Kamera dla ciebie

• Sebastian Kręzel redaktor działu Hardware

Jeśli jesteś posiadaczem telewizora Full HD, kup odpowiednią do niego kamerę wideo. Dzięki temu będziesz mógł oglądać filmy o wysokiej jakości. Oczywiście najlepiej byłoby nabyć kamerę z matrycą 1920x1080 pikseli, jednak obecnie są one bardzo drogie. Wyjściem jest zakup kamery określanej mianem HD, jednak wyposażonej w matrycę 1440x1080 pikseli, która będzie dwukrotnie tańsza, a nakręcony nią film będzie miał rozdzielczość 1920x1080. Osoby rozglądające się za klasyczną kamerą powinny przede wszystkim zwrócić uwagę na modele z wbudowanymi dyskami twardymi. Są one tylko minimalnie droższe od tych na pamięci flash, ale za to znacznie bardziej funkcjonalne.

W artykule znajdziesz:

• Zalety i wady różnych nośników pamięci
• Cechy dobrej kamery wideo
• Opisy ośmiu przetestowanych urządzeń

Dynamiczne zmiany na rynku elektroniki konsumenckiej, konieczność ograniczenia kosztów produkcji, a także cen kamer, wymusiły na ich producentach zastąpienie wysłużonych mechanizmów zapisu danych nowocześniejszymi rozwiązaniami. Wielu skierowało swoje działania w stronę kart pamięci flash. Inni zapis na kartach potraktowali jako możliwość alternatywną, natomiast za podstawowy nośnik przyjęli wbudowany dysk twardy. Pozwala on na zapisywanie ogromnych ilości danych, a także ich stosunkowo łatwe przenoszenie do komputera czy innego cyfrowego urządzenia wideo.

Kamery zapisujące dane na kasetach typu MiniDV odchodzą powoli w niepamięć i stanowią coraz mniejszy fragment rynku, jednak kuszą atrakcyjną ceną. I jeśli nie przeszkadza ci uciążliwy proces przenoszenia danych, warto się zainteresować również nimi. W sprzedaży znajdują się także kamery na płyty DVD, ale wśród testowanych modeli nie było ani jednego, który wykorzystywałby taki nośnik.

Wbudowany w kamerę dysk twardy pozwala na zapis nagrania wideo o długości do kilkudziesięciu godzin. Oczywiście można to zrobić tylko etapami lub po podłączeniu kamery do zasilania sieciowego, bo przeciętny akumulator jest w stanie ją zasilać przez 2 godziny. Nagrania z dysku można wykorzystać w różny sposób – przenieść je do komputera, podłączyć kamerę do zewnętrznej nagrywarki DVD i nagrać film na płytę. Można także podłączyć urządzenie bezpośrednio do telewizora, zazwyczaj wykorzystując wyjście kompozytowe, a w przypadku niektórych kamer także HDMI.

Bardzo wygodnym nośnikiem okazują się karty pamięci. Tym wygodniejszym, że spora część odtwarzaczy DVD ma takie gniazdo oraz możliwość bezpośredniego odtwarzania filmów z takich właśnie kart.

• JAKOŚĆ FILMÓW Filmy uzyskane za pomocą kamery powinny mieć przede wszystkim odpowiednią ostrość i kolorystykę, ale ważne jest również, by miały jak najmniejsze zakłócenia (szumy) oraz zniekształcenia geometrii.
• OBSŁUGA Ekran LCD i zestaw przycisków musi zapewnić intuicyjną obsługę. Wygodny okazuje się ekran dotykowy. Istotny jest też klasyczny kształt i wielkość kamery, by dobrze leżała w dłoni.
• WYPOSAŻENIE Kamera jest urządzeniem „samowystarczalnym”, wyposażonym w mikrofon, głośnik, zasilanie itd. Przydatny może się okazać port USB, wyjście wideo umożliwiające podłączenie kamery do telewizora, ładowarka sieciowa, wbudowana lampa wideo czy choćby etui. Podczas oglądania materiału wideo może się przydać pilot.
• ZESTAW FUNKCJI Podczas użytkowania kamery przydają się dodatkowe tryby do filmowania w różnych warunkach, możliwość ręcznego ustawienia balansu bieli, funkcje stabilizacji obrazu, a także oczywiście możliwość robienia zdjęć. Wbudowany odtwarzacz MP3 czy dyktafon są zbędnym dodatkiem.

