Test monitorów LCD z matrycami IPS i xVA - dobra jakość obrazu

W artykule:

• Rodzaje matryc LCD
• Zalety matryc IPS i xVA
• Podsumowanie testu 8 urządzeń
• Recenzje wybranych produktów
• Tabela z oceną parametrów monitorów

Obecnie standardem monitorów LCD jest już przekątna 21–24”, rozdzielczość Full HD, a także podświetlenie LED. Jednak te cechy jeszcze nie gwarantują, że monitor będzie idealny, bo istotna jest matryca, która powinna zapewnić jak najlepsze odwzorowanie barw, a także szerokie kąty widzenia. Opisywane przez nas urządzenia spełniają również te warunki.

Najpopularniejszym typem matrycy LCD jest i chyba długo jeszcze będzie TN (ang. Twisted Nematic). Wynika to z najniższej ceny, a także całkiem dobrych parametrów. Jednak w sprzedaży jest coraz więcej monitorów z innymi, lepszymi i coraz tańszymi matrycami IPS i xVA (MVA, PVA itp.). Stanowią one około 10 proc. dostępnych modeli.

W naszym teście większość monitorów ma matryce IPS (In-Plane Switching). Największą ich zaletą jest dobra jakość kolorów oraz duże kąty widzenia – właśnie dlatego jako pierwsi IPS docenili specjaliści zajmujący się opracowywaniem obrazu. Jednak technologia ta nie jest idealna – główna jej wada to czas reakcji, średnio dłuższy nawet o 5 ms w porównaniu z TN. Również kontrast nie jest najlepszy.

Nieco mniej popularną odmianą matryc jest PVA (ang. Patterned Vertical Alignment), a jeszcze mniej – jej starsza odmiana MVA (ang. Multi-domain Vertical Alignment). Rozwiązania te stanowią pewnego rodzaju kompromis: zapewniają lepszy kontrast niż IPS (powyżej 1000:1), ale dłuższy czas reakcji. Przez to monitory z ekranami xVA mogą być interesującym wyborem do pracy ze statycznym obrazem.

Podczas użytkowania istotny może być sposób kontrolowania parametrów monitora za pomocą menu. Niewłaściwe rozmieszczenie przycisków oraz kontrolek panelu może zamienić użytkowanie niezłego monitora w prawdziwy koszmar. Warto sprawdzić w sklepie, czy menu będzie nam odpowiadało. Na uwagę zasługują tryby kolorystyczne, które pozwolą jadnym przyciskiem dostosować ekran do aktualnie wykonywanej pracy (np. oglądania filmu czy pracy z tekstem).

Coraz częściej pojawiają się również monitory, które są obsługiwane za pomocą panelu dotykowego umieszczonego w podstawie. Jednak takie rozwiązanie nie jest zbyt wygodne – możemy zapomnieć o dynamicznej zmianie ustawień np. podczas gry.

Niektóre monitory, oprócz standardowego panelu, mają również program do Windows, który umożliwia wygodne ustawienie parametrów obrazu.

W celu zaoszczędzenia sobie kłopotów z przejściówkami warto sprawdzić, czy monitor ma złącza zgodne z kartą graficzną zainstalowaną w twoim komputerze (powinien mieć przynajmniej jedno wejście cyfrowe) i czy wraz z nim otrzymasz odpowiednie okablowanie. Dla najstarszych kart będzie to złącze D-Sub. Jednak obecnie najpopularniejszym jest cyfrowe DVI – w większości monitorów to właśnie ono jest standardem.

Wiele nowych monitorów ma również wejście HDMI pozwalające na przesyłanie dodatkowych danych – niestety dołączony odpowiedni kabel jest rzadkością. Czasem w miejscu HDMI pojawia się DisplayPort – nieco inne złącze spełniające te same standardy i kompatybilne po zastosowaniu przejściówki.

Nieliczne monitory mają wbudowane głośniki. Jednak założenie, że monitor zaoszczędzi miejsce, zastępując „prawdziwe” głośniki, jest złudne, bo zamontowane w monitorach głośniczki są niskiej jakości.

Dla osób przeglądających internet, używających komputera do projektowania stron internetowych albo redagowania długich tekstów ciekawym rozwiązaniem może okazać się dostępna w niektórych monitorach funkcja pivot. Jest to możliwość obrócenia ekranu do pozycji pionowej. W monitorach z matrycami TN, z uwagi na słaby kąt widzenia, taka opcja raczej nie jest przydatna, ale w IPS i xVA sprawdza się idealnie.

