Pamięciowe klucze

• Sebastaian Kręzel redaktor działu Hardware

Choć na rynku pojawiły się pamięci o pojemności 16 i 8 GB, obecnie najatrakcyjniej prezentują się pendrive’y o pojemności 4 GB. Te większe są najczęściej bardzo drogie i za ich równowartość można nabyć 2,5--calowy dysk zewnętrzny, podłączany do USB. Z kolei przenośne pamięci flash o pojemnościach mniejszych niż 4 GB charakteryzują się wyraźnie słabszą wydajnością.

W artykule znajdziesz:

• Wykresy wydajności przetestowanych urządzeń
• Cechy dobrej pamięci USB flash
• Na co zwracać uwagę przy zakupie
• Wyniki testu 30 pendrive’ów
• Opis 6 wybranych urządzeń

W ostatnich miesiącach znacznie spadły ceny pamięci flash, w tym także pamięci USB, zwanych pendrive’ami lub po prostu kluczami USB. Dlatego urządzenia o pojemności 16 GB nie należą już do rzadkości, choć ich zakup nie jest jeszcze zbyt opłacalny. Za kilkaset złotych można nabyć zewnętrzny dysk o wielokrotnie większej pojemności i lepszej wydajności (oczywiście jest on też gabarytowo większy od USB flash). Zakup pojemnego pendrive’a jest uzasadniony jedynie w sytuacjach, gdy potrzebujesz naprawdę małego urządzenia o względnie dużej pojemności, a koszty mają znaczenie drugorzędne. Natomiast bardzo opłacalne są pamięci o pojemności 4 GB i właśnie te przeważają w naszym teście.

Moduły USB flash o pojemności do 1 GB były postrzegane jako przenośne pamięci do przechowywania dokumentów, niewielu zdjęć oraz muzyki. Obecne pendrive’y umożliwiają przenoszenie znacznie większej liczby plików, nawet filmów DVD.

Jednak sama pojemność to nie wszystko. Pendrive’y muszą się charakteryzować także odpowiednimi transferami danych, zarówno przy ich odczycie, jak i zapisie. Jeśli prędkość zapisu będzie zbyt wolna, zapełnienie pamięci 8-gigabajtowej może trwać grubo ponad godzinę. Na szczęście taki powolny przesył danych dotyczy tylko najmniejszych pamięci 1–2 GB – większe można zapełnić czasem w kilka minut.

• DUŻA POJEMNOŚĆ Kupując nową pamięć USB flash, wybierz pojemność co najmniej 4 GB. Takie pamięci są obecnie dostępne w bardzo atrakcyjnej cenie.
• WYSOKIE TRANSFERY Pamięć musi się charakteryzować szybkim zapisem i odczytem danych. W przeciwnym razie przenoszenie wielu gigabajtów będzie zajmowało zbyt dużo czasu.
• ZGODNOŚĆ Z READYBOOST Cecha ta jest ściśle powiązana z poprzednim punktem. Jeśli pamięć będzie zapewniała odpowiednio wysokie transfery, będzie też zgodna z ReadyBoost i pozwoli na przyspieszenie pracy komputerów z systemem Windows Vista.
• MAŁE WYMIARY Urządzenie powinno być na tyle małe, by bez problemów mieściło się w kieszeni spodni lub w portfelu, choć oczywiście kwestia ta jest zależna od wymagań użytkownika.
• WYTRZYMAŁOŚĆ Pendrive’y muszą się charakteryzować dość dużą odpornością na zginanie, wstrząsy i inne czynniki zewnętrzne. Jeśli przenosisz na nich cenne dane, rozejrzyj się za „pancernym” pendrivem, którego obudowa w całości została wykonana z metalu.
• OPROGRAMOWANIE Jeśli chcesz mieć możliwość korzystania ze swojego pulpitu, skrzynki pocztowej czy innych ustawień na dowolnym komputerze, wybierz pendrive wyposażony w odpowiednie oprogramowanie. Jeśli chcesz mieć możliwość uruchamiania dowolnego oprogramowania bezpośrednio z pamięci flash, wybierz klucz USB wspierający technologię U3.

