W artykule:
- Omówienie podstawek procesorów
- Rodzaje chipsetów
- Nowoczesne rozwiązania stosowane w płytach głównych
- Wyniki testu 16 płyt dla procesorów AMD i Intela
- Recenzje najlepszych produktów
Współczesne płyty główne są bardzo tanie – już za 160
–180 zł można kupić model, w którym da się zainstalować najnowsze procesory AMD czy Intela. Ale pecet o takiej konfiguracji nie będzie wydajny, nie umożliwi również łatwej rozbudowy. Jednak już za około 300 zł można kupić znacznie lepszą płytę, dlatego testujemy 16 produktów właśnie w takiej cenie.
Procesory
Na rynku funkcjonuje obecnie kilka rodzin procesorów, a także pasujących do nich modeli płyt głównych.
W przypadku rozwiązań firmy AMD są to 2 serie: wydajne procesory FX (np. FX-4100), które montuje się w płytach głównych z podstawkami AM3+, a także niedrogie układy codziennego użytku z serii A (np. A8–3850), pasujące do płyt z podstawkami FM1. To rozwiązania zupenie różne, niezachowujące między sobą żadnej kompatybilności. W naszym teście znalazły się płyty główne współpracujące zarówno z układami FX, jak i A.
W przypadku produktów Intela obecnie obowiązuje jedna platforma. Należą do niej procesory Celeron, Pentium i Core, a także współpracujące z nimi płyty główne z podstawkami LGA1155. Kupując części do komputera, trzeba jednak pamiętać, że starsze procesory mają podobne nazwy, ale pasują tylko do nieco innych podstawek LGA1156. Natomiast następne procesory Intela, które wkrótce pojawią się na rynku (tzw. Ivy Bridge), będą zgodne tylko z niektórymi płytami, mimo że podstawka LGA1155 pozostaje bez zmian. Wynika z tego, że mimo wielu podobieństw, starsze i nowsze rozwiązania Intela znacznie się różnią.
Chipsety
Ścisły związek z poszczególnymi procesorami oraz rodzajami podstawek ma chipset, czyli układ sterujący płyty głównej. Zapewnia on komunikację procesora z innymi elementami komputera, zatem stanowi najważniejszy element płyty. Aby informacje na temat chipsetów były czytelne, umieściliśmy je w tabelce na następnej stronie.
Płyty główne dla procesorów AMD FX mogą mieć różne układy – od 880G aż po 990FX. Różnią się one przede wszystkim liniami PCI Express umożliwiającymi instalację kart graficznych, a także możliwością podkręcania procesora i pamięci. Do podstawowych zadań wystarczy płyta z chipsetem 880G.
Dla układów AMD z serii A przeznaczone są tylko dwa chipsety: A55 oraz A75. Ten pierwszy jest bardzo okrojony: nie ma portów SATA 3 ani USB 3.0 , więc generalnie lepsze są płyty z chipsetem A75.
Jeśli chodzi o Intela, wybór chipsetów jest ogromny. Warto wiedzieć, że najpopularniejszym rozwiązaniem jest H67, który ma dwa porty SATA 3, pozwala też wykorzystać grafikę zintegrowaną z procesorem. W przypadku wydajnych komputerów sprawdza się podobny chipset Z68, który daje duże możliwości podkręcania procesora i pamięci.
Wspomnieliśmy wcześniej, że przyszłe procesory Intela będą zgodne tylko z niektórymi płytami głównymi. Dotyczy to płyt z chipsetami B75, Z75, H77 oraz Z77. Z całą pewnością można stwierdzić, że popularne będą te dwa ostatnie układy, które są nowszymi odpowiednikami H67 i Z68. Jeśli zatem zamierzasz kupić komputer w najbliższych miesiącach, lepiej poczekać na nowe procesory z rodziny Ivy Bridge (będzie to nowa seria 3000, np. Core i7–3770K), a także właśnie na płyty z nowymi chipsetami (pierwsze modele już się pojawiły, są też w naszym teście).