Dbaj o wydajność systemu

Rejestr Windows to wielka baza danych o konfiguracji systemu. Każda instalowana aplikacja dopisuje do niej informacje na swój temat. dlatego w miarę używania systemu rejestr stale się zwiększa. Na ogół zmiany w tej bazie, wprowadzane przez instalowane oprogramowanie (z założenia niezłośliwe), są pożądane, ale w niektórych sytuacjach mogą „namieszać” w ustawieniach systemu.

Dotyczy to np. sytuacji, gdy masz na komputerze kilka programów graficznych. Na ogół każdy taki program podczas instalacji ustawia w rejestrze, jakie typy plików będą przez niego automatycznie otwierane. Oznacza to, że np. po dwukrotnym kliknięciu pliku JPEG otworzy się dany obrazek w konkretnym programie. Jednak, gdy zainstalujesz kolejny program, najprawdopodobniej właśnie on przejmie ustawienia związane z typami plików. Jak tego uniknąć?

Wystarczy porównać stan rejestru sprzed i po instalacji aplikacji, by bardzo precyzyjnie anulować niechciane zmiany.

Programem przydatnym do śledzenia zmian nie tylko w rejestrze, ale także w systemie plików, jest SpyMe Tools. Instalacja tej aplikacji jest bardzo prosta i nie wymaga opisu. Proces odbywa się za pośrednictwem standardowego kreatora instalacji, a program uruchamia się automatycznie po zakończeniu procesu.

Program może pracować w dwóch trybach: monitorowania rejestru oraz monitorowania plików. Domyślnie wybrany jest pierwszy tryb, o czym świadczy zaznaczona ikona rejestru obok etykiety Current Mode. Podobnie jak w przypadku Regshota zaczynamy od zarejestrowania aktualnego stanu rejestru (tj. sprzed wprowadzenia zmian, które chcemy kontrolować). Kliknij przycisk Start Scan.

Pojawi się okno Scan Registry. Można w nim określić, które główne gałęzie rejestru mają być monitorowane (podpowiedź: jeżeli chcesz monitorować zmiany dotyczące aktualnie zalogowanego użytkownika, zaznacz pole wyboru HKEY_CURRENT_USER, natomiast chcąc monitorować zmiany wprowadzane globalnie do całego systemu Windows, zaznacz pole wyboru HKEY_LOCAL_MACHINE). Oprócz głównych gąłęzi rejestru program pozwala także na monitorowanie wyłącznie wybranych kluczy. W tym celu wystarczy kliknąć przycisk Add Key i wpisać adres klucza, którego zawartość zamierzasz porównywać. Chcąc porównywać zmiany w całym rejestrze, zaznacz wszystkie pola wyboru. Aby rozpocząć skanowanie aktualnego stanu rejestru, kliknij Start Scanning.

Przed rozpoczęciem skanowania wyświetli się okno: Protect File. Umożliwia ono ochronę pliku z wynikami skanowania poprzez przypisanie hasła wymaganego do otwarcia efektów skanowania. Jeżeli nie chcesz chronić wyników skanowania hasłem, kliknij Do not protect.

Po zakończeniu procesu skanowania rozwiń menu File, wybierz z niego pozycję Save Scan Dump to file i zapisz plik z wynikami skanowania w dowolnie wybranym miejscu.

Wykonaj teraz akcję, po której chcesz sprawdzić zmiany w rejestrze. Następnie przejdź do okna głównego programu i ponownie przeprowadź skanowanie rejestru (bądź wybranej gałęzi lub klucza; oczywiście należy skanować te same obszary rejestru, co za pierwszym razem). Po zakończeniu skanowania kliknij Start Compare process.

W oknie Compare Dump Files musisz wczytać plik z wynikami wcześniejszego skanowania – ścieżka do tego pliku musi być wskazywana w pierwszym polu tekstowym. Drugie z widocznych w oknie pól tekstowych jest wypełniane automatycznie nazwą pliku tymczasowego zawierającego najnowsze wyniki dopiero co przeprowadzonego skanowania. Kliknij Start Comparing.

Po chwili okno główne programu zostanie zapełnione kluczami i wartościami rejestru, które między obydwoma skanowaniami zostały dodane do rejestru lub zmodyfikowane. Klucze i wartości wcześniej istniejące, ale zmodyfikowane, są oznaczane czerwonym znacznikiem, natomiast zupełnie nowe wpisy – zielonym. Dwukrotne kliknięcie wartości zmodyfikowanej powoduje wyświetlenie dwóch okien, w których wyświetlone są dane z pierwszego i z drugiego skanowania. Układ danych przypomina ten znany z Edytora rejestru, jest więc czytelniejszy od zbiorczego zestawienia w Notatniku.

