Wiśta wio, Vista!

Technologia ReadyBoost zaimplementowana w Windows Vista umożliwia zwiększenie wydajności poprzez zastosowanie zewnętrznego flashdysku podłączanego do złącza USB jako uzupełnienia pamięci wirtualnej. Więcej na ten temat znajdziesz w archiwalnym artykule zamieszczonym na naszym krążku. Przy okazji warto wspomnieć o jeszcze jednej technologii zwiększającej wydajność systemu, gdy w komputerze obecny będzie odpowiedni sprzęt. Chodzi o ReadyDrive™. Działa podobnie jak ReadyBoost, ale wymaga użycia dysków twardych wyposażonych dodatkowo we wbudowaną pamięć flash, a te są mało popularne.

Wydajność systemu jest uzależniona od wydajności komputera, na którym działa. Każdy system operacyjny charakteryzuje się określonymi wymogami sprzętowymi. Nie inaczej jest w przypadku Windows Vista. Według dokumentacji Microsoftu system ten wymaga procesora taktowanego zegarem 1 GHz i 1 GB pamięci RAM. Ponadto dysk, na którym jest instalowany Windows Vista, powinien mieć co najmniej 40 GB pojemności, z tego 15 GB powinno być puste. To nie wszystko, interfejs Aero Glass, ze swoimi przezroczystościami i efektami 3D, wymaga również odpowiednich mocy: karty graficznej dostosowanej do zastawu co najmniej DirectX 9, wyposażonej w minimum 128 MB własnej pamięci graficznej, wspierającej sprzętowo cieniowanie pikseli w wersji 2.0 (Pixel Shader 2.0).

Nie należy się zatem dziwić powolnemu działaniu systemu Windows Vista na komputerach, które nie spełniają choćby jednego z wymienionych warunków. Ponadto z naszych redakcyjnych doświadczeń związanych z najnowszym systemem Microsoftu wynika, że najbardziej newralgicznym czynnikiem wpływającym na wydajność systemu jest pojemność pamięci RAM. Innymi słowy, jeżeli masz komputer, którego parametry ledwo mieszczą się w wyżej wymienionych wymaganiach i chcesz zyskać na wydajności, inwestując w sprzęt, zacznij od zakupu większej pamięci. Dzisiejsze ceny modułów RAM (np. moduł Kingstona o pojemności 1 GB DDR2 667 MHz można nabyć za ok. 45 zł) wręcz zachęcają do zwiększania wydajności systemu tą drogą. Powiększenie pamięci RAM z minimalnego 1 GB do optymalnych 3 GB oznacza zatem wydatek najprawdopodobniej poniżej 100 zł. Większa pojemność pamięci w przypadku 32-bitowych wersji Windows Vista nie ma sensu. Jedynie użytkownicy 64-bitowych wersji tego systemu mogą zyskać wydajność, zwiększając pojemność pamięci RAM do 4 i więcej GB.

Gdy od strony sprzętowej wszystko wygląda prawidłowo, komputer dysponuje odpowiednią ilością pamięci i wystarczającą mocą obliczeniową, a karta graficzna oferuje wydajność spełniającą wymogi interfejsu Aero Glass, możesz dość łatwo podwyższyć zauważalnie wydajność systemu, konfigurując jego parametry. I tym właśnie zajmiemy się w artykule. Zaznaczamy jednak, że prezentowane porady to dopiero pierwsza część. Kolejnych prosimy szukać w następnych numerach PC Formatu.

Jeżeli nie jesteś bardzo przywiązany do wizualnej strony systemu operacyjnego, możesz zyskać sporo mocy obliczeniowej, rezygnując z graficznych efektów Windows Vista. Zastrzegamy jednak, że poniższe ustawienia znacząco zmienią wygląd systemu, więc jeżeli wolisz pozostać przy efektownych animacjach, półprzezroczystych okienkach itp., przejdź do kolejnej porady.

Z menu Start wybierz Panel sterowania. W oknie Panel sterowania kliknij kategorię: System i konserwacja. W kolejnym oknie panelu sterowania kliknij System, a następnie z panelu zadań wyświetlanego po lewej stronie okna wybierz Zaawansowane ustawienia systemu.

Zobaczysz okno Właściwości systemu z uaktywnioną zakładką Zaawansowane. W sekcji Wydajność kliknij przycisk Ustawienia....

