Diabeł tkwi w szczegółach

Czytując reklamówki tworzone przez producentów można odnieść wrażenie, że o jakości zdjęcia decyduje rozdzielczość matrycy, czyli liczba punktów (pikseli), jaką dany aparat jest w stanie zarejestrować. Tymczasem nie jest to prawda. Przykładowo cyfrową lustrzanką sprzed kilku lat wyposażoną w matrycę 6-megapikselową wykonasz lepsze zdjęcia niż aparatem kompaktowym z 10-megapikselową matrycą. Wynika to m.in. z wielkości obiektywu i matrycy światłoczułej. Im większa matryca i jaśniejszy obiektyw, tym więcej światła (a co za tym idzie – więcej informacji o danym kadrze) aparat rejestruje. W aparacie kompaktowym wyposażonym w niewielką matrycę sygnały świetlne są dodatkowo wzmacniane, co powoduje utratę jakości i szumy na zdjęciach.

Na kolejnych stronach wyjaśniamy niuanse dotyczące aparatów cyfrowych różnych typów. Skupiliśmy się przede wszystkim na istotnych cechach oraz funkcjach aparatów. Przedstawiliśmy je, dzieląc grupy aparatów na kategorie cenowe. Dzięki temu od razu będziesz wiedział, ile musisz wydać na sprzęt z interesującymi cię funkcjami. Z kolejnych stron dowiesz się też, jak znaleźć dany model aparatu w najniższej cenie, a także w jakie dodatki możesz ewentualnie wyposażyć nowy nabytek.

Za niecałe 200 zł można kupić np. aparat Praktica DPix 3300 czy Benq DC E310 – oba mają zbliżone parametry, które są zarazem charakterystyczne dla najtańszych modeli. Cechy te to przede wszystkim stała ogniskowa, a co za tym idzie, brak zoomu, słaba optyka, obudowa z tanich elementów, niewielkie wymiary, brak wbudowanego ekranu LCD. Zalety można wymienić tylko dwie: cenę oraz bardzo łatwą obsługę. Wykonanie zdjęcia takim aparatem sprowadza się do wciśnięcia spustu migawki.

Najtańsze aparaty mają obiektywy słabej jakości, wykonane z niewielkich plastikowych elementów. Wielkość (przekątna) obiektywu ma dość istotne znaczenie z uwagi na jakość robionych aparatem zdjęć. Materiał (plastik, szkło), z jakiego jest wykonany obiektyw – również. Szkło ma lepszą przejrzystość, lepsze parametry optyczne, co przekłada się zazwyczaj na wyższą jakość fotografii.

Obiektywy najtańszych aparatów cyfrowych mają stałą ogniskową. Oznacza to, że nie jest możliwe powiększenie kadru. Co prawda tanie aparaty są wyposażone w funkcję tzw. zoomu cyfrowego, ale ma ona niewiele wspólnego z faktycznym powiększaniem czy zbliżaniem kadru za pomocą obiektywu o zmiennej ogniskowej. Korzystanie z tej funkcji polega najczęściej na wycięciu środkowej części kadru i rozciągnięciu go do wielkości typowej dla danego modelu aparatu. Jakość powiększonych w taki sposób zdjęć jest znacznie niższa niż zdjęć robionych bez użycia funkcji zoomu cyfrowego.

Nieco droższe aparaty cyfrowe (np. HP PhotoSmart M447, od ok. 230 zł) są już wyposażane w obiektyw zmiennoogniskowy pozwalający na uzyskanie najczęściej 3-krotnego zbliżenia kadru, jednak nie ma co liczyć na razie na szklaną optykę w tej klasie cenowej.

Najtańsze aparaty są wykonane z tanich tworzyw sztucznych. Ma to dość istotny wpływ na ich trwałość podczas codziennego użytkowania. Upuszczenie takiego aparatu na podłogę prawie na pewno spowoduje jego uszkodzenie. Z drugiej strony większość tanich cyfrówek to modele niewielkie i lekkie, co ułatwia ich przenoszenie np. w kieszeni czy damskiej torebce.

