Jak topnieje lód
Kręcenie filmów poklatkowych, pokazujących w dużym przyspieszeniu wolno zachodzące zjawiska, to świetna zabawa, która umożliwia pokazanie rzeczy nieuchwytnych na co dzień dla oka, na przykład topnienie kostki lodu. Taki film jest łatwy do zrobienia, o czym przekonasz się, czytając ten artykuł.
Klasyczny film składa się z 25 obrazów na sekundę. Przerwy między momentami rejestracji tych kadrów to 0,04 sekundy, więc taki pokaz nieruchomych obrazów jest odbierany przez oko jako płynny ruch. Gdyby jednak robić jedno ujęcie co minutę, a potem ze wszystkich ujęć zmontować film, to obraz byłby 1500 razy przyspieszony. Film, który normalnie trwałby dobę, skróciłby się więc do niecałej minuty. Oczywiście, takie przyspieszenie spowodowałoby całkowite rozmazanie obrazu... chyba że filmuje się obiekty, w których większa część kadru się nie zmienia: np. wschód słońca, kiełkującą roślinę, rozkwitający kwiat. Tego typu zjawiska zachodzą bardzo wolno i tak duże przyspieszenie pozwala w ciekawy sposób je zaprezentować w przystępnej formie.
Czym nagrywać filmy poklatkowe
Istnieje kilka różnych sposobów tworzenia filmów metodą poklatkową. Oto one.
Aparat fotograficzny
Ponieważ film poklatkowy jest zbiorem wielu zdjęć, można go zarejestrować aparatem fotograficznym. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że szacunkowa trwałość migawki mechanicznej w lustrzance jest obliczona na około 100 tys. zdjęć, a w tańszych kompaktach nawet poniżej 50 tys. Kręcąc dużo długich filmów poklatkowych, można więc w krótkim czasie zużyć ten podzespół. Problem ten nie występuje w urządzeniach z migawką elektroniczną. Tu nie ma fizycznej migawki, więc nie ma się co zużyć.
Drugą ważną kwestią jest obsługa urządzenia. Nierealne jest siedzenie 24 godziny przy aparacie i wykonywanie co minutę jednego zdjęcia. Dlatego warto wybrać aparat mający funkcję rejestrowania takich filmów, np. Canon PowerShot S110. Można też dokupić specjalny pilot do aparatu – z funkcją interwałometru. Inną możliwością jest podłączenie aparatu do komputera i sterowanie nim za pomocą odpowiedniej aplikacji, np.: EOS Utility, DigiCamControl, DCam Capture, lub nawet Adobe Lightroom z wtyczką LRTimelapse.
Kamera uniwersalna
Funkcję nagrywania filmu poklatkowego mają też niektóre kamery, np. większość modeli JVC Everio. W wypadku stosowania kamery problemem staje się zasilanie. Mimo tego, że między kolejnymi ujęciami urządzenie przechodzi w stan oszczędzania baterii, nawet pojemny akumulator nie wystarczy na nagranie materiału z 24 godzin. Dlatego podczas dłuższych sesji warto podłączyć kamerę do zasilacza. W takiej sytuacji lokalizacja, w jakiej nagrywasz film, jest ograniczona do miejsc, w których jest dostęp do gniazdka elektrycznego.
Kamera dedykowana
Jeżeli zostaniesz fanem filmów poklatkowych, możesz zdecydować się na zakup specjalnej kamery przeznaczonej wyłącznie do takich zastosowań.
Model Brinno TLC200 (cena ok. 600 zł) ma zasilanie bateryjne i umożliwi szybkie i bez mozolnej konfiguracji nagranie filmu w rozdzielczości HD. Jest to jednak urządzenie zaprojektowane do konkretnych zastosowań i choć doskonale wykonuje swoje zadanie, nie nadaje się do innych, jak sprzęt uniwersalny.
Tablet i smartfon
Filmy poklatkowe można rejestrować smartfonem lub tabletem. W tym wypadku musisz jednak rozwiązać dwa problemy. Pierwszym jest odpowiedni statyw, a właściwie uchwyt na urządzenie, oraz stojak, do którego ów uchwyt przymocujesz. Pamiętaj, że w standardowym uchwycie montujesz tablet ekranem do siebie, natomiast do robienia zdjęć trzeba go zamontować odwrotnie, bo tylna kamera zawsze jest lepszej jakości niż przednia. Nie każdy wyprofilowany uchwyt jest w stanie prawidłowo utrzymać tablet w takiej odwrotnej pozycji. Niestety znalezienie odpowiedniego uchwytu do tabletu jest trudne. Podczas przygotowywania tego artykułu udało się „namierzyć” jeden uchwyt, który teoretycznie nadawałby się do tego celu – Hercules HA 300, niestety był aktualnie niedostępny w sprzedaży. Nieco mniej kłopotliwe wydaje się kupienie odpowiedniego uchwytu do smartfonu. Plusem jest też to, że głowice mocujące smartfon są wyposażone w zwykły gwint statywowy. A biorąc pod uwagę, że smartfon korzysta z tych samych aplikacji co tablet (rozpatrujemy urządzenia z systemem Android) i ma zazwyczaj lepszy aparat, to rekomendujemy użycie telefonu do kręcenia filmów poklatkowych.
