Więcej niż Full HD

W artykule

• Co zapewnia najlepszą jakość obrazu w monitorze
• Czy rozdzielczość wyższa niż Full HD ma sens
• Jakie wyposażenie powinien mieć dobry monitor
• Podsumowanie testu 14 monitorów 25-29”
• Tabela z wynikami testów
• Recenzje wybranych modeli

Rozdzielczość przekraczająca 1920x1080 pikseli może być osiągnięta na etapie produkcji matrycy na kilka sposobów. Pozostając przy proporcjach krawędzi 16:9 można zwiększyć rozdzielczość ekranu do 2560x1400 lub 3840x2160. Niektóre monitory mają „szersze” proporcje, 21:9, i pracują w rozdzielczośi 2560x1080. W teście uwzględniliśmy wszystkie te rozwiązania.

Najważniejszą cechą każdego monitora jest jakość wyświetlanego obrazu. Zależy ona m.in. od typu zastosowanej matrycy oraz jej rozdzielczości. Obecnie w monitorach jest tyle typów matryc, ilu ich producentów – od różnorodnych odmian matryc VA, przez PLS, aż po liczne odmiany IPS. Pomijamy już najtańsze matryce TN, które powoli tracą popularność, przede wszystkim ze względu na gorszą jakość obrazu i wcale nie tak atrakcyjne ceny.

Z praktycznego punktu widzenia różnice między dobrymi matrycami są coraz mniej widoczne. Realny współczynnik kontrastu wynosi około 500:1, błąd odwzorowania barw jest niemal zerowy, ekran potrafi wyświetlić pełną paletę barw sRGB. Czas reakcji matrycy to ok. 20 ms, kąty widzenia też są bardzo dobre. Jeśli więc chcesz kupić monitor z matrycą VA, PLS czy IPS, nie powinieneś mieć dylematu.

Większe znaczenie ma rozdzielczość matrycy. Jeśli wynosi ona 2560x1080 pikseli, możesz to wykorzystać w grach, widząc na ekranie więcej niż przeciwnik. Możesz również umieścić dwa okna aplikacji obok siebie, a każde z nich będzie zajmowało obszar 1280x1080 pikseli. W wielu programach da się umieścić po bokach palety narzędziowe. Ekran 21:9 pozwoli optymalnie wyświetlić film w formacie kinowym.

Monitory QHD są jeszcze lepsze. Do dyspozycji jest 3,7 mln pikseli, czyli o 33 proc. więcej niż w modelach 21:9. Przy przekątnej 27” czcionki i elementy graficzne systemu pozostają na tyle duże i czytelne, że korzystanie z komputera jest bardzo komfortowe. Inaczej jest w przypadku monitorów 4K (3840x2160, 8,3 mln pikseli), które zwykle mają przekątną 27–28”. Połączenie takiego rozmiaru z wysoką rozdzielczością powoduje, że piksele mają szerokość tylko 0,16 mm. Wszystko na ekranie jest tak małe, że korzystanie z systemu i aplikacji bywa trudne. Dlatego modele 4K są odpowiednie do specyficznych zastosowań, np. profesjonalnej obróbki zdjęć lub montażu filmów, pracy z programami CAD/CAM, dużymi arkuszami Excela itp.

Od monitorów o wysokiej rozdzielczości należy wymagać w zasadzie tego samego, co od tańszych modeli. Do konfiguracji przyda się intuicyjne menu i wygodny w użyciu panel z przyciskami, do ergonomicznej pracy – podstawa o regulowanej wysokości, by nie się garbić przed ekranem. Monitor powinien mieć również bogaty zestaw cyfrowych wejść wideo, przede wszystkim DVI, DisplayPort i HDMI. Liczy się nie tylko fizyczne złącze, ale także jego wersja, bo np. HDMI 1.2 potrafi przesłać najwyżej obraz 1920x1080, natomiast HDMI 1.3 – już 2560x1600.

Monitory mają też sporo mniej lub bardziej przydatnych dodatków. Zaletą będzie np. koncentrator USB lub wbudowane głośniczki. Bardzo przydatnym elementem jest czujnik światła, który automatycznie dostosowuje jasność obrazu do otoczenia, by chronić wzrok. Innym ciekawym dodatkiem może być czujnik obecności użytkownika, który wyłączy monitor, gdy od niego odejdziesz, co pozwoli oszczędzać energię. Z kolei gdy długo przed nim siedzisz, może w określonych odstępach czasu przypominać o konieczności zrobienia przerw w pracy.

Podstawowym kryterium wyboru monitorów do naszego testu była rozdzielczość większa niż Full HD. Ceny monitorów ograniczyliśmy do około 2000 zł.