Ze względu na wydajność odradzamy sugerowanie się przy zakupie pamięci USB flash tylko ceną. Warto poszukać urządzenia droższego, ale szybszego. Jednym ze wskaźników wydajności jest informacja na opakowaniu, że pendrive jest dostosowany do technologii ReadyBoost w Windows Vista. Taki znaczek daje pewność, że urządzenie radzi sobie z minimalnymi transferami (1,75 MB/s dla zapisu i 2,5 MB/s dla odczytu małych plików) określonymi wymogami dla tej technologii. Transfery ciągłe dla dużych plików są zwykle znacznie wyższe.

Duże pojemności i wysokie transfery danych nie są jedynymi wskaźnikami stanowiącymi o atrakcyjności urządzenia. Dostępna oferta jest na tyle bogata, że możesz przebierać wśród różnych wielkości, kształtów oraz wyglądu. Do wyboru są zwykłe pendrive’y w plastikowych obudowach i urządzenia o wymyślnych kształtach pełniących nie tylko funkcje ozdobne.

Wielu producentów zamiast plastiku używa gumy do oblekania swoich konstrukcji. Dzięki takiemu rozwiązaniu klucz USB staje się odporny na zamoczenie oraz na kurz. Ponadto obudowa taka jest znacznie odporniejsza na uszkodzenia mechaniczne. Także pendrive’y zamknięte w metalowych obudowach charakteryzują się zwiększoną odpornością na uszkodzenia. Niestety, w sporej części urządzeń obudowa nie jest całkowicie metalowa, bo niektóre części są wykonane z plastiku znacznie obniżającego tę odporność.

Jeśli jednak potrzebujesz pendrive’a do pracy w ekstremalnych warunkach, przyjrzyj się urządzeniom zamkniętym w korpusach całkowicie metalowych. Wielu producentów uzbraja je w dodatkowe uszczelki, znacznie zwiększając ich odporność na zanurzenie w wodzie, a także na wysokie zapylenie. Na dodatek taki klucz USB będzie mógł przejść naprawdę ciężką próbę, taką jak np. mocne uderzenie czy nawet przejechanie samochodem.

Pendrive’y, nawet jednej pojemności, mogą być bardzo zróżnicowane także pod względem gabarytów. Te największe są porównywalne z całkiem sporą zapalniczką, mniejsze natomiast mogą przyjąć formę karty kredytowej, karty Secure Digital, czy też małego wisiorka.

Do przenoszenia większych pendrive’ów służy dołączona do nich zwykle smycz pozwalająca na zawieszenie urządzenia np. na szyi lub przypięcie go do pęku kluczy. Moduły mniejsze są z reguły przeznaczone do noszenia w portfelu. Niestety, wadą tych ostatnich jest bardzo duża podatność na uszkodzenia mechaniczne (można je złamać nawet w rękach), dlatego należy się z nimi obchodzić bardzo ostrożnie. W dodatku są tak małe, że bardzo łatwo je zgubić. Warto zatem mieć jedno stałe miejsce do przenoszenia tych mikrusów.

Trzeba też zaznaczyć, że wśród pamięci o największej pojemności dominują standardowe wymiary (wielkość zapalniczki). Jest to związane z wielkością i liczbą kości pamięci jakie muszą być zainstalowane na płytce takiego urządzenia. Dlatego nie można spodziewać się miniaturyzacji najpojemniejszych modeli – będzie ona postępowała wraz z miniaturyzacją komórek pamięci flash oraz ich większym upakowaniem, a zatem wzrostem pojemności kości pamięci.

