Większa wydajność dysków

Znacznie efektywniejsze jest stworzenie macierzy dyskowej RAID 0 przez instalację w komputerze drugiego dysku. Przy obecnych cenach dysków (od 70 zł) wydatek nie jest duży. Najlepiej kupić dysk o pojemności identycznej z pojemnością tego, który masz w komputerze. Jej nadmiar bowiem jest zwykle marnowany, dodatkowa przestrzeń dyskowa nie jest wykorzystana

Przed utworzeniem macierzy musisz wykonać kopię swoich danych. O metodach wykonywania backupu pisaliśmy już wielokrotnie – możesz to zrobić na dysku zewnętrznym, płytach DVD, pamięci USB flash czy drugim komputerze. Niestety, w grę nie wchodzi np. utworzenie obrazu systemu i jego późniejsze przywrócenie, bo instalacja macierzy zazwyczaj wymaga również instalacji systemu od nowa.

Dodajmy, że w artykule rozpatrujemy konfigurację macierzy z dyskami SATA, jednak również niektóre kontrolery ATA obsługują macierze. Ponieważ jest to przypadek rzadki, nie będziemy go rozpatrywać.

Zanim zabierzesz się do budowania macierzy RAID, musisz sprawdzić, czy twój komputer pozwala na ich konfigurowanie. Informacja o tym znajduje się w instrukcji płyty głównej, ale też w BIOS-ie płyty. Musisz także przygotować sterowniki oraz odpowiedni nośnik dla nich. Ważne jest również archiwizowanie wszystkich ważnych informacji.

Gdy wejdziesz do BIOS-u komputera, będziesz mógł sprawdzić, czy dostępne są w nim funkcje obsługi macierzy RAID. Powinny być dostępne dla podstawowego kontrolera dysków twardych, a nie dla dodatkowych kontrolerów SATA. Oczywiście opcje konfiguracyjne mogą się różnić, w zależności od typu BIOS-u czy producenta płyty głównej.

Za pomocą klawisza [Del] wejdź do BIOS-u. W BIOS-ie typu Phoenix, w sekcji Main przejdź do opcji IDE Configuration i naciśnij [Enter].

Przejdź do opcji Configure SATA as i naciśnij [Enter]. W otwartym oknie będziesz miał możliwość wyboru trybu pracy kontrolera pamięci masowych. Jeśli jest RAID, oznacza to, że możesz łączyć dyski w macierze dyskowe.

W BIOS-ie typu Award przejdź do funkcji Integrated Peripherals i naciśnij [Enter]. Przejdź do opcji On-Chip ATA Devices i ponownie naciśnij [Enter]. W kolejnym oknie przejdź do RAID Mode i potwierdź klawiszem [Enter].

W otwartym okienku powinna być dostępna funkcja RAID, co oznacza, że płyta główna jest dostosowana do współpracy z macierzami RAID.

Wyjdź z BIOS-u bez zachowywania zmian lub po prostu zresetuj komputer.

Jeśli zdecydowałeś się na dokupienie dysku twardego do napędu, który już masz, kup model o podobnej pojemności. Jeżeli nie wiesz, jakim modelem dysponujesz, możesz to sprawdzić za pomocą narzędzi systemowych. Jest wiele sposobów, my pokazujemy jeden z nich.

Kliknij Start, następnie Mój komputer. W otwartym oknie naprowadź kursor na ikonę dysku twardego i kliknij na nim lewym przyciskiem myszki. Z otwartego menu kontekstowego wybierz Właściwości.

Przejdź do zakładki Sprzęt. Na pierwszej pozycji znajduje się dysk twardy.

Rozpoznanie pojemności dysku na podstawie jego oznaczenia może być trudne. Zatem wpisz jego symbol do wyszukiwarki internetowej – otrzymasz wiele stron z informacjami o tym modelu.

Po uruchomieniu macierzy konieczna jest ponowna instalacja systemu, podczas której instalator musi wczytać sterowniki z zewnętrznego nośnika. W przypadku Windows XP może to być tylko dyskietka, dlatego dawniej producenci płyt głównych dawali sterowniki do macierzy na dyskietkach. W nowszych płytach sterowniki są umieszczone na płytach CD i trzeba je przenieść na dyskietkę (o ile planujesz instalację Windows XP). Cała trudność polega właśnie na utworzeniu odpowiedniej dyskietki. W zależności od modelu płyty głównej kolejność postępowania może być różna.

Uruchom system. Do napędu optycznego włóż płytę DVD lub CD ze sterownikami płyty głównej, a do stacji dyskietek włóż dyskietkę.

Na płycie CD odszukaj katalog przechowujący narzędzia i sterowniki płyty głównej, a w nim katalog ze sterownikami RAID.

Spróbuj znaleźć katalog z programem, który automatycznie tworzy dyskietkę ze sterownikami, np. w katalogu MakeDisk, i kliknij go dwukrotnie. W zależności od systemu (32- lub 64-bitowy) wybierz właściwy sterownik i wejdź do odpowiedniego katalogu (w naszym przykładzie jest to system 32-bitowy 32bit.

Kliknij ikonę MakeDisk. Po chwili ujrzysz okienko ASUS File Image Extractor. Kliknij w nim Extract.

