Do kablówki i neostrady

W artykule:

• Czym się kierować podczas zakupu routera
• Cechy dobrego routera
• Test 12 urządzeń
• Opisy najciekawszych modeli

Pozornie wszystkie routery są do siebie podobne – mają te same funkcje i zbliżone możliwości. Jednak różnice (czasami spore) występują i dotyczą nawet tak podstawowych zagadnień, jak stopień skomplikowania obsługi urządzenia.

Przetestowaliśmy 12 routerów w cenie od 100 do 300 zł. Dowiesz się nie tylko, który jest najlepszy, ale również, jaki model nadaje się dla początkującego użytkownika, a którym powinien się zainteresować właściciel małej sieci.

Zerknij do ramki „Jaki router pasuje...”, aby wybrać router odpowiedni do swojego łącza. Z kolei w tabelce u dołu strony porównujemy możliwości oraz obsługę routerów ADSL dołączanych do usług internetu kupionych u polskich dostawców.

Dobry router powinien mieć przynajmniej 4 gniazdka do podłączenia komputerów za pomocą kabla sieciowego. Niektóre modele routerów umożliwiają połączenie kablowe w standardzie gigabit ethernet – w praktyce około 5 razy szybsze od częściej spotykanego fast ethernet . Szybkie połączenie bezprzewodowe zapewni moduł Wi-Fi w standardzie 802.11n. Transmisja w takiej sieci odbywa się z maksymalną prędkością do 300 Mb/s, a standard ten jest zgodny ze starszymi – 802.11b i 802.11g.

Warto zwrócić uwagę na anteny, w jakie jest wyposażony router. Najlepszą wydajność zapewniają anteny zewnętrzne w liczbie 2 lub 3 (z możliwością odkręcenia i wymiany na inne w razie potrzeby). Prawdziwy luksus to możliwość wykorzystania pasma 5 GHz, które jest znacznie mniej „zatłoczone” i zakłócone niż popularne pasmo 2,4 GHz.

Godnym uwagi elementem warstwy sprzętowej routera są porty USB. Mają one kilka zastosowań. Pozwalają np. podłączyć drukarkę – dzięki temu możliwe jest drukowanie z dowolnego komputera w domowej sieci. Przez USB można także podłączyć pendrive lub dysk. Taki nośnik możesz wykorzystać do backupu zawartości komputera, udostępniania plików oraz jako miejsce gromadzenia filmów, muzyki itp.

O możliwości podłączenia modemu 3G przez USB już wspomnieliśmy, ale warto pamiętać, że nie każdy router z portem USB współpracuje z takimi modemami. Nawet jeśli to robi, lista zgodnych modemów jest ograniczona – znajdziesz ją na stronie WWW producenta danego routera.

Dowolny router możesz zawiesić na ścianie – na spodzie urządzenia znalazły się odpowiednie haczyki. Niektóre urządzenia mogą stać pionowo, dzięki czemu zajmują mniej miejsca na półce.

Każdy router jest wyposażony w konfigurator ustawień, który pozwala zmienić podstawowe parametry pracy urządzenia (m.in. zabezpieczenia sieci Wi-Fi). Dzięki temu początkujący użytkownik może bez pozyskiwania nowej wiedzy podłączyć router i praktycznie zapomnieć o jego istnieniu. Najłatwiejszy start zapewniają urządzenia, których konfigurator znajduje się na dołączonej do routera płycie CD. Z takiego przewodnika często dowiesz się także, jak podłączyć urządzenie (w które gniazdka wetknąć które kable). W celu skorzystania z konfiguratora dostępnego z interfejsu routera trzeba otworzyć przeglądarkę internetową i wpisać adres, login i hasło podane w instrukcji.

Interfejs użytkownika jest rzadko dostępny po polsku. Oprócz możliwości wybrania ojczystego języka bardzo pomocnym elementem jest instrukcja dostępna w postaci pliku PDF na płycie CD. Niestety, tu też dominuje język angielski. Zamiast instrukcji możesz posłużyć się pomocą w interfejsie routera – także najczęściej po angielsku.

