Zarządzaj sprawniej
Program możesz pobrać bezpłatnie ze strony Microsoftu (adres w ramce „Skąd pobrać”). Nie trzeba go instalować. Wystarczy rozpakować archiwum ZIP i uruchomić znajdujący się w nim plik wykonywalny. Jeśli chcesz używać opisanego narzędzia na co dzień, np. zastąpić nim systemowy menedżer zadań (służy do tego polecenie Options, Replace Task Manager), skopiuj katalog z programem do folderu Program Files i w przyszłości używaj go z tego miejsca.
Podstawowe polecenie, czyli wyłączanie procesów Kill Process, znajdziesz w menu kontekstowym, dostępnym po kliknięciu prawym klawiszem myszy. Możesz także zrestartować proces – Restart, lub zmienić priorytet, wybierając Set Priority. Można tego użyć do obniżenia priorytetu długotrwałych zadań w tle, np. kodowania długiego filmu wideo. Dzięki temu kodek nie spowolni pracy innych aplikacji.
Aby wywołać funkcję szczegółowej analizy procesów, dwukrotnie kliknij interesujący cię proces. Aby przeanalizować zasoby zużywane przez proces, przejdź w oknie właściwości do zakładki Performance. Tam znajdziesz szczegółowe informacje dotyczące zużycia CPU, pamięci fizycznej i wirtualnej.
Te same informacje, tyle że w formie wykresów pokazujących zmianę obciążenia w czasie, znajdziesz w zakładce Performance Graph. Jeśli program korzysta ze wspomagania przez procesor graficzny albo jest grą, zajrzyj do zakładki GPU Graph, która pokazuje, jak zmieniało się w czasie obciążenie tego układu.
Jeśli aplikacja, którą analizujesz, łączy się z siecią, zajrzyj do zakładki TCP/IP, gdzie wyszczególnione są wszystkie połączenia procesu ustanowione za pomocą tego protokołu. Na liście wyróżnione są otwarte porty, co pozwala sprawdzić, czy proces przyjmuje połączenia z zewnątrz.
Pozwala to np. skonfigurować działanie zapory na routerze adekwatnie do potrzeb serwera FTP czy serwera gier lub zablokować niepożądane połączenie. W ramach eksperymentu z tą funkcją warto przeprowadzić obserwację zachowania dowolnego klienta sieci P2P. Process Explorer wykrywa i wyświetla każde nawiązane i zamknięte połączenie z peerem.
Process Explorer umożliwia przeanalizowanie także środowiska aplikacji, np. folderów, w których przechowuje pliki. Ułatwia to np. czyszczenie systemu z plików tymczasowych lub wyszukiwanie plików konfiguracyjnych do ręcznej modyfikacji. Wszystkie zmienne aplikacji znajdziesz w zakładce Environment.
Po przeanalizowaniu procesów możesz sprawdzić wykresy ilustrujące wydajność całego systemu. Po kliknięciu myszą w miniatury wykresów w głównym oknie programu pojawi się osobne okno z zakładkami, w których sprawdzisz nie tylko obciążenie CPU i pamięci, ale także szybkość odczytu i zapisu danych na dysku – zakładka I/O.
Warto się jeszcze przyjrzeć unikatowej funkcji Process Explorera: wykrywaniu powiązanych z procesem bibliotek DLL, co rzuca nieco światła na sposób budowy aplikacji dla Windows. Zaznacz rozbudowaną aplikację, np. przeglądarkę, i kliknij w menu View, Lower Pane View , DLLs.