Miejsce dla orkiestry

Programy instalowane w komputerze często uruchamiają się już w momencie startu systemu operacyjnego. Ogranicza to szybkość Windows i uniemożliwia sprawne działanie np. aplikacji muzycznych. Warto zatem niektóre programy wyłączyć, a przynajmniej przyjrzeć się niektórym wpisom w newralgicznych punktach systemu. Taka optymalizacja usług systemowych, programów działających w tle czy odzyskanie części RAM-u pozwoli na lepszą i wydajniejszą pracę z programami muzycznymi przy zapisywaniu czy nagrywaniu muzyki.

W artykule pokażemy, w jaki sposób wyłączyć bądź „zamrozić” niektóre usługi systemu Windows XP. Te, które są nam zbędne podczas codziennej pracy, zwłaszcza gdy używamy komputera jako stacji roboczej do tworzenia muzyki. Część z tych działań można wykonać w prosty sposób. Część wymaga odrobiny wiedzy o systemie.

Aplikacje działające w tle mogą obniżyć wydajność systemu na różne sposoby. Jeśli pracujesz z programem muzycznym, jedynymi potrzebnymi ci aplikacjami są sterowniki twojej karty dźwiękowej, pasek zadań systemu Windows i graficzna powłoka systemu, czyli Eksplorator Windows (proces o nazwie Explorer.exe). Warto się przyjrzeć, które z programów uruchamianych wraz z systemem mogą być czasowo lub na stałe wyłączone.

W systemie Windows XP oraz Vista pomocnym narzędziem do weryfikacji działających aplikacji jest program msconfig.exe. Kliknij przycisk Start na pasku zadań, następnie Uruchom i w oknie Otwieranie wpisz msconfig.exe. Klikając OK, otworzysz okno Narzędzie konfiguracji systemu.

Pod zakładką Ogólne warto zaznaczyć Uruchamianie selektywne. Umożliwi to wybór usług i programów, które mają być automatycznie aktywowane podczas startu systemu. Klikając zakładki Usługi i Uruchamianie, przyjrzyj się, które z wyszczególnionych tam programów mogą być wyłączone. Zwróć szczególną uwagę na programy do obsługi kart graficznych czy na usługi programów, które zostały już wcześniej odinstalowane z systemu. Niestety, każdy system ma swoją własną historię, dlatego nie możemy podać uniwersalnej recepty, które składniki możesz dezaktywować. Musisz się im przyjrzeć samodzielnie.
Jeśli komputer, na którym pracujesz, nie jest połączony z siecią, warto się zastanowić nad przynajmniej czasowym wyłączeniem skanerów antywirusowych. Większość z nich zużywa znaczne zasoby systemu. Jednocześnie bądź uważny przy wyłączaniu usług działających jako element programu antywirusowego, gdyż może to doprowadzić do poważnej destabilizacji systemu. Jeśli to możliwe, lepiej antywirusa po prostu odinstalować, ale: UWAGA! Dotyczy to tylko sytuacji, gdy komputer możesz całkowicie odłączyć od sieci.

Po zakończeniu pracy z Narzędziem konfiguracji systemu kliknij OK, aby zaakceptować zmiany. Zostaniesz zapewne poproszony o zrestartowanie systemu. Wyraź na to zgodę, klikając Uruchom ponownie. Po ponownym uruchomieniu systemu więcej zasobów będzie wolnych, co możesz sprawdzić, uruchamiając Menedżer zadań Windows (skrótem klawiszowym [Ctrl]+[Shift]+[Esc]).

Podobną operację dezaktywacji zbędnych składników możesz przeprowadzić za pomocą konsoli administracyjnej. Uruchamiasz ją tak samo jak wcześniej opisywany menedżer konfiguracji, z tą różnicą, że wpisujesz polecenie services.msc. Możesz spróbować wyłączyć takie usługi, jak: Klient DNS, Usługi IPSEC, Usługa rejestru zdalnego (RSS) czy Harmonogram zadań. Najlepiej to zrobić, zamieniając sposób uruchamiania każdej z usług na tzw. ręczny. Informację o sposobie uruchamiania znajdziesz w kolumnie Typ uruchomienia. Kliknij dwukrotnie na wybranej usłudze, a otworzy się jej okno właściwości. Z listy Typ uruchomienia wybierz Ręczny. Zaakceptuj zmianę, klikając przycisk OK.

Dodatkowo, jeżeli komputer jest odłączony od sieci, możesz wyłączyć: Wyszukiwanie komputerów, Klienta DHCP czy Pomoc TCP/IP NetBios. Uwaga! Wszystkie opisane zmiany są ingerencją w system i mogą prowadzić do jego niestabilności. Przed wprowadzeniem każdej z nich warto ustawić punkt przywracania systemu, aby w wypadku niepożądanych zmian móc powrócić do poprzedniej konfiguracji.

Kolejny etap działań to takie skonfigurowanie systemu, by jak największa moc obliczeniowa była do dyspozycji twojej karty dźwiękowej zamontowanej w komputerze.