Drukowana instrukcja dołączona do routera to zawsze krótka broszura traktująca o podłączeniu urządzenia do prądu i do komputera. Pocieszające jest to, że zawsze jest wydrukowana w języku polskim.

Dobry router pozwala sprawdzić, jakie komputery są podłączone do twojej sieci – możesz zablokować dostęp do sieci wybranej maszynie, np. na podstawie adresu MAC karty sieciowej. Bardziej wyrafinowane metody kontrolowania ruchu w sieci opierają się na określeniu, z których portów może korzystać dany komputer (w ten sposób możesz zablokować np. komunikatory internetowe) oraz z jakimi stronami internetowymi może się łączyć. Dzięki temu możliwe jest odcięcie dostępu do witryn z określoną treścią (funkcja kontroli rodzicielskiej).

Bardzo ważnym aspektem jest odpowiednie zarządzanie siecią Wi-Fi. Łącze bezprzewodowe powinno być zabezpieczone szyfrowaniem WPA2 . Ciekawą opcją jest również możliwość zmierzenia mocy sygnału Wi-Fi (w celu obniżenia jego zasięgu). Bardziej zaawansowane funkcje to tworzenie wirtualnych sieci bezprzewodowych (np. osobnej dla domowników, osobnej dla gości) oraz oddzielenie komputerów korzystających z łącza bezprzewodowego od maszyn pracujących w sieci LAN.

Jeśli z internetu korzysta kilka osób, które muszą się dzielić mało wydajnym łączem, przydatna staje się funkcja QoS (ang. Quality of Service). Dzięki niej określisz, które usługi sieciowe mają mieć najwyższy priorytet. Możliwe jest także ustalenie harmonogramu działania tej funkcji, np. zwiększanie pasma w nocy.

Osobom, które często grają w gry sieciowe, przyda się funkcja przekierowania portów lub umieszczenia wybranego adresu IP (i przypisanego doń komputera) w tzw. strefie zdemilitaryzowanej (ang. DMZ, demilitarized zone), która nie jest objęta żadnymi zabezpieczeniami.

Razem z łączem internetowym otrzymałeś od dostawcy usługi urządzenie do obsługi łącza – modem sieci kablowej lub ADSL . Zazwyczaj jest to sprzęt o mocno ograniczonych możliwościach, bo pozwala korzystać z internetu tylko na jednym komputerze. W TP lub Netii wraz z usługą można zamówić także router, ale również te urządzenia nie mają wielu funkcji opisanych w tym artykule. W zależności od rodzaju łącza, z jakiego korzystasz, powinieneś wybrać model routera:

• do Neostrady i innych usług świadczonych za pośrednictwem kabla telefonicznego router z modemem ADSL;
• do łącza w sieci komórkowej router z USB, który umożliwia podłączenie modemu 3G przez ten port;
• do pracy w sieci kablowej będzie odpowiedni każdy router.

Głównym kryterium wyboru routerów do naszego testu była niewygórowana cena (do około 300 zł), a także zgodność ze standardem 802.11n (300 Mb/s).

Jeśli chodzi o możliwości urządzeń, od poprzedniego testu w PC Formacie 8/2009 nie zaszły większe zmiany. Najważniejsze nowinki to możliwość podłączenia modemu 3G przez port USB i używania go jako łącza głównego lub zapasowego, gdy zawiedzie łącze kablowe (tzw. fail-over). Przełączanie między łączami może zachodzić automatycznie.

Inne zastosowania portu USB to możliwość podłączenia drukarki lub dysku. Kiedyś było to podstawowe zastosowanie tego portu, ale obecnie wiele drukarek korzysta już z Wi-Fi. Dlatego możliwość podłączenia drukarki lub dysku znalazła się tylko w Belkinie i ZyXEL-u.

