Bez problemów z zasięgiem

• Sprawdzisz dokładny zasięg twojej sieci.
• Na bieżąco prześledzisz siłę sygnału z twojego punktu dostępowego czy routera.
• Ominiesz problemy „tłoku w sieci” przy dużej liczbie konkurujących ze sobą punktów dostępowych.
• Sprawdzisz, jakie sieci bezprzewodowe funkcjonują w twojej okolicy.
• Połączysz wyniki z danymi GPS.
• Dzięki współpracy programu z Google Earth utworzysz „mapę sieci Wi-Fi” w interesującym cię regionie.

Wiesz już, jak i czym podzielić łącze internetowe, by móc z niego korzystać na wielu urządzeniach: komputerach, telefonach itp. Może się zdarzyć, że niektóre z urządzeń nie będą się poprawnie łączyły, będzie zbyt słaby zasięg albo połączenie z twoją siecią Wi-Fi będzie zrywane. Jak przeciwdziałać takim przypadkom? Zacznij od analizy sytuacji w twoim otoczeniu i zlikwiduj ewentualne niedociągnięcia zasięgu, przenosząc punkt dostępowy Wi-Fi w lepsze miejsce lub usuń zakłócenia poprzez zmianę kanału, z którego korzysta sieć Wi-Fi. Do analizy wystarczy odpowiednie oprogramowanie zainstalowane na laptopie wyposażonym w kartę sieci bezprzewodowej. Z przedstawionego przez nas programu możesz również skorzystać na komputerze stacjonarnym, jednak sprawdzenie zasięgu sieci wymaga zbadania sytuacji w różnych miejscach.

Do analizy zasięgu i siły sygnału bezprzewodowego punktu dostępowego/routera musisz użyć karty bezprzewodowej zainstalowanej w twoim komputerze. W nowoczesnych komputerach znajduje się kilka interfejsów sieciowych, a do tego w systemie Windows 7 zaimplementowano dodatkowo wirtualne interfejsy bezprzewodowe. Aby zanadto nie błądzić, podpowiadamy, jak najszybciej odnaleźć nazwę rzeczywistej karty bezprzewodowej w komputerze.

W menu Start kliknij prawym klawiszem myszki pozycję Komputer i z menu kontekstowego wybierz Zarządzaj.

W oknie konsoli Zarządzanie komputerem wybierz po lewej stronie Menedżer urządzeń, następnie rozwiń w centralnej części okna kategorię Karty sieciowe i odnajdź element mający w nazwie ciąg Wi-Fi Adapter – w naszym przykładzie jest to Broadcom.

Alternatywna metoda: jeżeli jesteś aktualnie połączony z siecią bezprzewodową, kliknij widoczny w obszarze powiadomień wskaźnik połączenia i wybierz z rozwiniętego panelu sieci Wi-Fi odnośnik Otwórz Centrum sieci i udostępniania.

W oknie Centrum sieci i udostępniania w module Wyświetlanie aktywnych sieci kliknij odnośnik widoczny obok napisu Połączenia – w naszym przykładzie jest to Wireless Network Connection (3G).

W kolejnym oknie Stan: Wireless Network Connection w sekcji Aktywność kliknij przycisk Właściwości. Zobaczysz okno, w którym w polu Połącz, używając widoczna jest nazwa fizycznego interfejsu bezprzewodowego w twoim komputerze. Ta druga metoda pozwala wybrać właściwy (wykorzystywany) interfejs bezprzewodowy w sytuacjach, gdy masz komputer wyposażony w kilka kart Wi-Fi.

Oprócz analizy siły sygnału i zlokalizowania na tej podstawie najlepszego miejsca na postawienie punktu dostępowego trzeba pamiętać jeszcze o jednej istotnej kwestii – otoczeniu. Wszystkie występujące na danym terenie sieci bezprzewodowe mogą się wzajemnie zakłócać. Mogą, ale nie muszą – wszystko zależy od tego, z jakich kanałów korzystają. Problem naświetliliśmy już wykresem C na następnej stronie. Teraz zajmiemy się tematem na przykładzie prezentacji konfiguracji routera bezprzewodowego D-Link DIR-655.