Łatwość obsługi to zdecydowanie największa, obok ceny, zaleta najtańszych aparatów cyfrowych. Aparaty w tej klasie cenowej są najczęściej pozbawione jakichkolwiek regulatorów, np. czasu naświetlania (migawki) czy wielkości przysłony. Zadaniem fotografującego jest jedynie wciśnięcie spustu migawki. Ustawienie parametrów nastąpi automatycznie. Dotyczy to także lampy błyskowej, która uaktywni się samoczynnie, gdy według automatyki aparatu oświetlenie fotografowanej sceny będzie niewystarczające. Czy można w ogóle cokolwiek regulować w takich aparatach? Przykładowo, we wspomnianym wcześniej modelu Praktica DPix 3300 użytkownik może przełączać tryb ostrości obiektywu. W trybie normalnym aparat może wykonać zdjęcia obiektów odległych o co najmniej 1,5 metra od aparatu, natomiast w tzw. trybie makro ostrość jest ustawiona na punkcie odległym od obiektywu o 50 cm. Łatwo zatem zauważyć ograniczenia takiego aparatu. Wszelkie obiekty fotografowane między odległością 50 cm a półtora metra wyjdą nieostre… Oczywiście, to włąściwość tego akurat modelu Praktica, jednak należy zwrócić uwagę na podobne ograniczenia aparatów z tej grupy cenowej.

Za pomocą wbudowanego ekranu LCD (uwaga! najtańsze modele są go pozbawione) nie tylko kadrujesz fotografowaną scenę, ale także uzyskujesz dostęp do menu konfigurującego funkcje aparatu. Warto zwrócić uwagę, by menu było polskojęzyczne!

Większość amatorskich kompaktów jest zasilana bateriami typu AA (paluszki). Z jednej strony to popularny nośnik energii, z drugiej – mniej wydajny niż specjalne akumulatory litowo-jonowe czy litowo-polimerowe stosowane w droższych modelach. Warto mieć przy sobie dodatkowy komplet baterii. Kolejna kwestia to wbudowana lampa błyskowa. Najczęściej ma ona na tyle małą moc, że wystarczy do oświetlenia niewielkiej sceny, np. małego pokoju. Ale zapomnij o zrobieniu ładnych zdjęć np. w kościele czy w plenerze po zmroku. To aparaty na kameralne spotkania.

HP PhotoSmart E337
Jeżeli nie jesteś zainteresowany ani technicznymi szczegółami aparatów, ani uzyskiwaniem jakichś szczególnych efektów, zwracasz za to uwagę na to, by zanadto nie uszczuplić portfela, polecamy proste w obsłudze aparaty kompaktowe. Prezentujemy przykładowy model z tej klasy.

Matryca: 5 mln pikseli
Zoom optyczny: brak
Zoom cyfrowy: 5x
Ekran LCD: 1,5”
Rodzaj pamięci: karty SD (do 8 GB)
Zasilanie: 2 baterie/akumulatorki AA (paluszki)
Cena: od 222 zł brutto (aktualizacja: kwiecień 2008)

W miarę wzrostu ceny pojawiają się nowe możliwości, które zaspokoją apetyt użytkownika pragnącego samodzielnie decydować o niektórych parametrach wykonywanych zdjęć.

W tej grupie cenowej pojawiają się już aparaty wyposażone w szklane obiektywy. Praktycznie wszystkie modele w tej cenie mają obiektywy o zmiennej ogniskowej. Co ciekawsze, zakres zoomu może być bardzo różny. Tańsze aparaty mają najczęściej 3- lub 4-krotny zoom optyczny, ale istnieje także odrębna grupa aparatów wyposażonych w zoom 6-, 7-, a nawet 10-krotny (np. model Fuji FinePix S5800 albo Kodak EasyShare Z710).

