Efektywne narzędzia

Nowy menedżer zadań systemu Windows 8 cieszy się dużym uznaniem. W związku z tym jest już dostępny nawet do Windows 7. Pokażemy, jak korzystać z jego funkcji, a także z rozszerzeń Menedżera urządzeń ułatwiających identyfikację ewentualnych problemów ze sterownikami. Przybliżymy także sposób konfiguracji filtra SmartScreen oraz opcję bezpośredniego zapisu zrzutów ekranowych na twardy dysk.

Wraz z podwyższeniem cyfry w numerze wersji Windows zmienił się także menedżer zadań. Pogrupowano teraz inaczej różne funkcje, zmieniono widoki i przede wszystkim dodano kilka opcji. Menedżer stał się znacznie bardziej użyteczny, nie tracąc swoich poprzednich funkcji.

W dowolnym widoku wciśnij skrót klawiszowy [Ctrl]+[Shift]+[Esc] (dostęp do menedżera możliwy jest także po użyciu kombinacji [Ctrl]+[Alt]+[Del]). Na ekranie zobaczysz okno nowego narzędzia. Szczegółowe informacje o działających programach, znane z jego poprzedniego wariantu, umieszczono na karcie Szczegóły. Są tu między innymi nazwy uruchomionych procesów oraz ich identyfikatory. Wyświetlono nazwę konta użytkownika uruchamiającego daną aplikację. Jest informacja o zużywanych zasobach pamięci i procesora.

Znajduje się tu także kolumna z pełną nazwą bądź (bardziej precyzyjnym) opisem procesu, pozwalająca się zorientować, z jakim programem masz do czynienia. Za pomocą przycisku Zakończ zadanie możesz wyłączyć wybrany proces. Z poprzedniej wersji programu dobrze znana jest także karta Usługi.

Karta Procesy, która wcześniej zawierała informacje opisane w poprzednim punkcie, została znacząco zmodyfikowana. Programy pogrupowano. Wydzielono tradycyjne aplikacje, procesy zwykłe i systemowe. Każdemu przyporządkowano identyfikator oraz ścieżkę do pliku wykonywalnego (może ona posłużyć do wykrycia niebezpiecznych programów).

Kliknięcie niewielkiej strzałki z lewej strony aplikacji wyświetli wszystkie powiązane z nią procesy – na przykład poszczególne okna przeglądarki czy dokumenty edytora.

Menedżer zadań oferuje również inne narzędzia do weryfikacji wydajności. Obciążenie systemu w ciągu ostatnich kilku sekund można obserwować na wykresach karty Wydajność. Z tego okna uruchomisz także zaawansowane narzędzie do oceny zużycia zasobów. Wystarczy kliknąć Otwórz monitor zasobów. Wymagania poszczególnych aplikacji w dłuższym przedziale czasowym przedstawiono na karcie Historia aplikacji. Szkoda, że analiza obejmuje jedynie narzędzia przeznaczone do Windows 8.

Kliknij kartę Uruchamianie, a zobaczysz, które programy uruchamiane z systemem operacyjnym startują najdłużej. Jeżeli uznasz, że jakieś narzędzie za bardzo spowalnia start, zamkniesz je przyciskiem Wyłącz.

Karta Użytkownicy była dostępna również poprzednio, ale prezentowane na niej informacje były za bardzo ogólne. Teraz widać dokładnie, jakie programy przypisane są do danego konta użytkownika i jak ich działanie wpływa na system.

W tej części naszego poradnika przyjrzymy się bliżej nowym narzędziom dostępnym w Windows 8.

Jeżeli jakieś urządzenie sprawia ci regularnie problemy, ich naturę możesz zdiagnozować za pomocą Menedżera urządzeń. Każdy sprzęt zainstalowany w systemie ma teraz przyporządkowaną kartę zawierającą związane z nim zdarzenia systemowe.

Aby uruchomić Menedżera urządzeń, przesuń w widoku pulpitu kursor myszy do prawego górnego rogu ekranu. Po wyświetleniu paska bocznego kliknij przycisk Ustawienia. Wybierz kolejno Panel sterowania, Sprzęt i dźwięk oraz Menedżer urządzeń.