Domyślnie Windows XP udziela większej ilości swoich zasobów, a co za tym idzie, mocy obliczeniowej, aplikacjom pierwszoplanowym – tym, w których aktualnie pracujesz. Dzieje się tak kosztem programów działających w tle, takich jak na przykład sterowniki twojej karty muzycznej. W przypadku pracy z programami muzycznymi nie jest to korzystna sytuacja. Możesz temu w prosty sposób zaradzić.

Wywołaj okno Panel sterowania. Kliknij dwukrotnie ikonę System, a następnie w oknie Właściwości systemu przejdź do zakładki Zaawansowane i w sekcji Wydajność kliknij przycisk Ustawienia.

W nowo otwartym oknie Opcje wydajności kliknij zakładkę Zaawansowane, a następnie w sekcji Planowane użycie procesora zaznacz opcję Usługi działające w tle. Dwukrotnie kliknij przycisk OK i zrestartuj system.

To wszystko, co widzimy i słyszymy w trakcie codziennej pracy, a co pochodzi z tematów multimedialnych systemu Windows, także zabiera zasoby systemowe. Jeśli nie jesteś zbytnio przywiązany do estetyki pulpitu czy dźwięków otwierania okna, warto je wyłączyć.

Wywołaj okno Panel sterowania. Kliknij dwukrotnie ikonę Ekran. W oknie Właściwości: Ekran przejdź do zakładki Wygląd. Kliknij przycisk Efekty, a następnie w oknie Efekty odznacz opcję Użyj następującego efektu przejścia dla menu i etykiet narzędzi. Zatwierdź zmiany, klikając dwukrotnie przycisk OK.

Warto także zredukować paletę kolorów do 16 bitów. Ponownie wywołaj okno Właściwości: Ekran i pod zakładką Ustawienia, w sekcji Jasność kolorów wybierz z rozwijanej listy pozycję Średnia. Zaakceptuj zmianę, klikając OK. Nie powinieneś zauważyć znaczącej różnicy w wyglądzie programów, a dzięki tej zmianie zyskujesz na odświeżaniu ekranu i zmniejszasz obciążenie procesora.

Czas na redukcję dźwięków. W oknie Panel sterowania dwukrotnie kliknij ikonę apletu Dźwięki i urządzenia audio. W oknie Właściwości: Dźwięki i urządzenia audio przejdź do zakładki Dźwięki i z rozwijanej listy Schemat dźwiękowy wybierz Brak dźwięków. Kliknij OK.

Ponieważ wiele aplikacji muzycznych, w szczególności samplerów, korzysta dziś ze strumieniowego przesyłu danych dla próbek dźwiękowych, to w tym wypadku jednym z najistotniejszych komponentów systemu jest szybki dysk twardy. Jeśli nie masz w planach zakupu najnowszego modelu takiego dysku, warto choćby sprawdzić, czy wszystkie dyski w twoim systemie korzystają z funkcji DMA. Zaprezentowane wskazówki nie dotyczą komputerów z dyskami zarządzanymi przez kontroler SATA.

W oknie Panel sterowania dwukrotnie kliknij ikonę System. Zobaczysz okno Właściwości systemu.

W oknie tym kliknij zakładkę Sprzęt i w sekcji Menedżer urządzeń kliknij przycisk Menedżer urządzeń.

Wyświetli się okno widoku urządzeń zainstalowanych w twoim systemie. Kliknij znak + przy pozycji Kontrolery IDE ATA/ATAPI. Rozwinie się lista tych kontrolerów. Kliknij prawym przyciskiem myszy na kontrolerze i wybierz opcję z menu kontekstowego. Uwaga! Nie pomyl kontrolerów IDE ze stacjami dysków podczas przeszukiwania urządzeń w systemie.

Otworzy się okno właściwości kontrolera IDE ATA/ATAPI. Kliknij zakładkę Primary Channel odpowiadającą za informacje o pierwszym kanale, do którego są podłączone dyski twarde na płycie głównej. Jeśli w sekcjach Master drive i Slave drive na liście Transfer mode widzisz informacje o DMA, np. Ultra DMA 5 - Ultra 100, pozostaw konfigurację bez zmian. Jeśli natomiast jest ustawiona inna opcja, np. PIO Mode, odznacz opcję Let BIOS select transfer mode, a następnie z rozwijanej listy wybierz opcję najwyższą z możliwych, np. Ultra DMA 5 – Ultra 100.

Podobnie postępuj pod zakładką Secondary Channel. Gdy już sprawdzisz lub zmienisz ustawienia w obu kanałach, zaakceptuj zmiany, wciskając przycisk OK. Zamknij Menedżer urządzeń i zrestartuj system. Uwaga! Podczas instalacji systemów Windows XP i Vista domyślnie wszystkie dyski twarde powinny być rozpoznawane i instalowane z opcją DMA. Jeśli masz starszy dysk albo czytnik CD/DVD, który nie jest dostosowany do DMA, a system automatycznie ustawił sposób przesyłu nieuwzględniający DMA, to w przypadku ręcznej zmiany w kontrolerze mogą nastąpić nieoczekiwane efekty, w tym spadek wydajności napędu. Zawsze sprawdź parametry urządzenia w instrukcji obsługi albo w specyfikacji technicznej na stronie producenta.