Duży skok wydajności

W artykule:

• Informacje, na co zwrócić uwagę, kupując laptopa
• Zalety i wady najnowszych mobilnych procesorów Intela
• Podsumowanie wyników testu
• Opisy przetestowanych modeli

Każde rozwiązanie zwiększające wydajność notebooków zyskuje przychylność coraz liczniejszej grupy ich użytkowników. Obecnie największe zainteresowanie wzbudzają modele z nowymi procesorami Intela z serii Core i3/5/7. Dlatego przetestowaliśmy 12 takich notebooków w cenach od ok. 2300 do 3500 zł.

Kupując laptop, trzeba wziąć pod uwagę następujące parametry:

• Ekran i rozdzielczość. Do wyboru są ekrany o przekątnej od 10 do 17 cali. Najmniejsze (10–13”) idealnie się nadają do mobilnej pracy poza domem, największe (17”) mają komputery praktycznie stacjonarne. Większość ekranów ma rozdzielczość 1366x768, co wystarcza do zastosowań amatorskich, ale np. do profesjonalnej obróbki grafiki to za mało.
• Procesor i jego wydajność. Praktycznie każdy stosowany w nowoczesnych notebookach procesor, z wyjątkiem netbookowych atomów i podobnych energooszczędnych modeli, wystarczy do codziennej pracy. Najwyższą wydajność i komfort pracy zapewnią procesory z rodziny Core i3/5/7 lub nieco starsze Core 2 Duo oraz AMD Turion X2.
• Układ graficzny może być zintegrowany z chipsetem lub procesorem albo mieć postać osobnego układu. Pierwsze rozwiązanie zapewnia energooszczędność, drugie wydajność niezbędną w grach. W wielu komputerach stosuje się też hybrydy łączące zalety obu rozwiązań.
• Akumulator. Powinien mieć pojemność minimum 50 watogodzin . Pojemność można odczytać na naklejce po wyjęciu akumulatora z notebooka. Na długość czasu pracy wpływa jednak nie tylko jego pojemność, ale także wszystkie inne elementy komputera – np. im wydajniejsza karta grafiki i procesor, tym czas pracy krótszy.
• Złącza i interfejsy. W praktyce potrzebne są przynajmniej 3 porty USB, czytnik kart pamięci i wyjście monitorowe – najlepiej HDMI.

Najtańsze Core i3 występują w modelach kosztujących od 1800 zł, Core i5 w nieco droższych – od 2200 zł, a najszybsze Core i7 – w najdroższych (od 3300 zł). Niemal wszystkie te procesory mają zintegrowany układ graficzny, który wystarcza do wszystkich zastosowań z wyjątkiem gier 3D. Tylko najszybsze, czterordzeniowe modele Core i7–820QM oraz i7–720QM nie mają zintegrowanych układów graficznych.

Nowe procesory Intela mają też zintegrowany kontroler pamięci, co zmniejsza stopień skomplikowania płyt głównych. Wykorzystują technologię wielowątkowości, co przyspiesza działanie programów. W seriach Core i5 oraz i7 jest też obecna technologia automatycznego podkręcania Turbo Boost , a modele od Core i5–500 wzwyż zapewniają wsparcie szyfrowania AES.

W teście skupiamy się na najciekawszych notebookach z nowymi procesorami z serii Core i3/5/7. Jednak większość sprzedawanych laptopów wykorzystuje także wydajne procesory Core 2 Duo oraz tanie Pentium Dual-Core.

Jest też bardzo dużo nowych układów AMD, choć korzystających z nich notebooków – stosunkowo mało. Rozeznanie się wśród kilkunastu serii procesorów AMD Athlon, Sempron, Turion i Phenom jest nie lada wyzwaniem. Najszybsze mobilne układy AMD Phenom II zapewniają wydajność na poziomie Intel Core i5 520M. Serie Turion i Athlon reprezentują wydajność na poziomie starszych układów Intela.

Jednym z ciekawszych rozwiązań są podwójne układy graficzne. Do codziennej pracy wykorzystuje się grafikę o małym zapotrzebowaniu na energię, do gier – wydajniejszą, ale bardziej „prądożerną”.

