiniętego menu wybierz polecenie Browse i w kolejnym oknie wybierz folder, który będzie pełnił funkcję tymczasowej lokalizacji dla plików potrzebnych podczas konwersji. Po wskazaniu folderu kliknij Wybierz folder. Powrócisz do okna Project Options, w którym zobaczysz, że wybrana ścieżka została automatycznie wpisana w pole tekstowe Temp Files Directory. Kliknij OK.

Cechą filmów DVD jest dobrej jakości wielokanałowy dźwięk, najczęściej Dolby Digital 5.1. Warto byłoby zachować tę jakość również w filmie zapisanym w postaci pliku na dysku. Wybrany przez nas format matroska na to pozwala. W oknie głównym StaxRipa w sekcji Audio kliknij odnośnik AAC VBR ~96 kbps i z rozwiniętej listy wybierz AAC VBR 5.1 ~192 kbps. Czynność tę powtórz również dla drugiej ścieżki audio, tak by oba wpisy miały wartość AAC VBR 5.1 ~192 kbps.

Jeżeli film źródłowy ma ścieżki audio w różnych językach (np. angielski oryginał i ścieżkę z polskim dubbingiem), warto sprawdzić, czy ustawienia są poprawne. Kliknij odnośnik Edit przy jednej ze ścieżek.

Zobaczysz okno Audio Settings z mnóstwem parametrów. Na szczęście nie ma potrzeby ich zmieniać. Sprawdź jedynie, czy na liście Language jest wybrany właściwy język spośród dostępnych w danym filmie; w naszym przykładzie widoczny jest wpis Polish.

W analogiczny sposób weryfikujesz ustawienia językowe dla drugiej ścieżki dźwiękowej, jeżeli taka znajduje się na filmie. Uwaga: niekiedy film ma dwie ścieżki, ale obie w tym samym języku (np. oryginalna ścieżka angielska oraz angielski komentarz reżysera). W takiej sytuacji sprawdź, czy dla obu ścieżek jest wybrany ten sam język.

Po wybraniu profilu i wstępnym skorygowaniu niektórych ustawień czas na wskazanie programowi StaxRip lokalizacji źródłowych plików. Włóż do napędu optycznego płytę z filmem i postępuj wg poniższych wskazówek.

W oknie głównym StaxRip kliknij odnośnik będący jednocześnie tytułem sekcji Source. W oknie Source Files, które się pojawi na ekranie, kliknij Single or Merge.

Zobaczysz kolejne okno – Otwieranie. Wskaż w nim napęd optyczny, do którego włożyłeś płytę z filmem, a następnie dwukrotnie kliknij folder VIDEO_TS.

Zobaczysz listę plików wideo (ich nazwy rozpoczynają się od liter VTS), nie wszystkie pliki są składnikami filmu. Często oprócz filmu na płycie DVD umieszczane są różnego typu reklamy, materiały dodatkowe itp. Jeżeli chcesz przegrać i przekonwertować jedynie film, wybieraj tylko pliki największe (najczęściej pliki składowe filmu mają wielkość ok. 1 GB). Zaznacz pliki składowe filmu (najlepiej zaznaczaj je, trzymając wciśnięty klawisz [Ctrl] umożliwiający zaznaczenie wielu nawet niesąsiadujących ze sobą plików) i kliknij Otwórz. Zapoznaj się również z ramką „Wybór składowych plików filmu”, w której znajdziesz dodatkowe wskazówki.

Po wskazaniu plików zobaczysz ich nazwy na liście wyświetlonej w oknie dialogowym Single or Merge. Kliknij OK.

Jeżeli chcesz być absolutnie pewien, że w programie StaxRip wskażesz właściwe pliki do konwersji, po prostu odtwórz bezpośrednio z płyty poszczególne pliki w formacie DVD VOB. Wiele popularnych programów do odtwarzania wideo (np. Media Player Classic – Home Cinema; jest na płycie) doskonale sobie radzi z bezpośrednim odtwarzaniem plików w tym formacie. Co prawda bezpośrednio odtworzony plik VOB będzie pozbawiony np. napisów dialogowych, ale taki pobieżny przegląd zawartości DVD za pomocą playera multimediów pozwoli szybko się zorientować, które pliki są zbędnymi dodatkami, reklamami itp., a które stanowią sedno, czyli film, który chcesz skonwertować. Po zanotowaniu nazw właściwych plików zaimportuj je do StaxRipa zgodnie z naszymi wskazówkami w artykule. W przypadku seriali wydawanych na DVD często na jednej płycie DVD Video wydawca umieszcza kilka odcinków – możesz zatem zastosować wspomnianą wizualną selekcję w celu wyizolowania tylko wybranych odcinków do konwersji. Uwaga! Jeżeli nie udaje ci się odtworzyć w opisany sposób żadnego pliku VOB, oznacza to, że twój film jest zaszyfrowany. Musisz dokonać jego deszyfracji i przegrać go na dysk przed zakodowaniem do docelowego formatu. Zacznij od lektury warsztatu „W razie problemów – deszyfrowanie DVD”.