Postęp w rozwoju routerów objął także obniżenie stopnia skomplikowania obsługi. Niezwykle pomocne aplikacje do wstępnej konfiguracji routera znalazły się na płytach dołączonych m.in. do urządzeń Linksys E2000 oraz TP-Link TD-W8960N. Z kolei router ZyXEL ma bardzo ładny interfejs, który wizualnie przedstawia domową sieć. W tym urządzeniu, podobnie jak w kilku innych, podstawowe funkcje oddzielono od opcji zaawansowanych, z których wiele osób nie skorzysta.

Zmiany interfejsu nie dotyczą jednak wszystkich urządzeń, np. menu bardzo dobrego, zajmującego drugie miejsce routera Pentagram wygląda tak samo jak dwa lata temu. Wciąż niewiele urządzeń ma polski interfejs – z testowanych jedynie model marki 8level.

Wszystkie testowane routery mają wbudowany przełącznik i porty pozwalające na podłączenie maksymalnie 4 urządzeń do sieci przewodowej (LAN). Choć standard gigabit ethernet jest obecny we wszystkich współczesnych komputerach, jedynie dwa routery (ZyXEL i Linksys) mają porty sieciowe zgodne z tym standardem.

Również wszystkie urządzenia obsługują sieci bezprzewodowe 802.11b/g/n, ale tylko jeden (D-Link) jest zgodny z 802.11a. Wymusza to pracę routera w pasmie 5 GHz, zatem D-Link oczywiście taką możliwość zapewnia. Drugim routerem, który może pracować w tym pasmie, jest Linksys E2000, ale używa go tylko do transmisji w standardzie 802.11n. Możliwość zabezpieczenia sieci Wi-Fi z użyciem zabezpieczeń WPA2 (szyfrowanie AES) jest już standardem, a coraz więcej urządzeń pozwala regulować moc sygnału sieci bezprzewodowej.

Największe możliwości konfiguracji stwarza router TP-Link TD-W8960N, który lepiej niż w sieci domowej sprawdzi się w małej lub średniej firmie. Domowego użytkownika powinna zadowolić gama opcji obecnych w praktycznie każdym z testowanych routerów z wyjątkiem ostatniego – Belkina, w którym zabrakło opcji zarządzania pasmem (QoS) oraz filtrowania treści (tzw. kontroli rodzicielskiej).

Testy wydajności sieci Wi-Fi pokazały, że szybkość przesyłania danych w sieci nie zawsze ma związek z liczbą anten routera. Zdecydowanym zwycięzcą w kategorii wydajności zostało urządzenie DrayTek – zmierzona maksymalna przepustowość Wi-Fi przekracza 11 MB/s. Jednak w teście syntetycznym, przy włączonym WPA2, kilka innych urządzeń uzyskało podobne wyniki.

Dwa modele – 8level i Intellinet (model 524 940) – mają moduł Wi-Fi w tzw. standardzie 802.11 Lite, w którym maksymalna prędkość przesyłania danych jest ograniczona z 300 Mb/s do 150 Mb/s. Okazało się jednak, że w praktyce wcale nie wpływa to na przepustowość sieci. zgodne z tym standardem.

W przypadku szyfrowania WPA przepustowość Wi-Fi jest niewielka, nie przekracza 4 MB/s. Jednak wiele osób będzie musiało korzystać z tego zabezpieczenia, bo niektóre starsze urządzenia Wi-Fi nie są zgodne z WPA2. Osoby te mogą się zainteresować routerem ZyXEL, w którym tryb WPA jest najszybszy.

• OBSŁUGA Niedoświadczony użytkownik powinien wybrać router z dobrym konfiguratorem wstępnych ustawień. Przydatny będzie także system pomocy oraz instrukcja w języku polskim. Wygodę użytkowania daje też oddzielenie podstawowej konfiguracji od rzadziej używanych funkcji zaawansowanych.
• MOŻLIWOŚCI Router powinien dawać możliwość zabezpieczenia sieci Wi-Fi szyfrowaniem WPA2. Jeśli z internetu korzysta kilka osób, bardzo przydatna jest funkcja zarządzania pasmem (QoS). Aby chronić najmłodszych użytkowników, router powinien zapewniać filtrowanie treści lub mieć przynajmniej filtr URL.
• WYDAJNOŚĆ Szybki transfer w sieci przewodowej (LAN) zapewnia router z portami gigabit ethernet (muszą go obsługiwać także karty sieciowe w podłączonych do sieci komputerach). Z kolei wysoka prędkość przesyłania danych w sieci Wi-Fi jest dostępna w routerach zgodnych ze standardem 802.11n.

