Bez kabla i Wi‑Fi

HomePlug jest jedną z odmian technologii PowerLine Communication (PLC), pozwalającej na przesyłanie danych przez sieć energetyczną. Standard HomePlug AV pozwala uzyskać do 200 Mb/s (w praktyce do 8 MB/s). Zapewnia też bardzo bezpieczne szyfrowanie AES. W artykule pokazujemy sposób połączenia na przykładzie produktów Linksys i Edimax, które można kupić za ok. 250 złotych. Do zestawienia połączenia potrzeba przynajmniej dwóch urządzeń, zatem koszt jest większy niż w przypadku np. dwóch kart sieciowych Wi-Fi.

HomePlug ma wiele zalet. Jest to komunikacja przewodowa, ale nie trzeba kłaść kabli, bo wykorzystuje się sieć energetyczną. Komunikacja jest niemal tak szybka jak w przypadku Wi-Fi 802.11n (dla urządzeń 200 Mb/s), ponadto stabilna i niezawodna. Bez problemu można zestawić łącze w pionie, np. między piętrami, co w przypadku Wi-Fi czasem się nie udaje. Ponadto HomePlug nie wymaga praktycznie żadnej konfiguracji, a podsłuchanie transmisji na odległość jest właściwie niemożliwe, choć należy pamiętać, że sygnał jest przesyłany na odległość kilkuset metrów przez sieć elektryczną. Przed podsłuchem można się jednak zabezpieczyć.

Zdecydowanym minusem tej technologii jest to, że dane przesyłane przez sieć energetyczną nie mogą się przedostawać między poszczególnymi fazami zasilania. Ponadto sygnał jest tłumiony przez liczniki, czy nawet zwykłe przewody na odległości rzędu 200–300 metrów.

Ponieważ urządzenia HomePlug do komunikacji przez sieć elektryczną mają port Ethernet, ich uniwersalność jest ogromna. Mogą służyć do połączenia komputera z routerem na dużą odległość, ale także wykorzystania sieciowej kamery IP, sieciowego dysku czy odtwarzacza audio-wideo. Do modemu HomePlug można podłączyć też punkt dostępowy, by w ten sposób „przedłużyć” sieć Wi-Fi, albo kilkuportowy przełącznik sieciowy, by rozszerzyć sieć przewodową. Ciekawy produkt typu HomePlug to np. urządzenie Powerline 4-Port Network Adapter firmy Linksys, które ma wbudowany przełącznik 4-portowy Fast Ethernet.

Korzystanie z urządzeń HomePlug jest o tyle łatwe, że w najprostszym przypadku nie wymagają one żadnej konfiguracji. Modemy komunikują się ze sobą natychmiast po podłączeniu do zasilania.

Niedrogim produktem HomePlug firmy Linksys jest urządzenie PLTE200. Jest ono zgodne ze standardem HomePlug 1.0, ale dzięki technologii turbo teoretyczna przepustowość wynosi 85 Mb/s (w praktyce 3,5 MB/s). Linksys PLTE200 to wolnostojące urządzenie sieciowe, podłączane do komputera za pomocą kabla Ethernet oraz zasilania.

Do gniazdka elektrycznego w pobliżu routera (w naszym przykładzie na 1. piętrze domu) włącz jeden modem HomePlug – powinna się na nim zaświecić lampka zasilania.

Kablem sieciowym (np. tym dostarczonym wraz z urządzeniem) połącz swój router z gniazdkiem sieciowym (Ethernet) modemu HomePlug – zaświeci się kontrolka sygnalizująca połączenie sieciowe.

Do gniazdka elektrycznego w pobliżu komputera (w naszym przykładzie na parterze) włącz drugi modem HomePlug – również zaświeci się na nim kontrolka zasilania. Ponadto na obu urządzeniach powinny się zaświecić kontrolki (patrz obrazek) oznaczające nawiązanie komunikacji przez sieć elektryczną. Urządzenia już ze sobą współpracują.

Kablem Ethernet podłącz komputer do stojącego obok niego modemu HomePlug – zaświeci się kontrolka sygnalizująca połączenie. W tym momencie komputer może już komunikować się z routerem, jakby był bezpośrednio do niego podłączony.

W linii poleceń, za pomocą komendy ipconfig możesz sprawdzić, czy komputer uzyskał od routera dynamiczny adres IP (jeśli jest on ustalany w taki sposób). Z kolei za pomocą polecenia ping możesz sprawdzić, czy router odpowiada na pakiety wysyłane z komputera. Urządzenia Linksys nie mają żadnych przycisków, więc nie ma możliwości jakiejkolwiek konfiguracji. Można ją za to przeprowadzić za pomocą oprogramowania, które jest takie samo dla produktów Linksys i Edimax.

