Do wielu zadań

• Sebastian Kręzel redaktor działu Hardware

Ceny atramentowych urządzeń wielofunkcyjnych spadły do niespotykanego poziomu. Za kwotę porównywalną z kosztem zakupu samej drukarki, nawet poniżej 200 złotych, możesz mieć dodatkowo skaner (niekiedy wyposażony w automatyczny podajnik papieru), kolorową kopiarkę, a często także faks. Dlatego do domu lub małego biura polecam taki właśnie sprzęt. Koszty użytkowania urządzenia wielofunkcyjnego są podobne do kosztów eksploatacji atramentówki, więc również w tym przypadku aktualna jest zasada: im droższy sprzęt, tym tańsza jego eksploatacja.

W artykule znajdziesz:

• Szczegóły dotyczące możliwości urządzeń wielofunkcyjnych i ich wydajności
• Szacunkowe obliczanie kosztów eksploatacji
• Cechy dobrego urządzenia wielofunkcyjnego
• Podsumowanie testu 8 różnych urządzeń wielofunkcyjnych

Urządzenie wielofunkcyjne (z angielskiego MFP – Multi-Function Printer) łączy w sobie trzy, a nierzadko nawet cztery osobne urządzenia: drukarkę, skaner, kopiarkę oraz faks. Co ważne, taki sprzęt kosztuje wielokrotnie mniej niż urządzenia kupowane oddzielnie.

Pod względem możliwości urządzenia wielofunkcyjne nie ustępują zwykłym drukarkom atramentowym. Drukują kolorowe dokumenty i fotografie. Nieliczne urządzenia mogą też drukować zdjęcia bezpośrednio z aparatu, pendrive’a czy kart pamięci flash. Nabywcę urządzenia wielofunkcyjnego interesują jego możliwości i cena. Warto również zwrócić uwagę na koszty druku, ale niestety ten element nigdy nie jest oficjalnie podawany przez producenta. Da się to oszacować jedynie na bazie szczątkowych informacji z broszur reklamowych. Generalna zasada jest taka, że im tańsze urządzenie, tym koszty druku wyższe. Trzeba też pamiętać, że wydajność dotyczy zazwyczaj 5-procentowego pokrycia. Jeśli drukujesz więcej kolorowej grafiki, koszty druku rosną.

• JAKOŚĆ DRUKU Drukarka w urządzeniu wielofunkcyjnym musi zapewniać wysoką jakość wydruków, zwłaszcza dokumentów biurowych. Jeśli urządzenie ma być uniwersalne, powinno umożliwiać wykorzystanie tuszów fotograficznych i drukowanie zdjęć z aparatu lub karty pamięci.
• JAKOŚĆ SKANERA I KSERO Skaner powinien dobrze skanować dokumenty w rozdzielczości 300 dpi oraz zdjęcia w wyższych rozdzielczościach. Również kopie dokumentów muszą być przede wszystkim czytelne, jak najbardziej zbliżone do oryginałów. Użytkownik musi mieć wpływ przynajmniej na jasność i kontrast kopii.
• PRĘDKOŚĆ Urządzenie musi szybko reagować na polecenia użytkownika, a skanowanie i kopiowanie typowych dokumentów powinno zajmować kilkanaście sekund.
• WYGODNA OBSŁUGA Ergonomiczny panel sterowania ułatwi sterowanie funkcjami. Pomocny jest duży wyświetlacz LCD i sterowniki oferujące dwa tryby: prosty i zaawansowany.
• NISKIE KOSZTY EKSPLOATACJI Koszt druku strony czarno-białej nie powinien przekraczać 25 groszy, kolorowej – 60 groszy. Plusem jest wykorzystanie osobnych kartridżów dla różnych kolorów oraz możliwość użycia tuszów o zwiększonej wydajności.

Istotnym parametrem skanera jest rozdzielczość optyczna, która decyduje o szczegółowości skanów. Z reguły jest to 600 lub 1200 dpi, ale nawet 300 dpi wystarcza do zastosowań domowych. Wyższe rozdzielczości mogą się przydać np. do skanowania negatywów, jednak to wymaga specjalnej przystawki, której w tanich urządzeniach nie ma.

Ważnym parametrem jest także jakość odwzorowanych kolorów. W przypadku popularnych skanerów CIS (Contact Image Sensor) parametr ten nie jest doskonały, lepsze są pod tym względem skanery CCD. Niestety, w urządzeniach wielofunkcyjnych spotyka się już tylko technologię CIS. Odpowiedni komfort pracy zapewnia też duża prędkość skanera oraz możliwości sterownika. Jeśli te ostatnie będą zbyt ubogie, skanowanie grafiki może dawać mało satysfakcjonujące rezultaty.