Opisy wybranych routerów

Urządzenie zdeklasowało konkurencję, jeśli chodzi o wydajność połączenia Wi-Fi. Pod innymi względami prezentuje się przeciętnie. Interfejs jest oszczędny w formie i nie ma systemu pomocy, dlatego nie polecamy tego routera początkującym użytkownikom. Ciekawą funkcją jest m.in. możliwość utworzenia trzech sieci z różnym SSID, możliwość podłączenia modemu 3G oraz wykres obciążenia łącza WAN. Do routera dołączono oprogramowanie monitorujące jego działanie.

Router o dużej liczbie funkcji (większość dostępna dopiero po przejściu do ustawień zaawansowanych) z modemem ADSL. Działa dość ociężale – trochę czasu mija, zanim nawiąże połączenie z komputerem i z internetem. Zdecydowanie za długo trwa także zapisywanie ustawień, jednak potem działa bez zarzutu. Podobnie jak DrayTek, router Pentagram nie ma systemu pomocy w interfejsie konfiguracyjnym, ale za to na dołączonej płycie CD znajduje się obszerna instrukcja w języku polskim.

Urządzenie charakteryzuje wysoka wydajność połączeń Wi-Fi oraz logiczne ułożenie funkcji w menu konfiguracyjnym (rzadko trzeba dłużej szukać potrzebnych opcji). Szkoda, że nie postarano się o większe rozbudowanie funkcji kontroli rodzicielskiej oraz NAT. Router ma łatwo dostępny port USB – można do niego podłączyć modem 3G działający w trybie fail-over (połączenie 3G pełni rolę łącza zapasowego). Drugie z testowanych urządzeń tego producenta (miejsce 9.) ma wolniejszy interfejs 802.11n Lite.

Router dwupasmowy, w którym sieć Wi-Fi może działać w pasmie 2,4 GHz lub 5 GHz. Ma dobre, anglojęzyczne kreatory konfiguracji – oddzielne dla połączenia internetowego i Wi-Fi oraz funkcji WPS. Poza tym urządzenie zapewnia ogromną liczbę bardzo dokładnych ustawień dotyczących zarządzania ruchem i zabezpieczeń sieci. Natomiast słabiej rozbudowane są funkcje QoS i filtrowania treści. D-Link dotarł do redakcji bez instrukcji i płyty CD, dlatego nie mogliśmy ocenić zawartości tych dodatków.

Bardzo tani router, który wprawdzie spełnia swoją rolę, ale ma sporo wad. Konstrukcja interfejsu nie jest zbyt przyjazna i może przytłaczać użytkownika liczbą ustawień. Urządzenie jest wyposażone w bardzo ubogi w funkcje kreator konfiguracji. Pomoc kontekstowa jest w języku angielskim. Router wypadł też słabo w teście WAN, a jego obudowa wydziela silny nieprzyjemny zapach plastiku. Do tego modelu (oraz do urządzenia z miejsca 2.) producent dołącza pakiet ArcaVir z roczną licencją.

Drugi w naszym teście, obok Pentagrama P 6341, router z modemem ADSL. Jest urządzeniem dla bardziej zaawansowanych użytkowników. Świadczy o tym nie tylko ogromna liczba funkcji, w tym np. bramka VPN, ale też niemal całkowity brak systemu pomocy. Z drugiej strony, jeśli nie zamierzasz wychodzić poza podstawowe ustawienia urządzenia, to do routera dołączony jest bardzo dobry polskojęzyczny konfigurator. Niestety, router ma bardzo niską przepustowość Wi-Fi, stąd tak odległe miejsce w teście.