Podstawowym formatem obrazu rejestrowanym przez kamery jest nadal klasyczny format PAL o rozdzielczości 720x576 pikseli. Obraz ten jest w pełni zgodny z telewizorami kineskopowymi i bez przeszkód będzie wyświetlany także na nowoczesnym telewizorze plazmowym lub LCD.

Niestety, na dużych ekranach uwidocznią się niedoskonałości tego formatu. Najlepsza byłaby więc kamera potrafiąca zapisać informacje w wysokiej rozdzielczości (HD). Do wyboru są modele Full HD, które mają matrycę o rozdzielczości 1920x1080 pikseli i potrafią zapisywać filmy z tą rozdzielczością (lub niższą – tryb 720p). Jednak najtańsze kamery tego typu kosztują około 2000 zł.

Są też dużo tańsze kamery określane mianem HD, jednak bez takiej matrycy, ale z przetwornikami o rozdzielczości 1440x1080 pikseli (tzw. matrycą anamorficzną). Oczywiście jakość takiego filmu jest nieco gorsza od jakości filmu uzyskanego na kamerach z natywną matrycą o rozdzielczości 1920x1080 pikseli. Jednak należy pamiętać, że w domowych warunkach różnice między takimi filmami będą nie do wychwycenia. A na telewizorze HD taki obraz i tak będzie o niebo lepszy od klasycznego filmu SD.

Kamera do zastosowań amatorskich musi mieć kompaktowe wymiary i nie może być zbyt ciężka. Ważnym szczegółem jest długość pracy akumulatora oraz możliwość zastosowania akumulatora o wydłużonej żywotności. Nie bez znaczenia pozostaje ekran LCD, który pozwoli na ocenę nagrywanego filmu oraz odpowiednie kadrowanie ujęć.

Inny ważny element to intuicyjność menu oraz panelu sterowania. Zaawansowane funkcje, jeżeli kamera jest w nie wyposażona, nie mogą być ukryte głęboko w menu. Bardzo wygodnie się steruje kamerami mającymi ekran dotykowy lub przyciski umieszczone na ramce ekranu. Mogłoby się wydawać, że różnice między cyfrowymi aparatami fotograficznymi a kamerami powoli się zacierają. Jedne i drugie urządzenia umożliwiają rejestrowanie filmów oraz zapis zdjęć. Jednak kamery w tym drugim zadaniu wypadają bardzo słabo – rozdzielczość zdjęć jest mała, a jakość naprawdę mizerna i porównywalna z fotografiami z kiepskiej komórki. Zdjęcia nadają się najwyżej do umieszczenia na witrynie WWW. Nieco lepiej jednak pod tym względem wypadają kamery HD, które mają matryce o większej rozdzielczości, choć i one nie mogą jeszcze konkurować nawet z tanimi kompaktami.

Ostatni test kamer wideo ukazał się w PC Formacie 11/2008. Zwycięzcą była wtedy kamera Canon FS10, która wygrała także w obecnym zestawieniu. Urządzenie wykorzystuje karty pamięci, zgodnie z zarysowującą się obecnie tendencją do wykorzystywania w kamerach właśnie takich nośników. Popularniejsze stają się też miniaturowe dyski twarde. Choć obok nich są gniazda kart pamięci. Coraz częściej producenci oferują tanie kamery zapisujące filmy w rozdzielczościach HD albo w trybach panoramicznych.

Przetestowaliśmy osiem nowych kamer wideo przeznaczonych dla użytkowników domowych. Cztery rejestrują obraz w trybie PAL, dwie w podwyższonej rozdzielczości, natomiast dwie pozostałe rejestrują filmy w rozdzielczościach HD.

Najlepiej oceniliśmy jakość filmów otrzymywanych z kamery Canon FS10. Taki wynik dała zarówno ocena subiektywna, jak i testy z wykorzystaniem plansz testowych. Kamera dobrze sobie radzi w różnych warunkach oświetleniowych. Pod względem jakości obrazu tylko nieco słabiej wypadło urządzenie JVC GZ-MG630, które otrzymało niższe noty za film nagrywany przy dużym zbliżeniu.

