Podsumowanie testu
Ponieważ liczba dostępnych na rynku płyt głównych jest ogromna, test ukierunkowaliśmy nieco inaczej niż zwykle. Selekcja płyt została tak przeprowadzona, aby zgromadzić wszystkie nowe chipsety dostosowane do współczesnych procesorów AMD oraz Intel. Wyniki testu dotyczą zatem nie tylko możliwości poszczególnych płyt, ale także stanowią porównanie współczesnych chipsetów.
Lepszy bywa gorszy
Różnice w wydajności chipsetów są niekiedy bardzo duże. Przykładem może być np. porównanie najszybszej płyty głównej pod procesory Intela (Gigabyte S-Series GA-P35--DS4) z najwolniejszą płytą naszego zestawienia (Foxconn 6627MA--8EKRS2A). Ten drugi model pod względem technologicznym jest przestarzałą konstrukcją, co fatalnie odbiło się na jego wydajności. Obsługuje on magistralę FSB 800 MHz, a w sprzedaży oferowane są procesory pracujące na magistrali 1066, a nawet 1333 MHz. Mimo że płyta jest oferowana w bardzo atrakcyjnej cenie, nie warto w nią inwestować, chyba że ma działać ze starszym procesorem.
Ekonomicznymi konstrukcjami są także płyty z chisetami VIA lub starszymi układami Intela (np. i945/946). Jeśli jednak myślisz o najnowszych procesorach, musisz się liczyć z większymi wydatkami – ceny naprawdę nowoczesnych płyt zaczynają się od 300 zł.
Ogromne znaczenie ma także dopracowanie samej płyty głównej. Taką zależność widać na przykładzie płyty Abit AN-M2HD oraz ASRock ALiveNF7G-HDReady. Ta pierwsza, choć wykorzystuje wolniejszy chipset Nvidii, okazała się ogólnie szybsza niż konstrukcja ASRocka, wykorzystująca szybszy chipset. Problemem w przypadku tego drugiego modelu okazała się obsługa pamięci DDR2 800, które rozpoznane zostały jako DDR2 667. Nie pomagała ręczna zmiana ustawień magistrali pamięci, ani też podnoszenie napięcia.
Układy graficzne
Jeśli potrzebujesz taniego komputera do biura lub do domu, płyta ze zintegrowanym układem graficznym jest, jak znalazł. Współczesne układy w zupełności wystarczają do wielu prac. Niektóre z układów pozwolą pograć w nieco starsze gry w najniższych trybach graficznych. Z przeprowadzonych testów wynika, że nieźle radzą sobie chipsety AMD/ATI. W przypadku płyt do procesorów AMD jest to model AMD 690G, a Intela – Radeon X1250. Za nimi lokują się chipsety Nvidii oraz Intela. Najgorsze efekty pod tym względem dają płyty z chipsetami SiS i VIA.
Większość płyt głównych ze zintegrowaną grafiką ma wyjście wizyjne D-SUB. Daje ono z reguły obraz przeciętnej jakości, a niekiedy nawet bardzo złej (Abit Fatal1ty F-190HD). Złącze DVI mają tylko dwie płyty: Abit AN-M2HD oraz ASRock ALiveNF7G-HDReady. Można też zaobserwować tendencję do stosowania cyfrowego złącza HDMI. Mają je dwie płyty: Gigabyte GA-MA69G-S3H oraz Abit Fatal1ty F-190HD. Niestety, obecnie jest bardzo mało monitorów, zwłaszcza tych tańszych, które są w takie złącze wyposażone. Nieźle wybrnął z sytuacji Abit, dołączając przejściówkę HDMI-DVI.
Oczywiście, jeśli chcesz pograć w nowe gry 3D, będziesz musiał zainwestować w dodatkową kartę graficzną. Bez problemu zainstalujesz ją na każdej płycie ze zintegrowaną grafiką.
Wyposażenie płyt oraz ich możliwości
Nowe płyty główne mają ograniczoną liczbę równoległych złączy ATA. Większość płyt jest wyposażona w jedno takie złącze. Nie jest to zbyt optymistyczna informacja dla osób mających kilka urządzeń ATA, np. napęd optyczny ze złączem ATA oraz dysk lub, co gorsza, kilka dysków ATA. W takim wypadku trzeba się rozejrzeć za płytą wyposażoną w dodatkowy kontroler ATA (np. Asus P5B-VM lub Foxconn/WinFast N570SM2AA). Alternatywnym rozwiązaniem jest kupno dodatkowego kontrolera ATA.
Niektóre płyty, zwłaszcza te tańsze, mają niedobór złączy SATA. Są wyposażone w zaledwie dwa złącza, pozwalające podłączyć dwa napędy. Jednak w wielu wypadkach takie rozwiązanie jest w zupełności wystarczające, bo pozwala podłączyć napęd optyczny SATA i dysk twardy SATA. Do takich płyt należą Asus M2V-MX, MSI G33M, Asus P5VD2-VM i Foxconn 6627MA-8EKRS2A. Jeśli masz zamiar korzystać z większej liczby dysków, płyta musi mieć więcej złączy. Zdarzają się takie konstrukcje, jak Gigabyte GA-P35-DS4, udostępniające aż 8 złączy SATA300.
Inną sprawą, na którą warto zwrócić uwagę, jest maksymalna pojemność obsługiwanej pamięci RAM. Niekiedy parametr podawany w instrukcji obsługi jest wartością czysto teoretyczną, nijak się mającą do praktyki. Przykładem mogą być płyty ECS GeForce6100SM-M czy Gigabyte GA-MA69G-S3H. Obie mają po dwa sloty pamięci, a teoretycznie mogą obsłużyć do 16 GB pamięci RAM. Jednak w praktyce nie będzie to możliwe, bo moduły o pojemności 2 GB są jeszcze trudno dostępne, nie wspominając o bardziej pojemnych. W efekcie płyta mająca tylko dwa banki pamięci w najlepszym wypadku może obsłużyć do 4 GB pamięci. Pewne ograniczenia nakładają nawet zainstalowane chipsety, np. Foxconn N5M2AB-8KRS2H wyposażony w 4 sloty pamięci obsłuży nie więcej niż 4 GB RAM.