Aktualizacja sterowników

Tym razem pokazujemy, jak łatwo, bez instalowania ważących niejednokrotnie setki megabajtów programów pomiarowych, ocenić, do czego nadaje się nasz sprzęt i jak – wykorzystując wyłącznie oprogramowanie – spróbować poprawić osiągi i stabilność choćby przez aktualizację sterowników.

Jak zmierzyć możliwie szybko wydajność zainstalowanej w komputerze karty graficznej? Oczywiście są specjalnie do tego celu przeznaczone programy (o niektórych pisaliśmy – archiwalny artykuł znajdziesz na płycie), ale mają tę wadę, że – po pierwsze – są duże, zatem ich pobranie z internetu jest czasochłonne, a po drugie nie zadziałają ze starszymi modelami kart (dotyczy to najnowszych benchmarków), gdyż skupiają się na testowaniu nowych funkcji kart graficznych. Video Card Stability Test to niewielki program (plik instalacyjny ma nieco ponad 3 MB), który sprawdza stabilność i szybkość pracy karty graficznej.

Instalacja programu to proces standardowy. Po uruchomieniu instalatora po prostu potwierdzaj kolejne etapy instalacji. Nie musisz dokonywać żadnych wyborów poza standardowym potwierdzeniem licencji.

Program uruchomi się automatycznie bezpośrednio po zakończeniu instalacji. W oknie głównym na pasku tytułowym jest wyświetlony wykryty przez program układ graficzny karty zamontowanej w komputerze (dotyczy to także tzw. kart wbudowanych, czyli układów graficznych zintegrowanych z płytą główną komputera). W prawym górnym rogu okna znajdują się trzy przyciski – dwa są aktywne.

Przycisk Start uruchamia procedurę „wygrzewania” układu graficznego, tzn. obciąża układ graficzny. Zadaniem użytkownika jest ocena, czy tego typu działanie powoduje jakieś wady wyświetlania obrazu. To tzw. test stabilności karty, aby natomiast zmierzyć wydajność karty, kliknij Benchmark.

Test mierzący wydajność trwa – bez względu na moc obliczeniową układu graficznego – zawsze 3 minuty. Po jego zakończeniu zobaczysz w nowo otwartym oknie zestawienie wyników w postaci czytelnego wykresu słupkowego. Wynik twojej karty jest umieszczony na samej górze. Zapamiętaj uzyskaną wartość liczbową i kliknij przycisk More Results.

Uruchomi się przeglądarka WWW i będzie do niej wczytana strona z wynikami testów różnych kart. Możesz porównać uzyskany wynik z innymi kartami, by stwierdzić, czy twój model nie odstaje od średniej dla danej serii. Ponadto na stronie z wynikami zawarto dwie informacje. Pierwsza stwierdza, że jeżeli uzyskałeś wynik większy niż 10 punktów, możesz pograć w najprostsze gry 3D, ale żebyś mógł grać w np. Doom 3, twoja karta powinna uzyskać co najmniej dziesięciokrotnie lepszy wynik (100 punktów).

Zestaw DirectX to nie tyle pojedynczy sterownik, ile zestaw funkcji programistycznych wspomagających generowanie grafiki, dźwięku i innych zadań przydatnych do gier i aplikacji multimedialnych. Chcąc spróbować aktualizacji sterowników, zacznij od uruchomienia modułu diagnostycznego wbudowanego w Windows. Moduł ten jest dostępny w systemie, pod warunkiem że jest w nim zainstalowany wspomniany zestaw DirectX – warunek ten jest raczej spełniony, chyba że nigdy nie instalowałeś żadnej gry 3D w Windows. W razie czego zestaw DirectX do Windows XP i Vista zamieszczamy na naszym krążku.

Z menu Start wybierz Uruchom... lub wywołaj okno Uruchamianie skrótem klawiszowym [Windows]+[R]. W wywołanym oknie w polu Otwórz wpisz dxdiag i kliknij OK.

Pojawi się okno dialogowe zawierające pytanie o sprawdzanie, czy zainstalowane w systemie sterowniki są podpisane cyfrowo. Kliknij Tak. W oknie Narzędzie diagnostyczne DirectX pod domyślnie uaktywnioną zakładką zobaczysz zestaw informacji. Odnajdź i zanotuj wersję twojego zestawu DirectX. Wpis ten odnajdziesz w wierszu Wersja programu DirectX.