Słabo wypadły kamery nagrywające filmy HD. Praktica DVC 5.4 FHD zajęła dopiero piątą pozycję. Otrzymywane z niej materiały mają mdłą kolorystykę i przeciętną ostrość. Druga kamera HD, Toshiba Camileo H20, świetnie sobie radzi z nagrywaniem przy oświetleniu dziennym, ale w słabych warunkach oświetleniowych nie nadaje się do użycia. Te dwa modele, ze względu na znikomy zoom optyczny (5x), także nie mogły rywalizować z klasycznymi kamerami, w których 30-krotny zoom jest standardem.

Stabilizacja obrazu w kamerach jest realizowana nieco inaczej niż w aparatach fotograficznych. Kamery są wyposażane w matryce o większej rozdzielczości od tej potrzebnej do rejestrowania filmów. I choć obraz pada na całą matrycę, rejestrowany jest tylko jego centralny wycinek. Gdy przy poruszeniu kamerą obraz zaczyna „pływać” po całym obszarze matrycy, nie jest rejestrowana jego centralna część, lecz ta, która odpowiada poprzednim klatkom filmu.

Większość testowanych kamer zapisuje dane na kartach pamięci. Wyjątkiem jest Panasonic NV-GS90 wykorzystujący kasety MiniDV. Najpopularniejszym formatem dla większości urządzeń są karty SDHC o pojemności nawet do 32 GB. Urządzenia marki Sony akceptują jednak tylko karty typu Memory Stick Pro Duo, a kamera JVC – karty Micro SD. W tym ostatnim przypadku rodzaj obsługiwanej pamięci nie robi większej różnicy, ponieważ podstawowym nośnikiem jest wbudowany dysk twardy o pojemności 60 GB. Taki sam dysk ma kamera Sony DCR-SR37E.

Ze względu na zastosowane matryce anamorficzne na uwagę zasługują obie kamery Sony. Choć mają typową rozdzielczość PAL (720x576), to ze względu na prostokątny kształt pikseli matrycy dają obraz o rozdzielczości 1024x576 pikseli, a więc panoramiczny. Podobnie sytuacja wygląda w kamerach HD (Praktica i Toshiba), które mimo matryc 1440x1080 nagrywają filmy w rozdzielczości 1920x1080.

Za możliwości wysokie noty otrzymały kamery Praktica DVC 5.4 FHD i Toshiba Camileo H20, pozwalające na zapis filmów w rozdzielczościach HD. Podwyższone oceny przyznaliśmy kamerom Sony za możliwość zapisu filmów panoramicznych, bo filmy te lepiej wyglądają na nowoczesnych telewizorach 16:9. Mankamentem kamer Sony jest niska rozdzielczość zdjęć. W tej kategorii dobrze sprawuje się Canon, a także Panasonic, zapisująca filmy na kasetach MiniDV.

Dość słabo oceniliśmy kamery zapisujące filmy w rozdzielczościach HD. Wynika to głównie z małej liczby trybów manualnych pozwalających na lepsze dobieranie parametrów filmowania do otaczających warunków. Widocznie producenci przyłożyli zbyt dużą wagę do rozdzielczości i łatwości obsługi, a mniejszą do rzeczywistych możliwości tych kamer.

Kamera Canona jest bardzo udanym modelem. Wysoką jakość nagrań zapewnia bardzo dobry obiektyw umożliwiający duże zbliżenie i dużą jasność. Poza tym model ten wyposażono w megapikeselową matrycę CCD oraz procesor obrazu DIGIC DV II. Urządzenie standardowo ma 8 GB wbudowanej pamięci flash, pozwalającej na zapisanie filmu o długości blisko 2 godzin w najwyższej jakości, lub nawet przeszło 5 godzin w najniższej jakości. Wykorzystanie karty SDHC wielokrotnie wydłuża ten czas. Kamera robi niezłe zdjęcia, choć do jakości uzyskiwanej z cyfrowych kompaktów bardzo jej daleko. Dużym plusem są tryby manualne umożliwiające lepsze dobranie parametrów rejestrowania filmów lub zdjęć w sytuacjach, gdy zawodzi automatyka urządzenia. Mankamenty to słaba jakość zastosowanego ekranu LCD oraz nieergonomiczne umieszczenie niektórych przycisków sterowania. Dotyczy to w szczególności przycisku migawki. Na szczęście jest on rzadko używany.