Układ graficzny w nowych procesorach Intela, wbudowany w sam procesor, a nie w chipset, pozwala pracować na zasilaniu z akumulatora nawet do 10 godzin! Drugi, znacznie wydajniejszy układ graficzny, jest ręcznie bądź automatycznie przełączany w razie zapotrzebowania na wyższą wydajność, czyli w praktyce tylko do gier. Firma ATI technologię podwójnych układów graficznych nazwała XGP (eXternal Graphics Platform), a Nvidia promuje ją pod hasłem Optimus.

chipset
zestaw układów sterujących płyty głównej, który odpowiada za komunikację pomiędzy procesorem a pozostałymi komponentami; zwykle składa się z dwóch układów, tzw. mostka północnego i południowego

watogodzina
w skrócie Wh, jednostka określająca energię zużytą przez odbiornik o mocy 1 wata w ciągu 1 godziny; większa pojemność akumulatora wyrażona w Wh pozwala zasilać urządzenie o większej mocy albo przez dłuższy czas

Turbo Boost
technologia stosowana w procesorach Intela, dynamicznie zwiększająca częstotliwości rdzeni w zależności od ich obciążenia; efektem jest wzrost wydajności procesora – największy w programach jednowątkowych

AES
ang. Advanced Encryption Standard – algorytm wykorzystujący do szyfrowania bloków danych klucz 128-, 192- lub 256-bitowy; jest szybszy, bezpieczniejszy i wymaga mniejszej mocy obliczeniowej niż jego poprzednik DES

eSATA
ang. external SATA, szeregowy interfejs do podłączania zewnętrznych dysków oraz napędów optycznych; zgodny z SATA, oferuje taką samą wydajność (300 MB/s), różni się jedynie konstrukcją mechaniczną złącza

SSD
ang. Solid State Disk – pamięć flash wykorzystywana zamiast dysków twardych; w porównaniu z nimi zapewnia krótszy czas dostępu do danych, mniejsze zużycie energii i większą wytrzymałość (nie ma części mechanicznych)

W dziedzinie procesorów do notebooków nastąpił znaczny skok jakościowy. Nawet niedrogie układy Core i3 są wydajniejsze niż najlepsze dotychczasowe procesory z serii Core 2 Duo! Core i3 330M ma w teście Cinebench 10 prawie 6600 pkt, a najlepszy Core 2 Duo P8700 tylko niecałe 5700 pkt.

W naszym teście najlepsze pod względem mocy obliczeniowej okazały się notebooki z układami Core i5 430M. Wyższe modele, Core i5 520M oraz 540 M (w notebookach Della i Samsunga), mimo wyższej częstotliwości pracy wcale nie zapewniły lepszych osiągów.

Układ Graphics Media Accelerator HD zintegrowany z procesorami Intela osiąga w teście wynik na poziomie dobrych kart graficznych sprzed... pięciu lat. To za mało, by grać we współczesne gry 3D. Dlatego producenci stosują dodatkowe grafiki. Najlepsze z nich, Radeon HD 5650 oraz GeForce GT 330M, pozwolą grać praktycznie we wszystkie dostępne gry.

Warto przy tym pamiętać, że większość laptopów ma ekrany 1366x768 pikseli i do takiej rozdzielczości dopasowana jest wydajność grafiki. Jeżeli podłączysz notebook do telewizora, to zastosowany układ graficzny nie zawsze wystarczy do grania w rozdzielczości Full HD.

Wydajna grafika zużywa więcej energii, więc gdy nie grasz, lepiej korzystać z oszczędniejszej karty. Niestety, nie zawsze notebook umie sam je przełączyć. A tylko nieliczne komputery wyposażone w dwa układy graficzne (zintegrowany z procesorem i dodatkowy), pozwalają użytkownikowi samodzielnie wybrać, z którego układu chce korzystać. To modele Asus U30Jc, Acer Aspire 5820TG oraz MSI CX620.

