Ład w fonotece

Moim zdaniem

Dariusz Hałas szef działów SOFTWARE i INTERNET Najdroższe, nie znaczy najlepsze. Takie wnioski nasuwają się po analizie wyników testu. Porządkowanie muzyki powinno być zadaniem prostym i przyjemnym, a program do tego celu musi rozpoznawać jak najwięcej formatów i automatycznie pobierać wszelkie dane o muzyce. Te zalety mają pierwsze cztery programy w naszym teście. Początkującym proponuję darmowy MediaMonkey, jest prosty, ładny i funkcjonalny. Posiadaczom gigantycznych fonotek poleciłbym zwycięzcę testu.

Eksplorator, który jest podstawowym menedżerem plików w Windows, zawiera sporo narzędzi ułatwiających wyszukiwanie plików i ich porządkowanie. Jednak w przypadku plików audio wbudowane w Eksplorator Windows funkcje do zarządzania plikami przestają wystarczać. Znacznie szybciej i wygodniej uporządkujesz cyfrową płytotekę, wykorzystując do tego celu wyspecjalizowane oprogramowanie. Warto się zainteresować testowanymi przez nas aplikacjami, tym bardziej że nie są drogie, a niektóre wręcz udostępniane za darmo.

Cyfrowe audio

Gdy wyświetlasz pliki muzyczne w Eksploratorze Windows, widzisz jedynie charakterystyczne (przy domyślnym ustawieniu systemu Windows) ikony z nutką oraz nazwę pliku. Gdy z kolei dobrze przygotowany i oznakowany plik audio odtwarzasz w programowym odtwarzaczu zainstalowanym w systemie albo na zewnętrznych urządzeniach, np. przenośnych odtwarzaczach audio-wideo czy stacjonarnych odtwarzaczach DVD obsługujących pliki MP3, zobaczysz oprócz nazwy pliku tytuł utworu, nazwę wykonawcy, a niekiedy nawet okładkę albumu albo tekst piosenki.

Dodatkowe informacje na temat odtwarzanego utworu widoczne na ekranach przenośnych urządzeń to wynik zastosowania tzw. metadanych, zwanych też w przypadku plików muzycznych znacznikami lub tagami. Najpopularniejszym formatem znaczników jest ID3 Tag towarzyszący plikom zapisanym w najpopularniejszym formacie audio: MP3 (dokładniej MPEG‑1/2 Audio Layer 3). Swój format znaczników mają także inne popularne formaty plików muzycznych. Ważne jest zatem, by wybrany program obsługiwał je wszystkie.

Formaty danych

Dźwięki towarzyszyły komputerom domowym niemal od ich początku. Już pierwsza z popularnych wersji Windows obsługiwała pliki dźwiękowe w formacie WAV. Format ten, umożliwiający zapisanie dźwięku w postaci nieskompresowanej, jest obsługiwany przez wszystkie wersje Windows do dziś. WAV nie jest jednak formatem popularnym. Brak jakiejkolwiek kompresji zapisanego dźwięku powoduje, że pliki audio są dość duże. Przykładowo, godzinne nagranie w formacie WAV o jakości odpowiadającej muzyce oferowanej na płytach CD zajęłoby na dysku twardym dokładnie 635 040 000 bajtów (czyli ok. 605 megabajtów).

To dużo, nawet jeżeli weźmiemy pod uwagę wielosetgigabajtową pojemność dzisiejszych dysków twardych. Ponadto w formacie WAV brakuje znaczników. Rewolucję w muzyce przechowywanej i odtwarzanej na komputerze przyniosły inne formaty danych, takie jak choćby najpopularniejszy obecnie format MP3. MP3 jest formatem zapisu muzyki (i dźwięku w ogóle) w postaci skompresowanej, przy czym kompresja zastosowana w tym formacie ma charakter stratny. To znaczy, że aby lepiej upakować dane, z pliku muzycznego są usuwane informacje o dźwiękach, które nie są rejestrowane przez ludzkie ucho.

W praktyce, przy zbyt silnej kompresji dźwięku spadek jakości jest bardzo wyraźny. Innymi popularnymi formatami ze stratną kompresją są m.in. WMA (Windows Media Audio – format zapisu muzyki promowany przez Microsoft), Ogg Vorbis. Ponadto istnieją także formaty z bezstratną kompresją zapewniające najlepszą jakość, takie jak np. FLAC (format z rodziny Ogg) czy opracowany przez firmę Thomson format MP3HD (zgodny z MP3). Z kolei Apple promuje format AAC (także ze stratną kompresją). Są do niego dostosowane wszystkie iPody, a także wiele telefonów komórkowych różnych producentów (w tym Nokii). Obsługa wielu formatów to podstawowe zadanie.