Aby móc porównywać zawartość dysków, czyli sprawdzać, jakie zmiany w plikach powoduje konkretne zdarzenie, należy przełączyć program SpyMe Tools w tryb plikowy. Wystarczy kliknąć ikonę File Mode w oknie głównym.

Proces skanowania systemu plików uaktywniasz podobnie jak skanowanie rejestru. Kliknij przycisk Scan. Wyświetli się okno: Take Snapshots, w którym wybierasz dyski lub foldery (w sposób analogiczny jak gałęzie i klucze rejestru), które mają być monitorowane. Klikając Start, rozpoczynasz proces skanowania.

Plik z rezultatem skanowania zapisz na dysk analogicznie jak w przypadku zrzutu rejestru, oczywiście plik ten zapisz na innym dysku niż monitorowany. Następnie wykonaj akcję, po której chcesz sprawdzić, jakie zmiany w systemie plików wprowadza. Po tym ponownie przeskanuj wybrany dysk lub folder, po czym kliknij przycisk Compare.

W oknie Compare Dump Files musisz wskazać porównywane pliki zawierające wyniki skanowania systemu plików. Jeżeli dopiero co zakończyłeś drugie skanowanie, to jedno z pól będzie automatycznie wypełnione. Musisz kliknąć przycisk Browse widoczny obok drugiego pola i wskazać zapisany wcześniej plik z rezultatami skanowania. Kliknij Start Comparing. Wyniki porównania plików interpretujemy podobnie jak w przypadku porównań rejestru – kolor czerwony oznacza dane zmodyfikowane, a zielony – nowe.

Jeżeli jesteś zainteresowany śledzeniem wpływu konkretnego programu na rejestr Windows, polecamy zamieszczony na krążku CD program RegFromApp. Narzędzie to jest dostępne w dwóch odmianach – do 32-bitowych i 64-bitowych wersji Windows (XP/Vista/7). Posługiwanie się tym programem jest dość proste. Postępujesz podobnie, jak w przypadku aplikacji opisanych w głównej części artykułu, z tą różnicą, że bezpośrednio po uruchomieniu programu musisz wybrać z listy aktualnie uruchomionych procesów ten, który chcesz monitorować.

Wiesz już, jak porównywać ze sobą dwa stany w rejestrze (a także w systemie plików). Pozostaje zatem kwestia, jak przywrócić pierwotne ustawienia danego klucza, który w programie SpyMe Tools został oznaczony jako zmodyfikowany.

Wiesz już, że w wyniku porównania dwóch zarejestrowanych stanów program SpyMe Tools oznacza zmienione klucze i wartości czerwonym kolorem. W naszym przykładzie na ilustracji widoczny jest zmieniony klucz General oraz (po prawej stronie okna) wartość WallpaperSource. Kliknij dwukrotnie wartość WallpaperSource. Pojawią się dwa okna. W okienku Old data of WallpaperSource jest wyświetlony poprzedni stan wartości, natomiast w oknie New data of WallpaperSource stan aktualny – po zmianie.

Uruchom Edytor rejestru (najlepiej używając skrótu klawiszowego [Windows]+[R] i wpisując komendę regedit; nie zamykaj okien SpyMe Tools!) i odnajdź klucz oraz wartość wskazywaną przez program SpyMe Tools. Kliknij dwukrotnie tę wartość (w naszym przykładzie WallpaperSource), a następnie zastąp ciąg znaków widoczny w polu Dane wartości w okienku Edytowanie ciągu informacją wyświetlaną w oknie Old data of WallpaperSource.

Przywracany ciąg znaków – danych wartości – możesz przepisać ręcznie, ale lepiej i bezpieczniej skorzystać ze standardowego schowka Windows, kopiując ciąg z okna programu SpyMe Tools do okna Edytowanie ciągu. Po wklejeniu informacji kliknij OK.

Możesz już zamknąć okno Edytora rejestru. W ten sposób precyzyjnie przywróciłeś poprzednią wartość, zmodyfikowaną w wyniku operacji wykonanej pomiędzy dwoma stanami rejestru zapisanymi w programie SpyMe Tools.

Oczywiście zarówno nazwa zmodyfikowanego klucza, jak i wartości mogą być różne od tych przedstawionych w naszym przykładzie. Chodziło nam o przedstawienie ogólnej procedury przywracania pierwotnych ustawień. Najpierw robisz jeden zapis stanu rejestru, następnie wykonujesz jakieś działanie, zapisujesz drugi stan, porównujesz, a potem w Edytorze rejestru przywracasz pierwotne zapisy.

Opisana procedura jest przydatna, gdy w grę wchodzi precyzyjne przywrócenie pojedynczych kluczy, a nie całego rejestru. Jeżeli chcesz wykonać kopię zapasową całego rejestru, a następnie w razie potrzeby ją przywrócić, skorzystaj z zamieszczonego na naszej płycie CD programu ERUNT.