Każde urządzenie wielofunkcyjne pełni także funkcje kopiarki, która funkcjonuje niezależnie od komputera. Koszty kopiowania są podobne do kosztów druku, więc takie ksero kosztuje 20–40 groszy za stronę (kolorowe 0,50–1 zł za stronę). Zależy to również od tego, jak urządzenie zeskanuje i przetworzy oryginał dokumentu. Gdy lekko szare obszary oryginału będą przenoszone na kopię, cała strona zostanie pokryta tuszem, a czarno-biała kopia kosztuje złotówkę lub więcej.

Wiele urządzeń wielofunkcyjnych ma też faks. Standardowo faksy są wysyłane z szyby skanera, a odebrane dokumenty – drukowane przez drukarkę. Niektóre urządzenia pozwalają zapisywać odebrane faksy w pamięci USB flash.

Pogodzenie tak wielu funkcji w jednym urządzeniu nie jest łatwe, dlatego do obsługi jest potrzebny intuicyjny panel sterujący i dobre oprogramowanie. Większość urządzeń ma prosty panel, ograniczający się do kilku przycisków i kontrolek informacyjnych, więc korzystanie z niego nie jest trudne. Jeżeli planujesz zakup bardziej rozbudowanego urządzenia, zwróć uwagę, ile funkcji może być realizowanych bezpośrednio z panelu. Wynika to m.in. z zestawu przycisków oraz wielkości wyświetlacza.

Od ostatniego testu urządzeń wielofunkcyjnych w PC Formacie 12/2006 technologie druku i skanowania nie zmieniły się w znaczący sposób. Wzrosła jednak prędkość druku – dziś niektóre urządzenia osiągają wydajność 15–16 str./min. Tanie urządzenia mają coraz lepsze wyposażenie, niektóre mają faks i podajnik ADF, inne zintegrowany moduł Wi-Fi. Niestety, koszty druku wciąż pozostają na wysokim poziomie.

Przetestowaliśmy osiem popularnych urządzeń wielofunkcyjnych w cenie do 350 zł.

wyróżniały się przede wszystkim dwa modele: Epson Stylus Office BX300F oraz Lexmark X5650. Mają zintegrowany moduł faksu, są także wyposażone w automatyczny podajnik papieru dla skanera i faksu. Dzięki niemu nieporównanie wygodniejsze jest skanowanie, kopiowanie, czy nawet faksowanie wielostronicowych dokumentów. Dodatkowo urządzenie Lexmarka ma czytnik kart pamięci flash, umożliwiający druk bezpośrednio z kart. Inną zaletą tego rozwiązania jest możliwość skanowania i zapisywania skanów bezpośrednio na karcie pamięci czy zapisywanie na niej odebranych faksów.

Pod względem kosztów eksploatacji najatrakcyjniej zaprezentowały się urządzenia Epsona i Canona, w których druk dokumentu czarno-białego kosztuje około 20 groszy, a kolorowego 50–60 groszy. Dodatkowo Canon Pixma MP260 zapewnia najniższe koszty druku zdjęć. Drogie w utrzymaniu są dwa urządzenia Lexmarka, co wynika ze stosunkowo małej pojemności kartridżów. Z drugiej strony tylko w tych drukarkach można zastosować tusze fotograficzne, które poprawiają jakość fotografii.

Nie najlepiej pod względem kosztów eksploatacji prezentuje się Brother DCP-165C. Jednakże jako jeden z trzech przetestowanych modeli ma odseparowane kartridże z tuszem. W pozostałych urządzeniach można zastosować tusze o zwiększonej pojemności lub tańsze kartridże sprzedawane w zestawach po kilka sztuk.

W trybie szybkim najlepsze okazują się trzy modele: epsony oraz HP. Potrafią drukować w tym trybie z prędkością przeszło 15 stron na minutę. Najsłabiej w tej konkurencji wypadają obydwa canony, których prędkość druku w trybie draft nie przekracza 10 stron na minutę. Po części jest to spowodowane skłonnością drukarek do przerywania druku w czasie pracy.

Sytuacja się odwraca, jeśli rozpatrujemy prędkość druku zdjęć. Pod tym względem najlepiej wypadły obydwa urządzenia Canona, najsłabiej zaś zaprezentował się Epson Stylus SX100. Temu ostatniemu wydrukowanie zdjęcia w formacie A4 potrafi zająć przeszło 20 minut.

Wysoką jakość dokumentów zapewniają cztery urządzenia: oba lexmarki oraz oba canony. Pozostałe modele stoją w tej dziedzinie na średnim poziomie, a Brother oraz Epson SX100 zamykają stawkę.