Rozwiń wybraną kategorię, na przykład Karty graficzne, kliknij dane urządzenie prawym przyciskiem myszy i wybierz Właściwości. Przejdź na kartę Zdarzenia. Zobaczysz tu listę zarejestrowanych zdarzeń. Opis poszczególnych rekordów znajduje się w dolnej części okna. Kliknięcie przycisku Wyświetl wszystkie zdarzenia uruchomi systemową przeglądarkę zdarzeń i pozwoli uzyskać dostęp do dodatkowych informacji.

SmartScreen to filtr Internet Explorera zabezpieczający przeglądarkę i system przed różnego rodzaju złośliwym oprogramowaniem. Według niezależnych testów blokuje on naprawdę sporą liczbę programów malware. Mechanizm jest używany w Windows 8 na szerszą skalę. Czasami jednak obsługa filtra mogłaby być trochę uproszczona. Mimo że narzędzie nie ma zbyt wielu opcji konfiguracyjnych, warto wiedzieć, jak zmieniać jego ustawienia.

Przełącz się do widoku ekranu startowego klawiszem [Win] i wpisz z klawiatury polecenie smartscreen. Kliknij grupę i komendę Zmień ustawienia filtru SmartScan. W oknie Centrum akcji wybierz w lewej części opcję Zmień ustawienia Centrum akcji.

Standardowo, po wykryciu zagrożenia filtr wyświetla stosowny komunikat i uruchomienie programu bądź pobranie jakiegoś zasobu wymaga potwierdzenia z uprawnieniami administratora. Gdy konto użytkownika nie daje takich uprawnień, trzeba wpisywać odpowiednie hasło. Często wystarczyłaby jednak stosowna informacja.

Zaawansowany użytkownik sam może podjąć świadomą decyzję o blokowaniu bądź uruchomieniu programu bez konieczności potwierdzania decyzji odpowiednim poziomem uprawnień. Oszczędza to czas. W takiej sytuacji zaznacz pole Ostrzegaj przed uruchomieniem nierozpoznanej aplikacji.... Filtr można także wyłączyć. Wystarczy wybrać opcję Nie rób nic. Takie ustawienie nie jest jednak zalecane. Narzędzie nie obciąża systemu, a dobrych zabezpieczeń przecież nigdy dość.

Codzienna praca na koncie administracyjnym to zły pomysł. Ułatwia penetrację systemu przez złośliwe oprogramowanie, otwiera nieupoważnionym osobom pole do zdobywania poufnych informacji i włamań. Normalne zadania wykonuje się na koncie zwykłego użytkownika. Praca z niższymi uprawnieniami ma jednak pewne ograniczenia. Instalacja niektórych narzędzi czy zmiany w konfiguracji dostępne są jedynie dla administratora. Jest to wyjątkowo uciążliwe na przykład w przypadku wiersza polecenia. Nie oznacza to jednak, że trzeba się logować na inne konto. Wystarczy uruchomić program czy narzędzie na podwyższonych prawach, podać odpowiednie hasło, i blokady przestają istnieć. W poprzednich wersjach Windows rozwijało się w tym celu menu startowe i wybierało odpowiednią opcję uruchomieniową, ale w Windows 8 nie ma menu startowego… Microsoft nie zapomniał jednak o tych, którym potrzebne są wyższe uprawnienia do pracy w systemie. Odpowiednie funkcje znajdują się w Eksploratorze plików.

Aby uruchomić Eksplorator plików, bez różnicy, w którym widoku się akurat znajdujesz, wciśnij kombinację klawiszy [Win]+[E].

Po otwarciu okna kliknij kartę Plik. Jeżeli np. chcesz otworzyć konsolę tekstową tak, by działała z uprawnieniami administracyjnymi, rozwiń polecenie Otwórz wiersz polecenia i kliknij Otwórz wiersz polecenia jako.... Zwróć uwagę, że w podobny sposób można uruchomić narzędzie Power Shell, bardziej rozbudowaną wersję systemowego interpretera poleceń tekstowych.