Tlen w najdalszej znanej nam galaktyce. "To jak znaleźć nastolatka na oddziale noworodków"
Dwa niezależne zespoły naukowców potwierdziły obecność tlenu w najbardziej oddalonej od nas spośród znanych nam galaktyk – JADES-GS-z14-0.
To rewolucyjne odkrycie. Astronomom udało się bowiem odnaleźć ten konieczny do życia tam, gdzie… nie powinno go jeszcze być.
Tlen w najdalszej znanej nam galaktyce
JADES-GS-z14-0 to najdalsza znana nam obecnie galaktyka. Odkrył ją Teleskop Jamesa Webba wskutek trwającego 10 godzin naświetlania, czym naukowcy pochwalili się na wakacjach zeszłego roku. Jej przesunięcie ku czerwieni na poziomie 14 sugeruje, że światło, które dotarło do przyrządów rzeczonego obserwatorium, zostało wyemitowane, kiedy wszechświat wedle aktualnych badań liczył zaledwie 300 milionów lat i podróżowało do nas przez 13,4 miliarda lat. Innymi słowy, patrzymy na galaktykę, która istniała, gdy kosmos miał ledwie 2% obecnego wieku.
To też sprawia, że odkrycie, o którym mowa, jest szalenie wręcz istotne. Obserwacje poczynione przez sieć radioteleskopów na chilijskiej pustyni Atakama sugerują, że JADES-GS-z14-0 jest znacznie bardziej rozwinięta chemicznie niż się spodziewano.
To jak znaleźć nastolatka w miejscu, w którym spodziewano się noworodków. Wyniki pokazują, że galaktyka uformowała się bardzo gwałtownie i również szybko dojrzewała, dodając do rosnącego stosu dowodów fakt, że formowanie się galaktyk dzieje się znacznie szybciej niż oczekiwano.
Do tej pory badacze sądzili, że 300 mln lat to zbyt mało, żeby w galaktyce pojawiły się ciężkie pierwiastki takie jak tlen. Artykuły, o których mowa, stwierdzają jednak, że JADES-GS-z14-0 ma ich dziesięciokrotnie więcej niż się spodziewano.
Byłem zdziwiony tymi nieoczekiwanymi rezultatami, ponieważ otwierają nowe spojrzenie na pierwsze fazy ewolucji galaktyk. Dowód, że galaktyka jest już dojrzała w niemowlęcym wieku Wszechświata rodzi pytania o to kiedy i jak powstają galaktyki.
Co ciekawe, odkrycie naukowców pozwoliło nie tylko stwierdzić fakt, że galaktyki mogą powstawać i ewoluować znacznie szybciej niż do tej pory zakładały istniejące modele. Przy okazji udało się również bardziej precyzyjnie określić odległość, jaka dzieli nas od JADES-GS-z14-0. Dokładność pomiarowa wniosła tutaj 0,005%, a więc możemy mówić o błędzie na poziomie ledwie 5 cm na każdy 1 km.