Poczekaj, aż pasek postępu wypełni się do końca. Wszystkie pliki zostaną przegrane na dyskietkę. Kliknij Quit. W przypadku Windows Vista sterowniki mogą być wczytane z dysku USB flash lub z płyty CD/DVD. Może się też okazać, że nie będą w ogóle potrzebne, a opisane czynności – zbędne.

Jeśli już wszystko przygotowałeś, pozostaje zainstalować drugi dysk twardy, odpowiednio skonfigurować kontroler i zainstalować system operacyjny.

Instalacja dysku sprowadza się do przykręcenia go do stelaża obudowy i podłączenia do kontrolera oraz zasilacza. Istotne jest używanie właściwych śrubek do montażu, bo zbyt długie mogą uszkodzić dysk.

Wyłącz komputer i odłącz od niego zasilanie. Zdejmij obudowę.

W pobliżu starego dysku twardego włóż nowy. Pamiętaj o pozostawieniu odstępu między dyskami. W przeciwnym razie napędy będą nadmiernie się nagrzewały, co może doprowadzić do ich ewentualnego wczesnego uszkodzenia.

Nowy dysk przykręć do obudowy czterema krótkimi (do 5 mm) śrubkami z grubym gwintem. Dłuższe śrubki mogą się „wkręcić” w układy elektroniczne dysku, co doprowadzi do jego uszkodzenia.

Do dysku podłącz zasilanie i kabel komunikacyjny SATA. Drugą końcówkę kabla SATA podłącz do podstawowego kontrolera płyty głównej, do sąsiedniego złącza SATA.

Zamknij obudowę, przykręć ją śrubkami i uruchom komputer.

Teraz możesz przejść do konfiguracji macierzy RAID. Zazwyczaj wykonuje się to przez modyfikowanie BIOS-u komputera albo kontrolera dysku twardego, w którym ustala się kilka podstawowych parametrów pracy dysków twardych połączonych w macierz.

Wejdź do BIOS-u, jak to opisaliśmy w rozdziale „Sprawdzanie obsługi RAID”, lecz tym razem nie w celu sprawdzenia obsługi macierzy, lecz w celu przełączenia się w ten tryb pracy.

Przejdź do menu Boot. Zaznacz opcję Boot Device Prioryty i naciśnij [Enter]. Zaznacz opcję 1st Boot Device i ponownie naciśnij [Enter]. Aby instalator Windows mógł się uruchomić z płyty CD, zaznacz w otwartym okienku napęd optyczny, w naszym przykładzie IDE:ASUS DRW-1814BL, i naciśnij [Enter]. Po tej czynności wyjdź z BIOS-u, zapisując zmiany.

Kiedy podczas ponownego uruchamiania komputera pojawi się taki komunikat jak na poniższym obrazku naciśnij wskazaną kombinację klawiszy. W naszym wypadku jest to [Ctrl]+[I]. Wejdziesz do BIOS-u kontrolera dysków twardych.

Przejdź do 1. Create RAID Volume i naciśnij [Enter]. W pierwszej linii wpisz nazwę twojej macierzy, w naszym przykładzie zestaw nazwaliśmy Systemowa, i naciśnij [Enter]. Przy opcji RAID Level musi się znajdować wartość RAID0(Stripe). Jeśli tak nie jest, ustaw ten parametr.

Klawiszem [Tab] przejdź do Create Volume i naciśnij [Enter]. Ujrzysz komunikat, że wszystkie informacje znajdujące się na dyskach zostaną skasowane, naciśnij [Y].

Klawiszem [strzałka w dół] przejdź do sekcji 4. Exit i naciśnij [Enter]. Gdy pojawi się komunikat: Are you sure to want to exit? naciśnij klawisz [Y]. W ten sposób konfiguracja macierzy RAID zostanie ukończona.

Proces instalacji systemu na macierzy przebiega podobnie jak instalowania na pojedynczym dysku. Różnica sprowadza się do pierwszego etapu instalacji, w którym należy dodać sterowniki kontrolera RAID.

Gdy uruchomi się instalator Windows XP i zobaczysz komunikat (patrz obrazek). Naciśnij klawisz [F6]. Dzięki temu instalator będzie mógł wczytać dodatkowe sterowniki.

Kiedy pojawi się komunikat, że instalator nie mógł określić typu urządzenia magazynującego (słowem – nie wykrył twardego dysku), włóż przygotowaną dyskietkę ze sterownikami do stacji dyskietek i naciśnij klawisz [S]. W następnym oknie naciśnij [Enter] i poczekaj chwilę, aż sterowniki zostaną odczytane.

W okienku, które się ukaże, zaznacz sterownik dla twojego kontrolera i naciśnij [Enter]. Pamiętaj, że musi to być sterownik z identyfikatorem RAID. Dalsza instalacja systemu jest już standardowa. Po pierwszym uruchomieniu systemu zainstaluj sterowniki do urządzeń i całe oprogramowanie. Powinno się uruchamiać bez porównania szybciej niż z pojedynczego dysku.

Na koniec warto wskazać wady macierzy RAID 0. Prawdopodobieństwo uszkodzenia jednego z dwóch dysków jest dwukrotnie większe, niż w przypadku pojedynczego dysku, a wtedy wszystkie dane będą utracone. Dlatego niezwykle istotne jest wykonywanie archiwum najważniejszych danych.