Nakręć film aparatem

PC Format 06/2011

Wszystkie współczesne aparaty fotograficzne mają funkcję nagrywania filmów, często nawet w rozdzielczości Full HD. W lustrzankach jest to znacznie trudniejsze do zrealizowania, gdyż nie są one przystosowane do stałej ekspozycji. Sprawdzamy zatem, jak udało się to rozwiązać firmom Nikon oraz Sony. ARTUR WYRZYKOWSKI

Testowane aparaty na pierwszy rzut oka tylko nieznacznie różnią się konstrukcją. Nikon D3100 to prosta i niedroga lustrzanka cyfrowa – bez wyszukanych funkcji, ale zapewniająca dobre zdjęcia oraz możliwość filmowania. Sony Alpha 33 jest aparatem o ok. 500 zł droższym. Prezentuje się nieco lepiej. Ma np. uchylny ekran, znacznie ułatwiający robienie zdjęć i nagrywanie filmów np. znad głowy, autoportretów itp.

Oba modele mają funkcję stabilizacji obrazu, jednak w przypadku Nikona zastosowano stabilizację przez obiektyw, a w przypadku Sony jest to realizowane w wyniku stabilizacji matrycy w aparacie.

Sony Alpha 33 ma jeszcze jeden ważny detal, niewidoczny z zewnątrz. Jest to stałe, półprzepuszczalne lustro, dzięki któremu obraz rejestrowany przez obiektyw pada jednocześnie na matrycę i na czujnik autofokusa. Efektem ma być znacznie lepsza praca aparatu w trybie live view i podczas filmowania. Nikon ma konstrukcję klasyczną, czyli unoszone lustro.

Kolejnym detalem jest szybkość aparatów: Nikon D3100 fotografuje z szybkością do 3 kl./s, Sony Alpha 33 – do 7 kl./s. Firma Sony znacznie lepiej spożytkowała tryb zdjęć seryjnych, bo testowany aparat zapewnia automatyczny braketing, funkcję tworzenia panoramy w wyniku wykonania serii zdjęć, a także funkcję redukcji szumów dzięki wykonaniu kilku ujęć tego samego obrazu.

Sposób filmowania

Technika filmowania w obu aparatach różni się znacząco. W Nikonie, jak w typowej lustrzance, konieczne jest uniesienie lustra, by obraz mógł padać na matrycę. Na ekranie pojawia się podgląd i można rozpocząć zapis filmu. Jednak po uniesieniu lustra przestaje działać autofokus z detekcją fazową – pozostaje znacznie wolniejsza detekcja kontrastu. Poza tym autofokus nie działa w trybie ciągłym, a tylko wtedy, gdy naciśnie się do połowy spust migawki.

Rozwiązanie Sony w postaci półprzepuszczalnego lustra okazuje się w praktyce o niebo lepsze. Na całym filmie uzyskuje się dobrą ostrość, która jest płynnie korygowana. Poza tym mechanizm działa znacznie ciszej, na filmie nie słychać hałasu pracującego obiektywu, jak ma to miejsce w Nikonie.

Efekty filmowania

Alpha 33 zapisuje filmy Full HD w formacie AVCHD (pliki MTS) o współczynniku bitrate do ok. 17 Mb/s. Nikon wykorzystuje kodek QuickTime (pliki MOV), bitrate sięga ok. 20 Mb/s. Wspólną wadą nagrań w trybie 1920x1080 jest szybkość 24 kl./s, co powoduje „żabkowanie” na ruchomych scenach.

Aparaty oferują też mniejsze rozdzielczości filmowania, ale za to z szybkością 30 kl./s. W Nikonie jest to 1280x720 oraz 640x424, w Sony 1440x1080 lub 640x480. W tym drugim rozdzielczość można zmniejszyć dopiero po ustawieniu kodeka MPEG-4 (pliki MP4). Tryb 1440x1080 jest anamorficzny, powinien być oglądany na ekranie Full HD, rozciągnięty do proporcji 16:9. Niestety, aparat nie zapewnia możliwości zapisu filmów 720p.

Należy także wspomnieć, że w przypadku Nikona film nie może być dłuższy niż 10 minut. Sony teoretycznie nie nakłada limitu czasowego, ale w praktyce film może mieć długość do kilkunastu minut.

Jakość obrazu

Oba aparaty testowaliśmy razem ze sprzedawanymi z nimi obiektywami (tzw. kitowymi) 18–55 mm. Pierwsze wrażenia są lepsze w przypadku zestawu Sony niż Nikona. Mechanizm autofokusa działa bardzo szybko, aparat robi doskonałe zdjęcia. Okazało się jednak, że obiektyw Sony ma pewną wadę – przy wzroście ogniskowej (większym zoomie) bardzo spada ostrość w centrum kadru. Ponadto pierścień zmiany ogniskowej w tym zakresie pracuje nieco za ciężko, więc podczas filmowania trudno uzyskać płynne zbliżenie. Może to być jednak wada pojedynczego egzemplarza obiektywu.

Nikon D3100 nie ma problemów z uzyskaniem dobrej ostrości, a poza tym zdjęcia wykonywane w słabszych warunkach oświetleniowych są znacznie wyraźniejsze. Nawet wyszukane funkcje redukcji szumów Sony nie dawały tak dobrych efektów, jak zwykłe zdjęcia z Nikona.

Jeśli chodzi o jakość filmów, Alpha 33 bije D3100 na głowę. Filmy mają przede wszystkim lepszą ostrość. W Nikonie wyraźne są tylko te sceny, na których wcześniej użytkownik skorygował ostrość. Słabo oświetlone obiekty na filmach z Nikona stanowią czarną plamę – zupełnie nic na nich nie widać. Zatem aparat ten nadaje się do robienia dobrych zdjęć, ale podczas filmowania znacznie lepiej sprawdza się aparat Sony.

Metody automatycznego ustawiania ostrości

W trybie podglądu na żywo oraz podczas filmowania testowane aparaty w różny sposób ustawiają ostrość. Nikon wykorzystuje tzw. detekcję kontrastu. Jeśli obraz jest rozmyty, kontrast między sąsiadującymi ze sobą pikselami jest niewielki. Aparat „przesuwa” więc soczewki do przodu i do tyłu, by znaleźć lepsze ustawienie, co zajmuje trochę czasu. Ponadto, zanim uzyska poprawną ostrość, musi ją pogorszyć. Z kolei aparat Sony podczas filmowania wykorzystuje autofokus z detekcją fazy. Używa w tym celu dodatkowego czujnika, który określa nie tylko, czy obraz jest rozmyty, ale także, w którym kierunku należy korygować ostrość. Dzięki temu nie działa po omacku, lecz od razu w jednym szybkim kroku jest w stanie znaleźć odpowiednie ustawienie. Dlatego też podczas filmowania sprawdza się znacznie lepiej.

Nikon D3100