Uznaliśmy, że wszystkie testowane modele są ponadstandardowe, więc za przekątną i rozdzielczość otrzymały jednakową ocenę celującą. Różnią się za to innymi parametrami, i to bardzo mocno. Przykładowo, trzy testowane monitory o rozdzielczości 3840x2160 mają matryce wykonane w technologii TN, których wadą są ograniczone kąty widzenia (szczególnie w pionie), zwłaszcza w monitorze Philips Brilliance 288P6. Z tego powodu znalazły się one dopiero na 9., 10. oraz 11. pozycji w tabeli. Z ich wysoką rozdzielczością wiąże się problem wspomnianych małych elementów interfejsu. W razie potrzeby można wykorzystać tryb 2560x1440 – wyjątkiem jest Acer CB280HK, któremu tej funkcji brakuje.

Innym parametrem różnicującym testowane monitory jest podświetlenie matrycy. Nigdy nie jest ono idealne, do każdego mieliśmy zastrzeżenia. Jednak wszystkie monitory od 8. miejsca w dół miały podświetlenie co najwyżej przeciętne, a model iiyama ProLite XB2779QS – wyjątkowo nierówne, co widać gołym okiem.

Jeśli chodzi o pozostałe parametry, były one zbliżone we wszystkich monitorach. Maksymalna jasność wynosiła 200–407 nitów, a i tak do pracy zaleca się 120 nitów (w grach i filmach można ustawić wyższą jasność). Najwyższy zmierzony kontrast wyniósł 700:1, a najsłabszy 526:1, co można uznać za wartości porównywalne. W najgorszym przypadku błąd odwzorowania barw wynosił 4 punkty, co i tak jest wynikiem bardzo dobrym. W większości monitorów udało się ustawić neutralną temperaturę barwową rzędu ok. 6500 K. Wyjątkiem był Philips Brilliance 298P4 – temperatura bieli wynosiła ponad 8000 K.

Wszystkie, nawet najdrobniejsze różnice między poszczególnymi monitorami zostały uwzględnione w ocenie końcowej. Wynika z niej, że – pod względem jakości obrazu – najlepsze są monitory LG 29UM65, jednak pozostałe są tylko minimalnie gorsze. Nawet iiyama z ostatniej pozycji uzyskał za jakość obrazu ocenę bardzo dobrą, bo ma wyjątkowo wysoką jasność, prawidłowy współczynnik kontrastu, niewielki błąd odwzorowania barw i szerokie kąty widzenia.

Konstrukcja mechaniczna większości testowanych monitorów jest podobna. Mają podstawę o regulowanej wysokości umożliwiającą obrócenie ekranu do pionu. Ekran jest mocowany na podstawie za pomocą wygodnego zatrzasku, a jeśli chce się go zamocować bezpośrednio na ścianie, wystarczy odpiąć ekran od podstawy. Wyjątkami są oba monitory LG, a także AOC Q28963PM i Asus MX299Q, które mają stałą wysokość. Dwóm ostatnim brakuje też otworów do mocowania zgodnych ze standardem VESA.

Wszystkie monitory mają bogaty zestaw wejść – przynajmniej trzy wejścia cyfrowe, niekiedy także VGA. Przydatnym dodatkiem jest wyjście DisplayPort, który pozwala łączyć monitory w łańcuch, tzw. Daisy Chain. Takie rozwiązanie umożliwiają urządzenia AOC Q2963PM oraz Philips 288P6.

Część monitorów ma również wejście HDMI zgodne ze standardem MHL, które służy do podłączania urządzeń mobilnych – przede wszystkim smartfonów, które nie mają wyjścia HDMI, a jedynie USB. Jeśli ono również jest zgodne z MHL, na monitorze da się wyświetlić obraz ze smartfona. Takie możliwości dają monitory AOC Q2963PM i U2868PQU, a także Philips 288P6.

Zdecydowanie najlepszy pod względem wyposażenia okazał się monitor BenQ BL2710 PT, według producenta pierwszy monitor dostosowany do oprogramowania CAD/CAM – chyba głównie dlatego, że ma tryb kolorystyczny o tej samej nazwie. W naszym teście otrzymał sporo punktów za wbudowane czujniki, koncentrator USB 3.0, głośniczki, a także zestaw funkcji w menu. Wprawdzie urządzeniu brakuje wyjścia DisplayPort, ale monitor konfiguruje się przy pomocy oprogramowania Display Pilot, lepszego niż w przypadku AOC i-Menu czy Philips Smart Control.

Opisy wybranych monitorów

Wśród testowanych modeli monitor BenQ wyróżnia się głównie wyposażeniem. Ma czujnik oświetlenia umożliwiający automatyczną regulację jasności, a także czujnik obecności użytkownika współpracujący z wygaszaczem ekranu oraz funkcją przypominania o przerwach w pracy. Zaletą jest wbudowany koncentrator USB, bogaty zestaw wejść wideo oraz podstawa o regulowanej wysokości. Jakość obrazu jest bardzo dobra, choć błąd odwzorowania barw jest nieco większy niż w innych monitorach tej klasy. Również podświetlenie matrycy nie jest idealnie równomierne.

