Przywracanie systemu

Przywracanie systemu to narzędzie pozwalające odtworzyć działanie Windowsa w przypadku niektórych awarii. Mogą to być na przykład kłopoty związane z instalacją wadliwej aplikacji albo problemy po instalacji niestabilnego sterownika jakiegoś urządzenia. Tradycyjne usunięcie programu bądź sterownika może np. uszkodzić inne narzędzia lub pliki systemowe.

Przywracanie zapisuje na dysku tzw. migawki najważniejszych komponentów Windowsa takich jak pliki systemowe, niektóre pliki programów czy sterowniki i informacje o jego konfiguracji, przechowywane w danej chwili w rejestrze. Są to punkty przywracania. Tworzone są one automatycznie w regularnych odstępach czasu, na żądanie użytkownika albo przed większymi zmianami w wprowadzanymi w systemie Windows.

Nie należy jednak mylić narzędzia do przywracania z kopią zapasową. Przywracanie systemu nie archiwizuje wszystkich plików programów czy użytkownika i nie utworzy kopii dokumentów. W punktach przywracania umieszczane są najważniejsze pliki Windowsa, część plików programów, jak choćby biblioteki, sterowniki urządzeń oraz wszystkie informacje o konfiguracji.

Przywrócenie systemu do stanu zapisanego w wybranym momencie nie zmodyfikuje zawartości żadnych plików, gdyż nie są one przechowywane w punkcie przywracania (dane użytkownika, dane programów czy dokumenty pozostają nienaruszone na twardym dysku). Natomiast różny jest wpływ przywracania na zainstalowane programy. Te zainstalowane po utworzeniu punktu nie będą zwykle działały poprawnie po przywróceniu systemu. Podobnie te, które zostały odinstalowane, nie zostaną w pełni przywrócone. Dzieje się tak dlatego, że część plików programów nie jest zapisywana w punktach przywracania i nie pojawi się po odzyskaniu. Dlatego zaleca się korzystanie z punktów jak najmniej odległych w czasie.

Mechanizm przywracania standardowo obejmuje tylko dysk systemowy. Objęcie ochroną innych partycji ma sens jedynie wtedy, gdy instalowane (nie przechowywane) są na nich jakieś ważne aplikacje. Przywracanie systemu w Windows 10 zapisuje punkt automatycznie, jeżeli w ciągu siedmiu dni poprzedzających operację wymagającą jego utworzenia taka kopia nie została utworzona. Zapis punktu może być też wymuszony przez jakąś aplikację albo stworzony na żądanie użytkownika. Aby kopie nie zajmowały całego dysku, określa się maksymalny rozmiar, jaki mogą zajmować. Gdy miejsca zaczyna brakować, automatycznie kasowane są najstarsze punkty przywracania.

Dostęp do narzędzia przywracania systemu możliwy jest w Windows 10 jedynie z poziomu tradycyjnego Panelu sterowania. Na razie jeszcze funkcje te nie pojawiły się w nowych ustawieniach.

Kliknij przycisk startowy prawym przyciskiem myszy i z menu kontekstowego wybierz Panel sterowania. Na liście Widok według ustaw np. Duże ikony. Kliknij kategorię Odzyskiwanie.

Aby wyświetlić okno funkcji przywracania systemu, możesz też skorzystać z wygodnego mechanizmu wyszukiwania – dostaniesz się do narzędzia nieco szybciej. Rozwiń menu startowe i wpisz słowo punkt. Wciśnij klawisz Enter.

Użyj łącza Konfiguruj przywracanie systemu, a następnie zaznacz dysk, na którym chcesz uruchomić usługę tworzenia punktów. Wskaż przede wszystkim partycję systemową. Na pozostałych zapis punktów może być wyłączony. Zaznacz dysk na liście i kliknij przycisk Konfiguruj.

Zaznacz opcję Włącz ochronę systemu i za pomocą suwaka Maksymalne użycie określ, ile maksymalnie miejsca jesteś gotów przeznaczyć na zapis punktów przywracania. Powyżej suwaka widnieje informacja, ile aktualnie zajmują archiwa. Aby skasować wszystkie punkty zapisane na danym dysku, wystarczy kliknąć przycisk Usuń.

Automatyczny zapis stanu systemu nie zawsze wystarcza. Gdy instalujesz rozbudowany program albo jakiś sterownik, warto samemu stworzyć punkt przywracania.

Powtórz krok 1 poprzedniej części warsztatu. Po wyświetleniu karty Ochrona systemu skorzystaj z przycisku Utwórz.

W polu pośrodku umieść opis tworzonego punktu. Warto zadbać, by był on pełny i jasny. Enigmatyczne komentarze mogą być w przyszłości kompletnie niezrozumiałe i nie pozwolą zidentyfikować danego archiwum. Kliknij przycisk Utwórz, a po chwili Zamknij.

Gdy zajdzie potrzeba przywrócenia systemu, warto pamiętać, że przed rozpoczęciem operacji Windows utworzy automatycznie dodatkowy punkt z zapisem „z ostatniej chwili”. Dzięki temu gdyby przywracanie przyniosło więcej szkody niż pożytku i nie usunęło awarii, można wrócić do sytuacji wyjściowej i wypróbować inną metodę naprawy. Uwaga – jeżeli jednak uruchomisz najpierw system w trybie awaryjnym i wtedy rozpoczniesz odzyskiwanie, ten awaryjny punkt nie zostanie zapisany.

Powtórz krok 1 części warsztatu dotyczącej konfiguracji mechanizmu przywracania. Kliknij przycisk Przywracanie systemu w sekcji o tej samej nazwie.

Jeżeli chcesz cofnąć ostatnio wprowadzone zmiany (nie musiały one mieć miejsca przed samą awarią), wystarczy pozostawić zaznaczoną opcję Zalecane przywracanie. Z opisu poniżej dowiesz się, kiedy utworzono punkt, którego chcesz użyć, oraz jakie zmiany zaszły wtedy w Windows.

Kliknij Skanuj w poszukiwaniu zależnych programów, a sprawdzisz, czy operacja nie będzie miała wpływu na inne aplikacje. Bardzo często tak właśnie jest i istnieje np. ryzyko wykasowania zaktualizowanych sterowników, dodanych wraz z jakimś programem. Sterowniki takie możesz chcieć zostawić.

Aby samemu wybrać punkt przywracania, zaznacz pole Wybierz inny punkt przywracania i kliknij Dalej. Zaznacz dany punkt na liście, np. n. Po zaznaczeniu pola Pokaż więcej punktów przywracania lista zostanie uzupełniona o starsze i mniej istotne zapisy. Także i w tym miejscu za pomocą przycisku Skanuj w poszukiwaniu zależnych programów możesz sprawdzić wpływ operacji na zainstalowane aplikacje. Kliknij Dalej.

Zapisz wszystkie dokumenty, nad którymi ewentualnie pracujesz, i pozamykaj programy. Kliknij przycisk Zakończ, by uruchomić odzyskiwanie systemu i potwierdź decyzję przyciskiem Tak. Komputer zostanie zrestartowany, przywracanie rozpocznie się po jego ponownym uruchomieniu.