Jeśli masz mało miejsca na biurku, docenisz możliwość zawieszenia monitora na ścianie, co umożliwiają urządzenia z otworami montażowymi w standardzie VESA.

Po przetestowaniu ośmiu monitorów IPS oraz xVA w cenach nieprzekraczających 1000 zł i przeanalizowaniu wyników przyznaliśmy pierwsze miejsce produktowi marki Dell. Zwycięstwo zapewniła mu przede wszystkim bardzo dobra jakość obrazu.

Największe brawa należą się monitorom firm Dell, AOC oraz LG – mają bardzo dobry kontrast i odwzorowanie barw. Ponadto nie stwierdziliśmy w nich poważnych niedoskonałości obrazu, np. problemów z podświetleniem. Ich wspólną wadą jest nieco za wysoka temperatura barwowa, która po ustawieniu 6500 K wynosiła powyżej 7000 K. W warunkach domowych jest to jednak dopuszczalne.

Duże rozczarowanie przyniósł monitor Philips Brilliance, a szczególnie podświetlenie matrycy – tak duża jego nierównomierność byłaby niezrozumiała nawet w niższych przedziałach cenowych. Słabo wypadł także jedyny monitor z matrycą xVA, czyli produkt marki Benq. Słabsza jakość jest widoczna gołym okiem, szczególnie w przypadku kątów widzenia czy przejść gradientowych. Po pomiarach okazało się również, że błąd odwzorowania barw jest większy.

Podczas testów dużo uwagi poświęciliśmy regulacji położenia ekranu, która mocno wpływa na komfort korzystania z monitora i komputera. Najwyższą notę przyznaliśmy monitorom wyposażonym w specjalną podstawę, która umożliwia swobodną zmianę wysokości ekranu, a także obrót do pozycji pionowej (Dell U2312HM oraz iiyama ProLite XB2374HDS).

Nieco niższe oceny uzyskały monitory przystosowane do montażu na ścianie (też można zamontować je wyżej, niż pozwala na to podstawa), a stawkę zamknęły produkty dające jedynie możliwość zmiany pochylenia.

Oceniliśmy także rodzaj zasilacza – mniej wygodne rozwiązanie w postaci zasilacza zewnętrznego miały dwa najcieńsze monitory AOC i Phillips, w których wewnętrzny zasilacz po prostu się nie zmieścił. Niestety, jest to cena za efektowny, cienki ekran.

Chociaż testy dotyczą przede wszystkim obrazu, za istotny element uznaliśmy udogodnienia związane z dźwiękiem. Zwycięzca naszego testu jako jedyny nie ma nawet podstawowego wyjścia słuchawkowego. Pozostałe monitory mają różny zestaw wejść i wyjść audio, a 4 mają wbudowane głośniki stereo. Jakość dźwięku okazała się jednak mizerna, a najlepszy dźwięk zapewniają monitory iiyama.

Inne brane przez nas pod uwagę aspekty to m.in. jakość menu ekranowego. Jest ono dobrze spolszczone w LG i AOC, poza tym LG ma niemal komplet oczekiwanych przez nas funkcji. Najsłabiej wypadł Benq, którego możliwości ustawień zostały ograniczone prawie do minimum. Ocenialiśmy również oprogramowanie, które wspomaga konfigurację monitora – najbardziej rozbudowane oferuje Philips.

• Jakość obrazu Kupując monitor z matrycą IPS lub xVA, należy wymagać najwyższej jakości obrazu. Niektóre monitory tego typu jej nie zapewniają, co dotyczy głównie kątów widzenia. Wystarczy włączyć monitor i spojrzeć na obraz, przesuwając głowę w bok. Obraz powinien być jak wydruk – taki sam pod każdym kątem.
• Poruszanie się po menu Najwygodniejszym rozwiązaniem do poruszania się po rozbudowanym menu jest przycisk krzyżowy, ale nie jest on już stosowany. Obecnie najlepsze są duże, wygodne przyciski ulokowane na przednim panelu, połączone z intuicyjnym menu. Przyciski dotykowe nie dają tak dobrego komfortu obsługi monitora.
• Regulacje położenia Bardzo wygodnym rozwiązaniem jest podstawa, która umożliwia płynną regulację wysokości ekranu, co z kolei wpływa na komfort pracy. Swobodny obrót ekranu w każdą stronę ułatwia podłączanie kabli czy pamięci USB (jeśli monitor ma takie gniazda).
• Zestaw złączy Monitor powinien mieć przynajmniej jedno cyfrowe wejście obrazu – standardem jest DVI. Jednak jeśli ma wbudowane głośniczki, powinien mieć HDMI lub DisplayPort, by za pomocą tego samego kabla przesłać również dźwięk.