Jednak urządzenia Lexmarka okazują się mało uniwersalne – jakość druku zdjęć jest już znacznie gorsza. Pomiary odwzorowania kolorów czy równomierności pokrycia wykazują znaczne podobieństwo wszystkich drukarek, ale z porównania zdjęć wynika przewaga Canona Pixma MP260.

Zupełnie inną kwestią jest jakość skanów. Na tym polu świetnie sobie radzą urządzenia Epson Stylus Office BX300F oraz HP Deskjet F4280, które mają optyczną rozdzielczość 1200x2400 dpi. Ponadto doskonale odwzorowują kolory.

Urządzenie nie najlepiej sobie radzi z drukiem dokumentów. Są drukowane dość wolno, a ich jakość nie jest rewelacyjna. Za to na tle konkurentów świetnie wypada pod względem drukowania zdjęć. Robi to szybko (szczególnie widać to w najlepszym trybie), a ponadto zapewnia zdjęciom bardzo dobrą jakość, co pozytywnie wpłynęło na ocenę końcową. Urządzenie dobrze się sprawdza w roli skanera i kopiarki, i to zarówno pod względem prędkości kopiowania, jak i jakości otrzymywanych kopii, z wyjątkiem kopii w trybie czarno-białym, które są raczej słabe. Zupełnie przyzwoicie prezentują się koszty druku i kopiowania dokumentów monochromatycznych i kolorowych, a jeszcze lepiej oszacowane przez nas koszty druku zdjęć. Ponadto urządzenie zyskuje dodatkowe punkty dzięki zintegrowanemu czytnikowi kart pamięci. Minusem są bliżej nieokreślone zadania (czyszczenie głowicy itp.), jakie drukarka realizuje po wydaniu jej polecenia drukowania – odbija się to na wydajności druku.

Prostsza odmiana MP260 ma wiele cech wyższego modelu. Negatywną jest niska prędkość druku. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku Pixmy MP260 słabe osiągi nie są wynikiem powolnego działania mechanizmów drukujących, ale dziwnego zjawiska polegającego na przygotowywaniu się drukarki do druku po wydaniu polecenia drukowania. Oczywiście nie zawsze cecha ta da o sobie znać, niemniej w wielu przypadkach obniża ogólną wydajność urządzenia. Do zalet należą: duża prędkość drukowania zdjęć, na którą wpływ opisanej wcześniej cechy jest znikomy. Bardzo dobrze oceniliśmy jakość wydruków, skanów oraz uzyskanych z urządzenia wielofunkcyjnego kopii. Zadowalająca jest też prędkość działania skanera, choć jego rozdzielczość optyczna nie należy do najwyższych. Mimo to do zastosowań biurowych w zupełności wystarcza. Bardzo dużym plusem jest atrakcyjna cena zakupu urządzenia przy zachowaniu niskich kosztów jego eksploatacji.

Urządzenie ma zwartą, kompaktową obudowę. Jako jedyne spośród testowanych zostało wyposażone w zamykaną kasetę podajnika, dzięki czemu do papieru nie dostaje się kurz. Z dodatkowego wyposażenia warto wymienić zintegrowany czytnik kart pamięci oraz port PictBridge, pozwalający na bezpośredni druk zdjęć z aparatu. Urządzenie na także funkcję faksu. Brother całkiem nieźle wypada pod względem prędkości drukowania dokumentów oraz prędkości skanowania, znacznie wolniej drukuje fotografie. Noty uzyskane w kategorii subiektywnej oceny jakości druku dokumentów i zdjęć są bardzo niskie. Na dokumentach mocno widoczna jest ziarnistość oraz dithering na przejściach tonalnych. Fotografie z kolei mają przytłumione kolory, a ciemne obszary zdjęć stają się jednorodne, przez co sa nierozróżnialne detale. Ksero w tym urządzeniu zaskakuje jednak bardzo dobrą jakością kopii kolorowych, czego nie można już powiedzieć o kopiach monochromatycznych.

Urządzenie przyciąga uwagę pokaźnymi gabarytami, ale także rozbudowaną konfiguracją. Jako jedno z dwóch w teście ma funkcję faksu. Jest także wyposażone w automatyczny podajnik papieru dla skanera, dzięki czemu wiele prac biurowych może być zautomatyzowanych. Szkoda, że producent nie pomyślał o czytniku kart pamięci. Pod względem prędkości druku urządzenie nie zachwyca wydajnością. Dobrze drukuje dokumenty, ale tylko po wybraniu w sterownikach najszybszego trybu tekstowego. Wybranie opcji „Tekst i obraz” już znacznie wydłuża czas druku. Również pod względem prędkości druku zdjęć urządzenie nie należy do demonów wydajności. Podobnie jest w przypadku skanera. W rozdzielczości 300 dpi działa względnie szybko, po zwiększeniu do 600–1200 dpi już znacznie wolniej niż urządzenia konkurencyjne. Ogromny plus za rozbudowane możliwości sterownika skanera, pozwalającego na zaawansowaną korektę kolorów, usuwanie mory oraz zabrudzeń z obrazu.