Kliknij teraz zakładkę Ekran. W sekcji Urządzenie wyświetlą się informacje o zainstalowanej w komputerze karcie graficznej. Na potrzeby aktualizacji sterowników najważniejsza jest informacja w wierszu Typ mikroukładu, ale zanotuj informacje z całej sekcji.

Warto także zapisać aktualne wersje sterownika karty graficznej – informacje na ten temat są wyświetlone w sekcji Sterowniki. Zwróć szczególną uwagę na wersję sterownika i jego datę.

Kliknij teraz zakładkę Dźwięk i w analogiczny sposób, jak w przypadku karty graficznej, odnotuj dane dotyczące układu dźwiękowego, w jaki jest wyposażony twój komputer. W sytuacji gdy twój komputer ma więcej niż jeden układ dźwiękowy (np. karta zintegrowana z płytą i dodatkowo karta montowana oddzielnie), w oknie: Narzędzie diagnostyczne DirectX widoczne będą zakładki Dźwięk 1 i Dźwięk 2, z których każda zawiera informacje dotyczące konkretnej karty dźwiękowej. Informacje w pozostałych zakładkach nie będą potrzebne do ewentualnej aktualizacji sterowników.

Jeżeli masz jakąś nietypową kartę graficzną lub kartę dźwiękową, to poszukiwanie sterowników na stronie producenta sprzętu może nie przynieść spodziewanych rezultatów. Może się też okazać, że strony producenta po prostu już nie ma. Co w takiej sytuacji? Spróbuj się zapoznać z zamieszczonym na płycie CD archiwalnym artykułem poświęconym właśnie poszukiwaniu sterowników do nietypowego sprzętu.

To proces, którego nie da się przedstawić w formie szczegółowego warsztatu. Wynika to głównie z różnorodności sprzętu. Poniżej zebraliśmy jednak ogólne reguły postępowania podczas aktualizacji sterowników kart graficznych.

Przede wszystkim musisz znać wersje sterowników, jakie są aktualnie zainstalowane w twoim komputerze. W przypadku kart graficznych (a także układów dźwiękowych) informacje te uzyskasz, wykorzystując wbudowany w Windows i opisany powyżej moduł diagnostyki DirectX.

Znając numery wersji i daty sterowników oraz dokładne nazwy urządzeń, uruchom przeglądarkę WWW i w pasku adresowym wpisz jeden z adresów, w zależności od tego, jakiego producenta układ graficzny masz na swojej karcie graficznej: Nvidia (www.nvidia.com/Download/index.aspx?lang=en-us), ATI/AMD (http://ati.amd.com/support/driver.html), Intel (http://downloadcenter.intel.com), SiS (www.sis.com/download/), VIA/S3 (www.viaarena.com/default.aspx?PageID=2), S3 (www.s3graphics.com/en/resources/drivers/index.jsp).

Dalszy proces pobierania sterowników zależy od konstrukcji strony pobierania u danego producenta, jednak niemal w każdym przypadku, a już na pewno w przypadku pro ducentów najpopularniejszych układów – ATI/AMD oraz Nvidia – rzecz sprowadza się do wypełnienia formularza. Wybierasz w nim układ graficzny, dla którego ma być pobrany sterownik, oraz wersję systemu operacyjnego. Uwaga! Nie radzimy instalowania sterowników w wersjach beta. Jeżeli po przeszukaniu witryny producenta jedynymi nowszymi sterownikami są właśnie sterowniki w wersji beta, przyjmij po prostu do wiadomości, że masz aktualne wersje sterowników i nie musisz niczego zmieniać. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy dysponujesz układem na tyle wiekowym, że producent albo zaprzestał wspierania go i nie oferuje już nowszych wersji sterowników, albo wręcz producent już nie istnieje. W takiej sytuacji skorzystaj z porad zawartych w archiwalnym artykule dotyczącym poszukiwania sterowników do nietypowego sprzętu. Artykuł ten znajdziesz w wersji elektronicznej na naszym CD. Jeżeli natomiast odnajdziesz nowszą wersję sterownika i masz do dyspozycji pobranie samego sterownika oraz zestawu aplikacji, wybierz to pierwsze (np. firma AMD oferuje do kart ATI program instalujący sam sterownik do karty graficznej albo instalujący dodatkowe oprogramowanie sterujące pracą karty).

Jeżeli jednak znajdziesz nowsze wersje, to po pobraniu plików sterownika zainstaluj go. Proces instalacji powinien przebiegać standardowo – ma postać zwykłego kreatora instalacji, a twoim zadaniem jest po prostu potwierdzanie kolejnych kroków instalacji.