Bezszelestne wiatraki

Jeśli potrafisz używać lutownicy, możesz skonstruować przełączniki pozwalające na dynamiczną zmianę napięcia lub odłączenie zasilania od wiatraków. W tym celu będziesz musiał się zaopatrzyć w przełącznik trójpozycyjny oraz trzy przewody o długości 20–30 cm. Jeśli chcesz umieścić przełącznik z przodu obudowy, przewody te muszą mieć co najmniej 50 cm długości. Dzięki nim wtyk zasilania będziesz mógł zespolić z przewodami zasilającymi wiatraczek. Za pomocą takiego przełącznika będziesz mógł wybrać jeden z dwóch trybów zasilania wentylatora lub całkowicie go wyłączyć.

Obecnie produkowane komputery wytwarzają tak dużo ciepła, że do ich prawidłowego działania niezbędne jest dobre chłodzenie poszczególnych elementów. W tym celu stosuje się wymuszanie obiegu powietrza za pomocą wentylatorów instalowanych w obudowie. Te z kolei głośno pracują, obniżając komfort korzystania z urządzenia. Daje się to szczególnie we znaki w sytuacjach, gdy musisz się wyjątkowo skoncentrować albo np. pracować na komputerze w nocy, kiedy pozostali domownicy śpią. W artykule pokazujemy różne sposoby wyciszenia komputera. Żaden nie wiąże się z potrzebą wymiany wentylatorów. Możesz wybrać metodę najlepszą dla ciebie.

Prędkość obrotową wentylatorów możesz regulować, zmieniając napięcie dostarczane silniczkowi wprawiającemu w ruch wiatrak. Wiatraki są z reguły zasilane napięciem o wysokości 12 V, ale możesz je zmniejszyć, korzystając z innych napięć zasilania wyprowadzonych w złączach molex. Zestawiając w inny sposób przewody zasilania wiatraczków, możesz obniżyć ich prędkość, a co za tym idzie, także je wyciszyć.

Podstawową modyfikacją jest zmniejszenie napięcia zasilania z 12 V na 7 V. Faktycznie takiego napięcia we wtyczce molex nie ma, ale różnica między napięciami +12 V oraz +5 V obecnymi w tej wtyczce to właśnie 7 V.

Wyłącz komputer. Odłącz od niego przewody zasilania, a następnie odkręć śrubki mocujące obudowę. Zdejmij pokrywy obudowy.

Odszukaj wiatrak, w którym chcesz zmniejszyć prędkość obrotową wentylatora. Odłącz jego wtyczkę od gniazda zasilania (molex):

Jeśli do zasilania wentylatora napięcie jest dostarczane przez konwerter (np. zamieniający złącze molex na inny typ złącza), zajmij się modernizacją samej przejściówki. Modernizacja jest identyczna z prezentowaną niżej dla złącza molex.

Złap palcami czerwony przewód w złączu. Małym śrubokrętem zgnieć zaczepy czerwonego bolca zasilającego tak, by ich obrys nie wystawał poza obrys bolca.

Przewód wraz z bolcem powinien się wysunąć bez najmniejszego problemu z obudowy wtyczki. Wyciągnij go. Tak samo postąp z bolcem, do którego jest podłączony czarny (lub czerwono-czarny) przewód wiatraczka.

Małym płaskim śrubokrętem z powrotem poodginaj zaczepy, tak by wystawały poza obrys styku zasilającego pod kątem kilku stopni. Bolec z przewodem czerwonym wsuń do wtyczki w miejsce czarnego, a czarny w miejsce czerwonego (choć ten ostatni właściwie nie jest już potrzebny).

Podłącz wentylator do zasilania i włącz komputer. Po obniżeniu zasilania wentylator powinien pracować ciszej niż poprzednio.

Można jeszcze bardziej obniżyć prędkość obrotową wentylatorów, zmniejszając im napięcie zasilania z 12 V do 5 V. Jednak 5 V jest wartością zasilania poniżej połowy napięcia nominalnego. Może się więc okazać, że nie wystarczy do rozruchu wentylatorka.

Podobnie jak w krokach – poprzedniego warsztatu zdemontuj styki, do których jest podłączony żółty i czerwony przewód zasilania.

Przy stykach rozegnij zaczepy mocujące, a następnie wsuń styk czerwony w miejsce żółtego i odwrotnie.

Włącz komputer i sprawdź, czy wentylator się kręci. Jeśli swobodnie się obraca, pozostaw taką konfigurację. Jeśli nie obraca się w ogóle, przełącz go na zasilanie napięciem 7 V.

Jeśli twój wiatrak został wyposażony nie tylko w bezpośrednie złącze molex, ale także dodatkowe wyjście (przejściówkę) molex, tę drugą warto całkowicie zdemontować, ponieważ również na niej napięcia są odwrócone. Dzięki demontażowi unikniesz pomyłkowego podłączenia do niej innego urządzenia, co może mieć opłakane konsekwencje.

Małym płaskim śrubokrętem zgnieć zaczepy w nieużywanych stykach (np. z przewodem czarnym i czerwonym). Wysuń te dwa przewody ze złącza:

Następnie cążkami lub nożyczkami odetnij przewód żółty i przewód czarny. Staraj się robić to ostrożnie, żeby nie uszkodzić przewodów zasilania wentylatora.

Taśmą izolacyjną zaklej końcówki pozostałych styków zasilania w gnieździe molex n, uniemożliwiając przypadkowe zwarcie.

Jeśli nie chcesz trwale usuwać przejściówki, zaklej taśmą izolacyjną jedynie jej wyprowadzenie. To już powinno zmniejszyć ryzyko przypadkowego podłączenia wtyku z odwróconym zasilaniem do innego urządzenia.

Jeśli nie jesteś zadowolony z efektów zmniejszenia napięcia, możesz skorzystać z bardziej wyrafinowanych metod regulacji prędkości obrotowej wentylatorów – za pomocą regulatorów napięcia. W tym warsztacie pokażemy, jak zainstalować najtańszy regulator prędkości obrotowej wentylatora.

Wyłącz komputer i odłącz zasilanie. Zdejmij pokrywy obudowy. Odszukaj wentylator, do którego chcesz podłączyć regulator napięcia. Poszukaj też miejsca z tyłu obudowy, w którym będziesz mógł tak ulokować regulator, by jego pokrętło wystawało na zewnątrz obudowy, np. w pustej kratce wentylacyjnej.

Utnij dwa nieduże kawałki dwustronnej taśmy samoprzylepnej i przyklej je do krawędzi obudowy regulatora. Plastrami tymi nie zasłaniaj otworów wentylacyjnych regulatora.

Odłącz wiatrak od źródła zasilania i do tego samego gniazda podłącz wtyczkę regulatora. Następnie podłącz wentylator do regulatora. Zdejmij folie zabezpieczające taśmę samoprzylepną i przyklej regulator do obudowy komputera, tak by pokrętło wystawało na zewnątrz obudowy.

Wykorzystany w przykładzie regulator można kupić za kilkanaście złotych, ale są też takie, które kosztują 600 zł. To z reguły bardzo rozbudowane panele regulacyjne, pozwalające na zarządzanie prędkością co najmniej kilku wentylatorów. Dodatkowo potrafią wyświetlać temperaturę wybranego elementu komputera i prędkość obrotową danego wentylatora. Są sprzedawane zwykle jako urządzenia zewnętrzne, do montowania we wnękach komputera.