Połowa testowanych notebooków ma port eSATA . Jest najczęściej współdzielony z portem USB. Oznacza to, że do jednego z gniazdek można podłączyć albo urządzenie USB, albo dysk eSATA. Urządzenia z tym drugim interfejsem mają automatycznie zapewnione zasilanie przez USB. Inna ciekawa funkcja dotyczy zasilania urządzeń przez USB, nawet przy wyłączonym note- booku. Jest dostępna np. w laptopach Samsunga.

Niestety, niektórych nowinek technicznych nie znaleziono w żadnym modelu. Nie było ani napędów blu-ray ani dysków SSD. Pewnie dlatego, że te dodatki znacząco podniosłyby cenę laptopów.

Notebook Acera z serii Timeline, który łączy wydajność z długim czasem pracy na baterii – bez zasilania sieciowego może działać nawet ponad 10 godzin. Oferuje możliwość wyboru grafiki wbudowanej lub dodatkowej, ma też touchpad z funkcją multitouch, który pozwala łatwo obracać i skalować obiekty na ekranie. Jakość wykonania jest bardzo dobra, a wyjątkowe wrażenie robi płaska konstrukcja notebooka, jaką uzyskano przy sporych wymiarach całej obudowy. Podczas użytkowania najbardziej przeszkadza nietypowa, niestabilna konstrukcja klawiszy.

Dobrze wyposażony notebook o niewielkich wymiarach, choć jak na 13-calowe urządzenie nie jest superlekki. Procesor Core i3 zapewnia niezłą wydajność, a akumulator o pojemności aż 84 Wh owocuje niezwykle długim, ponad 10-godzinnym czasem pracy bez konieczności zasilania sieciowego. Z ciekawszych rozwiązań warto wymienić Asus WebStorage (więcej miejsca w sieci) oraz mnóstwo oprogramowania Asusa. Jednak przy takiej cenie jakość wykonania powinna być wyższa, co dotyczy montażu klawiatury czy niedokładności malowania obudowy srebrną farbą.

Notebook nieco podobny do Aspire 5820TG, jednak nie należy do serii Timeline cechującej się długim czasem pracy na baterii – zamiast 10 godzin jest to maksymalnie 4,5 godziny. Winien jest m.in. akumulator o pojemności tylko 45 Wh, a także konstrukcja systemu graficznego, która nie przewiduje wykorzystania grafiki wbudowanej w procesor. Zatem cały czas działa GeForce GT 320M. Notebook ma też jedną wspólną cechę z modelem z pierwszego miejsca – oryginalną, ale w praktyce źle działającą klawiaturę. Ma za to bardzo pojemny dysk.

Wydajny komputer z procesorem Core i5 oraz dodatkową grafiką GeForce GT 330M. Do pełnego wykorzystania możliwości sprzętu brakuje jednak systemu 64-bitowego (tym bardziej że w konstrukcji wykorzystano 4 GB pamięci RAM) oraz możliwości wyboru karty graficznej. Notebook ma na stałe włączony układ GeForce, przez co maksymalny czas pracy na zasilaniu z niezbyt pojemnego (48 Wh) akumulatora wynosi niecałe 3,5 godziny. Producent dołącza do notebooka bardzo dużo dodatkowego oprogramowania, co może być zarówno zaletą, jak i wadą.

Na pierwszy rzut oka komputer robi raczej negatywne wrażenie. Ma zaokrąglone kształty i wydaje się niezbyt nowoczesny. Kilka jaskrawych światełek (włącznik, panel z dodatkowymi przyciskami, linijka przy touchpadzie, logo Satellite) bardziej irytuje niż zachęca. Jednak w rzeczywistości sprzęt cechuje się bardzo dobrymi parametrami, bo ma wydajny procesor i grafikę, pojemny dysk oraz pełny zestaw portów (łącznie z eSATA i gniazdem na karty rozszerzeń). Klawiatura ma dobry układ klawiszy, a nad nią znajduje się panel z przyciskami multimedialnymi.

Model bardzo podobny do Samsunga R580, tyle że ma większy ekran 17,3” o wyższej rozdzielczości. Dzięki temu nadaje się do bardziej ambitnych prac, ale traci na mobilności. Pozostałe cechy są niemal takie same jak w R580. Brakuje zatem systemu 64-bitowego oraz możliwości wyboru układu graficznego. Czas pracy na baterii jest nieco krótszy niż w przypadku modelu R580. Mimo wielu błyszczących elementów obudowy notebook wygląda całkiem ładnie, a zabrudzenia są mniej widoczne niż na błyszczących obudowach w jednym kolorze.