Jednym z produktów HomePlug firmy Edimax jest model HP-2001AV (pełna nazwa to 200Mbps PowerLine Ethernet Adapter). Uruchomienie sieci pokazujemy na jego przykładzie. Edimax HP-2001AV jest wykonany w postaci wtyczki z wyjściem Ethernet. Dzięki temu do połączenia wystarczy kabelek sieciowy. Żadne inne kable (nawet zasilający) nie są potrzebne.

Do gniazdka elektrycznego w pobliżu routera włącz jeden modem HomePlug. Powinna się na nim zaświecić lampka zasilania.

Kablem sieciowym (np. tym dostarczonym wraz z urządzeniem) połącz router z gniazdem sieciowym Ethernet modemu HomePlug. Zaświeci się kontrolka sygnalizująca poprawne połączenie przez Ethernet.

Do gniazdka elektrycznego w pobliżu komputera włącz drugi modem HomePlug – również zaświeci się na nim kontrolka zasilania (PWR). Ponadto po chwili na obu urządzeniach powinny się zaświecić kolejne lampki kontrolne (PL) oznaczające komunikację między modemami.

Kablem sieciowym podłącz komputer do drugiego modemu HomePlug – zaświeci się kontrolka ETH. W tym momencie komputer może się już komunikować z routerem.

W przypadku modemów Edimax urządzenia można połączyć w logiczne grupy, w których transmisja będzie szyfrowana. Przydaje się to wtedy, gdy w domu są np. dwie sieci lokalne, obie wykorzystują tę samą sieć elektryczną, a chcemy je odseparować. By uruchomić grupowanie, naciśnij przez 1–2 sekundy przycisk Group na jednym z urządzeń. Następnie powtórz to na tych urządzeniach, które mają należeć do grupy. Pozostałe urządzenia, niewłączone do danej grupy, nie będą w niej „widoczne”, a ponadto grupa urządzeń będzie bezpieczna, bo będzie chroniona przed dostępem niepowołanych osób.

By wyłączyć urządzenie z grupy, naciśnij i przytrzymaj przycisk Group przez ponad 10 sekund.

Wszystkie ustawienia domyślne można przywrócić przez naciśnięcie przycisku Reset przez 1–2 sekundy. Ponadto w przypadku produktów Linksys i Edimax dostępne jest oprogramowanie, dzięki któremu można w pewnym zakresie konfigurować poszczególne urządzenia HomePlug.

Linksys i Edimax dołączają do swoich urządzeń bardzo podobne oprogramowanie, które pozwala na monitorowanie modemów HomePlug, a także ich prostą konfigurację – tworzenie tzw. sieci prywatnych. W przypadku Linksysa program ten jest niezbędny, ponieważ urządzenia nie mają na obudowach przycisków pozwalających na zabezpieczanie transmisji przed dostępem niepowołanych osób.

Do konfiguracji modemów HomePlug konieczna jest znajomość klucza, który jest nadrukowany bezpośrednio na obudowie każdego z nich. Zapisz hasła wszystkich urządzeń.

Zainstaluj oprogramowanie z płyty CD dołączonej do modemu – nie będziesz miał z tym żadnych problemów. W menu Start odszukaj program o nazwie Powerline Utility lub HP-2001AV i uruchom go.

W górnej części okna programu pojawi się urządzenie PLTE200/PLTS200, które jest podłączone bezpośrednio do komputera. W dolnej części okna zobaczysz urządzenie Device 1 lub urządzenia, które są podłączone do innych gniazdek elektrycznych w domu.

By zmienić konfigurację urządzeń, musisz wcześniej, w programie, podać ich hasła. Kliknij więc Enter Password i w oknie, które się pojawi, wpisz hasło odczytane z obudowy urządzenia.

Kliknij Submit – powinien się pojawić komunikat o akceptacji hasła.

Jeśli w domu masz kilka urządzeń, warto nadać im bardziej intuicyjne nazwy, np. parter, garaż, salon. By zmienić nazwę urządzenia, kliknij jego nazwę, a następnie Rename i w tym samym oknie wpisz nową nazwę.

Grupowanie urządzeń jest możliwe w zakładce Security lub Privacy. W obu programach nazwy zakładek oraz poszczególnych opcji są różne, ale zasada konfiguracji jest dokładnie taka sama. Aby utworzyć bezpieczną sieć prywatną, w polu tekstowym Choose Network Password w górnej części okna wpisz nazwę dla tej sieci, a następnie w dolnej części okna kliknij Set Local Device Only. Wszystkie modemy, do których masz dostęp (do których podałeś hasło), zostaną włączone do tej sieci, o czym poinformuje komunikat: Success.

By powrócić do sieci publicznej, w zakładce Security lub Privacy kliknij Reset to Default Password lub Use Default (Public Network). Uruchomienie sprzętu HomePlug jest tak samo proste, jak łączenie komputerów kablem sieciowym. Istnieje też możliwość prostej konfiguracji sprzętu, w tym wykorzystania szyfrowania. Dlatego rozwiązania te bywają w niektórych przypadkach znacznie lepszym rozwiązaniem niż bezprzewodowy sprzęt Wi-Fi.