Liczy się tylko oprawa

Warto się zatroszczyć o umieszczenie podzespołów w odpowiedniej obudowie, zwłaszcza że ceny tego elementu niewiele się różnią. Skrzynka o znacznie lepszych parametrach może kosztować zaledwie 10–15 złotych więcej niż ta o dużo uboższej konstrukcji. O przydatności obudowy decyduje co najmniej 11 kryteriów. Zależy od nich nie tylko wygląd peceta, ale także jego możliwości i komfort użytkowania.

W artykule omawiamy cechy obudów. Sugerujemy, na co należy zwrócić uwagę, żeby składany przez ciebie komputer był nie tylko przydatny i funkcjonalny. Istotne jest również to, by można go było w przyszłości rozbudować, bez obawy, że uniemożliwi to zbyt mała i nieprzystosowana zewnętrzna skrzynka.

W tej części artykułu omawiamy zalety i wady różnych rozwiązań stosowanych w obudowach komputerowych. Część rozwiązań jest ściśle ze sobą powiązana, np. wielkość obudowy determinuje formaty płyty głównej, którą można zainstalować w komputerze.

Dobre obudowy są zazwyczaj bardzo ciężkie. Decyduje o tym grubość i rodzaj zastosowanej blachy. Ale dzięki temu są stabilne – nie wyginają się pod położonym na nich ciężarem. To ważne, bo obudowa jest szkieletem komputera, a jednocześnie stanowi rodzaj stolika, na którym lądują książki czy inne ciężkie przedmioty. Przy dużym obciążeniu pojawiają się naprężenia, które mogą odkształcić obudowę, a tym samym płytę główną, prowadząc do jej uszkodzenia.

Od materiału obudowy zależy też stopień tłumienia odgłosów pracujących podzespołów. Jeśli blachy stelaża są zbyt cienkie, bardzo łatwo są przenoszone drgania ruchomych elementów komputera, obudowa często wpada w rezonans, słychać irytujące brzęczenie. Taki efekt nie występuje w przypadku obudów wykonanych z solidnej, grubej blachy.

Minusem ciężkich obudów jest oczywiście znaczne zwiększenie wagi całego komputera. Kłopotliwy może być wtedy na przykład transport uszkodzonego peceta do punktu naprawczego czy na imprezę typu LAN-party, a nawet jego przestawienie w inne miejsce.

Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden element – wykończenie krawędzi stelaża. W wielu obudowach krawędzie są niewykończone i niezwykle ostre. Można sobie nimi poranić dłonie.

Na rynku istnieje przynajmniej kilka formatów płyt głównych (ATX, BTX, NLX, mini-DTX itp.) i zgodnych z nimi obudów. Jednak w praktyce dostępne są tylko produkty standardu ATX lub microATX – innych nie warto brać pod uwagę podczas zakupu obudowy.

Najbardziej popularnymi obudowami do komputerów domowych są konstrukcje typu wieża (tzw. miditower). Są to też najtańsze obudowy, a ich ceny zaczynają się od 70 zł. Jednakże za przyzwoitej jakości obudowę należy już zapłacić około 250 zł (Chieftec CH02SL-SLM), a czasami nawet dużo więcej (760 zł, Lian-Li PC-6070B Plus II). Można w nich zamontować klasyczną płytę ATX lub microATX. Charakteryzują się dużymi możliwościami rozbudowy i dobrą przepływnością powietrza. Istnieją też obudowy leżące (desktop), na których można postawić np. monitor.

Osoby zainteresowane nietypowymi, najmniejszymi obudowami (np. do zestawów media center) powinny zwrócić uwagę na ich wysokość. Ma to znaczenie w przypadku rozszerzania komputera o takie elementy, jak karta graficzna czy tuner telewizyjny. Do niskiej obudowy trzeba będzie dobierać tzw. podzespoły niskoprofilowe. Nie da się też w niej zamontować wydajnego chłodzenia, bo może się nie zmieścić. Ponadto cyrkulacja powietrza w takich obudowach jest mocno ograniczona. Zatem prądożerne podzespoły spowodują przegrzewanie się całego komputera, a to będzie prowadziło do jego niestabilnej pracy. Za obudowy takie trzeba jednak nieco więcej zapłacić. Ich ceny zaczynają się od 190 zł (HTPC Media Center AeroCool M40). Jednak za nieco lepszą obudowę z pilotem można już zapłacić 380 zł (HPTC Media iMon Black), a za naprawdę dobrą obudowę około 700 zł (Thermaltake DH101 LCD Media Center). Najdroższe modele kosztują nawet 4100 zł (Origenae S21T Media Center 12.1 LCD).

Dla najbardziej wymagających użytkowników są przeznaczone obudowy miditower (CoolerMaster Centurion 590 Black – 200 zł) lub big tower (np. Chieftec BA-01B--B-B – 250 zł bez zasilacza). Mogą stanowić podstawę nie tylko do komputerów domowych, ale także do stacji roboczych. Wyróżnia je możliwość instalowania płyt serwerowych formatu Extended ATX (EATX, 305x330 mm). Mają też większą liczbę kieszeni.

