Obraz ratunkowy

Pierwszy etap wprowadzenia takiego zabezpieczenia w życie to zapisanie systemowej partycji lub dysku do pliku znajdującego się na innym nośniku – płycie czy zewnętrznym dysku twardym.

Aby szybko przywrócić system, nie trzeba dysponować obrazem zawierającym każdy plik i folder na dysku. Wystarczy, że zabezpieczysz system i zainstalowane w nim aplikacje. Pozostałe dane, np. wideo, które ze względu na swoją objętość zwiększyłyby przygotowywany obraz dysku, możesz pominąć. Tego typu materiały lepiej regularnie zapisywać np. na płytach CD czy DVD.

Instalując system operacyjny i najczęściej używane aplikacje, warto przeznaczyć dla nich odrębną partycję, by nie zapychać przestrzeni systemu i aplikacji danymi użytkownika. Trochę utrudnia to sam system operacyjny, gdyż domyślna lokalizacja takich folderów, jak Moje dokumenty itp., to właśnie dysk systemowy. Można tak skonfigurować system, by partycja systemowa przez cały okres użytkowania komputera pozostawała relatywnie niewielka, np. jakieś 20 GB. Wtedy, uwzględniając kompresję wprowadzaną przez programy do wykonywania obrazów dysków i partycji, obraz twojego systemu zmieści się na kilku zaledwie płytach DVD lub na niewielkim (a co za tym idzie, tańszym) dysku twardym, np. w zewnętrznej obudowie.

Program DriveImage XML to jedyne darmowe narzędzie pomocne w zabezpieczaniu systemu i późniejszym jego przywróceniu. Program jest uboższy pod względem funkcji od swoich komercyjnych odpowiedników, ale mimo to warto się nim zainteresować. Pracę z nim zaczniemy od zainstalowania programu. Następnie wykonamy obraz dysku systemowego na innym dysku twardym.

Kliknij dwukrotnie ikonę instalatora programu dixmlsetup lub wybierz opcję instalacji z menu naszego krążka.

Pojawi się okno instalatora programu. Kliknij Next, a następnie zaznacz pole Yes, I agree with all the terms of this license agreement i kliknij Next jeszcze czterokrotnie (na czterech kolejnych etapach instalacji).

Instalator przekopiuje pliki na dysk i wyświetli informację o pomyślnej instalacji. Kliknij Finish. Program jest zainstalowany.

Uruchom program. W oknie DriveImage XML kliknij widoczny po lewej stronie przycisk Backup.

Na liście dysków wyświetlanej po prawej stronie okna zaznacz dysk, którego obraz chcesz wykonać. W naszym przykładzie jest to dysk C: SYSTEM. Po wybraniu dysku (upewnij się, że wybrałeś właściwy dysk z systemem!) kliknij przycisk Next.

Uruchomi się kreator Backup. Pierwsze okno zawiera jedynie informację o tym, którego dysku obraz będzie wykonywany. Kliknij przycisk Next.

Ważny etap. W polu Directory wpisz ścieżkę do foldera, w którym zapiszesz plik obrazu dysku systemowego. Musisz zmienić ustawienie domyślne, które wskazuje na folder Moje dokumenty, znajdujący się właśnie na dysku systemowym. Kliknij ikonę z folderem po prawej stronie pola tekstowego, by sobie ułatwić wybór docelowego foldera. W sekcji Files znajduje się pole tekstowe, w którym możesz edytować nazwę pliku obrazu. W sekcji Options masz do dyspozycji trzy pola. Pierwsze – Raw mode – uaktywnia specjalny tryb zapisu obrazu, w którym program kopiuje do obrazu sektor po sektorze bez analizowania plików czy katalogów. Tym samym plik obrazu będzie miał wielkość odpowiadającą pojemności dysku systemowego, a nie faktycznej jego zajętości przez dane (tak naprawdę może być mniejszy, jeżeli skorzystasz z opcji kompresji). Kolejne pole – Split large files – gdy jest uaktywnione, spowoduje podział pliku obrazu na mniejsze części (ma to sens, gdy obraz dysku zapisujesz na dysku czy partycji bazującej na systemie plików FAT/FAT32) i wreszcie ostatnie pole – Compressed – spowoduje zapis danych w obrazie w postaci skompresowanej w stosunku do pierwowzoru.

Zaletą programu DriveImage XML jest możliwość korzystania z usług Volume Shadow Services, umożliwiających wykonanie kopii (zapisanie w pliku obrazie) plików, które w trakcie operacji są otwarte. Aby ta funkcja działała, musisz zaznaczyć w grupie Hot Imaging Strategory opcję Try Volume Shadow Services first. Kliknij przycisk Next.

Rozpocznie się operacja kopiowania dysku systemowego do pliku obrazu. Możesz przerwać ten proces, klikając przycisk Cancel. Po jego zakończeniu kliknij Finish, zamykając jednocześnie kreator backupu.

