Kapryśne porty

Problemy z działaniem USB nie należą do rzadkości. Bywa, że aparat podłączony do portu nie jest widoczny w systemie albo pojawia się komunikat, że urządzenie mogłoby działać szybciej. Innym razem karta pamięci „znika” z systemu, a drukarka zaczyna drukować wielokrotnie wolniej niż przed kilkoma godzinami. Część tych problemów ma charakter sprzętowy: wynika z ograniczonej wydajności prądowej USB, niewłaściwych kabli czy złej konfiguracji interfejsu w BIOS-ie. Niektóre są też powodowane przez system, który może sprawiać niespodzianki po nagłym wyjęciu pamięci USB flash z gniazda albo karty pamięci z czytnika. Opiszemy sposoby rozwiązywania najczęściej spotykanych problemów z działaniem USB.

Część kłopotów z urządzeniami USB powoduje sam użytkownik. Choć teoretycznie interfejs USB jest przystosowany do podłączania i odłączania urządzeń w czasie pracy systemu, sam system nie zawsze sobie radzi z takim wyłączeniem sprzętu. Trzeba pamiętać o kilku zasadach.

Może się wydawać oczywiste, że należy korzystać z funkcji bezpiecznego usuwania sprzętu. Jednak są tacy, którzy o tym zapominają.

Po podłączeniu niemal każdego urządzenia USB do portu pojawia się w zasobniku systemowym ikona z zieloną strzałką.

Zanim odłączysz urządzenie, kliknij ikonę – rozwinie się lista urządzeń podłączonych do USB. Kliknij na to urządzenie, które chcesz odłączyć, np. Bezpiecznie usuń Masowe urządzenie magazynujące.

Dopiero gdy ukaże się dymek możesz odłączyć urządzenie od gniazda USB.W systemie Windows Vista ikona wygląda inaczej, a zamiast dymku pojawia się okno dialogowe. Jednak zasada usuwania sprzętu jest taka sama.

Jeśli do portu USB jest podłączony czytnik kart pamięci flash, opisana wcześniej procedura spowoduje oczywiście odłączenie czytnika od systemu. Jeśli jednak chcesz tylko wyjąć kartę z czytnika, trzeba postąpić nieco inaczej.

Sprawdź, jaka litera napędu jest przypisana do karty pamięci znajdującej się w czytniku. Można to poznać np. po nazwie napędu (zamiast standardowej nazwy Dysk wymienny).

W menedżerze plików, np. w oknie Eksploratora Windows, kliknij prawym klawiszem myszy. Z menu kontekstowego wybierz wysuń.

Gdy nazwa napędu zmieni się na standardową, możesz wyjąć kartę pamięci z gniazda czytnika.

Pamięci podłączane do portu USB mają litery przypisywane przez system. Jeśli np. pamięć USB flash otrzyma jakąś literę, a później pod tą samą literą zamapujesz dysk sieciowy, po jednoczesnym podłączeniu dysku sieciowego i pamięci flash jeden z zasobów może być niewidoczny. Tak samo, jeśli system przypisze tę samą literę dwóm pamięciom USB flash, jednoczesne korzystanie z obu bywa niemożliwe. Możesz jednak sam ustalić litery.

Urządzenie USB, np. czytnik kart pamięci, podłącz do złącza USB komputera i poczekaj, aż zostanie wykryte przez system.

Kliknij prawym klawiszem myszy Mój komputer i z menu kontekstowego wybierz polecenie Zarządzaj.

W oknie Zarządzanie komputerem przejdź do gałęzi Zarządzanie dyskami. W prawej dolnej części okna zobaczysz listę dysków logicznych.

Prawym klawiszem myszy kliknij pierwszy napęd przypisany do twojego urządzenia. W naszym przykładzie jest to Dysk 2.

Kliknij prawym klawiszem myszki Dysk 2. Z menu kontekstowego wybierz polecenie Zmień literę dysku i ścieżki.

W nowo otwartym oknie Zmień literę i ścieżki dla dysku K: kliknij przycisk Zmień.

W kolejnym oknie wybierz z listy literę z końca alfabetu, może być nawet Z, o ile nie jest przypisana do jakiegoś innego dysku sieciowego.

Dwukrotnie klikając OK, zatwierdź zmiany dla napędu. Od tej pory twoje urządzenie USB będzie widoczne zawsze pod wybraną literą (na tym komputerze) i nie będzie kolidowało z innymi urządzeniami.

Jeśli masz uniwersalny czytnik kart pamięci, powtórz kroki 4–8 dla każdego napędu logicznego. Poszczególnym gniazdom kart pamięci możesz nadać na stałe np. litery X, Y i Z.

