A A A

Od liczydła do ipada

PC Format 11/2013
Notebook czy smartfon, który nosisz w kieszeni, nie jest magiczną zabawką, lecz prostą maszyną obliczeniową, która potrafi wykonać miliony operacji matematycznych w sekundę. Jej wydajność to efekt długotrwałej ewolucji. BARTŁOMIEJ MROŻEWSKI

Etapy rozwoju komputerów

2500 p.n.e. – W sumeryjskiej Babilonii powstają pierwsze liczydła. Upowszechniają się w cywilizacji grecko-rzymskiej. Najpopularniejszym jest abakus, pierwowzór współczesnego liczydła.

1632 – William Oughtred wynajduje suwak logarytmiczny, który automatyzuje mnożenie i dzielenie. Do czasów upowszechnienia się kalkulatorów naukowych w latach 70. XX w. było to podstawowe narzędzie używane przez inżynierów do obliczeń konstrukcji.

1642 – Blaise Pascal wynajduje mechaniczny kalkulator umożliwiający dodawanie i odejmowanie, rozwinięty przez Gotfryda Leibniza, który uzupełnił jego możliwości o mnożenie i dzielenie (masowa produkcja dopiero w XIX w). Leibniz wynalazł także system dwójkowy, który jest podstawą działania współczesnych komputerów.

1832 – Brytyjski matematyk Charles Babbage projektuje pierwszą mechaniczną maszynę obliczeniową o napędzie parowym, którą można programować za pomocą kart dziurkowanych. Idea wyprzedza czasy. Nie udaje się znaleźć pieniędzy na prototyp maszyny analitycznej.

1890 – Karta dziurkowana; została użyta jako nośnik informacji podczas spisu powszechnego w USA. Dzięki niej i maszynom zliczającym udaje się skrócić obliczenia z 10 lat do 2,5 roku.

1930 – Upowszechniają się mechaniczne kalkulatory. Do skomplikowanych wyliczeń używa się „ludzkich komputerów” – współpracujących ze sobą osób biegłych w obliczeniach, które wykonują złożone działania. Takim sposobem obliczano równania związane z budową pierwszej bomby atomowej w czasie II wojny światowej.

1936 – Brytyjski matematyk Alan Turing publikuje pracę opisującą działanie komputera – maszyny, która wykonuje sekwencyjny program, złożony z algorytmów, przechowywany na taśmie.

1941 – Niemiecki inżynier Kondrad Zuse od 1937 roku rozwija ideę programowalnej maszyny liczącej. Swój projekt kończy w 1941 roku. Z3 jest uważany za pierwszy komputer na świecie. Jako bramek logicznych używa elektrycznych przełączników telefonicznych.

1943 – Brytyjczycy konstruują pierwszy elektroniczny komputer Colossus MK1 – wyspecjalizowaną maszynę do łamania niemieckich kodów Enigmy. Przyjmował programy na kartach dziurkowanych, nie był jednak uniwersalny.

1946 – ENIAC – pierwszy elektroniczny i w pełni programowalny komputer powstaje w Stanach Zjednoczonych.

1948 – Manchester Mark 1, brytyjski komputer zbudowany na uniwersytecie w Manchesterze. Jako pierwszy miał pamięć elektroniczną, w której mógł przechowywać programy.

1955 – W Wielkiej Brytanii powstaje pierwszy komputer działający z użyciem tranzystorów – Harwell CADET. W tym samym roku debiutuje IBM 608, pierwszy komercyjny kalkulator wykorzystujący nową technologię.

1957 – Pierwszy język programowania wysokiego poziomu, Fortran, przeznaczony do zastosowań naukowych i inżynieryjnych. Dwa lata później pojawia się Cobol, język programowania przeznaczony do zastosowań biznesowych.

1962 – Pierwszy komercyjny modem Bell 103 umożliwia nawiązywanie połączeń między komputerami na odległość i wymianę danych w formie cyfrowej. To stworzyło podwaliny pod Arpanet (protoplastę internetu), który został uruchomiony w 1969 roku.

1964 – Prezentacja komputerów IBM System/360, złożonych z kompatybilnych ze sobą maszyn typu mainfraime wraz z urządzeniami peryferyjnymi o możliwościach dostosowanych do różnych zastosowań.

1965 – Powstaje IBM 1130 przeznaczony do zastosowań inżynieryjnych (50 gotowych aplikacji), który mieści się na biurku operatora. 10 lat później pojawia się IBM System/32, podobna maszyna dla małego biznesu.

1965 – Firma DEC rozpoczyna sprzedaż pierwszego minikomputera ogólnego przeznaczenia PDP-8 o niewielkich rozmiarach oraz niskiej cenie (18 tys. dol.) w stosunku do możliwości. Umożliwił on zastosowanie komputerów w nowych dziedzinach, jak: sterowanie i monitorowanie procesów, programowanie itp.