Uruchom przeglądarkę internetową, a następnie wpisz adres IP strony konfiguracyjnej twojego routera. W naszym przykładzie był to adres: 192.168.1.1. (Właściwy adres IP strony konfiguracyjnej odnajdziesz w instrukcji obsługi danego modelu routera). Po obowiązkowym zalogowaniu się w przeglądarce wyświetli się główna strona interfejsu konfiguracyjnego routera. W przypadku routerów D-Link wyświetlana jest strona STATUS.

Aby przejść do ustawień sieci bezprzewodowej, kliknij w poziomym menu konfiguracyjnym pozycję SETUP, a następnie kliknij przycisk Manual Wireless Network Setup. Teoretycznie mógłbyś skorzystać z kreatora wywoływanego przyciskiem Wireless Network Setup Wizard, ale skoro z wyników analizy wynika, że dla aktualnie ustawionego kanału router pracuje w dużym „ścisku” na łączach, warto użyć konfiguracji manualnej.

Na kolejnej stronie musisz odznaczyć pole wyboru Enable Auto Channel Scan, co spowoduje wyłączenie automatycznego przydzielania kanału dla danej sieci, a następnie z rozwijanej listy Wireless Channel wybierz inny niż dotychczasowy kanał. Kieruj się uzyskanymi wynikami skanowania. Odwołując się do naszych przykładowych danych z poprzedniej strony, należałoby ustawić kanał 4, czyli 2427 GHz – CH 4.

Po ustawieniu kanału można jeszcze ustawić jego szerokość. Urządzenia zgodne ze standardem 802.11n potrafią korzystać z kanału o szerokości 40 MHz, zatem warto rozważyć zaznaczenie na rozwijanej liście Channel Width pozycji Auto 20/40 MHz. Może to (choć nie musi) poprawić działanie sieci. Na tym etapie można zakończyć i zapisać zmiany, klikając przycisk Save Settings. Zachęcamy jednak do zapoznania się z kolejnym warsztatem dotyczącym bardzo ważnej kwestii – zabezpieczenia sieci bezprzewodowej.

Dobrym pomysłem, ułatwiającym optymalne rozmieszczenie elementów sieci bezprzewodowej jest naszkicowanie – choćby na zwykłej kartce papieru – układu domu/mieszkania, w którym mamy sieć bezprzewodową. Na takim schemacie warto zaznaczyć, które ściany są nośne (trudniejsze do pokonania przez fale radiowe), gdzie znajdują się potencjalne „zakłócacze” sygnału (jak np. kuchenka mikrofalowa). Podczas pomiarów odnotowuj miejsca, gdzie mimo dużych odległości od punktu dostępowego siła sygnału była największa. Uwzględniając rozmieszczenie wszystkich urządzeń bezprzewodowych, postaraj się znaleźć lokalizację, z której punkt dostępowy będzie miał najłatwiejszą „drogę” dla fal radiowych do poszczególnych odbiorników (komputerów, drukarek Wi-Fi, konsoli itp.).

Powszechnie dostępne w handlu routery Wi-Fi (802.11a/b/g/n) zapewniają dobrą łączność sieci bezprzewodowej w odległościach nieprzekraczających w praktyce (wewnątrz zabudowań) kilkunastu metrów. Teoretycznie zasięg zapewniany przez sieć Wi-Fi utworzoną z domowej klasy punktu dostępowego/routera Wi-Fi wynosi 50 metrów (ew. maks. 100 m w przypadku standardu 802.11n), ale w rzeczywistości uzyskanie połączenia na taką odległość (bez użycia dodatkowych anten) jest możliwe wyłącznie pod warunkiem, że emisja fal odbywa się w bez zakłóceń w otwartym terenie, nie wewnątrz zabudowań. Jeżeli potrzebujesz łącza Wi-Fi na większą odległość i łączone punkty się nie poruszają (np. zabudowania), rozwiązaniem jest użycie anten kierunkowych przeznaczonych do przesyłania danych w częstotliwości 2,4 GHz. Na przykład za kwotę ok. 40 zł można kupić antenę kierunkową o zysku energetycznym 18 dBi. Oczywiście do połączenia odległych od siebie punktów dostępowych (lub punktu dostępowego z bezprzewodową kartą sieciową, do której podłączysz antenę) potrzebujesz dwóch anten, co niestety podwaja koszt, ale z drugiej strony otrzymujesz wielokrotnie wyższy zasięg – nawet 5–6 kilometrów w otwartym terenie przy braku przeszkód terenowych między łączonymi lokalizacjami.

