Prywatnie w Windows 10

Nie można zaprzeczyć, że Windows 10 to bardzo dobry system – intuicyjny, elastyczny, funkcjonalny i, co najważniejsze, gwarantujący niespotykany dotąd komfort podczas codziennego użytkowania. Problem w tym, że za automatycznym ustalaniem preferencji czy wyświetlaniem spersonalizowanych informacji stoi ustawiczna inwigilacja. Podczas pracy system zbiera i wysyła na serwery Microsoftu przeróżne dane – od wpisów w kalendarzu, poprzez lokalizację geograficzną i listę zainstalowanych aplikacji, po wyszukiwane frazy, a nawet próbki pisma odręcznego. Co gorsza, Dziesiątka wykorzystuje komputer do automatycznego rozsyłania aktualizacji systemu, nie bacząc przy tym na ewentualne ograniczenia posiadanego przez użytkownika transferu. Chociaż da się wyłączyć większość z tych dodatków albo chociaż ograniczyć ich działanie, trzeba wiedzieć, gdzie szukać odpowiednich opcji. Dużo prościej można tego dokonać za pomocą jednej, niewielkiej aplikacji. O&O ShutUp10 zapewnia szybki dostęp do wszystkich problematycznych funkcji systemu, umożliwiając weryfikację ich działania i własnoręczny dobór ustawień prywatności. Oto jak skorzystać z programu.

Pomimo braku polskiej wersji językowej obsługa programu nie powinna nastręczać trudności. Czytelny podział na kategorie sprawia, że obsługa sprowadza się tu do przesuwania myszką suwaków obok wybranych opcji. Wcześniej jednak warto dokładnie zapoznać się ich listą i ewentualnymi skutkami dezaktywacji poszczególnych funkcji. Szczególnie, że w przypadku niektórych z nich może to doprowadzić do zaburzeń pracy systemu.

Program nie wymaga instalacji i jest gotowy do pracy zaraz po uruchomieniu pliku OOSU10.exe. Gdy na ekranie pojawi się już główny panel aplikacji z charakterystycznymi czerwonymi przełącznikami, pierwszą czynnością, którą powinieneś wykonać przed rozpoczęciem modyfikowania ustawień systemu, jest ręczne utworzenie punktu przywracania. Pozwoli ci to bezpiecznie cofnąć dokonane zmiany, jeśli będą sprawiać problemy.

W tym celu wywołaj menu ukryte pod przyciskiem Actions i wybierz z niego opcję Create a system restore point. Chwilę później w nowo wyświetlonym oknie program ponownie zapyta cię, czy faktycznie chcesz utworzyć punkt przywracania, jednocześnie wyraźnie do tego zachęcając. Naciśnięcie przycisku Yes zapoczątkuje w tle żądaną operację, ty zaś będziesz mieć chwilę, by dokładniej przyjrzeć się poszczególnym opcjom znajdującym się w panelu aplikacji.

Zwróć uwagę nie tylko na wyodrębnione na liście kategorie (Ochrona, Prywatność, Synchronizacja z ustawieniami Windows, Cortana, Usługi lokalizacji, Zachowanie użytkownika, Windows Update i Różne), ale i umieszczone obok wszystkich wpisów symbole graficzne.

Symbole oznaczają kolejno – zmiany zalecane, które podnoszą poziom prywatności, nie mając przy tym większego wpływu na funkcjonalność systemu (ikona zielona), zmiany, które w pewnych sytuacjach mogą doprowadzić do wyłączenia również funkcji przydatnych użytkownikowi (ikona żółta) oraz ustawienia, których modyfikowania powinno się unikać (ikona czerwona).

Co istotne, dokładne wyjaśnienie tego, co oznaczają poszczególne opcje i jakie skutki będzie miała dezaktywacja powiązanych z nimi funkcji, znajdziesz w opisie, po kliknięciu interesującej cię pozycji.

Aby skorygować wybrane ustawienia systemowe, wystarczy już tylko odszukać interesujące opcje na liście i kliknąć odpowiadające im kontrolki. Zmiana ich koloru z czerwonego na zielony, oznaczać będzie wyłączenie określonych mechanizmów szpiegujących. Co istotne, zmiana niektórych ustawień wymaga ponownego uruchomienia systemu, o czym zresztą program poinformuje cię w stosownym komunikacie w momencie wyłączania programu.

Jeśli nie czujesz się na siłach, by samodzielnie dobierać optymalne ustawienia prywatności, w każdej chwili skorzystać możesz z jednej z trzech opcji automatycznej dezaktywacji funkcji systemowych. Znajdziesz je w menu Actions, opatrzone wspomnianymi już wcześniej symbolami. Apply all recommended settings pozwoli ci za pomocą jednego kliknięcia dokonać wszystkich zalecanych modyfikacji.

Jeśli wybierzesz opcję Apply all recommended and limited recommended settings wyłączysz też funkcje w pewnych warunkach przydatne, a decydując się na opcję Apply all settings, dezaktywacją obejmiesz wszystkie, nawet te problematyczne, pozycje z listy. Przed każdą operacji program w osobnym oknie zasugeruje jeszcze utworzenie punktu przywracania systemu. Ze względu na zakres przeprowadzanych modyfikacji radzimy skorzystać z tej możliwości, klikając przycisk Yes.

Choć większość dokonanych zmian jest niemal nieodczuwalna, czasami zdarzają się sytuacje awaryjne. W takich przypadkach przydają się utworzone wcześniej punkty przywracania systemu. Można też skorzystać z umieszczonej w samym programie funkcji błyskawicznego cofania wszystkich dokonanych zmian.

Aby cofnąć wcześniejsze modyfikacje i przywrócić domyślne ustawienia prywatności, ponownie przejdź do menu Actions i wybierz z niego opcję Undo all changes.

Następnie w nowo wyświetlonym oknie potwierdź chęć przeprowadzenia resetu wszystkich funkcji systemu, naciskając Yes. Pamiętaj jednak, że niektóre modyfikacje ustawień wykorzystywanych przez aplikację wymagają zamknięcia i ponownego uruchomienia systemu. Należy wtedy pamiętać, aby zawczasu zapisać aktualnie otwarte dokumenty.

W razie poważniejszej awarii Windows 10 warto sięgnąć po utworzone wcześniej punkty przywracania. Aby system odzyskał dawną sprawność i funkcjonalność, wystarczy uruchomić procedurę przywracania systemu i postępować zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi w kolejnych oknach kreatora.