W oknie Opcje wydajności pod zakładką Efekty wizualne zaznacz opcję: Dopasuj dla uzyskania najlepszej wydajności i kliknij Zastosuj.

Zgodnie z naszymi wcześniejszymi ostrzeżeniami to, co zobaczysz, nie będzie przypominało wcześniej widzianego interfejsu systemu. Vista pod względem wyglądu zmieni się w… Windows 2000. Jednak z drugiej strony wzrost wydajności w otwieraniu poszczególnych programów, okien itp. powinien być od razu zauważalny nawet na komputerze spełniającym wymogi systemu i graficznego interfejsu Aero Glass. Celowo w poprzednim kroku zaleciliśmy kliknięcie Zastosuj. Teraz widzisz, jakiej zmianie uległ wygląd systemu. Jeżeli chcesz zrezygnować z „krągłości” okienek Aero Glass, kliknij OK – zyskasz na wydajności. Jeżeli jednak twój zmysł estetyczny nie może ścierpieć „nowego” (rodem z Windows 2000) wyglądu systemu, wybierz opcję: Niech system Windows wybierze optymalne ustawienia i kliknij OK.

Start systemu Windows Vista składa się z kilku etapów, z czego dość długi czas potrafią zająć ładowane razem z systemem programy. Na ten aspekt masz wpływ. Możesz wybrać, które z programów faktycznie mają być uruchamiane razem z systemem, a które uruchomisz dopiero wtedy, gdy będziesz ich naprawdę potrzebował. Pomijamy tutaj kwestię usunięcia zbędnych programów. Jednak, jeżeli masz takie w systemie, odinstaluj je. Do wyłączenia automatycznego uruchamiania programów posłuż się modułem Eksplorator oprogramowania wbudowanym w program Windows Defender.

Rozwiń menu Start i w pole wyszukiwania wpisz Windows Defender. Następnie kliknij ikonę programu.

Zobaczysz okno główne Windows Defender, w którym wyświetlony zostanie raport dotyczący szkodliwego oprogramowania. Raport – oby wyglądał jak na ilustracji, nas jednak w tej chwili nie interesuje. Kliknij ikonę Narzędzia.

Zobaczysz listę wbudowanych w Windows Defendera narzędzi. Kliknij Eksplorator oprogramowania.

Zobaczysz listę programów. Domyślnie są to Programy grupy Autostart, o czym decyduje pozycja widoczna na rozwijanej liście Kategoria.

Wybierz jakiś element na liście, a po prawej stronie okna pojawią się szczegółowe informacje dotyczące danej aplikacji. Na podstawie tych informacji oceń, czy dany program jest na tyle niezbędny, że powinien być uruchamiany razem z systemem operacyjnym, czy też można go wyłączyć. Przykładowo, jeżeli nie korzystasz z modułu Media Center w Windows Vista, możesz zdezaktywować w grupie programów uruchamianych przy starcie systemu element o nazwie Microsoft Media Center Tray Applet, wybierając go na liście i klikając przycisk Wyłącz (wyłącza na czas bieżącej sesji) lub Usuń, co spowoduje całkowite usunięcie danego programu z grupy automatycznie uruchamianych aplikacji. Uwaga! Nie jest to równoznaczne z odinstalowaniem programu. Aplikacja jest nadal zainstalowana w systemie.

W analogiczny sposób postępuj z innymi programami. Gdy wyłączysz choćby kilka z automatycznie uruchamianych przy starcie programów, powinieneś zauważalnie odczuć szybsze uruchamianie się systemu w stanie gotowym do pracy.

Być może przyzwyczaiłeś się do całkowitego wyłączania komputera. Jeżeli jednak zależy ci na szybkim uruchamianiu się systemu, czas zmienić te przyzwyczajenia. W Windows Vista funkcje zarządzania energią są na tyle rozbudowane, że zalecanym trybem, w jakim powinien się znaleźć pecet, z którego nie chcesz przez jakiś czas korzystać, jest tryb uśpienia. Tryb uśpienia jest trybem domyślnie przyporządkowanym przyciskowi zasilania widocznemu w menu Start. Spróbuj w ten właśnie sposób wyłączać komputer. Dla porównania w naszej redakcji przeprowadziliśmy krótki test. Peceta z zainstalowanym systemem Windows Vista uruchomiliśmy ze stanu całkowitego wyłączenia – startował aż 125 sekund, podczas gdy wybudzenie komputera ze stanu uśpienia zajęło zaledwie 8 sekund.