Od ostatniego testu pamięci USB flash, który robiliśmy w PC Formacie w lutym 2006 r., znacznie wzrosły ich pojemności, a spadły ceny. Wówczas popularnością cieszyły się modele o pojemności 256 i 512 MB, a szczytem była pamięć 1 GB, która kosztowała 200–350 zł. Dziś za te same pieniądze można nabyć pamięć 8-gigabajtową, a nawet niektóre modele 16-gigabajtowe. Najmniej pojemne pamięci kosztują już 15 zł. Coraz częściej można spotkać pendrive’y o pojemności 16 GB, ponadto producenci zapowiadają, że niedługo na półkach sklepowych pojawią się urządzenia 32-, a nawet 64-gigabajtowe. Oczywiście ich ceny na samym początku będą poza zasięgiem większości z nas, zresztą zakup urządzeń będzie nieopłacalny, bo za około 500 złotych można nabyć 2,5-calowy dysk twardy o pojemności 160 GB i odpowiednią do niego obudowę z interfejsem USB. Ponieważ pamięci USB flash oferują obecnie dziesiątki, jeśli nie setki firm na świecie, każda stara się jak najbardziej wyróżnić swoje produkty. Pojawiają się więc modele odporne na wilgoć, kurz i uszkodzenia mechaniczne, pamięci pachnące i wykonywane w postaci breloczków, są też karty pamięci podłączane bezpośrednio do portu USB.

Wszystkie dostępne obecnie pamięci USB flash są konstruowane z myślą o posiadaczach co najmniej Windows XP lub Visty. Praktycznie żaden z producentów nie dołącza płyty ze sterownikami umożliwiającymi zainstalowanie modułów pod starszymi systemami, takimi jak Windows 98, choć odpowiednie sterowniki można czasem pobrać ze stron WWW producentów.

Nie oznacza to jednak braku jakiegokolwiek oprogramowania. Część producentów zapisuje bezpośrednio na kluczu programy mające zwiększyć funkcje pamięci. Najprostsze aplikacje umożliwiają zabezpieczenie hasłem pojedynczych plików, a także stworzenie osobnej, chronionej hasłem partycji.

Bogatsze oprogramowanie pozwala stworzyć startową (bootowalną) partycję lub synchronizować dane z programów pocztowych i przeglądarek internetowych. W tym ostatnim przypadku po włożeniu klucza do dowolnego komputera będziesz miał dostęp do swojej skrzynki pocztowej oraz ulubionych adresów internetowych. Ponadto na pamięci USB flash będziesz mógł zachować profil twojego pulpitu, układu ikon i folderów. Możliwe jest też zapisywanie historii przeglądanych witryn oraz plików cookie bezpośrednio na kluczu USB.

Jeszcze więcej funkcji oferują pendrive’y dostosowane do technologii U3. Poza wymienionymi wcześniej opcjami dają dodatkowe możliwości, pozwalające na instalowanie programów bezpośrednio na pamięci USB flash i z niej ich uruchamianie. Niestety, sprawa tego oprogramowania nie zawsze wygląda tak obiecująco, jak powinna. Czasami można się rozczarować, gdyż zainstalowane oprogramowanie do korzystania z U3 to tylko 30-dniowe wersje testowe. W celu uzyskania pełni ich funkcji należy dodatkowo zapłacić.

• Zapis i odczyt danych Wykres prezentuje szybkość zapisu i odczytu danych, jaką zmierzono dla plików o dużej objętości. Jest to więc maksymalna rzeczywista prędkość transferu. Osiągi przy odczycie danych z pendrive’a są zawsze lepsze niż przy zapisie, mogą być nawet sześciokrotne. Tylko w nielicznych urządzeniach prędkości te są bardzo zbliżone. Oczywiście decydują one o czasie, jaki potrzebny będzie do odczytania lub zapisania określonej partii danych.
• Starsze i nowsze pamięci Na wykresach widać także, że pamięci USB flash o najmniejszej pojemności (prawdopodobnie są to starsze modele) oferują bardzo małe prędkości odczytu i zapisu. Wyjątkiem jest Lexar JumpDrive Lightning, który prędkością odczytu dorównuje najszybszym urządzeniom naszego zestawienia. Niestety, zapis realizowany jest sporo wolniej.
• Duże i małe pliki Należy pamiętać, że o wydajności pendrive’a decyduje nie tylko szybkość ciągłego zapisu i odczytu danych, ale także wielkość kopiowanych plików. O ile maksymalny transfer dochodzi do 30 MB/s, przy niewielkich plikach może spaść poniżej 1 MB/s. Szczegółowe informacje dotyczące wydajności dla plików o różnych wielkościach zostały podane w tabelach z wynikami testów.