1968 – Na rynek trafia pierwsza mysz komputerowa. Prototyp zbudowany z drewna powstaje w firmie SRI jako element ergonomicznego stanowiska komputerowego. Zaprojektował go Doug Engelbart, który od strony teoretycznej opisał działanie myszy już w 1961 roku.

1971 – Komputer ILLIAC IV jest pierwszą maszyną, która wykorzystuje obliczenia równoległe, zatrudniając do tego 64 procesory wyposażone we własną pamięć RAM. Choć w owych czasach nie odniósł sukcesu, to od początku XXI w. przetwarzanie równoległe dominuje zarówno w dużych maszynach, jak i w domowych PC.

1973 – Eksperymentalny Xerox Alto. Po raz pierwszy komputerem można sterować za pomocą myszy, używając do tego interfejsu okienkowego z pulpitem i ikonkami symbolizującymi pliki.

1974 – Pojawia się 8-bitowy procesor Intel 8080, na którego podstawie entuzjaści budują swoje pierwsze komputery osobiste – PC. Wiele z nich jest sprzedawanych jako zestawy do samodzielnego montażu. Najbardziej znanym jest Altair 8800.

1976 – Superkomputer Cray 1 pojawia się na rynku, bijąc na głowę całą konkurencję. Firma Cray rozpoczyna dominację na rynku superkomputerów, która będzie trwać do lat 90.

1977 – Komputer Apple II, wyposażony w klawiaturę, stację dyskietek i wyjście pozwalające podłączyć monitor, staje się przebojem rynkowym. Można na nim programować w Basicu oraz uruchamiać gotowe aplikacje, np. arkusz kalkulacyjny.

1978 – Debiutuje 16-bitowy procesor Intel 8086, który jest protoplastą wszystkich procesorów, używanych w komputerach PC.

1981 – IBM PC z systemem MS DOS, protoplasta wszystkich współczesnych desktopów. Komputer ma otwartą architekturę, więc szybko pojawiają się tańsze klony PC takich firm, jak Compaq. Dobra sprzedaż PC stymuluje rozwój przeznaczonych do niego aplikacji: edytorów tekstu i arkuszy kalkulacyjnych, a także gier.

1982 – Popularyzują się tanie 8-bitowe komputery domowe firm Sinclair, Amiga, Amstrad czy Atari. Jednym z najważniejszych zastosowań dla tych maszyn są gry komputerowe na kasetach magnetofonowych, kartridżach bądź dyskietkach, które są instalowane tylko w najdroższych modelach.

1983 – Debiutuje Compaq Portable, protoplasta komputerów przenośnych PC. Pierwszym komputerem przenośnym w ogóle był IBM 5100 z 1975 r., wyposażony w monitor, klawiaturę i czytnik taśmy magnetycznej, ważący 25 kg.

1984 – Pierwszy komercyjny komputer z graficznym interfejsem użytkownika, wbudowanym monitorem i myszą – Apple Macintosh. Od tego momentu komputer osobisty można obsługiwać bez znajomości języków programowania i komend tekstowych. Dwa lata później pojawia się środowisko graficzne Windows do pecetów.

1994 – W ramach projektu Beowulf powstaje pierwszy klaster – wydajny komputer złożony z kilkudziesięciu zmodyfikowanych tanich pecetów, które pracują pod kontrolą Linuksa. Maszyna wyznaczyła trendy budowy superkomputerów, wydatnie obniżając ich cenę.

1996 – Akcelerator graficzny VooDoo firmy 3Dfx zwiastuje przejście komputerów osobistych z ery grafiki 2D do 3D. Jest ona wykorzystywana nie tylko do gier, ale coraz częściej do przyspieszania działania zwykłych aplikacji biurowych.

2007 – iPhone rozpoczyna mobilną rewolucję. Rok później pojawia się Google Android i inni producenci zaczynają produkować smarftony.

2010 – iPad kreuje modę na przenośne komputery bez klawiatury, obsługiwane przez duży ekran dotykowy. Dwa lata później tablety są najchętniej kupowaną odmianą komputerów.


Tagi: sprzęt nauka
Ocena:
Oceń:
Komentarze (0)

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Komentarze wyświetlane są od najnowszych.
Najnowsze aktualności


Nie zapomnij o haśle!
21 czerwca 2022
Choć mogą się wydawać mało nowoczesne, hasła to nadal nie tylko jeden z najpopularniejszych sposobów zabezpieczania swoich kont, ale także...


Artykuły z wydań

  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
Zawartość aktualnego numeru

aktualny numer powiększ okładkę Wybrane artykuły z PC Format 1/2022
Przejdź do innych artykułów
płyta powiększ płytę
Załóż konto
Co daje konto w serwisie pcformat.pl?

Po założeniu konta otrzymujesz możliwość oceniania materiałów, uczestnictwa w życiu forum oraz komentowania artykułów i aktualności przy użyciu indywidualnego identyfikatora.

Załóż konto