Wyrzucone raz na zawsze

Oprogramowanie skutecznie usuwające z komputera niechciane pliki i katalogi nie musi drogo kosztować. Na krążku CD dołączonym do tego numeru PC Formatu zamieszczamy kilka darmowych narzędzi umożliwiających usunięcie danych z dysku lub z innego nośnika. Programy te używają do usuwania plików specjalnych algorytmów, wykorzystywanych m.in. przez amerykański departament obrony czy inne agencje rządowe. W artykule dokładniej przedstawiamy dwie aplikacje – File Shredder i Eraser. Resztę programów zamieszczonych na płycie poznasz sam w praktyce.

Na początek proponujemy skorzystanie z bardzo prostego w obsłudze programu File Shredder. Za jego pomocą skutecznie usuniesz z dysku lub z innego nośnika dowolny plik oraz folder.

Dwukrotnie kliknij ikonę file_shredder_setup. Jeżeli zobaczysz okno Otwórz plik - ostrzeżenie o zabezpieczeniach, kliknij przycisk Uruchom.

Wyświetli się okno instalatora programu File Shredder. Kliknij Next. Następnie zaznacz opcję I accept the agreement i kliknij Next jeszcze czterokrotnie, po czym kliknij Install.

Instalator przekopiuje niezbędne pliki na dysk. Gdy operacja się zakończy, kliknij przycisk Finish. Jeśli pole Launch File Shredder pozostawiłeś zaznaczone, program powinien się automatycznie uruchomić po zamknięciu instalatora.

W oknie głównym File Shreddera, na panelu zadań File Shreder wyświetlanym po lewej stronie kliknij odnośnik Add File(s).

W oknie Otwieranie zaznacz myszką pliki, które chcesz skasować. Gdy je zaznaczysz, kliknij Otwórz.

Pliki zostaną dodane do listy wyświetlanej w centralnej części okna programu. Aby je usunąć (nieodwracalnie), kliknij widoczny w dolnej części okna przycisk Shred Files Now.

Program zapyta, czy jesteś pewien, że chcesz usunąć wybrane pliki. Pamiętaj, że nie da się ich potem odzyskać, więc błąd może słono kosztować. Jeżeli jesteś absolutnie pewien, że chcesz się ich pozbyć, potwierdź wykonanie operacji kliknięciem przycisku OK. Po chwili pliki zostaną bezpowrotnie skasowane.

Usuwanie folderów przebiega podobnie, z tą różnicą, że z panelu zadań File Shredder wybierasz Add Folder(s), a następnie w oknie Przeglądanie w poszukiwaniu folderu wskazujesz folder do usunięcia i klikasz OK. Dalej postępujesz tak, jak opisaliśmy w krokach 3 i 4.

File Shredder integruje się także z Eksploratorem Windows i dodaje swoje polecenia do menu kontekstowego plików i katalogów.

Jeżeli klikniesz w oknie Eksploratora Windows dowolny plik lub folder prawym przyciskiem myszki, to obok dobrze znanych pozycji menu kontekstowego zobaczysz rozwijane podmenu File Shredder. Znajdujące się w nim pozycje powodują następujące działania: Secure delete files – natychmiastowe usunięcie pliku lub katalogu, Remember to be deleted later – dodanie pliku lub katalogu do listy obiektów przeznaczonych do usunięcia, Call File Shredder – uruchomienie program File Shredder.

File Shredder domyślnie pracuje opierając się na algorytmie stosowanym przez amerykański departament obrony, ale do twojej dyspozycji są także inne algorytmy. Jeżeli chcesz zmienić domyślny algorytm usuwający dane i ustawić inne opcje programu, w oknie głównym, na panelu zadań Options kliknij Shredder Settings.

W oknie Settings, pod zakładką Program Settings, w sekcji Windows Shell Integration jest domyślnie zaznaczone pole Enable Shell Integration. Oznacza ono, że funkcje kasowania za pomocą File Shreddera są dostępne przez menu kontekstowe Eksploratora Windows.

Z kolei zaznaczone pola w sekcji Confirmations oznaczają wyświetlanie przez program okienek dialogowych wymagających potwierdzenia wykonania operacji przez użytkownika.