Model dla osób nagrywających dużo filmów, bo wbudowany dysk twardy o pojemności 60 GB pozwala na zapisanie nagrania o długości aż 75 godzin (przy najniższej jakości filmu) lub przeszło 14 godzin filmu najwyższej jakości. Mimo wbudowanego dysku kamerę wyposażono także w dodatkowe gniazdo na karty MicroSD. Mocną stroną tego modelu jest bardzo jasny obiektyw, umożliwiający 35-krotne zbliżenie. Na plus oceniliśmy system sterowania, w którym zastosowano przyciski dotykowe ulokowane na ramce ekranu LCD. Poza tym kamera ma bardzo dobrej jakości ekran, a także jeden z najlepiej wykonanych interfejsów graficznych. Zalet jest więc dużo, ale jednak JVC nieznacznie ustępuje liderowi naszego testu. Szczególnie pod względem jakości nagrywanych filmów – jest ona nieco gorsza podczas nagrywania przy świetle dziennym oraz w całkowitej ciemności. Jednak dla przeciętnego użytkownika te różnice w obrazie będą niemalże niezauważalne.

Kolejna kamera, które ma wbudowany dysk. Co ciekawe, nośnik ten nie powoduje zwiększenia ceny urządzenia, a nawet kamera jest nieco tańsza od zwycięzcy naszego testu, który ma wbudowaną mniej pojemną i jednocześnie mniej kosztowną pamięć flash. Ponadto urządzenie ma wyjątkowo duży zoom optyczny. Poza tym, cechą wyróżniającą kamerę jest ekran dotykowy, który znacznie zwiększa komfort sterowania pracą urządzenia. Ciekawostkę stanowi manualna metoda ustawiania ostrości – wystarczy kliknąć na ekranie obiekt, na którym ostrość ma zostać ustawiona. Niestety z korzystaniem z ekranu dotykowego wiąże się także niedogodność – jego powierzchnia jest mocno odblaskowa, co pogarsza jego widoczność, zwłaszcza przy świetle padającym z tyłu. Warto wymienić możliwość nagrywania filmu w podwyższonej rozdzielczości wynoszącej 1024x576 pikseli – obraz taki znacznie lepiej ogląda się na telewizorach panoramicznych. Można też wykorzystać standardowy tryb PAL.

Jest to model mniejszy i lżejszy od kamery DCR-SR37E, a więc wygodniejszy do przenoszenia. Mimo to brak komory dysku twardego spowodował, że kamerę trudniej uchwycić i nieco gorzej leży w dłoni. Jednak pod względem możliwości model ten jest bardzo zbliżony do kamery z dyskiem twardym. Różnica w ocenie całkowitej jest znikoma i wynosi zaledwie 0,05 punkta. Filmy i zdjęcia są rejestrowane na wbudowanej w kamerę pamięci o pojemności 4 GB lub na karcie Memory Stick. Podobnie jak model DCR-SR37E to urządzenie ma także świetny obiektyw umożliwiający 60-krotne zbliżenie nagrywanego obrazu. Poza tym obiektyw jest bardzo jasny (minimalna wartość przysłony to 1,8). Kamera ma także dotykowy ekran LCD, który znacznie usprawnia sterowanie funkcjami urządzenia. Kamera potrafi oczywiście rejestrować zdjęcia, jednak ich jakość jest na tyle słaba, że funkcja ta pełni raczej rolę ciekawostki i nie nadaje się do praktycznego zastosowania.