Na potrzeby tego testu sprawdziliśmy możliwości kilkudziesięciu różnych pamięci USB flash o pojemności od 2 do 16 GB. Jednak ze względu na ograniczoną pojemność umieściliśmy w zestawieniu tylko część urządzeń, którym warto przyjrzeć się bliżej.

Modele o 16-gigabajtowej pojemności należą do nowości na naszym rynku, nie kuszą więc zbyt atrakcyjną ceną – wynosi ona około 500 zł. Co dziwne, znaczna część 8-gigabajtowych modułów jest zaledwie o około 40–50 zł tańsza. Oczywiste zatem się staje, że w wielu wypadkach lepiej dołożyć tę kwotę i kupić pamięć dwukrotnie większą. Bywa i tak, że 8-gigabajtowe moduły o bogatszych funkcjach są droższe od niektórych modeli 16-gigabajtowych. Na takie rozwiązania powinny sobie jednak pozwolić osoby poszukujące pamięci przenośnej względnie małej gabarytowo, a jednocześnie o dość dużej pojemności.

Wśród przetestowanych urządzeń o pojemności 8 GB wyjątkiem jest Pretec i-Disk Tango o cenie bardzo zbliżonej do droższych modułów 4 GB. Ta ostatnia grupa urządzeń jest w tej chwili najliczniejsza, a ich ceny wynoszą od 110 zł (GoodDrive Fresh) do 264 zł (OCZ ATV Turbo). Ze względu na cenę są też najbardziej interesującą grupą urządzeń. Jednak przy zakupie trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na koszt 1 gigabajta, a ten przeciętnie najkorzystniej prezentuje się w modułach 4 GB. Oczywiście zdarzają się wyjątki od tej reguły (Wilk Elektronik Rundisk).

Niestety, nie można jednoznacznie powiązać większej pojemności pendrive’ów z ich większą wydajnością. Widoczne jest to na przykładzie pamięci Lexar JumpDrive Lightning 4 GB, który w teście odczytu uzyskał nieco lepsze transfery od pamięci OCZ ATV 16 GB. Podobnie jest także w przypadku zapisu, a prędkość ta jest całkowicie niezależna od prędkości odczytu. Zatem najszybsza pamięć flash przy odczycie może być bardzo wolna podczas zapisu. Doskonałym przykładem jest tutaj pamięć OCZ ATV 16 GB, której ewidentnie słabą stroną jest prędkość zapisu.

Niekiedy różnice między zapisem i odczytem bywają marginalne (Corsair Flash Survivor GT), jednak stanowi to rzadkość, bo w większości przypadków są spore. Dodatkowo prędkości transferów mocno różnicują się także względem wielkości plików. Przy dużych plikach, takich jak filmy lub obrazy ISO, można uzyskać transfery o wysokich wartościach. Nie przekraczają one jednak 30 MB/s, co wynika m.in. z ograniczeń interfejsu USB 2.0. Ponadto drastycznie spadają przy zapisie lub odczycie dużej liczby mniejszych plików, co z kolei wynika z czasu dostępu do pamięci.

Wielkości urządzeń w testowej grupie są bardzo zróżnicowane, choć znaczna większość cechuje się standardowymi wymiarami odpowiadającymi zapalniczkom. Żadne z przetestowanych urządzeń nie przekroczyło gabarytów przyzwoitości i mieściły się w kieszeni, choć nie zawsze był to najwygodniejszy sposób ich transportowania. Z takiej serii urządzeń warto wymienić pamięć Corsair Flash Survivor GT, która jest baryłkowatym, zakręcanym pojemnikiem z zamkniętą w środku pamięcią flash. Taka konstrukcja pamięci świetnie zabezpiecza ją przed uszkodzeniami. Jednak niektóre metalowe obudowy pamięci mają też pewne plastikowe elementy i to one są słabym punktem całej konstrukcji.