Kliknij zakładkę Algorithms. Z rozwijanej listy Default secure algorithm możesz wybrać jeden z oferowanych algorytmów usuwania danych. Dwa pierwsze algorytmy nie oferują dobrej ochrony przed próbą odzyskania danych, ale za to szybko je kasują. Z kolei algorytm Guttmana uniemożliwia odzyskanie danych po ich skasowaniu, ale czas usuwania zbędnych danych znacznie się wydłuży ze względu na konieczność wielokrotnego (aż 35-krotnego) nadpisywania obszaru dysku, który jest zajmowany przez kasowany plik. Zmianę algorytmu, jak również ewentualne modyfikacje pozostałych ustawień, potwierdzasz, klikając za każdym razem przycisk OK.

W stosunku do prostego w obsłudze File Shreddera Eraser udostępnia kilka dodatkowych funkcji, jak np. możliwość automatycznego, regularnego usuwania wybranych danych. Wykorzystaj tę możliwość np. do usunięcia tymczasowych plików internetowych gromadzących się na dysku podczas surfowania po internecie.

Kliknij dwukrotnie ikonę EraserSetup. Jeżeli zobaczysz okno Otwórz plik - ostrzeżenie o zabezpieczeniach, kliknij przycisk Uruchom.

Uruchomi się instalator. Kliknij Next, a następnie zaznacz pole I accept the terms of the license agreement i kliknij Next jeszcze pięciokrotnie.

Po skopiowaniu plików kliknij Finish. Instalator zakończy pracę, a program Eraser automatycznie się uruchomi.

Eraser jest domyślnie uruchomiony w potrzebnym nam trybie planowania (scheduler), co widać po napisie na pasku tytułowym okna Eraser. Wciśnij skrót klawiszowy [Ctrl+N] lub z menu File wybierz New Task.

W oknie Task properties, pod zakładką Data musisz określić, jakie dane mają być usunięte. Oto wyjaśnienie dostępnych opcji:
Unused space on drive – zaznaczenie tej opcji informuje program, że chcesz oczyścić „pustą” przestrzeń na dysku wybranym z rozwijanej listy. Pamiętaj, że miejsce oznaczone na dysku jako „puste” wcale nie musi być puste. Dlatego funkcja czyszczenia nieużywanych przestrzeni dyskowych ma uzasadnienie. Chroni przed ewentualnym odzyskaniem skasowanych wcześniej plików.
Files on Folder – gdy zaznaczysz tę opcję, musisz wskazać folder, którego zawartość ma być usunięta. Posłuż się do tego celu przyciskiem ... widocznym po prawej stronie pola tekstowego pod opcją. Jeżeli zaznaczysz pole Subfolders, program dodatkowo uwzględni podfoldery wybranego foldera (włącznie z ich zawartością). Zaznaczając natomiast pole Remove folder(s), spowodujesz, że dodatkowo zostanie usunięty także folder (a nie tylko znajdujące się w nim pliki).
Pozostałe dwie opcje, File oraz Files on mask, służą do kasowania wybranych plików.

Jeśli chcesz regularnie usuwać tymczasowe pliki internetowe, skorzystaj z opcji przedstawionej w kroku 2. Musisz wskazać odpowiedni folder z tymi plikami. Przy domyślnej konfiguracji Windows XP ścieżka dostępu do tego foldera przedstawia się następująco: C:\Documents and Settings\[nazwa_użytkownika]\Ustawienia lokalne\Temporary Internet Files. Po ustawieniu tego foldera zaznacz jeszcze kolejno pola Subfolders, Remove folder(s) oraz Only Subfolders.

Przejdź do zakładki Schedule, gdzie za pomocą listy Every ustalisz, co jaki czas ma być wykonywane usuwanie internetowych plików tymczasowych. Przykładowo, jeżeli wybierzesz z listy Monday, będzie to oznaczało aktywację czyszczenia w każdy poniedziałek. Godzinę operacji ustawiasz w polu At.

Pozostał jeszcze wybór algorytmu kasującego. Przejdź do zakładki Files, a następnie na liście dostępnych algorytmów zaznacz myszką US DoD 5220.22-M (8-306. /E). Jest to algorytm trójprzebiegowy (kasowane dane są nadpisywane trzykrotnie) stanowiący kompromis między bezpieczeństwem (pewnością usunięcia) a czasem kasowania. Po wybraniu algorytmu kliknij OK.

Powrócisz do okna głównego, w którym na liście zadań pojawi się ustawione właśnie przez ciebie zadanie. Możesz w zasadzie zamknąć program. Proces czyszczenia uruchomi się automatycznie o wskazanej porze. Jeżeli jednak chcesz wykonać zadanie natychmiast, kliknij wiersz zadania prawym klawiszem myszki i z menu kontekstowego wybierz Run.