Kojąca cisza

Chłodzenie pasywne zapewniają radiatory, które nie są wyposażone w wiatraki wymuszające obieg powierza. Oczywiście powietrze wewnątrz obudowy nadal się porusza, co jest powodowane m.in. jego ruchami konwekcyjnymi. Powoli omiata żeberka radiatora i odbiera od nich energię cieplną. Zatem zestaw pasywny o wymiarach podobnych do zestawu wyposażonego w wentylator byłby mniej skuteczny. Z tego względu zestawy pasywne są znacznie większe i cięższe niż klasyczne zestawy z wiatrakami. Są też obciążające dla płyty głównej, która musi sobie poradzić z dużymi naprężeniami wymuszanymi przez większy radiator.

Do zamontowania zestawu pasywnego potrzeba też sporo miejsca w pobliżu gniazda procesora. Przed zakupem zorientuj się więc, ile miejsca jest na twojej płycie głównej. Zmierz odległości różnych elementów od gniazda procesora – to pozwoli ci określić, jak duży radiator będziesz mógł zainstalować. Niestety, nie jest to metoda uniwersalna, łatwo przegapić jakiś szczegół.

Przy stosowaniu chłodzenia pasywnego nie ma co myśleć o najwydajniejszych procesorach czy overclockingu. Nawet niezbyt wydajne procesory emitują dużo ciepła, z którym takie chłodzenie może sobie nie poradzić. Dlatego obudowę należy wyposażyć w wentylator o dużej średnicy.

Zestawienie kosztów

• Zestaw chłodzenia Scythe Mugen (wentylator w zestawie) – cena 155 zł
• Pasta termoprzewodząca Arctic Silver 5 (3,5 g) – cena 15,90 zł
• Piła ręczna do metalu – cena od 6,25 zł

Zanim kupisz zestaw chłodzący, sprawdź, czy zmieści się na twojej płycie głównej – będziesz do tego potrzebował tylko linijki. W naszym przykładzie spróbujemy przymierzyć i zainstalować radiator Scythe Mugen (ok. 170 zł).

Wyłącz komputer. Odłącz od niego wszystkie przewody. Zdejmij pokrywy z obudowy komputera, a następnie połóż komputer na prawym boku.

Odłącz przewód zasilania zestawu chłodzącego procesora. Podnieś dźwignię mocującą radiator. Jedną dłonią trzymaj radiator, drugą zdejmij zaczepy. Jeśli komputer jest wyposażony w procesor i zestaw chłodzący Intela, przekręć wszystkie zabezpieczenia zgodnie ze strzałkami i odciągnij je do góry.

Zdejmij zestaw chłodzący z procesora. Przyjrzyj się płycie głównej i oceń, które z jej elementów wystają ponad poziom gniazda procesora. Elementy, które wystają nieznacznie (do 5 mm), możesz uznać za nieszkodliwe.

Linijką zmierz odległość w poziomie od najbardziej wystających elementów z lewej strony gniazda procesora do podobnych elementów z prawej strony.

W podobny sposób zmierz odległość między wystającymi elementami płyty u góry i u dołu gniazda. Zapisz odległości między poszczególnymi elementami:

Według otrzymanych wymiarów należy wybrać zestaw chłodzenia pasywnego o odpowiedniej podstawie.

Do sklepu udaj się z linijką, żeby zmierzyć zestaw chłodzenia i wybrać taki, którego podstawa zmieści się w określone, wymierzone wcześniej, miejsce na płycie głównej.

Pamiętaj, aby sprawdzić, do jakich procesorów (a właściwie podstawek, np. AM2 , LGA775) jest przeznaczony zestaw chłodzący, który wybierzesz.

W naszym przykładzie całkowicie pasywny zestaw Scythe Mugen tylko nieznacznie ustępował wydajnością zestawowi chłodzenia dostarczanemu wraz z procesorem (testowy procesor to Intel Core 2 Duo E4300). Oczywiście należy liczyć się z tym, że po intensywnej pracy procesora jego temperatura będzie bardzo powoli spadała. W wypadku zestawu dołączonego do procesora temperatura spada szybciej, co jest niewątpliwą zaletą zastosowania wentylatorka. Jednak zamontowanie wolnoobrotowego wentylatora na tylnej ścianie obudowy dla chłodzenia pasywnego (w tym przykładzie był to 12--centymetrowy wentylator dołączony do zestawu) na tyle poprawia skuteczność, że temperatura podczas maksymalnego obciążenia spadła poniżej uzyskiwanej na fabrycznym zestawie chłodzenia. Dodatkowym zyskiem jest znaczne wyciszenie, bo bez wentylatora zestaw jest bezgłośny, a z wentylatorem głośność wzrasta w niemal niezauważalnym stopniu. Powyżej prezentujemy wykres temperaturowy procesora przy użyciu zestawu fabrycznego, samego radiatora oraz radiatora z wolnoobrotowym wentylatorem zainstalowanym w tylnej części obudowy.