Przetestowaliśmy także ultramałe pamięci USB. Do tej grupy można zaliczyć np. GoodDrive Fresh. Pamięć została wyposażona w gumową powłokę, która nie tylko chroni dysk przed uszkodzeniami mechanicznymi, ale także pachnie limonką (choć przez limonkę przenika zapach gumy). Równie mały, a przy tym nietypowy jest Kingston DataTraveler Mini Fun – ma kształty małego klocka.

Najmniejszy jest Kingmax Super Stick. To właściwie płaska, plastikowa szpatułka o szerokości portu USB i grubości 2 mm. Ogólnie rzecz biorąc, bardzo łatwo zawieruszyć taki pendrive lub go uszkodzić. W zestawie wprawdzie jest gumowe etui, jednak nie jest ono w stanie zapewnić pamięci odpowiedniej ochrony.

Cena do 119 zł

Pamięć cechuje się szybkimi transferami, zwłaszcza przy odczycie, a nieco słabszymi przy zapisie. Przyciąga wzrok oryginalnym wzornictwem. Jest trochę większa od przeciętnego pendrive’a, więc znacznie utrudnia włożenie obok siebie dwóch urządzeń. Z drugiej strony obudowa wykonana z gumy dobrze zabezpiecza pamięć przed uszkodzeniami mechanicznymi, zamoczeniem i zakurzeniem. Pandrive jest zgodny z technologią ReadyBoost w systemie Windows Vista.

Jedno z mniejszych urządzeń naszego zestawienia, a także jedno z najtańszych. Jego charakterystyczną cechą jest gumowa obudowa, która pachnie. W sprzedaży jest oferowanych kilka różnych zapachów (np. truskawkowy czy pomarańczowy). Testowane urządzenie delikatnie pachniało limonką, chociaż przebijał przez to zapach gumy. W dodatku trudno jest określić trwałość tego zapachu. Urządzenie charakteryzuje się przeciętnymi osiągami, ale bez problemów korzysta z ReadyBoost.

Cena od 120 zł do 250 zł

Ten pendrive cechuje się bardzo dobrymi osiągami, zarówno podczas odczytu, jak i zapisu. Inną jego zaletą jest gumowa obudowa, chroniąca wnętrze przed uszkodzeniami mechanicznymi, zamoczeniem i kurzem. Szkoda, że producent nie dołączył do pendrive’a zaczepu do mocowania osłonki USB, zabezpieczejącego przezd zgubieniem urządzenia. Spore wymiary obudowy nieznacznie utrudniają zainstalowanie pendrive’a obok innego urządzenia w sąsiednim złączu USB.

Jedna z niewielu pamięci USB flash, która pracuje w technologii U3. Dzięki temu, za pomocą tego klucza USB można na każdym komputerze uruchamiać aplikacje zainstalowane na pamięci przenośnej, ponadto przenosić np. zakładki przeglądarki internetowej czy zawartość poczty elektronicznej. To wszystko jest oferowane w bardzo przystępnej cenie. Niestety, pendrive nie wyróżnia się dużymi osiągami, więc takie uruchamianie z niego programów może być uciążliwe.

Cena powyżej 250 zł

Klasyczny pendrive przeciętnych rozmiarów, zamknięty w aluminiowej obudowie. Poza dużą pojemnością wyróżnia się dobrymi osiągami oraz wyposażeniem dodatkowym (smyczka, kabel USB, oprogramowanie, które można pobrać ze strony producenta). Za wadę należy uznać plastikowe elementy obudowy, które zazwyczaj są słabymi punktami w ocenie odporności urządzenia na uszkodzenia mechaniczne. Pamięć nie ma też zabezpieczeń przed kurzem i zamoczeniem.

Do tej kategorii cenowej trafiły dwa pendrive’y firmy Pretec – o pojemności 16 i 8 GB. Ich atutem, a zwłaszcza „mniejszego” modelu, jest bardzo atrakcyjna cena. Urządzenia można kupić za jeszcze mniejszą kwotę, niż zakłada producent. Słabą stroną są dość wolne transfery danych. Pamięć jest zamknięta w aluminiowej obudowie, niestety, z plastikowymi zakończeniami, podatnymi na uszkodzenia mechaniczne. Tył pendrive’a może służyć do zamocowania na nim osłonki złącza USB.