Ceny pamięci RAM ostatnio bardzo wzrosły. Za zestaw
2x4 GB DDR4-2400 trzeba zapłacić przynajmniej 260–270 zł, podczas gdy pojedynczy moduł 8 GB kosztuje około 240 zł. Podobne różnice w cenie dotyczą bardziej pojemnych pamięci 16 GB czy szybszych DDR4-3000. Kwota 30 zł to nie jest dużo, ale czy stosowanie konfiguracji dwukanałowych ma w ogóle jakieś uzasadnienie?
Jeszcze większy dylemat mogą mieć ci, którzy kupują tanie płyty główne wyposażone tylko w dwa sloty pamięci. Może więc na początek wystarczy jeden moduł o pojemności 4 lub 8 GB, a za kilka miesięcy można rozważyć rozbudowę o taki sam moduł? Jak bardzo pojedynczy moduł obniży wydajność całego komputera?
Wydajność w teorii
Szerokość pojedynczego kanału pamięci DDR wynosi 64 bity, a więc 8 bajtów. Szyna pamięci DDR4-2400 jest taktowana realnie zegarem 1200 MHz, ale ze względu na to, że dane są przesyłane dwa razy w jednym takcie, przyjmuje się efektywną częstotliwość 2400 MHz. Zatem 8 bajtów jest przesyłane 2400 milionów razy w ciągu sekundy, co daje teoretyczną przepustowość 19 200 MB/s, czyli 18,75 GB/s,
a w konfiguracji dwukanałowej – 37,5 GB/s.
Pierwszy wykres po prawej stronie pokazuje wartości teoretyczne, a także realną szybkość odczytu zmierzoną za pomocą oprogramowania Aida 64 – jest ona nieco niższa.
Inną kwestią są opóźnienia w dostępie do danych. Nie będziemy zagłębiać się w ten temat, chodzi tylko o jeden aspekt. Otóż opóźnienia są podawane w liczbie cykli zegara – im wyższa częstotliwość, tym opóźnienia większe. Na przykład dla pamięci DDR2-800 podstawowe opóźnienie CAS Latency (CL) wynosiło ok. 5 cykli zegara, dla DDR-2400 wynosi ok. 16, dla szybszych pamięci jest większe.
Jednak im szybsze pamięci, tym cykl zegara krótszy. Dlatego opóźnienie DDR2 przekracza 100 nanosekund, a w wypadku DDR4 wynosi ok. 60 ns. Dla szybszych pamięci realne opóźnienia zawsze będą krótsze.
Pierwszy wykres po prawej stronie pokazuje wartości teoretyczne, a także realną szybkość odczytu zmierzoną za pomocą oprogramowania Aida 64 – jest ona nieco niższa.
