Żołnierze i roboty

Obecnie w USA rozpoczęły się prace nad zaawansowanym systemem wspomagającym żołnierza – Future Force Warrior, który ma być następcą obecnie wykorzystywanego rozwiązania Land Warrior. FFW jest jednym ze składników systemów bojowych przyszłości Future Combat Systems. Pierwsze brygady armii amerykańskiej mają wypróbować system w 2015 roku. FFW to dość futurystyczna wizja maszyny do zabijania. Ubiór Wojownika Przyszłości obejmuje między innymi klimatyzowane mundury, potrafiące dopasowywać swój kolor do otoczenia. Ubiór będzie się składał z cząsteczek żelaza zawieszonych w oleju silikonowym, dzięki czemu mundur ma się stać docelowo kuloodporny. Firma Armor Holdings stworzyła kombinezon z mieszaniny polietylenu glikolu. Rezultatem jest natychmiastowe twardnienie kombinezonu w momencie uderzenia kuli oraz powrotu do pierwotnej konsystencji, gdy energia uderzenia zostanie rozproszona. Nad zdrowiem żołnierza ma także czuwać system czujników, które mierzą funkcje życiowe (temperaturę ciała, tętno, cieśninie, poziom stresu, uwodnienie) i na bieżąco przekazują informacje do dowódcy. Ten ocenia możliwości wojownika, a lekarz, oddalony od linii walki, będzie mógł zdiagnozować jego stan i rozpocząć leczenie. Mundur ma być także wyposażony w 100- -watowe rurki, które w każdej chwili mogą ogrzewać lub chłodzić żołnierza. Wszystkie systemy, komputery i urządzenia znajdujące się w ubiorze mają być zasilane akumulatorami Power Centric Layer, które działają dzięki specjalnym paliwom, 10 uncji paliwa ma zapewniać działanie systemu przez 6 dni. Rozwiązania składające się na FFW pozwalają też żołnierzowi oglądać całe otoczenie wokół niego (360 st.) na niewielkim monitorze okularze, ale tak skonstruowanym, by człowiek miał wrażenie, że ogląda obraz odpowiadający wielkości 17-calowego monitora.

Szeregowy żołnierz nadal nadstawia głowę na polu bitwy, tyle że ma do dyspozycji coraz bardziej wytrzymałe i precyzyjne roboty. Również jego ekwipunek się zmienił, nawet w porównaniu z tym z końca ubiegłego wieku. Połączenie maszyn robotycznych oraz ludzi wyposażonych w systemy komputerowe, kuloodporne mundury, kamery i broń ma umożliwić prowadzenie działań wojskowych w najtrudniejszych warunkach i gwarantować skuteczne niszczenie wroga przy jak najmniejszych stratach własnych.

Szeregowy żołnierz nadal nadstawia głowę na polu bitwy, tyle że ma do dyspozycji coraz bardziej wytrzymałe i precyzyjne roboty. Również jego ekwipunek się zmienił, nawet w porównaniu z tym z końca ubiegłego wieku. Połączenie maszyn robotycznych oraz ludzi wyposażonych w systemy komputerowe, kuloodporne mundury, kamery i broń ma umożliwić prowadzenie działań wojskowych w najtrudniejszych warunkach i gwarantować skuteczne niszczenie wroga przy jak najmniejszych stratach własnych.

System Land Warrior powstał w 1991 r., ale opisywany tu status osiągnął po 2000 roku. Ofertę jego zakupu otrzymała także polska formacja specjalna GROM (testowała urządzenia na zaproszenie producenta), jednak cena okazała się zbyt wysoka. Zestawów LW używały działające w Iraku pododdziały 1. batalionu 504. pułku spadochronowego armii amerykańskiej oraz grupy zadaniowe 75. pułku rangersów.

Dzięki urządzeniom wchodzącym w skład systemu Land Warrior żołnierz może między innymi widzieć przez przeszkody, z dokładnością do 10 metrów ustalać położenie swoje i innych żołnierzy z oddziału, poruszać się w ciemnościach czy strzelać precyzyjnie bez przykładania broni do oka. Bliżej mu do Predatora niż uczestnika ostatnich wojen światowych.

Wszystkie systemy wchodzące w skład jednego zestawu LW łączy centralny, miniaturowy komputer, wszyty w kamizelkę żołnierza. Działa on pod kontrolą systemu Windows (nowsze wersje pracują także na Linuksie) i jest wyposażony w procesor firmy Intel. Koordynuje łączność z centrum dowodzenia i z kolegami z plutonu, zapewnia dostęp do map satelitarnych i widoku pola walki, obsługuje także nadajnik GPS. Obraz z komputera może być przekazywany do okularu monitora (HDM – Head-Mounted Display), który żołnierz zakłada na jedno oko. Może na nim zobaczyć rozkazy, mapy czy prognozę pogody w rejonie, w którym się znajduje, oraz odbierać na bieżąco graficzne rozkazy od swojego dowódcy.

Obraz wyświetlany na monitorze może także pochodzić z kamer zamontowanych na hełmie żołnierza lub jego kolegów oraz z kamery z samolotów zwiadowczych. Monitor wyświetla obraz zarówno z kamery termowizyjnej, jak i działającej na podczerwień. Do sterowania komputerem i obrazem z osobistych kamer służy specjalny pad umieszczony w kamizelce piechura. Szybki dostęp do najważniejszych funkcji (np. przełączanie się między obrazem z kamery termowizyjnej i na podczerwień) zapewniają także programowalne przyciski znajdujące się na karabinie.