Kamery HD są bardzo dobrym wyborem pomiędzy ceną a możliwościami, zwłaszcza gdy dysponujesz telewizorem Full HD. Zanim jednak kupisz taką kamerę, musisz wiedzieć, że nie jest to model z matrycą o natywnej rozdzielczości 1920x1080, bo w urządzeniach tego typu stosuje się matryce anamorficzne o rozdzielczości 1440x1080 punktów. Ze względu na prostokątny kształt pikseli rejestrowany film odpowiada filmom 1920x1080, a niższa rozdzielczość jest dla przeciętnego użytkownika nie do rozpoznania. Jakość nagrań przy świetle dziennym jest bardzo dobra, dlatego kamera otrzymała wysoką ocenę. Dość mocno odczuwalny okazuje się brak złącza HDMI, które w kamerze HD jest konieczne. Dosyć niskie noty kamera otrzymała za bardzo ograniczoną liczbę trybów manualnych, co jednak ma swoje zalety, bo użytkownik nie musi dysponować żadną wiedzą na temat doboru parametrów względem panujących warunków – o całość zadba automatyka urządzenia.

Kamera Toshiby jest przeznaczona dla początkujących filmowców. Została pozbawiona większości funkcji pozwalających na ręczne ustawianie ekspozycji, a wszystkim zajmuje się elektronika urządzenia. Niestety, w skrajnych przypadkach nastawy automatyczne zupełnie się nie sprawdzają. Dotyczy to w szczególności filmów nagrywanych przy słabym oświetleniu, które właściwie nie nadają się do oglądania. Za to obraz nagrywany przy świetle dziennym uzyskał bardzo wysokie noty i jego jakość nie budzi najmniejszych zastrzeżeń. Podobnie jak Praktica, kamera Toshiba wykorzystuje matrycę anamorficzną o rozdzielczości 1440x1080 pikseli, co pozwoliło znacznie zredukować cenę urządzenia. Dużą zaletą jest też bardzo dobra jakość wbudowanego ekranu LCD, a także cyfrowe wyjście HDMI. Za to ocenę obniża m.in. mały zoom optyczny i niewielka pojemność wbudowanej pamięci flash. Trzeba też przyznać, że kamera ma koszmarny wręcz system sterowania.

Zaletą takich konstrukcji jest atrakcyjna cena. Kamera wyposażona została w jasny obiektyw o dobrej jakości. Poza tym jako jedyna ma optyczną stabilizację obrazu OIS. Przydać się może także zoom optyczny kamery, pozwalający na 42-krotne zbliżenie obrazu. Z ciekawostek warto wymienić możliwość pracy urządzenia w trybie kamery internetowej, po podłączeniu do komputera przez port USB. Niestety, obraz w porównaniu do obrazu z pozostałych kamer otrzymał najniższe noty. Film ma źle dobrane kolory, jest mało szczegółowy, a dodatkowo ma wysoki stopień kompresji, która jest widoczna gołym okiem. Także sama kaseta MiniDV ma wiele wad w porównaniu do kart pamięci. Jedna kaseta może pomieścić 1–1,5 godziny filmu, a jego przenoszenie realizowane jest przez przegrywanie strumieniowe, które trwa tyle samo co nagranie. Do niedawna zaletą kaset była dość niska cena (od 13 zł), ale obecnie ceny kart pamięci też zaczynają się od takiej kwoty.

Wprawdzie kamera znalazła się na ostatnim miejscu, ale jej możliwości nie są wcale najgorsze. Pod względem jakości rejestrowanych filmów model ten wypada lepiej od Panasonica zapisującego filmy na kasetach MiniDV. Dotyczy to filmów rejestrowanych przy świetle naturalnym lub przy słabym oświetleniu. Obraz przy maksymalnym zbliżeniu cechuje się już słabą ostrością, w dodatku dość wyraźny staje się efekt aberracji chromatycznej. W ciemności nie można nagrywać filmów, bo kamera nie ma lampy wideo. Mizerną ocenę otrzymał także zastosowany wyświetlacz, bo w nietypowych warunkach oświetleniowych źle odzwierciedla kolory sceny, co może wprowadzać w błąd operatora. Mimo tych wad model ten ma także unikatowe cechy: jasny obiektyw o minimalnej przysłonie 1,6, funkcję rozpoznawania twarzy i ustawiania ostrości na niej, aż 8 GB wbudowanej pamięci i dodatkowe gniazdo na karty SDHC. Filmy są kompresowane z użyciem nowoczesnego kodeka H.264.