Podczas pierwszego uruchomienia zadania odczytu i konwersji danych wideo i audio może zaistnieć konieczność wykonania jeszcze kilku etapów konfiguracyjnych, zanim właściwy proces konwersji się rozpocznie. Zanim przystąpisz do działań opisanych w tym warsztacie, zapoznaj się z ramką „Uwaga! To trzeba wyłączyć!” i wykonaj przedstawione w niej działania.

Jeżeli po zaznaczeniu źródłowych plików wideo z płyty DVD zobaczysz na ekranie okno z komunikatem Missing YV12 decoder, kliknij przycisk ffdshow. Nastąpi automatyczne uruchomienie domyślnej przeglądarki internetowej i wczytanie strony, z której będziesz mógł pobrać brakujący element. W naszym przykładzie jest to brakujący dekoder ffdshow. Z wczytanej strony pobierz plik widoczny na szczycie wyświetlanej listy (jest to zawsze najnowsza wersja), a następnie zainstaluj.

Po zainstalowaniu dekodera ffdshow musisz jeszcze raz wskazać pliki źródłowe z płyty DVD, zgodnie ze wskazówkami z warsztatu „Import plików źródłowych z DVD”.

Po ponownym wskazaniu plików z filmem, a także w sytuacji, gdy wymagany element (dekoder) miałeś już zainstalowany, zobaczysz okno z prośbą o zarejestrowanie wybranego elementu (w naszym przykładzie dekodera) jako domyślnego. W oknie StaxRip wybierz ffdshow.

Na ekranie pojawi się okno Applications. Wyświetlana w nim treść jest zależna od tego, jakie oprogramowanie do obróbki wideo miałeś już wcześniej zainstalowane w systemie. W naszym warsztacie zakładamy, że nie miałeś takiego oprogramowania. Zobaczysz zaznaczony element o nazwie AviSynth. Jest to jeden z wymaganych programów, które są co prawda dołączane do StaxRipa, ale nie są domyślnie instalowane. Kliknij widoczny w górnej części okna przycisk Setup. Uruchomi się instalator AviSynth – postępuj wg wyświetlanych zaleceń, potwierdzając kolejne etapy instalacji.

Po zakończeniu instalacji wrócisz do okna Applications i zobaczysz, że w sekcji Status widoczny jest już komunikat OK. Kliknij Close. Jeżeli pojawią się jeszcze jakieś komunikaty o brakującym oprogramowaniu, postępuj analogicznie jak w przypadku monitu o brakującym programie AviSynth. Po zainstalowaniu wszystkich wymaganych przez dany szablon składników program automatycznie rozpocznie pierwszy etap konwersji materiału z płyty DVD do pliku.

W warsztacie pt. „Dodatkowa, niezbędna konfiguracja StaxRipa” dowiesz się, że podczas pierwszego uruchomienia zadania konwersji program zażąda instalacji składników wymaganych przez wybrany szablon DivX Plus. Jednym ze składników jest program o nazwie DGDecodeNV. Jest to element umożliwiający wykorzystanie mocy procesora graficznego firmy NVIDIA do przetwarzania zadań związanych z kodowaniem wideo. Niestety, aplikacja ta nie jest bezpłatna i nie wchodzi w skład paczki instalacyjnej StaxRipa. Co więcej, skrypt szablonu żąda tego programu bez względu na to, czy na danym komputerze jest GPU NVIDII, czy też nie. Można jednak (i wręcz trzeba) wyłączyć wymóg instalacji elementu DGDecodeNV. Oto, jak to zrobić.

W oknie głównym programu StaxRip kliknij menu Tools i wybierz z niego pozycję Settings.

Wyświetli się okno dialogowe Settings. W oknie tym kliknij widoczny po lewej stronie napis Demuxing, a następnie odznacz pola wyboru pokazane na poniższym obrazku. Po zmianach kliknij OK, by je zatwierdzić i zamknąć okno ustawień. W trakcie konfiguracji zadania konwersji plików z płyty DVD program StaxRip nie będzie się już domagał instalacji komercyjnego kodu.