Monitor o proporcjach krawędzi ekranu 21:9 i rozdzielczości 2560x1080. Wysoką ocenę uzyskał przede wszystkim dzięki najwyższej jakości obrazu, na co składa się bardzo mały błąd odwzorowania kolorów, stabilna temperatura barwowa, dobre kąty widzenia, wysoka jasność i kontrast itd. Jedynym zastrzeżeniem jest to, że podświetlenie matrycy nie jest idealnie równe, ale jest to defekt praktycznie niewidoczny, poza tym występuje dosłownie we wszystkich monitorach. Większym problemem jest brak regulacji wysokości podstawy, a także pechowe umiejscowienie gniazd, które utrudnia montaż monitora na ścianie (kable są skierowane tyłu, a nie w dół).

Kolejny monitor o proporcjach krawędzi ekranu 21:9, wyróżniający się również zestawem złączy. Ma cztery różne wejścia wideo, przy czym wejście HDMI zapewnia wsparcie dla MHL (można podłączać zgodne z nim urządzenia mobilne). Dodatkowo obok wejścia DisplayPort jest także wyjście tego typu, co pozwala podłączać kolejne monitory (tzw. funkcja Daisy Chain). Monitor ma również wbudowane głośniczki, za to brakuje koncentratora USB obecnego w wielu innych modelach. Jeśli chodzi o jakość obrazu, jest ona oczywiście bardzo dobra, choć nie bez wad – należą do nich np. stosunkowo niska jasność oraz nieco za wysoka temperatura barwowa.

Najtańszy i zarazem najmniejszy monitor w teście, o przekątnej 25” i rozdzielczości 2560x1080. Pod wieloma względami jest bardzo podobny do modelu z 4. miejsca. Cechuje się zatem bardzo wysoką jakością obrazu (choć ma zimniejsze barwy), wygodnym systemem sterowania, ale również podstawą o stałej wysokości (bez regulacji) i kablami wychodzącymi do tyłu, co utrudnia montaż na uchwycie VESA. Warto pamiętać, że mimo przekątnej 25” ekran wcale nie jest duży – jego wysokość to około 25 cm, co odpowiada monitorom 19-21”.

Najlepszy monitor 4K (o rozdzielczości 3840x2160) w naszym teście, choć z racji wykorzystania gorszej matrycy TN pod względem jakości obrazu okazał się słabszy od modeli o niższych rozdzielczościach. Zapewnia wysoki kontrast i dobre odwzorowanie barw, ale kąt widzenia w pionie jest co najwyżej przeciętny, a w porównaniu np. z matrycami IPS wręcz słaby. Temperatura kolorów jest zbyt wysoka. Duża rozdzielczość nie zawsze stanowi plus – w codziennych zastosowaniach mała czcionka i elementy graficzne mogą być utrudnieniem. Jako zaletę trzeba potraktować dodatki: głośniczki, koncentrator USB czy wejście HDMI zgodne z MHL.

Drugi monitor o rozdzielczości 3840x2160 pod wieloma względami przypomina model z 9. miejsca – w końcu marki AOC i Philips mają tego samego producent. Wyższej jakości należałoby oczekiwać w przypadku Philipsa (tym bardziej, że monitor jest droższy), ale niestety tak nie jest. Monitor wykorzystuje słabą matrycę TN z bardzo ograniczonymi kątami widzenia w pionie. Efekt jest taki, że dolna część obrazu ma zielonkawy odcień, nawet gdy siedzi się dokładnie na wprost ekranu. Jeśli jednak zdecydujesz się na zakup tego monitora, będziesz mógł skorzystać z wejścia HDMI, a także wyjścia DisplayPort do łączenia ekranów w tzw. Daisy Chain.

Monitor o lekkiej konstrukcji, wyposażony w matrycę 29” o proporcjach 21:9. Technologia AH-IPS zapewnia szerokie kąty widzenia, świetne odwzorowanie kolorów i stabilną (choć nieco za wysoką, około 6900 K) temperaturę barwową. Testowany monitor miał wadę w postaci fioletowych plamek na ekranie, co wyglądało na wadę egzemplarza matrycy, jednak drugi monitor Asusa również miał identyczny defekt. Wyposażenie monitora jest nie najlepsze i głównie przez to znalazł się na 13. pozycji. Ma podstawę o stałej wysokości, zewnętrzny zasilacz, tylko trzy wejścia wideo, brakuje mu koncentratora, głośniczków oraz mocowania VESA.

Monitor wyglądał intrygująco, gdyż do testów otrzymaliśmy urządzenie w kolorze białym (dostępna jest też wersja czarna). Poza tym jako jedyny miał matrycę z błyszczącą powłoką, ale to potraktowaliśmy już jako wadę. Najgorsze było jednak nierówne, wręcz fatalne podświetlenie matrycy, przez co na ciemnym obrazie widać jaśniejsze i ciemniejsze plamy (podświetlenie jest zresztą wyjątkowo prądożerne). Mimo znacznego defektu obrazu jego jakość „załapała się” na ocenę bardzo dobrą, bo matryca AH-IPS ma wysokie parametry. Wyposażenie również jest w porządku, choć brakuje wielu dodatków, np. portów USB i wyjścia DisplayPort.