Domowy fotolab

• Sebastian Kręzel redaktor działu Hardware

Drukarki fotograficzne są urządzeniami specyficznymi, bo ich rola została ograniczona do jednej funkcji – drukowania fotografii i pocztówek. Umożliwiają błyskawiczne uzyskanie zdjęć w formie papierowej – można je drukować bezpośrednio z aparatu, nawet w plenerze. Niewątpliwą zaletą jest także ogromna prostota obsługi. Ponadto tylko w tym segmencie istnieją drukarki wykorzystujące druk termosublimacyjny. Zdjęcia uzyskane z takich urządzeń są często nie do odróżnienia od otrzymywanych w fotolabach. Niestety, drukarki tego typu są dość kosztowne zarówno podczas zakupu, jak i eksploatacji. Nie są więc dla wszystkich. Mogą sobie na nie pozwolić osoby, dla których ważny jest krótki czas i duża wygoda uzyskiwania zdjęć.

W artykule znajdziesz:

• Wskazówki, na co zwrócić uwagę przy zakupie drukarki fotograficznej
• Porównanie druku atramentowego i termosublimacyjnego
• Porównanie kosztów druku z drukiem na klasycznych drukarkach
• Wyniki testu 7 drukarek fotograficznych

Wiele osób przechowuje zdjęcia na dużym, 300–500-gigabajtowym dysku twardym, więc bardzo trudno odnaleźć właściwy pośród innych plików. W razie awarii dysku fotografie są bezpowrotnie tracone. Można je archiwizować na nośnikach zewnętrznych (np. płytach DVD), ale również wtedy średni czas ich życia to kilka–kilkanaście lat. Tylko niektóre, kosztowne i niestety niezbyt łatwo dostępne, nośniki mają trwałość ok. 100 lat. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest przeniesienie przynajmniej najbardziej wartościowych fotografii na papier. Są wtedy bezpieczne, można je zabrać w dowolne miejsce i pokazać osobom, które nie mają dostępu do komputera. Zresztą w ogóle fotografie lepiej przegląda się w albumie niż na monitorze peceta.

Do przeniesienia zdjęcia cyfrowego na papier z reguły wystarcza dowolna drukarka atramentowa. Należy jednak do niej zakupić odpowiedni papier i często także tusze fotograficzne. Jeśli wydrukujesz zdjęcia na papierze formatu A4, musisz się liczyć z koniecznością dodatkowego przycinania ich do właściwej dla zdjęcia wielkości, co można zrobić za pomocą gilotyny. Nie jest to więc tak proste, jak być powinno.

• JAKOŚĆ DRUKU Samodzielnie wydrukowane zdjęcie powinno wyglądać jak najlepiej. Choć na wydrukach z atramentówek widoczne są kropelki atramentu, to właśnie te drukarki zapewniają najlepszą jakość.
• PRĘDKOŚĆ DRUKU Każda drukarka ma określoną przez producenta prędkość druku. W przypadku urządzeń tego typu chodzi głównie o czas druku pojedynczego zdjęcia 10x15. Ważne jest, by czas ten nie był zbyt długi.
• KOSZTY DRUKU Oczywiście powinny być jak najniższe. Dobrze, jeśli wynoszą 1 zł za zdjęcie 10x15, ale tak naprawdę nie powinny przekraczać 50 groszy za zdjęcie.
• KOLOROWY EKRAN Można obejrzeć na nim zdjęcia przed wydrukowaniem albo użyć go do konfiguracji drukarki. Im większy, tym więcej szczegółów widać. Są także drukarki z ekranami dotykowymi, dzięki temu liczba przycisków sterowania zostaje ograniczona do minimum.
• CZYTNIK KART PAMIĘCI Czytnik powinien być dostosowany do różnych złączy kart pamięci, dzięki czemu drukarka staje się bardziej uniwersalna i może drukować fotografie z różnych aparatów.
• PORT PICTBRIDGE Port ten powinien nie tylko zapewnić komunikację z aparatem, ale także z pamięciami USB flash.
• PAKIETY EKSPLOATACYJNE Pakiety materiałów eksploatacyjnych o zwiększonej wydajności znacznie zmniejszają koszty druku. Jest to wprawdzie większy wydatek jednorazowy, ale opłacalny na dłuższą metę.

Jeżeli potrzebujesz drukarki tylko do drukowania zdjęć (zwykle o wymiarach 10x15 cm), możesz rozważyć zakup jednej z drukarek małego formatu. W grupie tej masz do wyboru modele atramentowe oraz termosublimacyjne. W ramkach na stronie obok możesz przeczytać, czym się różnią obie technologie. Zaletą tych urządzeń są małe wymiary, co umożliwia przetransportowanie drukarki z miejsca na miejsce. Dla zapewnienia większej wygody przenoszenia urządzenia te są często zaopatrzone w specjalną rączkę.