W hełm każdego żołnierza jest wbudowana antena, która służy zarówno jako odbiornik GPS, jak i przekaźnik bezprzewodowej sieci WLAN. Pierwsza funkcja pozwala na lokalizację piechura z dokładnością do 10 metrów, druga umożliwia przesyłanie do dowódcy różnych danych zebranych przez żołnierza (dotyczących terenu, sytuacji w jego otoczeniu). W razie awarii odbiornika GPS jego rolę przejmuje pedometr, czyli krokomierz, który prześle informację, w jakim kierunku i jak daleko oddalił się żołnierz od momentu awarii przekaźnika.

Land Warrior – tego systemu używano w Iraku:

• WLAN (Wireless Local Area Network), monitor okular (HDM – Head-Mounted Display), mikrofon, odbiornik GPS,
• karabin M4 lub M16, kamera dzienna, kamera termowizyjna, laser, przyciski do obsługi komputera wszytego w kamizelkę i zarządzającego zestawem Land Warrior,
• osobisty komputer, miernik kroków, akumulatory, radio, sterowanie do komputera, oprogramowanie (systemy do kamer dziennych i termowizyjnych, mapy, aplikacje do wysyłania i odbioru danych).

Perfekcyjny żołnierz nigdy nie powinien chybić, dlatego w systemie Land Warrior innowacje objęły także broń. Na karabinie obok kamery zamontowano laser, który umożliwia wskazywanie celów dla rakiet oraz oddanie celnego strzału przez piechura (laserowa wiązka naprowadza na cel). Kamera umieszczona na broni umożliwia także przesyłanie obrazu wprost na monitor okular na oku żołnierza. Współpraca tych dwóch urządzeń pozwala na oddanie szybkiego i dokładnego strzału z dowolnej pozycji bez przykładania karabinu do oka (podobnie jak celownik w układzie wzrokowym Terminatora). Kamera jest wyposażona w zoom, który w razie potrzeby pozwoli żołnierzowi powiększyć cel, oraz głowicę termowizyjną, która umożliwia obserwowanie wroga w ciemnościach czy ukrytego za przeszkodami. Specjaliści oceniają, że tak wyposażony oddział żołnierzy kilkakrotnie przewyższa pod względem sprawności działania, skuteczności i odporności na straty standardowo wyekwipowaną grupę piechurów.

Kilka miesięcy temu w Nevadzie (USA) odbył się pierwszy test projektu FCS – Future Combat Systems (Systemy Bojowe Przyszłości). Projekt, wart ponad 340 mld dolarów, ma na celu wyposażenie amerykańskiej armii w najnowsze cuda techniki oraz połączenie pięciu rodzajów sił zbrojnych w jeden perfekcyjnie pracujący zespół.

Co potrafi Future Combat Systems? Na przykład śledzić podejrzane pojazdy i niszczyć je. Podczas testu pędzącą po pustyni ciężarówkę monitorowały naziemne czujniki oraz poruszający się wysoko nad ziemią niewielki aparat latający. Bezzałogowy samolot nadzorował całą akcję z wysokości kilku tysięcy metrów. Dane zgromadzone przez urządzenia zostały za pomocą łączy radiowych przekazane do głównego centrum dowodzenia bombowcami. Po kilku sekundach znajdujący się w powietrzu bombowiec odebrał z dowództwa rozkaz, by zrzucić bombę na podejrzaną ciężarówkę, i natychmiast zasymulował wykonanie tej akcji.

Najważniejszym ogniwem systemu bojowego Future Combat Systems jest dowódca – człowiek, który z bezpiecznej odległości od linii działań steruje akcją za pomocą dotykowego monitora. Do centrum dowodzenia błyskawicznie spływają informacje od krążących po orbicie satelitów oraz bezzałogowych aparatów latających, które np. zliczają, ilu żołnierzy jest w oddziałach wroga, dokładnie określają ich pozycje oraz oznaczają cele ataku. Informacje o położeniu i liczebności wroga bezpośrednio z maszyn latających lub z centrum dowodzenia docierają do oddziału żołnierzy znajdujących się najbliżej. Dzięki znakomitej łączności, przede wszystkim radiowej, oraz synchronizacji działań piechurzy mogą zająć najlepsze pozycje do ataku. Do dyspozycji mają własny bezzałogowy aparat latający oraz roboty wyposażone w kamery, przekazujące obraz do centrum dowodzenia. Zdalnie sterowane roboty mogą sprawdzać teren, wykrywać pułapki czy dowozić amunicję. Są także uzbrojone wersje robotów przeznaczone do bezpośredniego uczestniczenia w walce. W skład FCS wejdzie też 8 typów pojazdów załogowych, w tym samobieżna haubica NLOS-C. Pojazd jest napędzany hybrydowym systemem elektryczno-dieslowskim – silnik spalinowy napędza generatory ładujące akumulatory, a te zasilają silniki elektryczne, które poruszają gąsienice i inne systemy pokładowe pojazdu.

Bezproblemową współpracę wszystkich urządzeń z projektu FCS zapewniają systemy Linux i LynxOS. Według założeń Future Combat Systems szeregowy piechur musi być jak najlepiej przystosowany do starcia z maszynami i technologią wroga. Z myślą o nim jest projektowany system Future Force Warrior (patrz ramka). Za kilka lat, gdy zastąpi obecny system Land Warrior, żołnierz stanie się doskonałą maszyną do zabijania.