Urządzenie firmy HP wyraźnie dominuje nad pozostałymi konstrukcjami pod względem prędkości druku. Dotyczy to zarówno dokumentów tekstowych, dokumentów z elementami grafiki, jak i fotografii. Równie dobre osiągi uzyskuje jako kopiarka. Dużo wolniej natomiast działa podczas kopiowania fotografii, za co jest odpowiedzialnych kilka czynników. Przede wszystkim prędkość działania skanera pozostawia sporo do życzenia. Sprzęt ma za to dobrą rozdzielczość optyczną – pod tym względem ustępuje tylko modelowi Epson BX300F. Jeśli chodzi o odwzorowanie kolorów dla skanów i o ich rozdzielczość, model wypada bardzo dobrze, choć subiektywne oceny skanów są już tylko przeciętne, a ocena jakości kopii czarno-białych jest jeszcze niższa. Słabo oceniliśmy interfejs skanera. Chociaż został wykonany bardzo estetycznie, jest mało praktyczny i nieintuicyjny. Niektórych funkcji trzeba szukać i w końcu znajduje się je w miejscach niezbyt dla nich odpowiednich.

Ten model urządzenia wielofunkcyjnego w naszym zestawieniu okazał się najbardziej rozbudowaną konstrukcją. Ma zintegrowany czytnik kart pamięci, faks oraz automatyczny podajnik papieru dla skanera. Co więcej, tak rozbudowana konfiguracja jest dostępna w bardzo atrakcyjnej cenie. Niestety, sama cena zakupu to nie wszystko. Standardowe tusze do urządzenia mają małą pojemność, a w dodatku są stosunkowo drogie. W rezultacie koszty druku dokumentów kolorowych oraz czarno-białych, a także fotografii na tym urządzeniu są najwyższe wśród testowanych modeli. Za to X5650 dobrze wypada pod względem wydajności. Wyjątek stanowi szybkość druku dokumentów zapisanych w formacie PDF. Słabym elementem opisywanego urządzenia jest za to skaner. Nie tylko wolno działa, ale do tego jakość uzyskanych na nim ilustracji pozostawia wiele do życzenia, i to zarówno pod względem rozdzielczości oraz szczegółowości, jak i wierności odwzorowania kolorów.

Mniejsza i tańsza odmiana urządzenia firmy Lexmark. Niska cena okupiona została mocno uproszczoną konstrukcją, którą pozbawiono tych wszystkich dodatków, w jakie jest wyposażony model X5650. Prędkość druku stoi na zadowalającym poziomie, choć sporo problemów sprawia drukarce drukowanie dokumentów w formacie PDF. Większych zastrzeżeń nie budzi także jakość uzyskiwanych dokumentów czy fotografii. Te ostatnie można dodatkowo poprawić w wyniku zastosowania tuszów fotograficznych, jest to jednak dość kosztowne. Słabym elementem, podobnie jak w modelu X5650, jest jakość skanera, choć – co dziwne – jest tu znacznie szybszy. Zastrzeżenia można mieć do realnej rozdzielczości optycznej (poniżej 600 dpi), dlatego skaner nie potrafi odzwierciedlić szczegółów bardziej złożonych ilustracji. W konsekwencji słaba jakość skanera skutkuje przeciętną jakością kopii, aczkolwiek dla wielu użytkowników będą one do zaakceptowania.

Urządzenie SX100 ma być tańszym alternatywnym rozwiązaniem dla osób szukających prostego urządzenia wielofunkcyjnego. Niestety, na tle konkurencji prezentuje się mało atrakcyjnie. Dotyczy to ogólnej prędkości działania drukarki, skanera i kopiarki. Jest to więc sprzęt dla tych osób, które mają z niego korzystać raczej sporadycznie, ale do tych celów można znaleźć tańszy sprzęt. Na SX100 lepiej też nie drukować zdjęć, bo wydruk fotografii formatu A4 może trwać nawet 20 minut. Niewiele dobrego można też powiedzieć o jakości samego druku, choć w pewnych obszarach konstrukcja może zaskakiwać. Dotyczy to np. dobrej wierności odwzorowania kolorów, co jest zasługą świetnej jakości tuszów. Poza tym model ten ma odseparowane kartridże z tuszami, co przyczynia się do obniżenia kosztów druku. Inne zalety tego urządzenia to świetna i dopracowana jakość sterowników drukarki oraz skanera. Nie są one jednak w stanie rekompensować powolnej pracy urządzenia.