Do niektórych drukarek możesz dokupić akumulatorek, dzięki któremu będziesz mógł drukować zdjęcia niemalże w dowolnym miejscu. Nie potrzebujesz komputera, bo wszystkie tego rodzaju drukarki mają czytnik kart pamięci oraz kolorowy ekran LCD. Ułatwia on poruszanie się wśród zgromadzonych na karcie fotografii, a często także umożliwia ich prosty retusz.

Możliwości nie kończą się na drukowaniu zdjęć, bo można także drukować np. własnoręcznie wykonane pocztówki. Wystarczy specjalny papier, który po drugiej stronie ma charakterystyczne dla pocztówek nadruki. Na komputerze można przygotować kolaż z miejsc, w których byłeś podczas wakacji, a następnie go wydrukować. Warto zaznaczyć, że taki papier wchodzi w skład wielu pakietów z materiałami eksploatacyjnymi.

Choć na pierwszy rzut oka drukarki fotograficzne wyglądają podobnie, różnią się między sobą w znacznym stopniu. Mogą wykorzystywać nośniki o różnych formatach – podstawą jest oczywiście format 10x15 cm. Niektóre drukują na papierze 13x18 cm. W drukarkach termosublimacyjnych arkusze są trochę nietypowe, bo przy krótszych krawędziach znajdują się dodatkowe zakładki, które po wydrukowaniu fotografii należy oderwać na perforacji. Są one niezbędne dla mechanizmu pobierającego i transportującego papier.

Poszczególne urządzenia mogą się różnić miedzy sobą także wielkością wyświetlacza oraz liczbą gniazd na karty pamięci. Ważne jest, by drukarka miała złącze odpowiadające karcie używanej w twoim aparacie. Dodatkowo wszystkie modele są wyposażane w port PictBridge, który umożliwia bezpośredni druk zdjęć z cyfrowego aparatu fotograficznego lub pamięci USB flash. Opcjonalnym wyposażeniem większości modeli jest port Bluetooth, dzięki któremu można szybko wydrukować zdjęcie z telefonu. Jeżeli chcesz używać drukarki w plenerze, sprawdź, czy można do niej dokupić akumulator.

Jednym z najważniejszych parametrów drukarki fotograficznej jest koszt druku. Można go stosunkowo łatwo obliczyć, bo producenci często sprzedają tusz lub folię barwiącą razem z papierem fotograficznym. Pakiet taki z założenia wystarcza na kilkadziesiąt zdjęć. Wystarczy podzielić cenę tego pakietu przez liczbę wydruków. Niestety, koszty zawsze wychodzą przynajmniej dwukrotnie wyższe niż w przypadku odbitek z fotolabu.

Technologia atramentowa jest taka sama, jak stosowana w klasycznych „plujkach” formatu A4. Głowice drukujące mają setki dysz, przez które pod wpływem ciśnienia są wystrzeliwane krople atramentu w stronę arkuszy papieru. Mechanizmami wytwarzającymi ciśnienie są mikroskopijne grzałki (HP, Canon, Lexmark) lub kryształy piezoelektryczne (Epson). W celu uzyskania całej gamy barw wykorzystuje się co najmniej trzy kolory CMY: Cyan (turkus), Magenta (purpura) i Yellow (żółty), czasem dodatkowo jest też czarny. Jest to więc nieco inny zestaw tuszów niż w drukarkach A4, ponieważ w tych często stosuje się dodatkowo kolory uzupełniające (zestaw tuszów fotograficznych), które rozszerzają paletę dostępnych barw. Poszczególne kolory uzyskuje się przez zmieszanie kropel różnych kolorów i w różnych proporcjach, istnieje też możliwość regulacji wielkości kropel atramentu. Zaletą tej technologii jest dokładne odwzorowanie kolorów oraz dobra ostrość zdjęcia, zwłaszcza krawędzi obiektów. Niestety, na wielu fotografiach nadal widoczne są punkty towarzyszące drukowi atramentowemu.

W segmencie drukarek fotograficznych przetestowaliśmy 7 różnych urządzeń, zarówno atramentowych, jak i termosublimacyjnych.

Pod względem prędkości druku najlepiej wypadła atramentowa drukarka Epson PictureMate 260. Druk pojedynczego zdjęcia przy domyślnych ustawieniach formatu 10x15 zajmuje jej zaledwie 43 sekundy. Ustawienie najwyższych parametrów druku bardzo wydłuża czas drukowania fotografii, jednak ich jakość poprawia się tylko nieznacznie, lepiej zatem pozostawić standardowe ustawienia.