Nieszyfrowana sieć Wi-Fi to wręcz zaproszenie do nieautoryzowanego korzystania z niej. Złośliwy użytkownik może narobić poważnych szkód, np. zmienić hasło na routerze, zaaplikować złośliwe oprogramowanie, wykraść dane itp. Dlatego zawsze pamiętaj o zabezpieczeniu swojej sieci bezprzewodowej.

Na stronie ręcznej konfiguracji ustawień sieci bezprzewodowej w routerze DIR-655 D-Linka można znaleźć sekcję: WIRELESS SECURITY MODE w której widoczna jest rozwijana lista Security Mode. Wybierz z niej pozycję WPA-Personal, to najbezpieczniejszy dla sieci domowych wariant zabezpieczenia.

W kolejnej sekcji, o nazwie WPA, możesz wybrać tryb działania szyfrowania WPA. Jeśli masz wiele urządzeń (także nieco starszych) korzystających z sieci bezprzewodowej, to zalecanym rozwiązaniem jest wybór z rozwijanej listy WPA Mode pozycji Auto (WPA or WPA2), a z listy Cipher Type pozycji TKIP and AES. Wartość widoczną w polu Group Key Update Interval pozostaw domyślną.

Ostatni etap konfiguracji zabezpieczenia to przypisanie klucza szyfrującego. W przypadku szyfrowania WPA kluczem może być dowolny ciąg znaków alfanumerycznych (litery, cyfry, znaki interpunkcyjne) o długości od 8 do 64 znaków. Im dłuższy klucz, tym lepsze zabezpieczenie. Klucz musisz pamiętać! Będzie on wymagany podczas łączenia się z siecią Wi-Fi, przynajmniej za pierwszym razem. Po wprowadzeniu ustawień związanych z zabezpieczeniem zapisz zmiany, klikając widoczny na stronie przycisk Save Settings. Router uruchomi się ponownie z uaktualnionymi ustawieniami.

Na naszym CD znajdziesz dwa narzędzia do skanowania sieci Wi-Fi. Proponujemy skorzystanie z inSSIDera, który nam wydaje się programem prostszym w obsłudze i oferującym czytelniejszy zestaw wyników. Zacznij od instalacji i odpowiedniej konfiguracji w celu uruchomienia pierwszego skanowania.

Instalacja programu inSSIDer jest bardzo prosta mimo braku polskojęzycznego interfejsu. Po uruchomieniu instalatora z naszej płyty po prostu potwierdzaj kolejne etapy kreatora instalacji bez modyfikowania domyślnych ustawień. Program wymaga do działania zainstalowanych w systemie bibliotek .NET Framework. Zatem jeżeli ich nie masz, zostaniesz poproszony o ich doinstalowanie.

Uruchom program inSSIDer. Jeżeli w trakcie uruchamiania pojawi się komunikat zapory sieciowej informujący o próbie nawiązania połączenia przez program Inssider, zezwól na połączenie.

W oknie głównym programu zobaczysz najpierw reklamówkę. Kliknij widoczny w dolnej części link Don't Show Tihs, by zamknąć planszę reklamową.

Najpierw musisz dokonać wyboru bezprzewodowego interfejsu sieciowego w twoim laptopie. Obok przycisku Uruchom skanowanie kliknij przycisk rozwijający menu dostępnych w danym komputerze interfejsów sieciowych i wybierz właściwy.
Podpowiedź: nie wybieraj pozycji takich, jak np. Microsoft Virtual WiFi Adapter czy Software Loopback Interface. Na przykład na naszym sprzęcie bezprzewodową kartą było urządzenie Broadcom 4322AG 802.11a/b/g/draft-n Wi-Fi Adapter. Jeżeli nie jesteś pewien, jak nazywa się fizyczny (a nie wirtualny) moduł łączności bezprzewodowej, skorzystaj z Menedżera urządzeń Windows (patrz warsztat „Jak ustalić nazwę karty bezprzewodowej w komputerze”).