Nowym elementem w tej klasie, w stosunku do wymienionych najtańszych cyfrówek, jest wbudowany w aparat stabilizator obrazu, który w modelach z długim zoomem jest wręcz koniecznością (warto na to zwrócić uwagę, gdyż zdarzają się modele o wielokrotnym zoomie, ale bez stabilizatora – w takim przypadku wykonanie ostrego zdjęcia przy maksymalnym powiększeniu może być niemożliwe bez użycia statywu). Ponadto optyka w droższych kompaktach jest wspomagana przez różne elektroniczne gadżety, jak np. funkcję rozpoznawania twarzy (aparat automatycznie ustawia ostrość i parametry ekspozycji względem twarzy fotografowanej osoby).

Nieco droższe aparaty kompaktowe oprócz obecnego praktycznie w każdym aparacie trybu automatycznego (celuj i pstrykaj) są wyposażane w tryb manualny, w którym możesz sam dobierać takie parametry, jak np. czułość matrycy, czas naświetlania (otwarcia migawki), wielkość przysłony (otworu w obiektywie, przez który światło pada na matrycę światłoczułą wewnątrz aparatu). W tej klasie cenowej niektóre aparaty mają wbudowany obiektyw o dużym, a nawet bardzo dużym zakresie ogniskowej aparatu, co przekłada się na możliwość wykonywania nawet kilkunastokrotnych zbliżeń ujmowanego kadru – coś dla paparazzich.

Zbliżenia te mają jednak sens tylko w dobrych warunkach oświetleniowych, gdyż w ciemnych, dużych pomieszczeniach czy w niedoświetlonym plenerze, wbudowana lampa błyskowa, choć zwykle mocniejsza niż w najtańszych cyfrówkach, również okaże się niewystarczająca. Mimo to i tak aparaty te, dzięki wspomnianemu trybowi manualnemu, nadają się do znacznie szerszych zastosowań niż imprezy rodzinne. Dla tych, którzy mogą czuć się zagubieni w samodzielnym określaniu parametrów fotografowania, producenci wbudowują w aparaty predefiniowane programy ekspozycyjne.

Kompakty średniej klasy są wykonane ze znacznie lepszych materiałów. Obudowy są trwalsze, jakość wbudowanych ekranów LCD lepsza niż w najtańszych cyfrówkach. Wielkość aparatów z tej grupy cenowej jest bardzo różna, od bardzo małych, poręcznych modeli mieszczących się w kieszeni koszuli (np. Sony DSC-T70 ważący zaledwie ok. 100 g), aż po aparaty zbliżone wielkością do lustrzanek (np. Fuji FinePix S5800 o wadze ponad 400 g).

W tej klasie znajdziesz modele zasilane z „paluszków”, jak i takie, które są wyposażone w specjalny akumulator litowo-polimerowy. Akumulatory mają zwykle większą pojemność elektryczną i starczają na dłużej, ale z drugiej strony w aparacie zasilanym bateriami AA lub AAA (paluszki) możesz łatwo wymienić komplet na nowy w razie potrzeby.

Olympus SP-510 UZ
Zwykłe fotografowanie miejsc i ludzi ci nie wystarcza? Lubisz eksperymentować ze zdjęciami, zmieniać ich kolory, czas naświetlenia, wielkość przysłony? Chcesz mieć znacznie większą swobodę doboru kadru? Wybierz specjalną odmianę aparatu kompaktowego oferującego ręczny tryb pracy, ewentualnie wyposażonego w tzw. superzoom, czyli obiektyw zapewniający nawet kilkunastokrotne powiększenie fotografowanego kadru. Poniżej przykład modelu z tej klasy wyposażonego właśnie w obiektyw o długim zoomie. Obok zaś przedstawiamy zalety oraz wady takich aparatów.