Epson PictureMate 260 bardzo dobrze sprawdził się także pod względem jakości kolorów oraz ostrości wydruków. Niewątpliwie na jakość wpłynęło wykorzystanie cztero kolorowego (CMYK) atramentu, podczas gdy w konkurencyjnych urządzeniach atramentowych HP wykorzystywane są trzy kolory (CMY, bez czarnego). Dotyczy to także drukarek termosublimacyjnych, które nie korzystają z czarnego barwnika.

Jeśli chodzi o wydajność, najbliższym rywalem Epsona okazała się drukarka termosublimacyjna Sony DPP-FP90. Jednak ze względu na wyraźnie gorsze odwzorowanie kolorów i słabszą ostrość zdjęć (co ogólnie jest wadą technologii termosublimacyjnej), zajęła dopiero odległe, szóste miejsce.

Wśród drukarek termosublimacyjnych bardzo dobrze wypadła konstrukcja Canona. Znacznie odstaje od lidera pod względem prędkości, zapewnia bardzo dobrą jakość zdjęć, które są nie do odróżnienia od uzyskiwanych w fotolabach.

W drukarkach termosublimacyjnych używa się barwnika, który jest naniesiony na przezroczystej taśmie poliestrowej (taśma barwiąca). Taśma taka zawiera odcinki z trzema kolorami podstawowymi (CMY) oraz przezroczystą warstwę zabezpieczającą. Każdy z barwników jest przenoszony na papier dzięki głowicy termicznej, która może błyskawicznie się nagrzewać. W wysokiej temperaturze barwnik przechodzi ze stanu stałego w gaz i osiada na powierzchni papieru. Aby przenieść wszystkie kolory, potrzebne jest kilkakrotne przesunięcie arkusza papieru pod głowicą drukującą. Nawet jeśli tylko niewielki fragment arkusza jest zadrukowywany danym kolorem, poszczególne pola kolorystyczne z taśmy barwiącej nie mogą być powtórnie użyte, co nie pozwala efektywnie wykorzystać barwnika. Inną wadą jest słabsza niż w atramentówkach ostrość zdjęć, co wynika z metody nanoszenia barwnika. Zaletą jest duża odporność fotografii na czynniki zewnętrzne, którą zapewnia przezroczysta warstwa zabezpieczająca. Na zdjęciach oglądanych nawet w dużym powiększeniu nie widać kropli tuszu, jak w drukarkach atramentowych.

O możliwościach urządzenia często decyduje standardowe wyposażenie. Jest tak również w przypadku testowanych przez nas drukarek. Dobrym przykładem jest choćby zintegrowany czytnik kart pamięci. Najlepiej uzbrojone urządzenia obsługują przeszło pięć różnych standardów (Canon, HP), najgorsze – tylko dwa (Panasonic). Oznacza to, że przydatność takiego urządzenia ogranicza się do modeli aparatów współpracujących z określonymi kartami.

Można wykorzystać port do druku bezpośredniego (PictBridge). Jednak warto wiedzieć, że i on w różnych modelach oferuje różne funkcje. W wypadku większości urządzeń zdjęcia można drukować z aparatu lub pamięci USB flash, ale dwie drukarki (Canon Selphy ES1 i Panasonic KX-PX20) nie potrafią odczytać zdjęć z pamięci USB.

Jeśli chodzi o wygodę obsługi, wszystkie modele zapewniają zbliżony poziom. Faktem jest, że te droższe i wyposażone w większy ekran pozwalają na prostą obróbkę zdjęć i dodawanie do nich efektów graficznych, takich jak sepia czy różnorodne ramki. Warto też wspomnieć, że sterowniki testowanych urządzeń zostały ukierunkowane tylko i wyłącznie na druk zdjęć. W wielu przypadkach zostały one maksymalnie uproszczone i na próżno szukać w nich opcji oferowanych przez sterowniki typowych drukarek atramentowych.

Druk zdjęć we własnym zakresie nigdy nie należał do najtańszych, bez względu na format: 10x15 czy A4. Dopiero przy formatach takich jak A3 zdjęcia drukowane na atramentówkach są wyraźnie tańsze niż odbitki z fotolabów.

Najtańsza w eksploatacji drukarka Epson PictureMate 260 pozwala na uzyskanie pojedynczego zdjęcia za około złotówkę. To niemało, jednak w porównaniu z innymi drukarkami i tak Epson wypada bardzo dobrze.

Najdroższymi drukarkami okazały się wszystkie urządzenia HP, a z drukarek termosublimacyjnych – ostatni w naszym zestawieniu Panasonic KX-PX20. Ceny zostały oszacowane na przykładzie rekomendowanych przez producenta zestawów, jednak koszty jednostkowe można realnie obniżyć. Wystarczy kupić jeden z pakietów o zwiększonej wydajności – mają je w ofercie wszyscy producenci.