Przed rozpoczęciem skanowania wybierz jeszcze analizowaną częstotliwość. Do wyboru masz opcje: 2.4 GHZ i 5 GHZ. Jeżeli korzystasz z urządzeń w standardzie 802.11a, musisz wybrać 5 GHz. W pozostałych przypadkach zostań przy domyślnie uaktywnionej opcji 2,4 GHz i kliknij Uruchom Skanowanie.

Po uruchomieniu skanowania weź laptop i… przejdź się na spacer. InSSIDer będzie kreślił siłę sygnału sieci bezprzewodowych. Po kilku minutach, kiedy program naszkicuje już wykres zmiany sygnału w czasie (z uwzględnieniem twojego ruchu), czas na analizę.

Poniżej przykładowy wykres z badania przeprowadzonego za pomocą programu inSSIDer.

Dla każdej z wykrytych sieci inSSIDer podaje następujące informacje:
1. Symbol połączenia (wyraźnie widać, z którą siecią jest połączony twój komputer)
2. Adres MAC punktu dostępowego
3. Producenta urządzenia (punktu dostępowego/routera Wi-Fi) Vendor
4. Nazwę danej sieci bezprzewodowej SSID
5. Kanał, z jakiego korzysta dana sieć (w przypadku standardu 802.11n używanych jest kilka kanałów, wtedy wartość podawana w tej kolumnie określa centralny spośród wykorzystywanych kanałów)
6. RSSI – wskaźnik określający ogólną jakość sygnału radiowego. Im wartość bliższa liczbie 100, tym gorzej
7. Typ stosowanego zabezpieczenia w danej sieci
8. Typ sieci (infrastruktura oznacza sieć typu komputer-punkt dostępowy, natomiast ad-hoc oznacza sieć typu komputer-komputer)
9. Prędkość – maksymalna teoretyczna prędkość przesyłu w megabitach na sekundę
10. Pozostałe dane to znaczniki czasu i lokalizacji – nie mają znaczenia, jeżeli nie korzystasz z GPS-u

Ten wykres pokazuje, jak zmienia się siła sygnału w zależności od tego, gdzie w danym momencie się znajdujesz. Na ilustracji pierwszy wyraźny spadek naszej sieci (1) był spowodowany odejściem od punktu dostępowego na odległość ok. 10 m. Następnie, nie zmieniając odległości, ustawiliśmy komputer tak, by była optyczna widoczność między komputerem a laptopem. Od razu widać wzrost mocy sygnału (2), choć ze względu na odległość już nie do wartości pierwotnej, kiedy laptop znajdował się metr od punktu dostępowego/routera Wi-Fi. Późniejszy spadek mocy widoczny w zakresie od czasu 1:19 do 1:23 (3) był spowodowany włączeniem… kuchenki mikrofalowej, zatem planując optymalne rozmieszczenie routera, warto uwzględniać także położenie tego typu sprzętu. Za pomocą tego wykresu możesz łatwo sprawdzić, w jakiej sytuacji uzyskasz najsilniejszy sygnał przy danej odległości.

Ostatni wykres informuje o dwóch istotnych parametrach sygnału – jego mocy (oś pionowa) oraz zajmowanych przez daną sieć kanałach (oś pozioma). Na przykładowej ilustracji wyraźnie widać, że używana przez nas sieć o nazwie 3G charakteryzuje się wyraźnie silniejszym sygnałem od innych sieci znajdujących się w zasięgu komputera testowego, przy czym wykorzystywane przez tę sieć kanały (od 7 do 11 – na routerze klasy 802.11n ustawiony był kanał 9.) pokrywają się z kanałami, z których korzysta sieć o nazwie home. Przy takich różnicach w mocy sygnału wpływ zajętości tych samych kanałów przez kilka sieci nie powinien być duży, ale dobrym pomysłem byłoby ustawienie routera w taki sposób, by nasza sieć działała na kanale 6. (wtedy wykres pokryje obszar od kanału 4. do 8. (1)), co pozwoli na prawie całkowite uniknięcie interferencji z innymi sieciami w tym konkretnym przypadku.