Matryca: 7,1 mln pikseli
Zoom optyczny: 10x
Zoom cyfrowy: 5x
Ekran LCD: 2,5”
Rodzaj pamięci: karta xD Picture
Zasilanie: 4 baterie AA
Cena: 605 zł (aktualizacja: kwiecień 2008)

• Czułość aparatu Wartość określana w tzw. jednostkach ISO (np. ISO 100, ISO 200, ISO 400 itp.), każda następna liczba ISO w szeregu oznacza dwa razy większą czułość aparatu. Wartości ISO były kiedyś określeniem czułości filmów do aparatów analogowych.
• Samowyzwalacz Funkcja aparatu umożliwiająca wykonanie zdjęcia z pewnym odstępem czasowym (w tańszych modelach ustawionym „na sztywno”, np. na 10 sekund; w droższych – regulowanym) od momentu wciśnięcia spustu migawki.
• Balans bieli Proces dopasowywania barw obrazu zarejestrowanego przez aparat w zależności od tzw. temperatury barwowej oświetlenia towarzyszącego wykonanej fotografii. Uwaga! Temperatura barwowa to nie jasność, ale swego rodzaju typ oświetlenia. Łatwo zauważyć różnice w zdjęciach wykonywanych przy oświetleniu dziennym lub np. jarzeniowym czy neonowym.

Kolejną klasę cenową otwierają zaawansowane kompakty wyposażone często w obiektywy z długim zoomem (od 10-krotnego po 18-krotny, jak np. w modelu Olympus SP-550 UZ w cenie ok. 850 zł, a nawet 20-krotny, jak np. w znacznie droższym, kosztującym ok. 1500 zł modelu Olympus SP-570 UZ). To jednak nie są jedyne właściwości zaawansowanych kompaktów.

W tej grupie cenowej w optyce cyfrowych aparatów kompaktowych nie ma już kompromisów, jeżeli chodzi o materiały, z jakich wykonano optykę aparatu, a także inne parametry użytkowe obiektywów. Duża jasność, większe matryce niż w tańszych cyfrówkach, zaawansowane przetworniki obrazu czy wspomniany wcześniej duży zakres regulacji ogniskowej (zoom) oraz obowiązkowy stabilizator obrazu w superzoomach – to wszystko przekłada się na lepszą jakość zdjęć. Nie można pominąć także znacznie lepszej jakości wykonania samych aparatów. Solidniejsze obudowy z trwalszych materiałów z pewnością pozwolą dłużej cieszyć się zakupioną cyfrówką.

Zaawansowane kompakty to aparaty najbardziej uniwersalne. Umożliwiają wykonywanie zdjęć o jakości dorównującej cyfrowym lustrzankom, a zarazem zachowują szereg funkcji nieznanych w aparatach profesjonalnych. Aparaty z tej klasy cenowej – przeznaczone dla ambitnych – pozwalają uzyskiwać ciekawe rezultaty i dopasowywać parametry fotografowania w nieszablonowych sytuacjach, a zarazem udostępniają wiele trybów (poza pełną automatyką), które sprawdzają się w określonych warunkach. Wszystko to dzięki ręcznym nastawom oraz predefiniowanym programom tematycznym. Zwłaszcza te ostatnie pozwalają bez skupiania się na wielu parametrach wykonać zdjęcie np. przy słabym oświetleniu (bez flasha), uchwycić szybko poruszające się obiekty, wykonać zdjęcie portretowe czy makrofotografię.

Wszystkie zaawansowane kompakty umożliwiają rejestrację kilkuminutowych sekwencji wideo, i to często w rozdzielczości odpowiadającej jakości filmów DVD. Niektóre modele rejestrują także stereofoniczny dźwięk i obraz wideo w jeszcze wyższej rozdzielczości odpowiadającej standardom High Definition. Aparaty kompaktowe tej klasy mają często jeszcze jedną przydatną cechę – odchylany wyświetlacz LCD umożliwiający kadrowanie w nietypowych sytuacjach i pozycjach. Funkcja ta do niedawna była niedostępna w droższych i bardziej profesjonalnych lustrzankach cyfrowych. Ta i inne wymienione cechy czynią zaawansowane kompakty najbardziej uniwersalnymi.