Opisy wybranych monitorów

Monitor zapewniający dobry obraz: wysoką jasność, niezły kontrast (podobny do innych monitorów IPS), prawidłowe odwzorowanie barw, dobre kąty widzenia. Dodatkowo urządzenie umożliwia regulację wysokości ekranu (kilkanaście centymetrów w górę i w dół), co pozwala wygodnie pracować. Jest też możliwość obrotu ekranu do pionu. Monitor nie ma wbudowanych głośniczków, ale jest za to koncentrator USB. Producent zwrócił też uwagę na funkcje oszczędzania energii: w trybie roboczym (120 cd/m2) moc monitora wynosi zaledwie 17 W, a podczas zmiany jasności i kontrastu w menu wyświetla się pasek informujący o zużyciu energii.

Nietypowa, bardzo ciekawa konstrukcja. Sam ekran jest bardzo cienki, ma grubość zaledwie ok. 1 cm. Wszystkie złącza (D-Sub, wejście audio, dwa HDMI i zasilanie) zostały umieszczone w podstawie monitora. Znajdują się w niej także głośniczki, jak również przyciski dotykowe do ustawiania parametrów obrazu. Monitor można powiesić na ścianie, lecz robi się to zupełnie inaczej niż w innych urządzeniach – wystarczy złożyć monitor (jak na zdjęciu obok) i wykorzystać otwory VESA znajdujące się w podstawie. Monitor wyróżnia się też programem i-Menu, który pozwala wygodnie ustawiać parametry obrazu bez używania panelu dotykowego.

To drugi monitor, który ma podstawę o regulowanej wysokości, kącie obrotu, a także z możliwością ustawienia ekranu w pozycji pionowej. Ma również dwa wejścia cyfrowe oraz D-Sub, a w porównaniu do urządzenia Della dodatkowo wbudowane głośniczki. Niestety, ustępuje jakością obrazu: ma nieznacznie mniejszy kontrast, dużo niższą jasność, mniej równomierne podświetlenie, a także mniejsze kąty widzenia (szczególnie z dołu). Ta ostatnia cecha nie powinna być dużym problemem, póki urządzenie pracuje w poziomie. Obraz na ekranie obróconym do pionu może mieć już nieco przekłamane barwy. Monitor pobiera też stosunkowo dużo energii.

Jedyne w teście urządzenie z matrycą xVA, zapewniającą dwukrotnie lepszy kontrast niż IPS. Maksymalna zmierzona wartość kontrastu to aż 1310:1, co jest świetnym rezultatem. Niestety, już na pierwszy rzut oka widać, że ekran nie jest zbyt dobry – obraz widziany pod kątem wyraźnie się srebrzy, a pomiar odwzorowania barw wykazuje największe błędy spośród testowanych modeli. Jeśli chodzi o wyposażenie, GW2450HM ma standardową podstawę, umożliwiającą jedynie pochylenie ekranu. Monitor ma pełny zestaw interfejsów, a także wbudowane głośniczki, analogowe wejście audio, wyjście słuchawkowe, a na panelu przyciski do bezpośredniej regulacji głośności.

Najtańszy monitor w teście wyróżnia się przede wszystkim bardzo dobrą jakością obrazu – ogólna ocena obrazu była wyższa jedynie w Dellu U2312MH. Największą wadą jest spory błąd odwzorowania barw, poza tym ekran ma stosunkowo niewielką jasność maksymalną, ale nie jest to dużą wadą. Menu monitora rozwiązano podobnie jak w przypadku Della – opisy poszczególnych przycisków wyświetlają się na ekranie, dzięki czemu są czytelne. W dodatku polskojęzyczne menu zawiera najwięcej opcji umożliwiających ustawienie obrazu.

Monitor skonstruowany podobnie do AOC i2353Fh: ma bardzo cienki ekran, a także rozbudowaną podstawę, w której znajdują się złącza (w tym dwa HDMI) oraz panel z przyciskami dotykowymi. Rozwiązanie jest jednak gorsze, bo podstawy nie można złożyć i zamocować na ścianie, a czarny, błyszczący plastik już po kilku dotknięciach wygląda bardzo nieestetycznie. Menu nie działa poprawnie (być może to kwestia egzemplarza testowego), ale problem ten można obejść, używając ładnego programu Smart Control do konfiguracji parametrów obrazu. Jeśli chodzi o jakość obrazu, monitor zwraca uwagę wręcz fatalnym, nierównym podświetleniem ekranu.