Przy szacowaniu mocy zasilacza mogą być pomocne specjalne kalkulatory dostępne na stronach WWW:

• http://zenfist.pl/kalkulator-mocy-zasilacza-moc-zasilacza-news-151.html
• http://www.extreme.outervision.com/psucalculatorlite.jsp
• http://www.journeysystems.com/?power_supply_calculator
• http://educations.newegg.com/tool/psucalc/index.html
• http://www.thermaltake.outervision.com

Każda obudowa ma kieszenie 3,5” oraz 5,25” do zamontowania dysku i napędu optycznego. Jeśli planujesz bardziej rozbudować komputer, np. zamontować kieszeń na drugi dysk twardy oraz przedni panel karty dźwiękowej, potrzebujesz w sumie trzech kieszeni 5,25”, a nie każda obudowa tyle ma.

Z kolei liczba potrzebnych wnęk o szerokości 3,5” jest determinowana liczbą dysków twardych, jaka ma być zainstalowana w komputerze. Sprawdź, czy kieszenie są w pozycji równoległej czy poprzecznej do płyty głównej. Ten drugi układ zwykle pozwala na łatwiejsze wyjmowanie i montowanie dysków twardych bez potrzeby wyłączania komputera.

Obudowa musi być tak skonstruowana, aby cyrkulacja powietrza w jej wnętrzu odbywała się bez problemu. Dotyczy to głównie rozbudowanych maszyn z wydajnym procesorem i kartą graficzną. Obudowa takiego komputera musi mieć z przodu i z tyłu otwory do zamontowania wentylatorów. Przy poprzecznym montażu dysków twardych powinna mieć dodatkowe otwory w bocznej pokrywie. W pokrywie tej powinien też być tunel dostarczający powietrze do zestawu chłodzenia procesora i ewentualnie tunel dla kart rozszerzeń. Najdroższe obudowy nie mają wprawdzie takich otworów, jednak pokrywy boczne są wykonane z metalowej siatki znacznie usprawniającej wymianę powietrza z otoczeniem (np. CoolerMaster Stacker 830 Blac, kosztujący 700 zł).

Obudowy różnią się nie tylko pod względem konstrukcyjnym, mają też różne wyposażenie. Dotyczy to w szczególności zasilaczy standardowo montowanych w obudowach, ale także wentylatorków, systemów montażowych i elementów wyciszenia.

Do wielu najtańszych obudów jest dołączany zasilacz (jego cena to około 20 zł), jednak zazwyczaj może on sprostać tylko potrzebom mniej rozbudowanego komputera. Zasilacze takie są z reguły wykonywane z komponentów niskiej jakości i mają znacznie mniejszą moc rzeczywistą, niż jest to określone na ich tabliczkach znamionowych. Ulegają też awariom, a w przypadku usterki dochodzi do uszkodzeń innych elementów komputera.

Jeśli mimo wszystko jesteś zdecydowany na zakup obudowy wraz z zasilaczem, określ, jaka jego moc będzie potrzebna, by sprostał wymogom zainstalowanych w komputerze podzespołów. Mogą w tym pomóc specjalne kalkulatory dostępne na stronach WWW. Dla bezpieczeństwa kup zasilacz o 30 procent mocniejszy, niż wskazują uzyskane wyliczenia. Dobrym i uniwersalnym modelem jest Chieftec GPS-400AA--101A w cenie za 130 zł.

Jest sporo obudów, których wnętrze w bardzo ergonomiczny sposób przystosowano do montażu i demontażu w nim poszczególnych elementów. W najprostszych obudowach używa się śrubek, ale często są to zatrzaski przytrzymujące elementy wewnątrz obudowy. Osoby konstruujące komputery, które mają cicho pracować, mogą wybrać model obudowy wyposażony w system montażowy wyciszający dźwięk dysków twardych (np. NZXT HU001 w cenie 260 zł). W razie potrzeby odpowiednie kieszenie wyciszające można dokupić osobno i zainstalować w każdej praktycznie obudowie.

Jeśli planujesz zbudować wydajny komputer do gier, musisz zadbać o dobrą wymianę powietrza między wnętrzem a otoczeniem komputera. Dlatego podczas zakupu obudowy sprawdź, jakie wentylatory obudowa ma już zainstalowane, abyś nie musiał ich dokupować oddzielnie. Ciekawym rozwiązaniem jest tu obudowa Tacens Algeo (255 zł) z trzema wiatrakami.

Niestety, część standardowo montowanych wentylatorów okazuje się zbyt głośna. Jeżeli więc zależy ci na cichej pracy, kup obudowę raczej pozbawioną dodatkowych wentylatorów. W razie potrzeby dokupisz dokładnie takie, jakie spełnią twoje oczekiwania.

Jeśli kupujesz dobrą obudowę z grubej, mocnej blachy, a jest to w dodatku duża obudowa typu tower lub big tower, wybierz model wyposażony w kółka. Dzięki temu będzie można komputer przesuwać.

Jeśli obudowa ma tylko standardowe plastikowe lub gumowe podstawki, a mimo to zależy ci na zwiększeniu jej mobilności, pomyśl o dokupieniu kółek, które zamontujesz w miejscu podstawek.

Obudowa musi zapewniać wygodę korzystania z komputera. Ważne są m.in. wyprowadzenia interfejsów na jej przednią ściankę. Dotyczy to przede wszystkim wejścia i wyjścia dźwięku, złączy USB i FireWire, a ostatnio w wielu obudowach pojawia się też eSATA do podłączania dysków przenośnych. Większość obudów ma takie wyprowadzenia, ale są one często umieszczane po niekorzystnej dla użytkownika stronie, zasłanianej np. biurkiem.