Fuji FinePix S9600
Jeżeli chcesz mieć aparat, który będzie łączył cechy typowe dla kompaktów (czyli łatwość obsługi oraz automatykę) z możliwościami lustrzanek, wybierz zaawansowany aparat kompaktowy. Poniżej parametry przykładowego modelu. Aparat ten wygląda jak lustrzanka, jest to jednak kompakt. Poniżej przykład modelu z tej klasy wyposażonego właśnie w obiektyw o długim zoomie. Obok zaś przedstawiamy zalety oraz wady takich aparatów.

Matryca: 9 mln pikseli
Zoom optyczny: 10,7x
Zoom cyfrowy: brak
Ekran LCD: 2,7”
Rodzaj pamięci: karty CompactFlash, MemoryStick Duo/Pro Duo
Zasilanie: specjalizowany akumulator litowo-jonowy
Waga: 532 g (bez obiektywu)
Cena: od 1879 zł (z obiektywem 18–70 mm w zestawie) (aktualizacja: kwiecień 2008)

Jeżeli interesujesz się fotografią i chcesz doskonalić swoje umiejętności w tym zakresie, to optymalnym wyborem będzie cyfrowa lustrzanka. Dzięki wymiennym obiektywom, a także bogatym funkcjom tych aparatów masz pełną swobodę wyboru ostatecznego wyglądu zdjęcia. Współczesne lustrzanki cyfrowe, zwłaszcza te najtańsze, zostały tak opracowane, by początkujący adept sztuki fotografowania nie miał trudności z obsługą aparatu (wyposażone są w tryb automatyczny), a jednocześnie dają duże możliwości doboru parametrów fotografowania tym, którzy chcą wyjść poza schemat.

Oprócz funkcji spotykanych już w poprzedniej klasie aparatów – zaawansowanych kompaktów – cyfrowe lustrzanki zazwyczaj zapewniają dłuższy czas pracy na wbudowanym zestawie zasilającym (w tym przypadku spotyka się już niemal wyłącznie zaawansowane akumulatory litowo-jonowe i litowo-polimerowe, dostarczające energię wystarczającą na wykonanie co najmniej kilkuset ujęć).

Cyfrowe lustrzanki pozwalają uzyskać najwyższą możliwą jakość zdjęć – głównie właśnie dzięki wymiennym obiektywom. Jednak nawet obiektywy tzw. kitowe – te dodawane w zestawie razem z danym modelem cyfrówki, które w obiegowej opinii uznawane są za nienajlepsze – pozwalają uzyskiwać zdjęcia o jakości wyższej niż w kompaktach. Wynika to nie tylko z jakości optyki, ale przede wszystkim z wielkości matrycy światłoczułej w cyfrowych lustrzankach – większa ilość światła pada na większą powierzchnię, a to oznacza, że przetworniki aparatu dysponują już na wejściu większą ilością informacji, co pozwala uzyskać najlepszy rezultat.

Trzeba jednak pamiętać, że choć cyfrowe lustrzanki są aparatami najlepszymi do zdjęć, to nie mają wielu funkcji tańszych kompaktów. Można tu wymienić np. nagrywanie filmów czy możliwość kadrowania zdjęć za pośrednictwem wbudowanego ekranu LCD, a nie celownika optycznego. Chociaż i w tańszych lustrzankach przeznaczonych dla ambitnych amatorów zaznaczył się trend wbudowywania funkcji podglądu na ekranie LCD. Funkcję taką ma np. model Sony Alpha 350 – aparat ten wyposażono w odchylany ekran LCD umożliwiający kadrowanie. Bardzo prawdopodobne, że za pomysłem Sony podążą pozostali producenci lustrzanek.