Jak te koszty wypadają w porównaniu z klasycznymi drukarkami atramentowymi? Otóż biorąc pod uwagę najtańszą w eksploatacji drukarkę z naszego poprzedniego zestawienia (PC Format 1/2008), czyli Canon Pixma iP4500, szacunkowy koszt druku jednego zdjęcia formatu 10x15 to około 77 groszy. W niektórych modelach koszty te jednak przekraczają 1 zł i są zbliżone do tych, jakie należy ponieść przy testowanych drukarkach fotograficznych formatu 10x15.

Urządzenie wykorzystuje czterokolorowy system barwny (C, M, Y, K), dzięki temu świetnie sobie radzi z odwzorowaniem kolorów. Zdjęcia charakteryzują się odpowiednią głębią i nasyceniem. W ciekawy sposób producent rozwiązał kwestię kartridża z tuszem. Został on bowiem oddzielony od głowicy drukującej, przez co ta może się poruszać z większą prędkością. Rozwiązanie to znalazło odzwierciedlenie w szybkości druku urządzenia, ale także w przystępnych kosztach eksploatacji. Wydrukowanie jednego zdjęcia to wydatek niewiele ponad 1 zł, co w porównaniu z konkurencyjnymi rozwiązaniami jest bardzo dobrym wynikiem, zwłaszcza na tle drukarek HP. Epsonowi niczego nie brakuje także w wyposażeniu: to m.in. bogaty panel sterowania, duży i kolorowy ekran LCD oraz czytnik kart pamięci dostosowany do wielu standardów.

Model ten wyróżnia oryginalna konstrukcja podajnika papieru oraz zintegrowany kartridż (taśma barwiąca i papier w jednym). Jego zaletą jest też dobre odwzorowanie kolorów i ogólnie świetna jakość drukowanych zdjęć. Także koszty druku nie są wygórowane.

Uniwersalna drukarka atramentowa, wyposażona w duży ekran dotykowy. Model ten ma również bogate wyposażenie. Szkoda, że jak wszystkie drukarki HP, korzysta z trójkolorowych tuszów (brakuje czarnego), przez co zdjęcia wyraźnie tracą na jakości.

Najkrótsza charakterystyka tego modelu to: nowatorski, samoobsługowy fotolab cyfrowy. Pod względem możliwości drukarka ta jest podobna do modelu A626, choć nieco lepiej radzi sobie z równomiernością pokrycia i ostrością krawędzi. Niestety, cena nie zachęca do zakupu.

Możliwości tego modelu są zbliżone do pozostałych urządzeń HP, podobna jest również jakość zdjęć. Ma uboższe wyposażenie, np. zastosowano mały, kolorowy ekran LCD. Pozwoliło to jednak na znaczne obniżenie ceny, czego efektem jest najlepszy stosunek możliwości do ceny.

Model ten został nieźle wyposażony i ciekawie wygląda. Do tego należy doliczyć szybki druk oraz przystępne koszty eksploatacji. Niestety, słabe odwzorowanie kolorów i marna ostrość krawędzi przełożyły się na odległą pozycję w rankingu.

Drukarka ta, chociaż droga, może niewiele zaoferować. Przede wszystkim ma jedno złącze do kart MMC/SD. Dostępne jest też złącze PictBridge, nie współpracuje jednak z pamięciami USB flash. Największą wadą jest słaba jakość uzyskiwanych zdjęć.

Większość drukarek atramentowych A4 zupełnie dobrze radzi sobie z drukiem fotografii, poza tym umożliwiają drukowanie zwykłych dokumentów. I choć cały proces uzyskania fotografii w wielu sytuacjach jest nieco bardziej skomplikowany niż przy użyciu wyspecjalizowanej drukarki fotograficznej, może się to bardziej opłacać ze względu na niższe koszty druku. Poniżej przedstawiamy szacunkowe koszty zdjęcia 10x15 dla wszystkich przetestowanych drukarek fotograficznych, jednej wybranej atramentówki, a także usług fotolabu.

Relatywnie wysokie koszty druku (w porównaniu z fotolabem) drukarki atramentowe i termosublimacyjne rekompensują możliwością natychmiastowego uzyskania fotografii. Czy to jest nieco poniżej, czy nieco powyżej minuty, można to uznać za druk na żądanie. Tymczasem wywoływanie zdjęć w fotolabie nie jest tak szybkie i komfortowe. W przypadku usług ekspresowych trzeba poczekać przynajmniej godzinę lub dwie, w wypadku fotolabów internetowych zdjęcia otrzymujemy zazwyczaj pocztą, po około tygodniu.