Aplikacja na tablet
Do wykonywania filmów techniką poklatkową z pomocą urządzenia z Androidem polecamy jedną z dwóch aplikacji:
- Droid Timelapse Aplikacja jest darmowa, wersja Pro kosztuje 9,21 zł i umożliwia dodatkowo nagrywanie z wyłączonym ekranem (co oszczędza akumulator), a także ustawianie dłuższych interwałów między kolejnymi zdjęciami (od 1 min do 1 doby). Zaletą aplikacji jest prostota obsługi, tworzenie od razu gotowych filmów. Wadą – brak możliwości ustawienia harmonogramu włączania i wyłączania.
- Lapse It To znacznie bardziej rozbudowana aplikacja, w dodatku częściowo spolszczona. Wersja darmowa zawiera liczne ograniczenia. Pozbawiona ich wersja Pro kosztuje 7,99 zł. Umożliwia za to robienie zdjęć w rozdzielczości powyżej 480p, poprawianie zdjęć, wznawianie przechwytywania (można więc kręcić film w kilku lokacjach), dodawanie ścieżki dźwiękowej. Dodatkowo jest też harmonogram pracy, można więc nagrać wschód słońca bez konieczności porannego zrywania się z łóżka. Niestety nie ma tu opcji nagrywania z wyłączonym ekranem. Program rejestruje zdjęcia, po czym trzeba ręcznie utworzyć z nich film – wystarczy wybrać odpowiednią opcję w aplikacji i proces ten przebiegnie automatycznie.
Edycja i kadrowanie
Najlepsza obecnie popularna rozdzielczość filmowa to 1920x1080 pikseli – czyli Full HD. Tymczasem nawet przeciętny aparat robi zdjęcia o znacznie większej rozdzielczości. W dodatku proporcje obrazu w filmach to 16:9, a zdjęcia mają 3:2. Oznacza to, że fotki należy w pierwszej kolejności zmniejszyć i wykadrować. W przeciwnym razie program zrobi to automatycznie, co nie zawsze może odpowiadać oczekiwaniom. Jeżeli jednak główny obiekt będzie znajdował się w centrum kadru, to z powodzeniem możesz zdać się na automatykę programu do montażu filmów.
Jeżeli zdecydujesz się na edycję zdjęć, ręczna zmiana parametrów kilkuset ujęć będzie bardzo męcząca. Ponieważ wszystkie zdjęcia będą przerabiane w identyczny sposób, warto skorzystać z programu umożliwiającego nagrywanie akcji, np. Photoshopa, lub przetwarzanie wsadowe, np. IrfanView.
Jak złożyć film w programie Microsoft Movie Maker
Jeśli wybrany sposób rejestracji obrazu nie daje od razu gotowego filmu, a jedynie zdjęcia, możesz je zamienić na film, korzystając z darmowej aplikacji Movie Maker, dostępnej po zainstalowaniu dodatku Windows Essentials.
Krok 1
Uruchom Movie Makera i w zakładce Strona główna kliknij Dodaj wideo i zdjęcia. Wskaż katalog ze zdjęciami. Kombinacją klawiszy [Ctrl]+[A] zaznacz wszystkie fotki i kliknij Otwórz.
Krok 2
Kliknij Zaznacz wszystko i przejdź do zakładki Edycja. W pole Czas wyświetlania wpisz ręcznie czas wyświetlania każdego zdjęcia. Wartość 0,04 oznacza, że film będzie miał 25 klatek na sekundę. Będzie płynny, ale krótki. Jeżeli nie masz wielu zdjęć, warto poświęcić nieco płynności w celu wydłużenia filmu. Wpisz wartość np. 0,1.
Krok 3
Wróć do zakładki Strona główna. Teraz możesz uzupełnić swój film o ścieżkę dźwiękową – w tym celu kliknij Dodaj muzykę i wskaż położenie ścieżki dźwiękowej. Podkład muzyczny można edytować w zakładce Narzędzia muzyki.
Krok 4
W analogiczny sposób możesz dograć do filmu własny głos. W tym celu musisz podłączyć do komputera mikrofon i kliknąć przycisk Nagraj narrację.
Krok 5
W zakładce Strona główna po kliknięciu jednego z przycisków (Tytuł, Podpis, Napisy) możesz dodać do filmu odpowiednio plansze z napisem tytułowym, podpisy pod kolejne zdjęcia lub napisy końcowe. Napisy wprowadzasz w pole, które pojawi się na podglądzie filmu. a edytujesz w zakładce Narzędzia tekstowe. Napisy są wyświetlane tylko pod tymi zdjęciami, pod którymi znajduje się różowe pole. Jego długość regulujesz, wpisując czas rozpoczęcia i zakończenia w polach Czas rozpoczęcia i Czas wyświetlania tekstu.
Krok 6
Aby wyrenderować film, kliknij Menu główne i z menu wybierz Zapisz film, a następnie Wysoka rozdzielczość. Wskaż miejsce zapisania pliku na dysku i kliknij Zapisz.