W stosunku do programów komercyjnych Drive-Image XML ma tę wadę, że nie umożliwia przywrócenia systemu na pusty dysk, gdyż działa tylko z poziomu Windows. Zatem po ewentualnej awarii podziel nowy dysk na dwie partycje. Na jednej musisz zainstalować Windows, ale możesz to zrobić wg standardowych domyślnych ustawień, gdyż zainstalowany system posłuży ci jedynie do uruchomienia programu DriveImage XML. Druga partycja na nowym dysku będzie przeznaczona na docelowe miejsce dla przywracanego systemu z pliku obrazu.

Po instalacji „czystego” systemu Windows XP zainstaluj na nim program DriveImage XML, a następnie podłącz do komputera dysk zewnętrzny zawierający przegrany wcześniej obraz partycji systemowej.

Uruchom program DriveImage XML. Kliknij w jego oknie Restore, a następnie kliknij przycisk Next.

Zobaczysz okno kreatora. Wskaż plik z wcześniej wykonanym obrazem systemu (w naszym przykładzie Z:\Drive_C.xml) i kliknij Next.

Kolejny etap to wybór partycji, na którą ma być przywrócony obraz systemu. Uwaga! Nie wybieraj dysku C: (na którym, zgodnie z założeniami z punktu pierwszego, masz tymczasową instalację Windows), gdyż program po prostu nie pozwala na przywrócenie obrazu na partycję systemową. Trzeba wykonać pewien trik. Po to właśnie zaleciliśmy w kroku 1, byś dokonał podziału nowego dysku na dwie partycje. Na jednej jest tymczasowo zainstalowany Windows, wybierz zatem w oknie kreatora Restore drugą partycję. W naszym przykładzie nosi ona nazwę DISK#1 E:(NOWY). Kliknij Next.

W kolejnym oknie kreator wyświetli informacje o tym, co jest przywracane i gdzie. Kliknij przycisk Next.

Zobaczysz alarmowe okienko. Jeszcze raz się upewnij, że wybrałeś właściwą partycję docelową (zgodnie z naszymi założeniami powinna to być pusta, jedna z dwóch partycji założonych na nowym dysku). W polu tekstowym wpisz zalecany tekst – jest on w treści komunikatu – w naszym przykładzie brzmi DISK#1 i kliknij OK. Program zacznie nadpisywać docelową partycję treścią odczytaną z pliku obrazu. Gdy operacja przywracania się zakończy kliknij przycisk Finish i zamknij okno programu.

Aby partycja, na którą przywróciłeś system, była partycją startową, musisz ją ustawić jako partycję aktywną (w danym momencie tylko jedna partycja na komputerze może być aktywna). Rozwiń menu Start i kliknij prawym klawiszem Mój komputer, wybierając z menu kontekstowego opcję Zarządzaj.

W wyświetlonym oknie konsoli administracyjnej Zarządzanie komputerem wybierz Zarządzanie dyskami. Po prawej stronie kliknij prawym klawiszem myszki pasek dysku, na który przywróciłeś obraz systemu, i z menu kontekstowego wybierz Oznacz jako partycję aktywną. Zamknij okno konsoli i ponownie uruchom system Windows.

Ostatni etap to zamiana urządzeń startowych w BIOS-ie komputera. Skorzystaj z programu konfiguracyjnego Setup i ustaw jako dysk startowy ten, na który przywróciłeś system z pliku obrazu. Zapisz ustawienia i ponownie uruchom komputer. Powinien się uruchomić z przywróconego systemu.

rzed zapisaniem obrazu systemu upewnij się, że jego konfiguracja w pełni odpowiada twoim potrzebom. Najlepiej wykonywać obraz nowo zainstalowanego systemu z zestawem aplikacji oraz wprowadzonymi ustawieniami użytkownika. Nie zawsze jednak jest to możliwe. Dlatego pamiętaj, co trzeba zrobić przed zapisaniem obrazu partycji systemowej.

• Usuń programy, z których na co dzień nie korzystasz, zainstalowane kiedyś „na chwilę” celem sprawdzenia ich działania.
• Przenieś duże zbiory danych niebędące składnikami aplikacji (pliki wideo, foldery z empetrójkami) na inny dysk (którego obrazu nie będziesz wykonywał) lub przegraj je na płyty CD/DVD. Gdy je zabezpieczysz – usuń z dysku systemowego.
• Skasuj tymczasowe pliki internetowe i inne zbędne dane. Możesz się posłużyć narzędziem systemowym Oczyszczanie dysku.
• Ustaw opcje wyglądu pulpitu (rozmieszczenie ikon, rozdzielczość, kolory) według twoich potrzeb. Dzięki temu natychmiast po przywróceniu systemu z pliku obrazu zobaczysz znajomy pulpit.
• Jeżeli nie masz włączonej automatycznej aktualizacji systemu, sprawdź przed wykonaniem obrazu, czy masz zainstalowane wszystkie dostępne aktualnie poprawki i łaty do Windows XP.
• Nie wykonuj obrazu nieaktywowanego systemu Windows! Może się okazać, że w momencie przywracania będzie już po okresie próbnym i w rezultacie system nie uruchomi się poprawnie. Przed wykonaniem obrazu dokonaj aktywacji systemu, jeżeli wcześniej tego nie zrobiłeś.