Notebook MSI ma kilka ciekawych cech. Nad klawiaturą znajdują się dwa włączniki, pozwalające na łatwe włączenie energooszczędnej grafiki wbudowanej w procesor albo dodatkowego Radeona HD 5470. Niestety, nawet na grafice zintegrowanej komputer krótko pracuje na baterii. Nietypowe jest umieszczenie kilku portów z tyłu komputera, dzięki czemu kable wideo czy SATA nie plączą się na biurku. Pewien defekt ma klawiatura – jeden z dwóch klawiszy odwrotnego ukośnika umieszczono z lewej strony spacji.

Biznesowy notebook o profesjonalnym wyglądzie, nadający się do pracy poza domem lub biurem. Ma dwa elementy biometryczne: kamerę z rozpoznawaniem twarzy i czytnik linii papilarnych, a także zestaw narzędzi HP ProtectTools. Jak wiele innych modeli, ma współdzielony port USB/eSATA. Zdecydowanym minusem jest fatalny touchpad, a właściwie przyciski, które znajdują się na jego powierzchni roboczej. Dlatego przez przypadek dotyka się touchpada w dwóch punktach, a naciśnięcie przycisku niekiedy powoduje irytujące przemieszczenie się kursora myszy.

Duży notebook z ekranem 17,3” o podwyższonej rozdzielczości 1600x900, mogący zastąpić komputer stacjonarny. Wydajność urządzenia, w tym procesor Core i5 czy dysk o prędkości 7200 obr./min, pozwala na swobodną pracę z dowolnymi aplikacjami. Spory ekran oraz bardzo dobre głośniki pozwalają wykorzystać komputer także do oglądania filmów. Dziwne jest natomiast to, że producent zdecydował się na wykorzystanie układu sieciowego w starszym standardzie fast ethernet, ponadto brakuje gniazda eSATA i ExpressCard.

Notebook o klasycznym wyglądzie, z matowym ekranem, zamknięty w matowej obudowie. Procesor Core i3, 2 GB pamięci RAM i zintegrowana grafika nie wyglądają najlepiej na tle konkurencji, ale w praktyce wystarczają do wygodnej pracy. Klawiatura jest w miarę wygodna, ale jej układ mógłby być lepszy. Przede wszystkim zbędna jest sekcja numeryczna, koło lewego klawisza [Shift] niepotrzebnie umieszczono ukośnik, a poza tym zmniejszono klawisze strzałek. Bogaty zestaw oprogramowania to zarówno zaleta, jak i wada tego modelu.

Dobrze wykonany notebook, o niezłej konfiguracji sprzętowej, ale bez cech szczególnych. Ma elegancką, aluminiową pokrywę ekranu i ramkę wokół ekranu, a także białą klawiaturę. Klawisze wyspowe, jakie w notebookach Vaio były już od dawna, mają bardzo standardowy i wygodny układ, łącznie z wydzieloną sekcją klawiszy strzałek i klawiaturą numeryczną. Notebook ma m.in. współdzielony port USB/eSATA, mechaniczny włącznik Wi-Fi, pojemny dysk twardy. Jest za do dość ciężki, krótko pracuje na baterii i zdecydowanie brakuje mu interfejsu bluetooth.

Prosty i niedrogi notebook z procesorem Core i3, dużym dyskiem i pojemną pamięcią RAM. Jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które za niewielkie pieniądze chcą nabyć urządzenie z nowoczesnym procesorem. Brakuje mu jednak lepszego układu graficznego (nie nadaje się do gier) oraz 64-bitowego systemu operacyjnego. Producent wykorzystał też interfejs sieciowy poprzedniej generacji (fast ethernet) oraz niezbyt pojemny akumulator. Model CR620 ma wadę klawiatury podobną do CX620 – z lewej strony spacji niepotrzebnie znajduje się odwrotny ukośnik.