Teraz czeka cię spokojniejszy etap, wymagający raczej cierpliwości niż koncentracji. Program automatycznie rozpocznie odczyt wybranych plików VOB z płyty DVD.

Przebieg operacji możesz obserwować w widocznym na ekranie oknie StaxRip - Log. Wskaźnik procentowy widać w dolnej części okna. Gdy ta część działań się zakończy, powrócisz do głównego okna programu.

Zmień lokalizację folderu docelowego, klikając odnośnik Target , a następnie Change. Jest to ważne, bo jeżeli pliki źródłowe pochodziły z płyty DVD, to program będzie próbował również wynikowy plik zapisać w tym samym miejscu, co ze zrozumiałych względów (DVD Video nie jest zapisywalny) jest niemożliwe.

W oknie Zapisywanie jako wybierz nowy docelowy folder zapisu i nadaj wynikowemu plikowi odpowiednią nazwę. Kliknij Zapisz.

Ponownie powrócisz do głównego okna programu. Wybrana ścieżka zapisu zostanie już wpisana w pole tekstowe widoczne pod odnośnikiem Target. Kliknij Next.

Zobaczysz okno Jobs, w którym widoczny jest wpis odpowiadający utworzonemu zadaniu konwersji i kodowania filmu z płyty DVD. Kliknij przycisk Start. Ponownie zobaczysz okno StaxRip - Log. Poczekaj, aż program zakończy proces transkodowania filmu.

Gdy operacja się zakończy, zobaczysz w oknie głównym programu StaxRip, że pole Target wypełnione jest żółtym kolorem, a w dolnej części okna pojawił się odnośnik Click here to open the containing directory. Po kliknięciu tego odnośnika otworzy się okno folderu docelowego, w którym znajdziesz gotowy plik wideo w formacie matroska (plik z rozszerzeniem .mkv). Plik ten odtworzysz prawie każdym popularnym programem do odtwarzania multimediów. Również wiele stacjonarnych odtwarzaczy wideo wspiera już format MKV.

Jeżeli po wyborze plików z płyty DVD proces konwersji się nie uruchamia, lecz zamiast tego pojawia się komunikat błędu, to najprawdopodobniej film, który chcesz przekonwertować, jest zapisany na DVD w postaci zaszyfrowanej. W takim przypadku musisz najpierw przekopiować zawartość płyty DVD na dysk twardy (bez konwersji – ta zostanie wykonana później w programie StaxRip zgodnie ze wskazówkami z warsztatów). Do tego celu potrzebujesz dodatkowego oprogramowania – aplikacji o nazwie Free DVD Decrypter, którą znajdziesz na naszej płycie. Poniższe wskazówki poprowadzą cię przez proces rozszyfrowywania filmu.

Zainstaluj Free DVD Decryptera. Instalacja przebiega standardowo: posługujesz się kreatorem instalacji. Jeżeli jednak nie chcesz, by w twoim systemie zagościł dodatkowy pasek narzędziowy Ask Toolbar (zupełnie zbędny naszym zdaniem), to w jednym z etapów instalacji zmień zaznaczoną domyślnie opcję Standard installation na Custom installation i odznacz oba pola wyboru. Kliknij Dalej.

W kolejnym etapie instalacji pozostaw zaznaczone pole wyboru Add Free DVD Decrypter icon to the desktop, natomiast odznacz Add DVDVideoSoft Free Studio Manager icon to the desktop. Kliknij Dalej. Instalator nie zawiera już żadnych „pułapek”, a sam program zostanie automatycznie uruchomiony po zakończeniu instalacji.

Jeżeli otworzy się okno przeglądarki internetowej, zamknij je – nie będzie potrzebne. Natomiast w oknie programu Free DVD Decrypter 1.5.6 powinieneś zobaczyć w polu Źródłowy dysk etykietę płyty umieszczonej w napędzie. Możesz zmienić docelowy folder zapisu, klikając przycisk Przeglądaj. Oczywiście wybierz taką lokalizację, w której jest wystarczająca ilość wolnego miejsca. Ilość danych zamieszczonych na płycie masz wyświetloną w oknie programu (w naszym przykładzie jest to 7,56 GB). Dla bezpieczeństwa warto wybrać folder na dysku, na którym jest co najmniej 3-krotnie więcej miejsca, niż wskazuje widoczna wartość. Kliknij Zapisz na komputerze.