Wybierając konkretny model (producenta) lustrzanki, należy pamiętać, że oznacza to wybór nie tylko samego aparatu, ale także systemu dodatków. Obiektywy, które możesz dołączyć do lustrzanek, nie są uniwersalne, lecz dopasowane do określonego systemu mocowania danego producenta. Nie musisz jednak się obawiać tego, że wybór danego modelu, a tym samym określonego systemu mocowania spowoduje, że nie będziesz miał wyboru obiektywów. Takiego problemu nie ma, gdyż praktycznie dla każdego standardu mocowania można dobrać wiele obiektywów.

Sony Alpha DSLR-A350
Jeżeli fotografia cyfrowa jest dla ciebie sztuką, w której chcesz zostać aktywnym twórcą, interesują cię nieszablonowe pomysły na zdjęcia, eksperymentujesz i dodatkowo poddajesz zdjęcia obróbce komputerowej, wybierz cyfrowy aparat typu lustrzanka.

Matryca: 14,2 mln pikseli
Zoom optyczny: zależy od obiektywu
Zoom cyfrowy: brak
Ekran LCD: 2,7”
Rodzaj pamięci: karty CompactFlash, MemoryStick Duo/Pro Duo
Zasilanie: specjalizowany akumulator litowo-jonowy
Waga: 582 g (bez obiektywu)
Cena: około 1957 zł (body) (aktualizacja: 10 marca 2009)

Oto porady, jak – naszym zdaniem – najlepiej zabrać się do zakupów wymarzonego aparatu cyfrowego.

Usiądź wygodnie przed komputerem, zaloguj się do systemu – zakładamy, że masz peceta podłączonego do internetu – uruchom przeglądarkę WWW i w pasku adresu wpisz: www.skapiec.pl.

W ten sposób odwiedzisz najpopularniejszy polski serwis porównujący ceny. Na stronie głównej są widoczne kategorie produktów, w ramach których mogą być porównywane ceny. Kliknij oczywiście link Aparaty cyfrowe widoczny w grupie FOTO.

Na kolejnej stronie możesz dokonywać przeglądu zebranych przez serwis informacji o aparatach. Warto od razu uściślić wyszukiwanie, klikając odpowiednie odnośniki w module Filtrowanie produktów. Możesz filtrować wyniki wyszukiwania wg producenta, rodzaju aparatu, rozdzielczości matrycy, krotności zoomu, wielkości matrycy oraz ceny. Liczba zaznaczonych kryteriów filtrowania jest dowolna.

Gdy zdefiniujesz kryteria filtrowania, wynik – lista aparatów – będzie domyślnie posortowany wg cen poszczególnych modeli. Każdy znaleziony model jest opisany kilkoma parametrami. Po prawej stronie, w kolumnie , znajdziesz zakres cen dla danego modelu oraz ilość ofert, jakie serwis Skąpiec znalazł w różnych sklepach internetowych.

Jeżeli znajdziesz interesujący cię model aparatu, w kolumnie Cena kliknij przycisk Oferty. Zostaniesz poprowadzony na stronę, na której będzie widoczna lista sklepów internetowych oferujących dany aparat. Zwróć uwagę na odsyłacz Dostawa widoczny w kolumnie Cena. Gdy go klikniesz, pojawi się okienko, w którym zostaną wyświetlone koszty dostawy w zależności od metody transportu oferowanej przez dany sklep. Koszty te należy doliczyć do ceny aparatu.

Uwaga! Nie zawsze cena podawana przez serwis Skąpiec.pl jest ceną, za jaką kupisz dany model w wybranym sklepie. Wynika to z tego, że serwis indeksuje ceny co jakiś czas i zdarza się, że choć w serwisie widnieje jedna cena, to po kliknięciu przycisku Do sklepu i przejściu na witrynę wybranego sklepu internetowego i na stronę danego produktu zobaczysz cenę inną.