Wydajnie i oszczędnie

Karta graficzna to, obok procesora, element, który decyduje o wydajności całego komputera. Od niej zależy głównie płynność grafiki wyświetlanej w grach komputerowych.

Rynek zdominowany jest obecnie przez karty graficzne z serii GeForce – projektowane przez Nvidia – oraz Radeon firmy AMD. Obydwie firmy odsprzedają licencje na swoje produkty producentom końcowym, takim jak Asus, Gigabyte czy MSI. Dlatego na sklepowych półkach znjadziesz urządzenia tych marek, a nie karty wyprodukowane bezpośrednio przez firmy Nvidia czy AMD.

Wszystkie modele kart są dostępne w tzw. wersji referencyjnej, czyli z taktowaniem zegara procesora graficznego i pamięci sugerowanym przez Nvidię lub AMD. Oprócz nich możesz także kupić karty z fabrycznie podkręconymi zegarami. Są droższe od modeli referencyjnych, ale zapewniają bardziej wydajną pracę, a niektóre wykazują też większą podatność na podkręcanie.

Niektóre modele kart są sprzedawane z tzw. pasywnym chłodzeniem, czyli układem odprowadzającym ciepło, w którym nie użyto wiatraczków, a jedynie zastosowano radiatory. Takie rozwiązanie zapewnia bezgłośną pracę urządzenia.

Wszystkie produkowane obecnie karty graficzne są zgodne z bibliotekami DirectX 10, które wprowadzają do gier nowe efekty graficzne – dostępne tylko w Windows Vista. Lista gier korzystających z efektów DX10 stale się powiększa.

Karty graficzne w cenie od 80 do 250 zł

Najtańsze karty graficzne zgodne z DX 10 to produkty Nvidii: GeForce 8400GS – około 80 zł, i GeForce 8500GT – około 150 zł. To bliźniacze konstrukcje, które różni tylko szerokość magistrali pamięci. W 8400GS ma ona 64 bity, a w 8500GT jest dwa razy szersza, co sprawia, że druga karta jest wydajniejsza o 25–30 proc.

Oba urządzenia w ogóle nie nadają się do grania w najnowsze gry. Co najwyżej w starsze tytuły (sprzed trzech lub czterech lat), ale także w nich prędkość wyświetlania animacji przy wysokich ustawieniach opcji graficznych może być niewystarczająca. Karty są oferowane w wersjach z 256, 512, a nawet 1024 MB (tylko 8500GT) pamięci graficznej, jednak zakup urządzenia w innej niż pierwsza opcji zdecydowanie odradzamy. Dodatkowe megabajty, za które trzeba dopłacić kilkadziesiąt złotych, pozostaną niewykorzystane. Także kupowanie urządzenia z fabrycznie podkręconymi zegarami mija się z celem, bo mimo zysku w wydajności komfortowa gra nadal nie będzie możliwa, a w zastosowaniach biurowych dodatkowa wydajność nie ma znaczenia. Warto się natomiast zainteresować modelami z pasywnym chłodzeniem, które od standardowych są droższe o około 40 zł.

Kartą o porównywalnych możliwościach w ofercie AMD jest Radeon HD 3450 – w cenie około 85 zł. Model z pasywnym chłodzeniem i 256 MB pamięci DDR2 można kupić już za 119 zł. Około 150 zł kosztuje szybszy Radeon HD 3650. Od tańszego Radeona odróżnia go 3 razy większa liczba jednostek obliczeniowych oraz wyższe taktowanie pamięci i procesora graficznego – odpowiednio 800 i 725 MHz. Karta pozwala komfortowo grać w starsze, mniej obciążające tytuły. W nowych grach umiarkowaną płynność animacji osiągniesz tylko, ustawiając niskie opcje graficzne oraz niską rozdzielczość obrazu.

Ostatnie karty graficzne dostępne w omawianym przedziale cenowym to GeForce 8600GT – od 190 zł, i 8600GTS – od 210 zł. Różni je jedynie inne taktowanie pamięci i układu graficznego – odpowiednio 1000 i 675 MHz w modelu GTS oraz niższe – 700 i 540 MHz w modelu GT. Wydajnością 8600GT plasuje się odrobinę poniżej Radeona HD 3650, a 8600GTS troszkę powyżej produktu AMD. Wszystkie trzy karty są dostępne w wersjach z 256 i 512 MB pamięci graficznej.

Większa ilość VRAM-u jest potrzebna do gry w wysokich rozdzielczościach, np. 1600 na 1200 punktów – rzadko używanych przy tak słabych kartach graficznych. Z tego względu zdecydowanie bardziej opłaca się wybrać model z mniejszą ilością pamięci. Uważaj przy tym na karty 8600GT, w których zainstalowano wolne pamięci DDR2. Wybieraj tylko urządzenia z kośćmi DDR3, które są zwykle wyżej taktowane.

Ciche karty do starszych gier

Palit GeForce 8500GT Sonic
Najtańsze karty nie pozwalają pograć w najnowsze gry, ale płynnie wyświetlają animację w starszych tytułach. Sprawdzają się w zastosowaniach biurowych i zapewniają możliwość oglądania filmów. Ponieważ wydzielają mało ciepła, możliwe jest zastosowanie wydajnego i bezgłośnego chłodzenia pasywnego, co podnosi komfort pracy z komputerem. Karty mają najczęściej tylko jeden port cyfrowy DVI i jedno wyjście D-Sub.

Układ graficzny: Nvidia G82 (80nm)
Liczba jednostek strumieniowych: 16
Szerokość szyny pamięci: 128 bit
Ilość pamięci: 256 MB (DDR2)
Taktowanie GPU: 460 MHz
Taktowanie pamięci: 400 MHz
Cena: 190 zł (aktualizacja czerwiec 2008)

PLUSY:

• Obsługa DirectX 10
• Cicha praca

MINUSY:

• Niska wydajność
• Tylko jedno wyjście DVI