Może się też zdarzyć, że urządzenie USB nie jest w ogóle widziane przez system, choć kilka dni wcześniej działało bez zarzutu. W takiej sytuacji należy odłączyć urządzenie i ponownie podłączyć do tego samego portu USB. Dotyczy to np. drukarki, która zwykle jest podłączona do komputera na stałe. W momencie podłączania sprzęt jest od nowa wykrywany.

Drugim sposobem jest podłączenie urządzenia do innego portu USB. System wykrywa sprzęt, a następnie instaluje dla niego drugą kopię sterownika. Co prawda podłączanie tego samego urządzenia do różnych portów zwykle nie jest wskazane (ze względu właśnie na kilka kopii sterowników), jednak w takiej awaryjnej sytuacji można sobie na to pozwolić.

Niepoprawne działanie USB niekiedy objawia się wolnym odczytem lub zapisem danych, a także przerwami w ich transmisji. Przyczyną niemal zawsze jest sprzęt.

Obecnie każdy komputer ma port USB w wersji USB 2.0 Hi-Speed, który może przesyłać dane z szybkością 480 Mb/s. Jeśli jednak masz starszego peceta, możesz sprawdzić parametry USB za pomocą jednego z programów diagnostycznych, może to być np. testowa wersja programu ASTRA32.

W oknie programu ASTRA32 rozwiń gałąź USB Devices Info i kliknij jedno z urządzeń USB.

W prawej części okna, mniej więcej pośrodku listy parametrów, zobaczysz informację, czy urządzenie pracuje w trybie 2.0, czy w wolniejszym 1.1.

oniżej znajduje się informacja o maksymalnej szybkości portów USB. Dla portów Hi-Speed jest to 480 Mb/s (lub 60 MB/s). Jednak istnieje także znacznie wolniejsza wersja USB 2.0. Jest to Full-Speed o szybkości 12 Mb/s (1,5 MB/s).

Kolejnym ograniczeniem wydajności może być niepoprawna konfiguracja portów USB w BIOS-ie komputera.

Podczas uruchamiania komputera wciśnij klawisz [Esc] lub [F2], by wejść do opcji BIOS-u.

Odszukaj opcję USB 2.0 Controller i sprawdź, czy jest ustawiona na Enabled. W BIOS-ach typu Award (z niebieskim tłem) zwykle znajduje się ona w sekcji Integrated Peripherals a w BIOS-ach typu Phoenix (z szarym tłem) w sekcji Advanced.

Zamiast wymienionych opcji w niektórych BIOS-ach Award można znaleźć ustawienie On-Chip USB, które powinno mieć postać V.1.1+V2.0. Takie ustawienie oznacza wydajność właściwą dla wersji USB 2.0 (czyli 480 Mb/s) przy zachowaniu zgodności z USB 1.1 (do komputera można podłączać starsze urządzenia USB).

Sprawdzając wszystkie parametry i konfigurację USB, możesz dojść do wniosku, że w sumie wszystko jest w porządku, a mimo to sprzęt nie działa tak, jak powinien. Czas zwrócić uwagę na kable.

Często słabym punktem bywają przewody łączące gniazda USB przedniego panelu komputera z płytą główną. Jeżeli więc urządzenie USB podłączane do przedniego panelu nie działa, po prostu podłącz je do gniazda znajdującego się z tyłu komputera. W wielu sytuacjach to pomaga.

Kolejny element to kabel łączący urządzenie USB z komputerem. Jeśli jest to np. przenośny dysk twardy, cechujący się znacznym poborem mocy, słaby kabel może być przyczyną zbyt dużego spadku napięcia, więc dysk nie pracuje poprawnie. Często wystarczy kupić lepszy kabel USB, przystosowany do wersji 2.0 Hi-Speed. Niektóre takie kable mają dwie wtyczki USB, dzięki czemu mogą zasilać dysk przenośny z dwóch złączy USB – to wyjście znacznie bardziej pewne.

Pamiętaj, że długość kabla USB nie powinna przekraczać 5 metrów (nawet jeśli jest bardzo dobry). Dłuższe kable muszą być aktywne, tzn. mieć wbudowany tzw. repeater, który wzmacnia sygnał i pozwala zwiększyć długość kabla nawet do kilkudziesięciu metrów.

Każde gniazdo USB może dostarczyć prąd o natężeniu nie większym niż 0,5 ampera. To ledwie wystarcza do zasilania dysku przenośnego. Jeśli korzystasz z dużej liczby urządzeń USB (szczególnie tych pobierających zasilanie bezpośrednio z portu), może się okazać, że nie potrafi on dostarczyć odpowiedniej mocy. Najlepiej wtedy zakupić aktywny koncentrator USB (z dodatkowym zasilaniem) i do niego podłączyć urządzenia. Okazuje się zatem, że tak prosty i popularny interfejs jak USB może mieć wiele tajemnic. Mamy nadzieję, że po przeczytaniu artykułu rozwikłasz większość z nich.